Lieveren - Liefair

RondOm
Lieveren
in achtduizend
stappen

Moltmakersstuk
Alteveer
Mensingebos
8
9
10
Alteveerse Bos
Grote Diep
Lieverse Weg
11
7
6
Hazematen
5
12
Lieversche Diep
Lieversche Diep
13
Zuidesch
De Drift
4
Noordesch
3
Zwarteweg
1
Noordbos
2
Lieveren
14
Oostervoortse Diep
Achter ’t Bos
Hullig
Broekland
Nijlandse Weg
>
Routebeschrijving
> Noordlus 4,4 km
> Zuidlus 3,0 km
De twee routes kunnen ook
gecombineerd worden tot één
wandeling van 5,5 km.

RondOm
Lieveren
in achtduizend
stappen
Wandelen en struinen rondom het
esdorpje Lieveren. Ontmoet water,
bos, heide en oude essen – en ontdek
het authentieke beekdal van het
Lieversche Diep.

RondOm Lieveren
Het landschap rondom Lieveren is mooi en
bijzonder. In het gevarieerde kleinschalige
gebied ten noorden en westen van Lieveren
worden bossen afgewisseld door akkers,
hooilanden, een meanderende beek, stukjes
moeras en restanten heide. Het beekdal van
het Lieversche Diep is een van de parels in
het Drentse landschap. De natuur kent er
zeer gevarieerde flora en fauna. Ten zuiden
van Lieveren bevinden zich uitgestrekte
graslanden en oostelijk grenst het dorp
aan wat vroeger een ‘enorme wildernis’
werd genoemd: een uitgestrekt voormalig
hoogveengebied waarvan het laatste
gedeelte in 1958 ontgonnen is.
>
Routebeschrijving
Op de volgende pagina’s leest u de persoonlijke
beleving van een wandelaar die het dorpsommetje
Lieveren loopt en de schoonheid van
het landschap ontdekt. De route bestaat uit
twee delen: de Noordlus (4,4 km) en de Zuidlus
(3,0 km). De twee routes kunnen ook worden
gecombineerd tot een wandeling van 5,5 km.
Naast de routebeschrijving vindt u wetenswaardigheden
over de historie, flora en fauna
van het Lieverse beekdal.
Noordlus
Zuidlus
Lieveren

Routebeschrijving
Noordlus 4,4 km
Op pad in Lieveren
eren belooft verse koffie
en: een goede start voor
d Lieveren. Het café
n vervlogen tijden. Hier
dere moderne varianten,
ffie’. De eigenaren Bauke
len dat er in het café nog
ijoarsvisite’ gehouden wordt
raantjespotten en ‘rollechies’
en uit Op pad het dorp in Lieveren zijn
Friese tongval van Bauke
rast van me Lieveren in deze belooft traditionele verse
anning. het paneel buiten: een
rt voor de wandeling rond
. Het café ademt de sfeer van
en tijden. Hier geen espresso
het lieversche diep,
2,5 km oorspronkelijke schoonheid
re moderne varianten, maar
‘koffie’. De eigenaren Bauke
eke vertellen dat er in het
og jaarlijks een ‘Neijoarsvisite’
et koffie uit
LIEVERDER NOORDBOS
Een van de oudste
bossen van
Noord-Drenthe
Lieveren lag vroeger te midden van bos.
Het Lieverder Noordbos bestaat nog
steeds en is onderdeel van de wandelroute.
Het Lieverder Zuidbosch is ten onder
gegaan aan de lucratieve houtkap.

1
’t Hart van Lieveren belooft verse koffie op
het paneel buiten: een goede start voor de
wandeling rond Lieveren. Het café ademt
de sfeer van vervlogen tijden. Hier geen
espresso of andere moderne varianten, maar
gewoon ‘koffie’. De uitbaters Bauke en Tineke
vertellen dat er in het café nog jaarlijks
een ‘Neijoarsvisite’ wordt gehouden met
koffie uit kraantjespotten en ‘rollegies’ die
door vrouwen uit het dorp zijn gebakken.
De Friese tongval van Bauke en Tineke
verrast me in deze traditionele Drentse
uitspanning.
café ’t hart van lieveren,
start- en eindpunt van het ommetje
GROTE BONTE SPECHT
Van eikenhakhout
naar nat grasland
Het Lieverder Noordbos of Lieverderbosch
wordt in de 15e eeuw al in geschriften
genoemd. Het eikenbos was in gemeenschappelijk
bezit van de Lieverse boeren,
de Boermarke. Eeuwenlang werd het
gebruikt als hakhoutbos; de boeren
haalden hier het hout dat ze nodig hadden
voor eigen gebruik. In het najaar werden
er varkens losgelaten om de afgevallen
eikels te vreten. De knoestige vormen
van de oude eiken herinneren aan deze
hakhoutperiode.

2
Noordbos Via ‘het Centrum’ (let wel:
van een gehucht met een kroeg, honderd
woningen en nog geen driehonderd
inwoners . . .) loop ik naar het lokale speelveldje.
Een ooievaarsnest markeert de start
van de wandeling. Broedt er een paartje?
Wat mooi dat het weer goed gaat met deze
geluksbrenger, die in de jaren 70 vrijwel
uitgestorven was in ons land.
Ik stap het Noordbos binnen met als
kenmerkende onderbegroeiing de hulst
met z’n mooie felrode ‘krallegies’. Het is
een echt struinbos. Er zijn geen duidelijke
paden, je kunt je eigen weg kiezen tussen
de metershoge varens.
je eigen pad ontdekken
in het lieverder noordbos
BOOMKLEVER
Rond 1900 ging het gemeenschappelijk
bezit over in particulier bezit en veranderde
het bos volledig. Sommige stukken
bos werden gekapt en veranderden in
landbouwgrond, andere werden van heide
of bouwland omgezet in bos. Er vonden
grote houtverkopingen plaats. Bekend uit
die tijd zijn de grote Lieverse feesten om
de houtopbrengst te vieren.
Meester Zondag, 1926
‘… het Lieversche bosch. Vóór 50 jaar zijn
hier de laatste zware eiken gekapt. Het
Lieversche bosch (Noordbosch en Zuidbosch)
lag vroeger ten noorden en zuiden
van Lieveren en was een beroemdheid
door zijn forsche eiken, waarvan vele
“in vroolijkheid zijn verteerd”. Eén keer
per jaar hielden de gezamenlijke eigenaren
er houtverkooping, twee keer per jaar
hielden zij er feest van. Op den verkoopdag

3
Vennetje Even verderop geniet ik van
de weerspiegeling van witte berken in een
verlande ven. Een reiger laat geschrokken
z’n maaltje vallen. Ik passeer open grasland
en ben verrast door de glooiing in het
landschap. Ik inspecteer de jonge wilde
appelbomen op hun groei. Staatsbosbeheer
heeft deze oude soort opnieuw aangeplant
omdat ze karakteristiek is voor dit gebied.
Ik ben blij dat ik mijn laarzen heb
aangetrokken, want het Noordbos kent
behoorlijk natte gedeeltes.
intiem vennetje
in het noordbos
BONT ZANDOOGJE
kwamen van verre scheepstimmerbazen voor
het beste hout en bewoners van de omgeving
bleven niet tehuis, ook al behoefden zij niet
te koopen, want die houtboeldag was destijds
(men reisde toen nog niet) een belangrijke
dag, omdat de verkoopers “kruikdragers” bij
zich hadden, die ieder, welke zich koud
of niet moedig genoeg gevoelde, met een
glaasje (of kopje) “klare” vereerden!’
Het Noordbos kent diverse bodemsoorten:
zand, leem en potklei. Daarom wordt het
bos afgewisseld door natte graslanden en
vennetjes. U vindt er een gevarieerde flora
en fauna met vogels als de boomkruiper,
boomklever en grote bonte specht.
’s Zomers zijn er vele vlindersoorten, waaronder
het bont zandoogje. Adelaarsvarens
bieden een schuilplaats aan de zeldzame
hazelworm, een pootloze hagedis. De kans
dat u reeën ziet is vrij groot.

4
Beekdal Vanuit de besloten bebossing
kom ik op de Zwarteweg en sla linksaf.
Even later word ik overweldigd door het
prachtige uitzicht op het Lieverse beekdal.
In de verte zie ik het koepeltje van de
Sterrenwacht. Daarboven onze vertrouwde
Hollandse wolkenlucht in volle glorie.
Een buizerd duikt naar zijn prooi. Ik
speur naar reeën; ik heb hier meerdere
malen drie tot vijf reeën waargenomen.
Kom op, verder. Er is nog zoveel moois te
zien.
panoramische
vergezichten
HOOIOOGST IN LIEVEREN
Oorspronkelijk
esdorpenlandschap
Ingebed tussen Lieveren en de landgoedbossen
van Roden zijn de restanten
zichtbaar van het klassieke Drentse
landschap: het esdorpenlandschap.
Een Drents esdorp werd gebouwd op
een zandrug in de buurt van een beekdal.
Op de hoogst gelegen gebieden hadden de
boeren hun gezamenlijke akkers, de essen.
De straatnamen Noordesch en Zuidesch
in Lieveren herinneren ons hier nog aan.
De graslanden op de hoge delen van het
beekdal werden gebruikt als weiland
voor het rundvee. De schapen graasden
op de heidevelden verderop en de lage,
natte delen waren hooilanden. Uitsluitend
tijdens de droogte aan het begin van de
zomer kon de boer er zijn hooi oogsten,
bedoeld als veevoer voor de winter.

5
Lieversche Diep Ik loop verder over de
Zwarteweg en op de T-splitsing sla ik
rechtsaf richting de brug. Nog een paar
meter en het water van het Lieversche Diep
stroomt in vredig tempo onder mijn voeten.
Goh, en dan te bedenken dat het water hier
al sinds de ijstijden stroomt, uur na uur,
dag na dag, jaar na jaar. . . Ik speur naar
roze vlekjes langs de groene flanken van het
Diep. Maar om de zeldzame breedbladige
orchidee op te sporen, moet je geduld en
haviksogen bezitten.
ELK sEizoEn z’n charmE
WEG NAAR RODEN (OMSTREEKS 1925)
Staatsbosbeheer maait deze ‘ouderwetse’
hooilanden ieder najaar om de rijkdom
aan planten te behouden. Het is uniek dat
het beekdal van het Lieversche Diep haar
eeuwenoude, oorspronkelijke meanders
heeft weten te behouden.
Meester Zondag, 1926
‘Ouden van jaren hebben mij wel eens de
plekken in het Lieverder diep gewezen, waar
de linnenbroeken hun werkkleur kregen in
het looizuurrijke water.’
Meester Zondag, 1926
‘Wij staan dus op de brug en hier verzoek
ik uwe aandacht te schenken aan de mooie
vergezichten rondom.’

6
Uitkijkpunt Even later waan ik me
toch even een havik, wanneer ik vanaf
het gloednieuwe uitkijkpunt mijn ogen
over het beekdal laat glijden. Onder mijn
vleugels zie ik de prachtige kronkelingen
van de Lieverse beek. Wat een panoramisch
uitzicht, wat een licht en ruimte. . . En:
wat een monument van cultuurhistorie.
Eeuwen geleden leefden hier de inwoners
van Tho Liveren, Lijver Holt en Lijveren,
zoals Lieveren eerder werd genoemd. Het
beekdal voorzag hen van levenswater, vis en
voer voor hun vee. Ik doe mijn ogen dicht
en probeer me voor te stellen hoe het er hier
vroeger uit moeten hebben gezien.
soms gaat het diep ver
over z’n grenzen heen
BEEKDAL VAN HET LIEVERSCHE DIEP
Kiek oet!
Het beekdal van het Lieversche Diep is
vanwege haar kwetsbaarheid niet voor de
wandelaar toegankelijk. Vanaf het nieuwe
uitzichtpunt kunt u de graslanden bekijken
zonder het te betreden. De uitkijktoren is op
initiatief van Dorpsbelangen Lieveren tot
stand gekomen dankzij de samenwerking
met Staatsbosbeheer, Herinrichtingscommissie
Roden-Norg, Dienst Landelijk
Gebied, Regio Groningen-Assen, provincie
Drenthe en de gemeente Noordenveld.

7
De dikke boom is een markant punt
aan het begin van het Mensingebos. Maar
liefst 350 jaar oud. . . Een bejaarde heer
vertelt me dat vroeger veel afspraakjes
werden gemaakt bij ‘de dikke boom’. Oh,
als bomen konden praten. . . Ik sla links
af het bos in en loop door een recht laantje
met hoge eikenbomen.
geboortejaar 1651
DE DIKKE BOOM (OMSTREEKS 1895)
Eeuwenoude
Mensingebossen
Een cultuurhistorische parel ten noorden
van Lieveren is Huis Mensinge, een
voormalige havezate en nu museum met
authentieke inrichting. De bossen rond
het voormalige landgoed vormen een
rijk natuurgebied met statige eiken- en
beukenlanen.
Meester Zondag, 1926
‘Aan ’t eind van het bosch wordt uwen
aandacht gevraagd voor een reus-eik
met een stamomvang met bast van 4 M.,
terwijl de kruin een omtrek van 60 M.
heeft. Stel u dien omtrek even als een
rechte lijn voor.’

8
Mensingebos Bij de eerste viersprong
blijf ik staan en luister naar het concert
van de zangvogels in het bos. Ik hoor de
karakteristieke tonen van de tjiftjaf. Met
ontzag denk ik terug aan de vogelexpert
die tijdens een excursie met gespitste oren
door het bos liep, regelmatig stil hield
en ons feilloos wees op de zang van de
roodborst, de zanglijster en zwartkop. Ik
ga linksaf het veerooster over en volg het
zandpad naar het heideveld.
300 hectare
natuurreservaat
MENSINGEBOS (OMSTREEKS 1895)
Het Mensingebos behoort tot de betere
vleermuisgebieden van Noord-Nederland
en er huizen vele broedvogels, waaronder
de schaarse zwarte specht. Ook vlinders
zijn er volop, zoals het bont zandoogje en
het heideblauwtje.
Meester Zondag, 1926
‘Het wandelbosch van de havezate Mensinge
heeft zijn aantrekkelijkheden, door lichteffecten,
bijzonder hooge rechte dennen,
zijn forse larixen, zijn groene tapijten, zijn
zangvogels, zijn eekhoorns, welke laatste de
gewone wandelaar niet zal ontdekken.’

9
Moltmakersstuk Tussen de bomen
kijkt een tiental donkere ogen me aan.
De roodbruine vachten en karakteristieke
koppen van de Schotse hooglanders
verwarmen m’n hart. De paarse gloed van
het heideveld doemt voor me op en ik stap
het Moltmakersstuk binnen. Aan mijn
linkerhand lonkt het Lieversche Diep en
ik zie in de verte de eerste woningen van
Lieveren. Het intieme heideveldje met z’n
grove dennen is een pareltje tussen de twee
groene bosgebieden. De rustbankjes en het
informatiebord vragen om een kleine pauze.
ruig behaarde
natuurbeheerders
MOLTMAKERSSTUK
Zeldzaam gebied
tussen heide en beek
In de Mensingebossen ligt nog een
restant van de vroegere heidevelden:
het Moltmakersstuk. Een oorspronkelijk
heideveld dat grenst aan de graslanden
van het beekdal. Vroeger kwamen zulke
overgangsgebieden regelmatig voor,
maar tegenwoordig zijn ze zeldzaam. Het
bijzondere van deze overgangen is, dat
het niet alleen gaat van hoog naar laag,
maar ook van droog naar nat en van
zuur (heide) naar kalkrijk (beekdal). In de
overgangsstrook van het Moltmakersstuk
naar het beekdal vind je dan ook dopheide
en veldrus naast elkaar.

10
Alteveerse Bos Ik verlaat het Mensingebos
en loop zuidwaarts naar het Alteveerse
Bos. De coulissen naast het bospad bieden
regelmatig zicht op het beekdal en de
contouren van Lieveren. Ik verlaat het bos
en wandel richting het ‘Daipje’. Rechts zie
ik de Lieverse vistrap. Hier ontmoeten twee
werelden elkaar. Rechts is het Diep gestoken
in het strakke keurslijf van de kanalisering;
erfgoed van de 20e eeuw. Links van me,
en in de richting van het Alteveerse Bos,
fluisteren nog de romantische, oorspronkelijke
stromen.
bospad door het alteveerse bos
VERSPREIDBLADIG GOUDVEIL
Zeldzame goudveil
dankzij potklei
De omgeving van Lieveren kent een unieke
bodemstructuur. Zo zijn er gebieden waar
de potklei bijna aan de oppervlakte ligt, wat
voor Nederlandse begrippen bijzonder is.
Potklei is een stugge, slecht doorlatende
grondsoort afgezet in de vroege ijstijd.
Hier en daar is de potklei afgedekt met een
laag keileem uit een latere ijstijd. Keileem is
eveneens slecht doorlatend en zit soms vol
keien. Na de ijstijden ontstond er een breuk
in de potklei van Mensinge. In de warmere
tijden daarna werd veel water afgevoerd
in de hierdoor ontstane laagte: het huidige
Lieversche Diep.

11
Vistrappen Minutenlang geniet ik van
het weldadige ruisen van het water. Ondertussen
in het veenbruine nat speurend
naar winde. Misschien heb ik geluk
en ben ik getuige van een opwindende
stroomopwaartse sprong? De bedreigde
diersoort weet de kleine trapsgewijze
verhogingen van de vistrap te overbruggen
en heeft in de Lieverse beek haar paaigebied
gevonden. Ook de grauwe klauwier voelt
zich hier thuis: ze broedt vlakbij in het
bramenstruweel.
Dan winnen mijn aardse behoeften het. Ik
ga linksaf het zandpad op en loop terug
naar het dorp waar ik aanschuif op het
zonnige terras van ’t Hart van Lieveren.
trappen voor de migratie
van beekvissen
ADDERWORTEL
Wat weinig mensen weten is dat de
belangrijkste waterstromen in dit gebied
ondergronds lopen. Een deel van het
regenwater stroomt door het zand naar
beneden en via de potkleilaag naar de
beek. Een ander deel gaat dieper de grond
in en borrelt door drukverschillen elders
in het beekdal weer op. Dit water heet
kwelwater. Kwelwater kan van kilometers
verderop gelegen hogere gebieden komen.
Doordat het kwelwater in de ondergrond
allerlei mineralen opneemt, is het voedselrijk.
Hiervan hebben veel – zeldzame –
planten en dieren profijt.

Routebeschrijving
Zuidlus 3,0 km
Wilt u aansluitend de Zuidlus lopen?
Volg dan na de vistrappen rechts het
fietspad richting de weg Lieveren-Langelo.
Zuidlus
p ik naar de Zuidesch.
r en volg het zandpad
kken. De Friese tongval
eke verrast me in deze
tse uitspanning.
me, richting Langelo,
ochtige graslanden van
nden en Hullig; een
aats voor ganzen, zwanen,
en ooievaars. Soms zie je er
anvogels. Afgelopen winter
ier een blauwe kiekedief
en mannetje, herkenbaar aan
achtig grijsblauwe verenkleed
nten. De ware
het gekanaliseerde lieversche diep,
hoe lang nog?
GEVLEKTE ORCHIS
Zo groeien er in het beekdal adderwortel,
goudveil en maar liefst vijf soorten
orchideeën die onderling kruisen,
waaronder de beschermde breedbladige
orchidee en de gevlekte orchis. Goudveil
is in Nederland zeldzaam, in Drenthe zeer
zeldzaam. Vanwege de kwetsbaarheid zijn
de graslanden langs het Lieversche Diep
niet toegankelijk.

12
Zuidesch Via het fietspad loop ik zuidwaarts.
Links van me zie ik een kleine
waterloop; het is een oude meander van
het Diep vóór de kanalisering. We kruisen
elkaar bij het kleine bruggetje. Ik nader
de Zuidesch en steek over.
oude meander
luchtweerspiegelingen
in het grOte Diep
IJSVOGEL
Beekdalherstel in
Noord-Drenthe
De laatste decennia is de aandacht voor de
natuur sterk toegenomen. Met als resultaat
dat er, als reactie op de kanalisatie van
bijna alle Drentse beken in de tweede
helft van de 20e eeuw, nu veel middelen
beschikbaar worden gesteld voor beekherstel.
De rechte beeklopen verdwijnen
en er komt weer ruimte voor natuurlijke,
meanderende beken. Zo zullen het Peizer
Diep en de bovenlopen het Oostervoortse
Diep, de Slokkert en het Grote Diep hun
natuurlijke inrichting terug krijgen. Omdat
de grondwaterstand stijgt, verandert ook
de flora en fauna. Kenmerkende soorten
als de ijsvogel en de beekjuffer zullen
terugkeren in het landschap.

13
Graslanden Bij het zandpad van De Drift
zie ik rechts van me, richting Langelo, de
vochtige graslanden van de Broeklanden
en Hullig; een pleisterplaats voor ganzen,
zwanen, kieviten en ooievaars. Soms zie je
er zelfs kraanvogels. Afgelopen winter zag ik
hier een blauwe kiekendief jagen. De ware
geluksvogel treft er ’s winters tientallen
reeën op zoek naar voedsel. Terwijl de hoge
tonen van de grutto de lucht vullen, tuur
ik over het uitgestrekte land. Behalve een
zwanenpaartje en de Schotse hooglanders
is het rustig vandaag.
VOGELS kijkEn bij hEt
OOStErVOOrtSE diEp
WEER BOS TEN ZUIDEN VAN LIEVEREN?
Lieverder
Zuidbos
Lieveren als dorp te midden van dichte
eikenbossen zoals vroeger... dat zal niet
meer terugkomen. Maar er zijn wel
plannen om een deel van het Zuidbos
opnieuw aan te planten. Over enkele jaren
zal het landschap ten zuiden van De Drift
er heel anders uitzien.

14
Terug naar Lieveren Ik loop het zandpad
af en links voor me doemt landelijk Lieveren
op. In het aangrenzende weiland grazen
de bruinwitte koeien van boer Noord, de
enige veehouder in de kern van het dorp.
Nieuwsgierig draaien de dames zich naar
me om. Wie kijkt naar wie? Even verderop
in het Wiltzwijn, een elzenbroekbos, is
de bodem bedekt met een wit tapijt van
bosanemoon en klaverzuring. Op de
Nijlandseweg ga ik linksaf, bij de T-spitsing
nogmaals links en ’t Hart van Lieveren is in
zicht. Terwijl tegenover me duifjes tortelen
op hun til, les ik mijn dorst op het terras en
laat alle indrukken nog eens heerlijk op me
inwerken.
WIE KIJKT NAAR WIE?
SCHOTSE HOOGLANDERS
Hairy Coo
De langharige Schotse hooglanders met
hun indrukwekkende hoorns zijn
inmiddels een bekend beeld in onze
natuurgebieden. De runderen begrazen
grote oppervlakten en zorgen ervoor
dat het landschap open blijft. De ’Hairy
Coo’ komt oorspronkelijk uit het westen
van Schotland, een ruig, voedselarm
gebied met veel regen en sterke wind. De
dieren hebben weinig zorg nodig. Naast
roodbruine exemplaren komen ook zwarte,
blonde, bruinzwart gestreepte en, heel
zelden, witte exemplaren voor. Hoewel de
koeien er vervaarlijk uitzien met hun grote
hoorns, hebben ze een vriendelijk karakter
en vormen ze snel een hechte kudde.
Weet u dat u aan de vorm van de hoorns
kunt zien of het een mannetje of vrouwtje
is? Bij een stier krullen de hoorns naar
beneden en bij een koe staan ze overeind.

Dank Lieveren, zomer 2011
RondOm Lieveren is uitgegeven door
Vereniging Dorpsbelangen Lieveren naar
aanleiding van het winnen van de Drentse
hoofdprijs van de landelijke wedstrijd ‘Win
je eigen ommetje’, georganiseerd door
Landschapsbeheer Drenthe. Het project
RondOm Lieveren is tot stand gekomen
dankzij het initiatief en de bezielde inzet
van de Lieversen Hiltje van der Wal en
Jetske Knol, de medewerking van grondeigenaren
en een kring van betrokken
inwoners.
Vereniging Dorpsbelangen Lieveren
Roelof Bathoorn, voorzitter
‘Voor de ware ontdekkingsreis hoeft men
geen nieuwe landschappen te zoeken,
maar moet men nieuwe ogen krijgen’
—— MARCEL PROUST
Colofon
Uitgave Vereniging Dorpsbelangen
Lieveren, © juli 2011.
Tekst Jetske Knol. Met dank aan Kor
Hagenouw voor de historische gegevens,
Aaldrik Pot voor zijn informatie over de flora
en fauna en Lammy Venekamp voor haar
adviezen over de oorspronkelijke Lieverse
streektaal.
Fotocredits Aaldrik Pot, Jetske Knol,
Gerard Blok, Omke Oudeman, Pieter Malfliet,
Historische Kring Roden (Kor Hagenauw).
Vormgeving FLAM, Pieter Malfliet
Druk Zalsman Groningen
Contact adres
Vereniging Dorpsbelangen Lieveren
dorpsbelangenlieveren@home.nl

Wandelen en struinen
rondom het esdorpje Lieveren.
Ontmoet water, bos, heide en
oude essen – en ontdek het
authentieke beekdal van
het Lieversche Diep.