Deelrapport trendanalyse domein Veiligheid - Nationaal Archief

More documents

Recommendations

Info

Concept rapport <strong>Veiligheid</strong> – februari 2011 . 6 . 4 4 $ A Internationalisering A Technologisering A Toegankelijkheid, participatie en emancipatie A Domein: Gezondheidszorg A Hotspot: aids A Hotspot: LegionellaAuitbraak Bovenkarspel Jaren tachtig – na 2005 ! Door de introductie van vaccins en nieuwe medicijnen werden infectieziekten – die door mens en dier worden overgebracht of uit het milieu afkomstig zijn en die worden veroorzaakt door de aanwezigheid van microbiologische agentia A rond 1960 van de belangrijkste doodsoorzaak gereduceerd tot een onbetekenende categorie. Kinderen werden middels het Rijksvaccinatieprogramma vanaf de jaren vijftig ingeënt tegen een aantal infectieziekten, zoals difterie, kinkhoest, polio en tetanus, waardoor het aantal mensen dat deze ziekten kreeg drastisch afnam. Door het wereldwijd inenten van de bevolking is pokken is zelfs uitgeroeid. Rond 1967 werd door de hoogste medische autoriteit in de Verenigde Staten verklaard dat de strijd tegen infectieziekten weldra gestreden zou zijn. [Mooij, 2007: 149] In 1976 werd de Besmettelijke ziekte wet uit 1928 vervangen door de Wet bestrijding infectieziekten en opsporing ziekteoorzaken. Met het in werking treden van deze wet verschoof de aandacht van de bestrijding A omdat dat steeds minder noodzakelijk was A naar de surveillance (het in de gaten houden van de toestand). De bestaande bevoegdheden bleven bij de wetswijziging gehandhaafd, zoals isolatie, werkverbod, onderzoek en toezicht. [Mooij, 2007: 172] De overtuiging bestond dat er snel helemaal geen infectieziekten meer zouden zijn. Dit bleek echter geheel niet zo te zijn. Oude infectieziekten staken niet alleen weer de kop op, maar ook nieuwe ziekten werden geconstateerd. Een aantal medische en maatschappelijke ontwikkelingen heeft daarbij een rol gespeeld [TK, 1996A1997, 25 295, nr.2, 2A3] A De bevolking werd steeds ouder, waardoor de afweer voor een aantal infectieziekten afnam en deze ziekten weer een kans kregen en onschuldige infecties ernstiger kunnen verlopen. A Door het groeiende internationale verkeer nam de import van oude en nieuwe infectieziekten toe. A Door verandering in leefstijl, zoals recreatiegedrag (ziekte van Lyme), seksuele gewoonten en voedingsgewoonten stond men sneller bloot aan infectieziekten. A Door de opkomst van de bioAindustrie en de schaalvergroting in de voedselproductie, Averwerking en –bereiding steeg het aantal voedselinfecties en voedselvergiftigingen. A De toename van het aantal intensieve en invasieve behandeling zorgde voor een toename van kwetsbare personen, risicovolle handelingen en grotere kans op ziekenhuisinfecties, A Door het veelvuldig en verkeerd gebruik van antibiotica zijn sommige microA organismen resistent geworden tegen antibiotica, waardoor de bestrijding van infectieziekten een probleem kan worden. 64
Concept rapport <strong>Veiligheid</strong> – februari 2011 De opkomst van nieuwe ziekten was mogelijk geworden door het diepgaand ingrijpen van de mens in het milieu, waardoor er op meerdere plaatsen enorme verschuivingen optraden in ecologische omstandigheden. Deze verschuivingen hadden tot gevolg dat nieuwe ziekten zich konden ontwikkelen. [Van der Kerkhof en Van Steenbergen, 2005: 39] Deze ziekten werden al zichtbaar in de jaren zestig en zeventig, waaronder de ziekten die bekend staan als de hemorragische koortsen, zoals ebola, lassakoorts en het marburgvirus en nog steeds doen zich infecties voor van nieuwe verwekkers, zoals NIPAH/Hendra. Deze ziekten worden vaak veroorzaakt door virussen die afkomstig zijn uit de dierenwereld. [Mooij, 2007: 181] De verspreiding over de rest van de wereld kon snel plaatsvinden door de explosieve stijging van het internationale (lucht)verkeer van mensen, dieren, planten en voedsel. Dit heeft geleid tot aanscherping van het quarantainebeleid in Nederland. Langzamerhand begon het besef te komen dat infectieziekten toch nog niet overwonnen waren. Echt duidelijk werd dit met het toeslaan van het hivAvirus en aids in de jaren tachtig en de decennia daarna, waarbij miljoenen mensen over de gehele wereld werden geïnfecteerd. In de jaren negentig en nul vond wereldwijd nog een aantal crises plaats veroorzaakt door infectieziekten, zoals de BSEAcrisis (1996), SARS (2003) en de vogelgriep (2005). In Nederland hebben deze crises niet hard toegeslagen, maar doordat Nederland onderdeel uitmaakt van een global village was de dreiging van besmetting zeer aanwezig. Nederland kreeg in 1999 wel te maken met een uitbraak van legionella in Bovenkarspel waarbij 250 mensen werden geïnfecteerd en uiteindelijk 32 doden vielen. Door de toenemende dreiging van infectieziekten begon de overheid begin jaren negentig een actiever beleid te voeren op het gebied van de bestrijding van infectieziekten. Dit werd bevorderd door de realisatie van een landelijke dekking van Gemeentelijke of Gemeenschappelijke Gezondheidsdiensten (GGD’en) in 1992. Besloten werd dat de GGD’en verantwoordelijk zouden worden voor de bestrijding van infectieziekten. De polioAuitbraak in Nederland in 1992 was gelijk de eerste test voor de GGD’en. De bestrijding ervan werd echter niet goed gecoördineerd en er bleek een competentiestrijd te zijn tussen de regionale GGD’en en de landelijke Geneeskundige Hoofdinspectie. Na de evaluatie van de crisis werd geconcludeerd dat er een betere afstemming tussen de verschillende partijen moest komen en het moest duidelijk worden bij wie de verantwoordelijkheid lag voor welke aspecten. De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport besloot daarom in 1995 tot de oprichting van de Landelijke Coördinatiestructuur Infectieziektebestrijding (LCI). [Interview Van Steenbergen] Dit bureau zou optreden als crisismanager bij (dreigende) epidemieën en ontwikkelde landelijke richtlijnen, protocollen en draaiboeken voor de GGD’en. Hoewel de LCI duidelijke taken had en verantwoordelijkheid droeg, had het geen bevoegdheden of de beschikking over formele macht. [Mooij, 2007: 201] De toenemende uitbraak van epidemieën wereldwijd, met name SARS, en de nog altijd versnipperde taakverdeling over verschillende instanties inzake de infectiebestrijding, leidde in 2005 tot de oprichting van het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb) door de minister van VWS. Dit centrum kreeg de algehele verantwoordelijkheid voor en het centrale gezag over de preventie van infectieziekten en de regie ten tijde van een (potentiële) uitbraak. [Mooij, 2007: 218] Het CIb is ondergebracht bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Ook de wetgeving betreffende infectieziektebestrijding werd aan de veranderende omstandigheden aangepast. De in 1999 vastgestelde Infectieziektewet was nog een afweging tussen de collectieve belangen van de volksgezondheid en de individuele rechten van de patiënt. Bij de aanpassingen en uitbreiding van deze wet in 2004 werd de volksgezondheid (weer) doorslaggevend en werden de rechten van individuele patiënten ingeperkt ten gunste van de volksgezondheid. Zo werd weer mogelijk over te gaan op gedwongen isolatie van personen waarvan vermoed werd dat zij geïnfecteerd waren met een besmettelijke ziekte. [Mooij, 2007: 219] Ook de Internationale Gezondheidsregeling onderging in 2004 grondige wijzigingen om internationale verspreiding van ziekten tegen te gaan, op basis waarvan uiteindelijk de Wet Publieke Gezondheid (december 2008) is 65
Page 1 and 2:
DOMEIN (ZORG VOOR) VEILIGHEID NATIO
Page 3 and 4:
Concept rapport Veiligheid - februa
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14: Concept rapport Veiligheid - februa
Page 63: Concept rapport Veiligheid - februa
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
show all

Deelrapport trendanalyse domein Veiligheid - Nationaal Archief

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?