Rechtsbescherming tegenover de overheid bij de Raad voor - Foyer

G. DEBERSAQUES en Fr. DE BOCK, Rechtsbescherming tegenover de overheid bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen
(2) De uiterst dringende noodzakelijkheid
(a) Beginsel
67. De gemeenrechtelijke procedure is de gewone kortgedingprocedure. De verzoeker
die opteert voor de kortgedingprocedure bij uiterst dringende noodzakelijkheid, kiest
derhalve voor een uitzonderlijke procedure. De toepassing ervan verstoort het normaal
verloop van de rechtspleging voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen en de
rechten van verdediging van de verwerende partij worden tot een strikt minimum geleid.
Naar analogie met de vaste rechtspraak ter zake van de Raad van State, mag worden
aangenomen dat om die redenen de uiterst dringende noodzakelijkheid klaarblijkelijk op
het eerste gezicht onbetwistbaar moet zijn 234 .
Op een verzoeker die meent een beroep te moeten doen op de procedure bij uiterst
dringende noodzakelijkheid rust derhalve een dubbele bewijslast 235 : hij moet niet alleen
aantonen bij het instellen van de vordering met de vereiste spoed, diligentie en alertheid
te zijn opgetreden (b). Bovendien moet hij aan de hand van duidelijke gegevens en
feiten aannemelijk maken dat, indien de vordering wordt ingesteld volgens de gewone
schorsingsprocedure, de uitspraak over deze vordering onherroepelijk te laat zou komen
om nog enig nuttig effect te sorteren (c).
(b) De vereiste van het optreden met spoed
(i) Bij de beoordeling van de spoed is het tijdstip van het indienen van de vordering van
essentieel belang
68. Zolang een verzoeker binnen de annulatietermijn is en nog geen beroep tot
nietigverklaring heeft ingediend, heeft in de gewone schorsingsprocedure het tijdstip van
het indienen van de vordering geen essentieel belang 236 bij het beoordelen van de
ontvankelijkheid en de gegrondheid van de vordering tot schorsing. Anders is het bij de
vordering tot schorsing bij UDN waar de snelheid waarmee de verzoeker reageert wel
van zeer groot belang zal zijn : een uitzonderlijke procedure vergt een uitzonderlijke
snelheid van de verzoeker 237 .
Het komt aan de verzoeker toe aan te tonen dat hij bij het instellen van de vordering met
de vereiste spoed, diligentie en alertheid is opgetreden. Als algemeen principe geldt
hierbij dat op de vraag om de procedure bij uiterst dringende noodzakelijkheid toe te
passen niet kan worden ingegaan indien uit het door de verzoeker gegeven relaas van de
feiten blijkt dat de zaak spoedeisend is geworden door zijn eigen doen of laten 238 . Laten
meer bepaald de in het verzoekschrift uiteengezette feiten niet toe dit na te gaan, dan
wordt de vordering om die reden verworpen 239 .
234 In die zin : R.v.St., nr. 117.683, 29 maart 2003.
235 Vaste rechtspraak : zie onder de talloze arresten b.v. R.v.St., 146.696, 24 juni 2005; R.v.St., nr.
115.296, 30 januari 2003; R.v.St., nr. 115.396, 3 februari 2003; R.v.St., nr. 119.893, 26 mei 2003. De
verzoeker draagt de bewijslast van beide voorwaarden (R.v.St., nr. 79.144, 4 maart 1999).
236 Soms zal de Raad van State het tijdstip van het indienen van het verzoekschrift als (bijkomend)
beoordelingselement meenemen in zijn beoordeling van het moeilijk te herstellen ernstig nadeel maar in
evenveel gevallen veegt de rechtspraak dit argument van tafel (zie ter zake b.v. A. COOLSAET, "Het kort
geding bij de Raad van State inzake benoemingen en bevorderingen" in Benoemingen en bevorderingen
en de Raad van State, I. OPDEBEEK (ed.), Brugge, die Keure, 1997, (63) 78).
237 I. OPDEBEEK, "De vereiste spoed in de persoon van de verzoeker bij het instellen van een kort geding
bij uiterst dringende noodzakelijkheid voor de Raad van State" (noot onder R.v.St., nr. 98.634, 30
augustus 2001), R.W. 2001-2002, 635.
238 R.v.St., nr. 46.857, 7 april 1994. Cf. R.v.St., nr. 82.290, 17 september 1999 ("als de verzoekende
partij zelf schuld draagt aan het feit dat haar zaak een ingrijpen bij uiterst dringende
noodzakelijkheid vergt, (moet) haar vordering worden afgewezen").
239 Voor toepassingen, zie G. DEBERSAQUES, “De schorsingsprocedure in geval van uiterst dringende
noodzakelijkheid”, l.c. 186, noot 15.
46