november 2010

4.
Tijdens het schooljaar 2009-2010 werd door drie partners, zijnde scholengemeenschap Arkorum,
WePaBa, (werkgroep pastoraal van het DPB bisdom Brugge) en De Talentade,cvba een lijvige
brochure uitgeven (68 pagina‟s), VERDRIET en TROOOST BIJ KINDEREN- MET DE BASISSCHOOL
GEDENKEN WIE GESTORVEN IS.
In de inleiding lezen we:
“Veel soorten van verdriet, ik noem ze niet. Maar één, het afstand doen en scheiden. En niet
het snijden doet zo‟n pijn, maar het afgesneden zijn” schrijft Maria Vasalis.
In deze bundel kiezen we voor het specifieke verdriet van een basisschool wanneer de dood
de school overschaduwt.
In het eerste deel bieden we zes herinneringsvieringen aan voor de maand november.
Het is goed om kinderen woorden en rituelen te geven voor het verdriet dat ook bij hen niet in
enkele dagen voorbij is. Al te vaak stappen volwassenen over het verdriet van kinderen heen
of schatten ze de intensiteit ervan niet naar waarde in. Zelfs al hebben kinderen een nieuwe
poes, Roesje die in de tuin begraven is, vergeten ze niet. Ook al waren of zijn de kinderen nog
klein, oma blijft een unieke plaats hebben in het kinderhart.
Wanneer de dood de school genadeloos binnendringt bij het sterven van een leerling of een
collega zijn vele vormen van aandacht voor dit verdriet nodig en mogelijk. In het tweede deel
bieden we daartoe vier vieringen aan.
Het derde deel geeft met 2 vieringen en 2 reeksen tips nog enkele variaties op hetzelfde
thema. Telkens keert terug hoe belangrijk het is dat kinderen zich actief betrokken weten bij
het afscheid nemen, gedenken, herdenken, niet vergeten…
In deze bundel kiezen we duidelijk voor liturgische momenten.
Daarnaast verwijzen we graag naar enkele uitgaven en websites die aanzetten geven om op
even noodzakelijke, andere wijzen dan liturgie, om te gaan met verdriet en te zoeken naar
troost in de basisschool.
De aangeboden vieringen zijn telkens gegroeid vanuit een concrete situatie en het samen rond
de tafel zitten met enkele mensen. Deze vieringen kunnen dus in een andere context moeilijk
een pasklare viering zijn. Ze kunnen wel aanzetten geven en inspiratie bieden.
Voor alles is het belangrijk om respect te hebben voor de eigen beleving van ieder kind, elke
collega, iedere ouder. Wat de éne persoon in een rouwproces heel belangrijk vindt, vindt een
ander juist niet. Omzichtig aftoetsen van wensen en verlangens, veel openheid laten en kansen
bieden tot allerlei vormen van expressie, zijn hierbij gulden regels.
We zouden kunnen hopen dat we deze bundel nooit nodig zouden hebben, maar dan gaan we
voorbij aan de realiteit van het leven, ook van de kinderwereld.
Wel hopen we dat deze bundel dat zo moeilijk-gezegd-krijgend woord „dood‟ ook in liturgie
met kinderen kan openbreken, zoals dat gebeurde met het graf op die eerste Paasmorgen.”
De inhoudstafel van deze uitgave:
Deel 1: gebedsviering met de school tijdens de maand november
Verdriet: de keerzijde van de vreugde
Herinneringen troosten
Naar Engelen-land varen
7 troost-stappen