Een school waar je mag zijn! - Van Asch van Wijckschool

Je kon er de vloeistofduplicator gebruiken en de nodige naslagwerken
vinden. Eten deed je thuis (tussen 12 en 2 uur) of later in je eigen
klaslokaal of dat van een collega. Tegenover de personeelskamerdeur
een fonteintje op de kop van de gang. Naast de personeelskamer zat
het handenarbeidlokaal, met twee enorme gootsteenbakken. Een
klein raampje, met een ijzeren rooster ervoor, keek uit op de
Couperusstraat.
Aan het eind van deze gang een magazijn met de gebruiksmaterialen.
Dat zat op slot en bevatte behalve de schriften ook het
Sinterklaaspak. Het hoofd had de sleutel en voerde het beheer over
de “kostbaarheden”. Alleen met zijn toestemming mocht ik daar dus
komen.
Linksom vanaf de voordeur kwam je in de hal met een grote glazen
kast. Daarin wat boeken, natuurkundemateriaal en opgezette beesten.
In de hoek bij de trap een groot aquarium. Voor die trap zat nog
een klein keukentje met een geiser en een grote gaspit. Ernaast de
deur van de hoofdenkamer. In die kamer zat de radio, toen nog
gekoppeld aan de radiodistributie-installatie.In de klassen zat dan
een zwarte draaiknop met vier kanalen en een luidspreker. Een
modern, groot bureau met twee ladenblokken en een lage zithoek
vulden de ruimte behoorlijk. Een vaste, dubbele kast herbergde de
administratie. Een fonteintje en een knop voor de binnenbel vervolmaakte
het geheel. Voor de ramen vitrage en gordijnen, die zonodig
tegen al te nieuwsgierige blikken dicht gingen.
Het andere kamertje, links van de tochtdeuren, was de opslagruimte
voor leermiddelen. Er waren drie vaste kasten en in het midden stonden
de kaartenkisten. Ik denk, dat deze ruimte het, bij oud-leerlingen
het beruchte, tandartskamertje was. Ruime, holle gangen met vaste,
ijzeren kapstokken en toiletten met allemaal aparte deuren. Voor
een deel waren dit nog urinoirs en te herkennen aan de blauwe deur.
Omdat er alleen verwarmingsbuizen door de wc’s liepen, waren ze
bar koud.
’s Avonds zetten wij de toiletdeuren open om bevriezing te voorkomen,
want er was toen al een tijdregeling op de stookketel aangebracht,
die de nachttemperatuur naar 5° C. deed zakken. Verlichting
in de wc’s ontbrak. En voor leerlingen, die de klas uit werden
gestuurd, waren de gangen geen pretje in de winter.
jubileumboekje pagina 24
De gangverlichting bestond toen al uit t.l- armaturen; daarvoor
waren dat plafonnières, die veel minder licht gaven. Aan het eind van
iedere gang kwam je uit in het kleine trappenhuis. Beneden zat linksom
onder de trap de schoonmaakkast en rechtdoor een vluchtdeur.
Rechts een bergruimte. Op de eerste etage zat in dit trappenhuis een
openslaande deur en een balkonnetje. Helemaal boven, een vast
raam en de deur naar de zolder.
In de klassen zaten aan de gangzijde vaste kasten voor de leermiddelen.
De kinderen zaten in de lagere klassen toen al op tafeltjes en
stoeltjes, in de hogere groepen stonden nog banken. Ideaal, want
dat scheelde een hoop gewipwap. Al de meubels hadden een groen,
ijzeren onderstel en bankgelakte bladen. Toen zij niet veel later werden
vervangen door tafels en stoelen, waren zij nog handig voor het
film- en handwerklokaal. De leerkracht zat op een podium en had
een bureau en lessenaar tot zijn/haar beschikking. De klep van zo’n
lessenaar was overigens een ideaal middel om de aandacht met één
klap centraal te krijgen. De ijzeren (tochtende) ramen konden in het
middendeel worden opengevouwen. De onderramen hadden geribbeld
glas, dat het uitzicht voor de raamrij belemmerde. ( De huidige
ramen niet meer, waardoor ik mij een leerling herinner in groep 8,
die dagelijks “contact” met de postbode had.) Voor de bovenramen
gebruikte je een raamstok, waarvoor enige kracht nodig was. In de
hoek achter het bureau de knop voor de radiodistributie. Het zijbord
had groene stangen en verschillende liniëringen, zoals hokjes en dubbele
of enkele schrijflijnen. Daarboven nog een katrol voor de landkaarten.
In de lokalen van het eerste uur vond je nog het oude bord
met donkergelakte randen. Daarboven zat dan een plank met een
haak. De lokalen uit ’41 en ’48 hadden ook nog fonteintjes links van
de klassendeur. Die van ’53 hadden dat op de gang. Was het warm,
dan wilden er opeens veel kinderen naar de wc en dwaalde mijn blik
vaak automatisch naar het fonteintje in de gang.
Dit schrijvend realiseer ik mij hoeveel er is veranderd, sinds die tijd,
t.b.v. een hoger comfort en moderner onderwijs. Om meer ruimte te
creëren op de gangen verdwenen de ijzeren kapstokken en werden
deze gangnissen computerplekken. Er kwamen tochtdeuren om de
gangen werkbaarder te maken. In de klassen aanrechtjes en tv- voor-
jubileumboekje pagina 25