Een administratieve kostenschatting van de Belgische en de ...

procedure die in Nederland betaat nog effectiever en/of heeft het minder
administratieve kosten dan de onmiddellijke inning en de minnelijke schikking? En,
bij een bevestigend antwoord, is deze effectiviteit inherent aan een bestuurlijke
verkeersboete, of kan deze winst ook met een strafrechtelijke variant, zoals de
onmiddellijke inning en minnelijke schikking worden bereikt? Hoewel het onderzoek
geen beslissende antwoorden kan bieden, is de kostenraming van de Nederlandse
bestuurlijke verkeersboete in de volgende paragraaf alvast een aanzet tot een
diepgaandere vergelijking die in paragraaf 5 volgt.
1.2 Nederland
1.2.1 Afbakening en inhoudsanalyse: Wet Mulder
In de vorige paragraaf werd duidelijk dat de Belgische onmiddellijke inning en de
minnelijke schikking een alternatief voor de strafrechtelijke verkeersboete vormen.
Om te weten of de bestuurlijke verkeersboete een nog beter alternatief is, is een
vergelijking van de administratieve kosten tussen de bestuurlijke en de
strafrechtelijke varianten noodzakelijk. Aangezien er in België geen bestuurlijke
variant voor verkeersovertredingen bestaat (hoewel de onmiddellijke inning en de
minnelijke schikking dezelfde uitwerking hebben), vindt de kostenraming van de
bestuurlijke verkeersboete op basis van Nederlandse gegevens plaats. Met de Wet
Administratiefrechtelijke Handhaving Verkeersvoorschriften of de’ Wet Mulder’ 164 is
een groot aantal lichte verkeersovertredingen in een nieuw handhavingsysteem
ondergebracht 165 . De bestuurlijke boete in het Nederlandse model kan algemeen
worden omschreven als een vermogenssanctie met het karakter van een straf dat
door een bestuursorgaan wordt opgelegd. Hiermee beantwoordt de sanctie aan de
definitie van de bestuurlijke verkeersboete 166 .
164 Wet van 3 juli 1989, houdende administratiefrechtelijke afdoening van inbreuken op bepaalde
verkeersvoorschriften, Stb. 1989, 300; Besluit van 29 juli 1994, houdende regels ter uitvoering van de
artikelen 3, eerste en derde lid, 22, tweede lid, en 35 van de Wet administratiefrechtelijke handhaving
verkeersvoorschriften
165 De zware verkeersinbreuken daarentegen worden ook in Nederland steeds strafrechtelijk vervolgd.
Binnen het onderzoekskader wordt de strafrechtelijke procedure buiten beschouwing gelaten, zodat de
bespreking beperkt blijft tot de Wet Administratiefrechtelijke Handhaving Verkeersovertredingen, de
zogenaamde Wet Mulder.
166 Deben L., De positie van de bestuurlijke boete, RA-2004-41, Vlaams Steunpunt Verkeersveiligheid,
Diepenbeek, 2004, p 30 e.v.; Kamerstukken II, 1979-1980, 16 162, nr. 3, p 11; Samkalden D.,
Onderzoek naar de mogelijke betekenis van de administratieve boete bij de handhaving van de
milieuwetgeving, Ministerie van Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en milieubeheer, s’ Gravenhage,
1988/34, 5-6: Bij het ontwerp voor de herziening van de grondwetsbepalingen op het gebied van Justitie
in Nederland zijn de bestuurlijke sancties in de Memorie van Toelichting omschreven als ‘maatregelen die
door de administratie ter zake van een overtreding van een voorschrift worden opgelegd, waarbij de
administratie optreedt als ware zij partij tegenover de burger’. Dit in tegenstelling tot strafsancties ‘die
Steunpunt Verkeersveiligheid 52 RA-2006-102