Een administratieve kostenschatting van de Belgische en de ...

De tijdswinst van het bevel tot betaling wordt al onmiddellijk door twee
rechtswaarborgen van de gesanctioneerde ondermijnd. De invoering van termijnen
en de verzending van het proces-verbaal zorgen voor vertraging 95 . Ten eerste kan
het administratieve traject van het bevel tot betaling door de verplichte termijnen
drie maanden bestrijken 96 . Bovendien moet ten tweede de vaststelling van de
overtreding per gerechtsbrief worden verzonden 97 . Het beoogde versnellende effect
van directe uitvoerbaarheid van het bevel tot betaling wordt door deze verplichtingen
teniet gedaan. De veronderstelling dat deze termijnen bijdragen tot het
vooropgestelde doel van voldoende waarborgen voor de vermoedelijke overtreder
wordt in het midden gelaten.
Anderzijds kan de verwachte hoge conformiteit van het bevel tot betaling de vraag
naar de directe uitvoerbare titel uithollen. De wetgever ziet de uitvoerbare titel als
een zekerheid willen voor de uitvoering van de sancties. Hoewel de uitvoerbare titel
een verlichting van de procedure impliceert, is de meerwaarde voor de effectiviteit op
het totale aantal opgelegde bevelen tot betaling bij hoge opvolging niet van groot
belang. De directe uitvoerbaarheid van het bevel tot betaling houdt geen grote
effectiviteitswinst in vergeleken met de strafrechtelijke boete.
Zekerheidsstelling
Als ontvankelijkheidsvereiste bij de rechtbank is de volledige betaling van de in het
bevel tot betaling vooropgezette geldsom een drempel voor het gebruik van de
verweermiddelen van de rechtsonderhorige 98 . De betwisting van de sanctie door de
overtreder wordt theoretisch niet verboden, maar de verhoging van de
psychologische en financiële drempel ontmoedigt het beroep op de rechtbank. Het
inbouwen van deze ontradende voorwaarde past in het streven naar een hogere
conformiteit van de gesanctioneerde en naar de minimalisering van de met
onzekerheid gepaard gaande rechterlijke uitspraken 99 . Het ingediende amendement
95 Memorie van Toelichting, Parl.St.Kamer, 2001-2002, nr.1915/1, p 18.
96 De cijfers van het ressort Gent indiceren dat de gemiddelde doorlooptermijn voor de procedure van de
onmiddellijke inning ongeveer 33 dagen beslaat. De meeste overtreders betalen binnen 33 dagen na de
vaststelling van de overtreding. Bij het bevel tot betaling heeft het parket een termijn van 40 dagen om
het bevel tot betaling op te sturen naar de overtreder.
97 In haar amendement nr.66 stelt mevrouw Brepoels voor de kennisgeving door gewone brief, in plaats
van gerechtsbrief te laten verlopen. Volgens haar is de werkwijze te omslachtig en te duur.
(Amendementen, Parl.St.Kamer, 2002-2003, nr.1915/5, p 49). Hierop werd niet ingegaan en het
amendement werd verwordpen.
98 Verslag namens de commissie voor infrastructuur, het verkeer en de overheidsbedrijven uitgebracht
door de heer Daan Schalck, Hand.Kamer, 2002-2003, p 10.
99 Zoals uit het amendement van de heer Ansoms naar voren komt, is een van de redenen van de vereiste
van de volledige betaling het voorkomen van een overbelasting van de politierechtbanken te wijten aan
allerlei onechte aanvragen. (Amendementen, Parl.St.Kamer, 2002-2003, nr.1915/5, p 33).
Steunpunt Verkeersveiligheid 30 RA-2006-102