Deelrapport trendanalyse domein Veiligheid - Nationaal Archief

Concept rapport Veiligheid – februari 2011
Een meerderheid van de bevolking is wel van mening dat de politie haar best doet
(72%), reageert op problemen (67%) en bescherming biedt (58%). [Maas, 2002: 669A
671]
De afgelopen jaren is onder invloed van de kerntakendiscussie de vraag naar voren
gekomen in hoeverre werkzaamheden van wijkagenten voldoende passen binnen het
eigenlijke werk van de politie. De geleidelijke verharding in het maatschappelijke en
politieke klimaat en de grotere nadruk onder invloed van het bedrijfsmatig denken op
effectiviteit van en efficiëntie in het politieoptreden hebben er eveneens toe bijgedragen
dat het gebiedsgebonden werk onder druk is komen te staan. [Terpstra 2008: 343]
Ondanks deze geleidelijk gegroeide kritiek blijft het gebiedsgebonden werk in Nederland
een centraal onderdeel van het politiebeleid en van de heersende visies op politiewerk.*
Naast verandering van de organisatiestructuur, beleidsplanning en afstemming en
samenwerking met andere organisaties zijn in de loop der tijd ook andere instrumenten
ingezet om de kloof tussen politie en samenleving te helpen dichten. Zo is er de opkomst
van sociaal wetenschappelijk onderzoek ten behoeve van de politie. De politie is zich
steeds meer gaan bezighouden met de vraag hoe haar werk bij het publiek overkomt.
Dergelijk onderzoek is sinds 1993 gestandaardiseerd tot wat nu de Politiemonitor
Bevolking is. Naast de Politiemonitor Bevolking waren er ook de LeefbaarheidsA en
Veiligheidsmonitor, het Permanent Onderzoek Leefsituatie (POLS) en de
Slachtofferenquête van het CBS. Deze onderzoeken werden in 2006 samengevoegd tot
de Veiligheidsmonitor Rijk. Later is dit overgaan in de Integrale Veiligheidsmonitor
[interview Schreuder] Verder is er bij politiekorpsen meer nadruk op klantvriendelijkheid
en kwaliteitszorg komen te liggen. Sinds 1997 is kwaliteitszorg in de Politiewet
verankerd.
Burgerparticipatie is belangrijk geworden. De politie legt contact met de burger en doet
een beroep op de burger. Niet alleen bij preventie, maar ook bij opsporing. Hierbij spelen
de media een belangrijke rol, vooral tvAprogramma’s als bijvoorbeeld Opsporing
Verzocht. Naar aanleiding daarvan komen nieuwe tips van de kijkers binnen over
onopgeloste zaken. [interview Ferwerda] Ook mogelijkheden op ICTAterrein leveren een
bijdrage aan het vergroten van de betrokkenheid van burgers bij en hun invloed op de
politie c.q. veiligheidszorg. Zo krijgt de politie geleidelijk meer mogelijkheden om
groepen burgers te bereiken en te waarschuwen via sms of mobiele telefoons. [Cachet en
Versteegh, 2007: 1061A1074] Daarnaast wordt gestreefd naar meer diversiteit binnen de
politie, zodat deze zoveel mogelijk een afspiegeling is van de samenleving. Als alle
burgers zich vertegenwoordigd weten binnen de korpsen, versterkt dat de positie van de
politie [Politie in Nederland, 2000: 30A31 en Adang, Van der Wal en Quint, 2010: 107A
109]
* Zie het onder verantwoordelijkheid van de Raad van Hoofdcommissarissen in 2005
verschenen visie document ‘Politie in Ontwikkeling’, het in 2006 verschenen
‘Referentiekader Politie’ en de Kamerbrief ‘Veiligheid begint bij Voorkomen’ van
november 2007. [Terpstra 343A344]
A Ministerie van Binnenlandse Zaken
A Wiegel
A Van Thijn
A Ministerie van Justitie
A Projectgroep Organisatie Structuren
A Kring van Hoofdcommissarissen
A Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG )
A Nederlandse Politieacademie
A Politiestudiecentrum
A Media (onder ander NRC artikel Kuitenbrouwer)
A Politieke Partijen
90