Deelrapport trendanalyse domein Veiligheid - Nationaal Archief

Concept rapport Veiligheid – februari 2011
handelsbelangen. [Jonkers, 2007: 22] Ook de Europese Unie intensiveerde zijn
voedselveiligheidsbeleid, met name ten aanzien van diervoer. In 2000 presenteerde de
Europese Commissie het Witboek Voedselveiligheid, waarin voorstellen tot een
eenduidige Europese wetgeving werden gedaan. Dit leidde tot de vaststelling van General
Food Law en de oprichting van de European Food Safety Authority. Hiermee kwam de
wetgeving ten aanzien van voedselveiligheid in handen van de Europese Unie (EU).
Nederland en de andere EUAlanden, zijn gebonden aan deze wetgeving en mogen geen
eigen wetten ontwikkelen op dit gebied zonder de andere lidstaten hierin te kennen.
[Interview Theelen]
Niet alleen werd de voedselveiligheid op een supranationaal niveau getild, ook werd het
gebied steeds breder en meer omvattend. Continu zijn er aspecten aan het beleid ten
aanzien van voedselveiligheid toegevoegd en zijn er meer bepalingen gekomen.
Daarnaast zijn bedrijfstakken, zoals afvalverwerkers, die eerst los stonden van de
voedselketen met het oog op de voedselveiligheid aan nieuwe bepalingen onderworpen.
Het hele proces van grondstoffen tot supermarkt (“van zaadje tot karbonaadje”) is nu
traceerbaar en onderhevig aan regelgeving in het kader van de voedselveiligheid. Met
deze ketenbenadering wordt ten eerste geprobeerd om risico’s te beperken en daarnaast
wordt op deze manier duidelijk bij wie welke verantwoordelijkheden liggen. De overheid
– de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid en Volksgezondheid, Welzijn
en Sport A garandeert de voedselveiligheid door het opstellen van regels, maar de
producent is verantwoordelijk voor de veiligheid van zijn eigen producten en is
aansprakelijk voor de mogelijke schade door zijn producten. [Jonkers, 2007: 22]
Waar in de jaren zestig voedselveiligheid een technocratisch systeem was dat gebaseerd
was op wetenschappelijk onderzoek, is in de loop van de jaren de mening en focus vanuit
de consument veel sturender geworden. [Interview Theelen] De Nederlandse overheid
heeft in 2002 de VoedselA en Warenautoriteit (VWA) in het leven geroepen voor de
controle, de risicobeoordeling en de risicocommunicatie. Bij de oprichting van de VWA
stond het herstel van het vertrouwen van de consument, van wie het vertrouwen in veilig
voedsel en in de overheid was verminderd, en de heldere communicatie over risico’s
centraal. [Jonkers, 2007: 22] Hoewel ons voedsel nog nooit zo veilig is geweest, is de
consument veel wantrouwender geworden door de voedselschandalen en ziet nieuwe
ontdekkingen van te hoge doses schadelijke stoffen in voedsel steeds meer als een
bewijs voor een lakse overheid en een zichzelf verrijkende industrie. De media speelden
daar gretig op in. Producenten probeerden hun naam te redden door schadelijk gebleken
producten snel uit de handel te halen (recallAacties).
A Codex AlimentariusWereldgezondheidsorganisatie (WHO)
A Wereld Landbouw Organisatie (FAO)
A European Food Safety Authority
A VoedselA en Warenautoriteit (VWA)
A Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselveiligheid
A Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
A Producenten
A Consumenten
A Europese Commissie
""
A Interview Rob Theelen, 24 augustus 2010.
A ‘Codex Alimentarius voor beginners’, in: Journaal Warenwet. Tijdschrift voor
levensmiddelen6 en productenrecht (januari 2002)
A Jonkers, A.P., Voedsel en geneesmiddelen. Casestudie ten behoeve van het
project veiligheid (Den Haag 2007).
A Verburg, H, R.G. Herbes, en P.A. Koolmees, Verleden, heden en toekomst van de
veterinaire volksgezondheid (Boxtel 2004).
71