Rechtsbescherming tegenover de overheid bij de Raad voor - Foyer

More documents

Recommendations

Info

G. DEBERSAQUES en Fr. DE BOCK, Rechtsbescherming tegenover de overheid bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen geniet, toe te kennen 32 of te weigeren 33 aan een verzoeker die in beroep is gekomen tegen een geheel of gedeeltelijk voor hem ongunstige beslissing van de Commissarisgeneraal voor de vluchtelingen en de staatlozen 34 . Concreet kan de Raad de eerdere weigeringbeslissing van de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en staatlozen bevestigen op dezelfde of op andere gronden, dan wel hervormen en b.v. het statuut van vluchteling toekennen, dan wel dit statuut weigeren doch bijvoorbeeld subsidiaire rechtsbescherming toekennen. In beroep is derhalve de Raad volledig” vrij” binnen het aanhangige geschil dat bepaald wordt door het verzoekschrift. 12. In het kader van de uitoefening van deze volle rechtsmacht, heeft de Raad een annulatiebevoegdheid met terugwijzing en dit op twee limitatief bepaalde gronden (art. 39/2, § 1, tweede lid, 2°, Vr.W.) : - omdat aan de bestreden beslissing een substantiële onregelmatigheid kleeft die door de Raad niet kan worden hersteld 35 ; - omdat essentiële elementen ontbreken die inhouden dat de Raad niet kan komen tot een bevestiging of hervorming zonder aanvullende onderzoeksmaatregelen hiertoe te moeten bevelen 36 . Deze (naar de grond beperkte) annulatiebevoegdheid is door de wetgever duidelijk ingegeven als correlarium voor het feit dat de Raad over geen onderzoeksbevoegdheid beschikt 37 . Uit artikel 39/76, §§ 1, eerste lid en 2, Vr.W. volgt dat de rechter bij de beoordeling van een geschil steeds zijn volle rechtsmacht moet uitputten, m.a.w. steeds moet onderzoeken of hij de bestreden beslissing kan bevestigen of hervormen. Pas indien hij het beroep niet ten gronde kan onderzoeken – omdat ofwel enerzijds de overtuigingsstukken niet toelaten tot die conclusie te komen omdat essentiële gegevens ontbreken en anderzijds omdat hij zijn administratie noch derden noch de Commissarisgeneraal voor de vluchtelingen en de staatlozen kan opleggen een aanvullend onderzoek te doen of een onderzoeksmaatregel te verrichten, ofwel omdat de bestreden beslissing met een onherstelbare substantiële onregelmatigheid is behept – moet hij overgaan tot vernietiging met onmiddellijke terugzending. In deze omstandigheden kan de rechter immers niet overgaan tot het uitoefenen van zijn volle rechtsmachtbevoegdheid op straffe van anders zijn wettelijke bevoegdheid te miskennen. Vooraleer daar aan toe te komen, moet de zaak opnieuw onderzocht worden door de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen die, rekening houdend met het gezag van gewijsde erga omnes van het vernietigingsarrest, tot een nieuw onderzoek en besluit zal komen 38 . 32 Zie ook artikel 49, § 1, 5°, Vr.W. waaruit blijkt dat een vreemdeling door de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen kan worden erkend als vluchteling. 33 Zie ook de suggestie van de Raad van State, afdeling wetgeving, om deze bedoeling beter te doen uitkomen door te preciseren dat de Raad de hoedanigheid van vluchteling of van persoon die de status subsidiaire rechtsbescherming geniet, kan ‘toekennen” of “weigeren”: Wetsontwerp tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, Memorie van toelichting, Parl. St. Kamer 2005-2006, nr. 2479/001, 323. 34 Wetsontwerp tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, Memorie van toelichting, Parl. St. Kamer 2005-2006, nr. 2479/001, 95. 35 Voor een toepassing, zie Wetsontwerp tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, Memorie van toelichting, Parl. St. Kamer 2005-2006, nr. 2479/001, 96 (i.c. : het niet-horen door de Commissaris-generaal omdat de oproeping aan het verkeerde adres werd toegestuurd. Aangezien de Raad geen onderzoeksbevoegdheid heeft, kan hij – indien hij dit gebrek niet kan “herstellen” (b.v. indien duidelijk uit het dossier en/of de verklaringen ter terechtzitting blijkt dat het beroep moet worden aangenomen of verworpen of indien b.v. de verzoeker geen belang bij het beroep heeft) - bijgevolg zijn volle rechtsmacht niet uitoefenen en kan hij derhalve niets anders doen dan vernietigingen en terugzenden. 36 Voor een toepassing in de rechtspraak, zie Vaste Beroepscommissie, nr. 05-1200/annulation 001/cd, 6 maart 2007. 37 Cfr. Wetsontwerp tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, Memorie van toelichting, Parl. St. Kamer 2005-2006, nr. 2479/001, 96 en 134. Omtrent deze onderzoeksbevoegdheid, zie infra. 38 Er mag worden aangenomen dat in hoofde van de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen een rechtsplicht tot handelen bestaat die inhoudt dat over het beroep uitspraak wordt gedaan. 8
G. DEBERSAQUES en Fr. DE BOCK, Rechtsbescherming tegenover de overheid bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen De annulatiebevoegdheid van de Raad in het raam van de uitoefening van de volle rechtsmacht is duidelijk beperkter dan de klassieke annulatiebevoegdheid inzake bestuursgeschillen en de (gemeenrechtelijke) gronden waarop die kan geschieden (zie art. 39/2, § 2, Vr.W.). Bovendien raakt de bevoegdheid van de Raad de openbare orde, zodat de Raad ook steeds moet nagaan of hij toch niet zijn volheid van bevoegdheid kan uitoefenen (art. 39/76, § 1, eerste lid, Vr.W.) . 39 Partijen kunnen immers, bij miskenning van de bevoegdheidsregels, een cassatieberoep instellen. 40 De annulatiebevoegdheid in zijn juiste wettelijke context geplaatst, lijkt het poneren dat de redactie van artikel 39/2 Vr.W. er op wijst dat de Raad niet zou beschikken over volle rechtsmacht – maar veeleer zou moeten beschouwd worden als een soort van cassatierechter – omdat bepaalde “substantiële onregelmatigheden” niet door de Raad kunnen worden hersteld (maar enkel tot annulatie kunnen leiden) 41 , ons dan ook wat te kort door de bocht te zijn. b. Het vol beroep heeft een devolutieve en automatisch schorsende werking 42 13. Het (ontvankelijk) jurisdictioneel beroep bij de Raad heeft devolutieve werking en wordt in zijn geheel bij de Raad aanhangig gemaakt 43 . Dit houdt in dat bevoegdheid van de Raad in volle rechtsmacht niet beperkt is tot het onderzoek van de (wettigheid) van de bestreden beslissing maar in wezen inhoudt dat de zaak is overgegaan met al de feitelijke en juridische vragen die er mee samenhangen 44 . Het geschil wordt in zijn geheel aan een nieuw onderzoek onderworpen. De Raad spreekt zich – binnen de aangehaalde middelen zoals die zijn uiteengezet in het inleidende verzoekschrift 45 – opnieuw uit over de grond van de zaak en niet enkel over de regelmatigheid of wettigheid van de bestreden beslissing. Zoals reeds is gesteld 46 , staat dus niet de bestreden weigeringsbeslissing centraal, maar wel het geschil. De bestreden beslissing bindt de Raad bijgevolg niet : hij kan – zoals al is gesteld - bevestigen of hervormen op grond van dezelfde en/of andere motieven. Bij het uitoefenen van deze bevoegdheid kan de Raad op dezelfde gronden en met dezelfde appreciatiebevoegdheid beslissen als de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en Na vernietiging van de bestreden beslissing, komt de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen terug te staan voor deze aanvaag en moet hij er opnieuw over beslissen, dit met inachtneming van het vernietigingsmotief (vaste rechtspraak van de Raad van State : zie b.v. het princiepsarrest R.v.St., Van Bever, nr. 23.870, 10 januari 1984). De verplichting tot optreden belet niet dat de Commissaris-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen zijn beoordelingsvrijheid behoudt bij het bepalen van de inhoud van de nieuwe beslissing (zie meer algemeen inzake de plicht van de overheid na vernietiging, S. LUST, Raad van State. Afdeling administratie. Rechtsherstel door de Raad van State, Brugge, die Keure, 2000, 297-303.). 39 Wetsontwerp tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, Memorie van toelichting, Parl. St. Kamer 2005-2006, nr. 2479/001, 97. 40 ibid. Daarom moet de rechter expliciet motiveren waarom hij de zaak niet ten gronde kan onderzoeken (art. 39/79, § 2, Vr.W.). 41 In die zin doch o.i. ten onrechte : M. LEMMENS en J. ROGGEN, l.c., 20. 42 Wetsontwerp tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, Memorie van toelichting, Parl. St. Kamer 2005-2006, nr. 2479/001, 95 (devolutieve werking) en 98 (schorsende werking). 43 Ibid., 18 en 95 alsook het advies van de Raad van State, afdeling wetgeving (p. 321). 44 In die zin : Vaste Beroepscommissie, nr.06-4026/W12.454, 5 maart 2007 . 45 Art. 39/69 Vr.W. vereist immers dat het verzoekschrift een uiteenzetting van de middelen bevat. Immers het principe blijft dat het verzoekschrift de grenzen van het gerechtelijk debat bepaalt. De rechter kan dus niet ultra petita oordelen : zie Wetsontwerp tot hervorming van de Raad van State en tot oprichting van een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, Memorie van toelichting, Parl. St. Kamer 2005-2006, nr. 2479/001, 133. 46 zie supra randnr. 11. 9
Page 1 and 2: FACULTEIT RECHT EN CRIMINOLOGIE Rec
Page 3 and 4: G. DEBERSAQUES en Fr. DE BOCK, Rech
Page 7: G. DEBERSAQUES en Fr. DE BOCK, Rech
Page 55: G. DEBERSAQUES en Fr. DE BOCK, Rech

Rechtsbescherming tegenover de overheid bij de Raad voor - Foyer

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?