Manifest voor een veerkrachtige arbeidsmarkt - Tempo-Team

Manifest voor een
veerkrachtige arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt kan wel
wat veerkracht gebruiken!
De dynamiek op de huidige arbeidsmarkt –
of liever: het tekort eraan – is complex.
Er zijn wel vacatures, maar er is ook een
mismatch tussen vraag en aanbod. Maandelijks
komen er duizenden werkzoekenden
bij. De arbeidsparticipatie is te laag en de
arbeidsmobiliteit onvoldoende. Terwijl er
tegelijkertijd vanuit zowel de werknemer
als organisaties een grote behoefte bestaat
aan flexibilisering van arbeid. Elk heeft
daarbij zijn eigen motieven en voorwaarden.
Wie boven de vijftig is, lijkt voor de arbeidsmarkt
al afgeschreven, maar ook de werkloosheid
onder jongeren neemt grote
vormen aan. Grote groepen starters lijken
de aansluiting tot de arbeidsmarkt geheel
te gaan missen. Een verloren generatie?
En specifieke categorieën met afstand tot
de arbeidsmarkt, zoals vrouwen, migranten
en mensen met een beperking, komen nu
nog moeilijker aan werk.
Te veel organisaties zien personeel voornamelijk
als kostenpost en als het even tegenzit
worden investeringen in opleidingen
geschrapt. Uiteindelijk gaat dat ten koste
van de concurrentiekracht van bedrijven
en dus ook van Nederland.
De vraag is nu: zit de arbeidsmarkt op slot
of zitten we zelf op slot? Natuurlijk, het is
begrijpelijk dat vakbonden, werkgevers,
overheden en anderen vasthouden aan
oude, vertrouwde zekerheden, maar het is
onverstandig om hieraan vast te klampen.
Beweging is de beste remedie tegen stilstaan
of vastroesten.
Constante verandering
Demografische verschuivingen, felle concurrentie
en technologische mogelijkheden
leiden, versneld door de huidige crises, tot
een aanhoudende toestand van verandering
en aanpassing. De mondiale concurrentie
vraagt om bedrijven die de kosten laag weten
te houden, maar tegelijkertijd veerkracht
tonen om zich continu succesvol aan te
passen aan de veranderingen. Of nog beter:
daarop weten te anticiperen. Darwin zei het
al: ‘Het zijn niet de sterksten die overleven,
maar zij die zich het beste weten aan te
passen aan veranderende omstandigheden.’
Gezamenlijk belang voorop
Om een gezonde dynamiek op de arbeidsmarkt
te krijgen, moeten we op zoek naar de
optimale balans tussen duurzame flexibiliteit
en vaste arbeid. Vaste arbeid moet flexibeler
worden en ‘flexibel’ zou moeten verduurzamen.
Daarvoor hebben we niet alleen
veerkrachtige organisaties nodig, maar juist
ook veerkrachtige mensen. Mensen die het
vermogen hebben om – over de grenzen van
hun eigen belangen, team of zelfs organisatie
heen – samen te zoeken naar vernieuwende
oplossingen. Eerst kleinschalig en dan, waar
mogelijk, dit te verbeteren en uit te bouwen.
Onze sterkste troef is immers onze gemeenschappelijke
realiteitszin, het inzicht dat
het algehele belang groter is dan ieders
eigenbelang.
Er liggen kansen
Als toonaangevend arbeidsmarktspecialist
staat Tempo­Team midden in de samenleving
en zit tot in de haarvaten van het economisch
bestel. Wij zijn gesprekspartner van
duizenden bedrijven uit alle sectoren en
branches. Dagelijks helpen we organisaties
met innovatieve personeelsoplossingen en
adviseren we bij de duurzame inzetbaarheid
van hun medewerkers; HR­dienstverlening in
de volle breedte. We zoeken de verbinding
en werken aan pragmatische oplossingen.
Zo investeren wij bijvoorbeeld, in goed
overleg met de flexwerker én de opdrachtgever,
in opleidingen. Ook maken wij ons
sterk voor groepen met een afstand tot
de arbeidsmarkt.
Het nieuwe perspectief
Maar we kunnen het niet alleen. Wij ervaren
bij de vele partijen die we spreken dat er
tal van ideeën leven voor een veerkrachtige
arbeidsmarkt, maar ook dat het nog
onvoldoende lukt die van de grond te krijgen.
Vandaar dit manifest: een oproep aan alle
betrokkenen om de krachten te bundelen en
samen te werken aan concrete oplossingen.
Want er zijn volop mogelijkheden. We
hebben een robuuste economie en een sterk
arbeidspotentieel, maar we moeten wél in
beweging komen. De toekomst van de
arbeidsmarkt is het belang van ons allemaal: van
vakbonden, werkgevers, brancheorganisaties,
ondernemingsraden, overheden én intermediairs.
Stap samen met Tempo­Team in
de nieuwe werkelijkheid en werk mee aan
een veerkrachtige arbeidsmarkt, die gericht
is op kwaliteit, innovatie, vertrouwen én
duurzame flexibiliteit.
Meer veerkrachtige ideeën en mogelijkheid tot reageren via: tempo­team.nl/veerkracht

Zet de knop om voor een
veerkrachtige arbeidsmarkt
1. Creëer extra stage- of werk/leerplekken
om jonge werkzoekenden
ervaring te laten opdoen
Te veel jongeren, met of zonder startkwalificatie,
staan langs de kant. Het is essentieel
dat zij werkervaring opdoen. Wanneer elk
bedrijf één extra stage­ of werk/leerplaats
creëert, dan doen ze allemaal mee. Dat is het
begin van een duurzame arbeidspositie.
En jongeren zouden veel bewuster kansrijke
opleidingen moeten kiezen. Natuurlijk wil je
gaan studeren wat je leuk vindt, maar is daar
in de toekomst ook werk in te vinden?
2. Investeer in opleidingen,
ook van tijdelijk personeel
Blijven investeren in de kwaliteit van
personeel, vast én flex, is de basis voor een
gezonde en dynamische arbeidsmarkt.
Investeer dus ook in tijdelijk personeel, ook
al loop je de kans hen op te leiden voor ‘de
buren’. Als iedereen dat doet, worden we er
uiteindelijk allemaal beter van.
3. Benut het inzicht, de ervaring en
de wijsheid van oudere werknemers
Stop met het stigmatiseren van oudere
werknemers en werkzoekenden. We moeten
focussen op de kwaliteiten en competenties
van het individu. Onderzoek heeft al meerdere
malen aangetoond dat 50­plussers gemotiveerd
zijn, alles prima kunnen bijhouden en een schat
aan ervaring meebrengen.
4. Sectoroverschrijdend solliciteren
en mensen aannemen
Natuurlijk gaan werkzoekenden vaak op
zoek naar precies dat werk waarvoor zij een
opleiding hebben gevolgd of waarin zij de
10 Veerkrachtversnellers
meeste ervaring hebben. Als dat er echter
niet is, dan zullen ze moeten switchen. Advies
hierbij: zoek het onbekende eens op. Verbreed
de scope, volg een bijscholingscursus en doe
andersoortige werkervaring op, ook al is dat
tijdelijk. Werkgevers moeten primair letten
op mentaliteit en motivatie van sollicitanten.
Focus niet op wat iemand niet kan, maar juist
op wat de sollicitant wél kan. Of bijna kan!
5. Iedereen is zijn eigen
‘HR-manager’
Duurzame inzetbaarheid begint bij jezelf.
Elke medewerker moet aan scenarioplanning
doen, ook al is daar niet direct een aanleiding
voor. Anders gezegd: ‘Als mijn baan of beroep
er straks niet meer is, wat dan? Wat maak ik
voor plan om te zorgen dat ik blijf meedoen?
Hoe blijf ik vitaal?’ Dat is ieders eigen
verantwoordelijkheid.
6. Publieke en private sector
moeten nog intensiever
samenwerken
Mensen uit de bijstand helpen is een
uitdaging. Een nauwe samenwerking tussen
de overheid en commerciële arbeidsbemiddelaars
vergroot hun kansen. Dit moeten
we niet incidenteel doen, maar structureel
en gezamenlijk, met de nadruk op resultaat
en minder belemmerende regels.
7. Stimuleer interne mobiliteit
veel sterker
‘Wie altijd hetzelfde blijft doen, weet zeker
dat hij werkzoekend wordt.’ Een HR­wijsheid
die maar al te waar is. Medewerkers moeten
zelf actiever werken aan hun eigen ontwikkeling
en werkgevers moeten dit minder
vrijblijvend benaderen. Maak functieomschrijvingen
bijvoorbeeld minder gedetailleerd,
maar focus meer op rollen en resultaten.
Haal werknemers met een vaste positie uit
hun comfort zone om ze bewust te maken van
hun langetermijnpositie op de arbeidsmarkt.
8. Kies voor diversiteit op de
werkvloer
Bij werving en selectie van personeel kiezen
werkgevers te vaak voor meer van hetzelfde.
Dat is gemakkelijk, maar onverstandig. Een
mix van jong en oud, man en vrouw, en
verschillende achtergronden qua ervaring
en opleiding geeft veel meer creativiteit,
pragmatiek en dynamiek. Zo komen doelgroepen
die nu langs de kant staan ook
makkelijker aan een baan.
9. Stimuleer eigen verantwoordelijkheid
en waardeer anders denken
De kennis en ervaring van personeel wordt
nog te weinig benut. In elke organisatie zit
veel collectieve wijsheid en creativiteit. Haal
dit naar boven en gebruik het, juist als de
organisatie een moeilijke fase doormaakt.
Stimuleer en waardeer eigen verantwoordelijkheid.
Fouten maken is niet erg, als je er
maar van leert.
10. Neem het initiatief en toon durf!
De arbeidsmarkt blijft traditioneel functioneren.
Processen en structuren lijken te domineren.
We hebben behoefte aan meer innovatie,
creativiteit en durf. Probeer kleine en grote
ideeën uit om te ontdekken wat wel of niet
werkt. Pak samen projecten op en wissel
ervaringen uit! Laten we morgen beginnen.
Of nog beter: vandaag!
Meer veerkrachtige ideeën en mogelijkheid tot reageren via: tempo­team.nl/veerkracht