Download pdf - Biomaatschappij

p i e t e r v a n v o l l e n h o v e n
De vuurwerkramp in Enschede (13 mei 2000).
© Menno Boermans / Hollandse Hoogte
32
b i o - w e t e n s c h a p p e n e n m a a t s c h a p p i j
1 | 2008 Leven met onzekerheid
scheiden van het onderzoek om lering uit te trekken. Door de
weerstand in de verschillende sectoren stelde de wetgever binnen
de Raad voor elke sector een ‘kamer’ in, een soort afdeling met
eigen onderzoeksbevoegdheden, waardoor die raad een federatief
karakter kreeg.
Alle rampen en ongevallen
Vervolgens vroeg de Tweede Kamer zich af waarom in de transportsector
wel onafhankelijke onderzoeken werden ingesteld
door een permanente Raad, maar er bij alle overige sectoren na
een groot ongeval ad hoc-commissies moesten worden ingesteld.
Na de vuurwerkramp in Enschede en de cafébrand in Volendam
was de regering het daarmee eens. Toen is begonnen met de voorbereiding
van een Onderzoeksraad voor Veiligheid, die een
onderzoek kan instellen naar alle rampen, ongevallen en bijnaongevallen
(niet alleen voor de transportsectoren, maar ook voor
defensie, industrie, bouw en dienstverlening, gezondheid, natuur
en milieu en crisisbeheersing en hulpverlening).
Op 7 februari 2005 is de Onderzoeksraad voor Veiligheid
officieel geïnstalleerd door de minister van Binnenlandse Zaken
en Koninkrijksrelaties. De scheiding tussen de Raad en een strafrechtelijke
onderzoek (“wie heeft er schuld?”) is inmiddels nog
verder aangescherpt. Nu is het niet alleen wettelijk verboden de
onderzoeksgegevens, verklaringen van betrokkenen, documenten,
et cetera als bewijsmateriaal te gebruiken in rechtszaken,
maar dat geldt zelfs voor de (openbare) rapporten van de Onderzoeksraad.
Dat is belangrijk: anders durven mensen misschien
niet te vertellen wat ze weten, omdat ze bang zijn gestraft te
worden. Voor het verhogen van de veiligheid is het van het allergrootste
belang dat achterhaald kan worden wat er precies
gebeurd is, zodat het een volgende keer kan worden voorkomen,
en tevens om helderheid te krijgen over de risico’s die wij als
samenleving bereid zijn te accepteren.