Deelrapport trendanalyse domein Veiligheid - Nationaal Archief

Concept rapport Veiligheid – februari 2011
Trendanalyse Veiligheid – algemeen:
‘Zorg voor Veiligheid’ is op zichzelf al een maatschappelijke trend die zich in de periode
1976 tot en met 2005 nadrukkelijk manifesteert. De eerste trend in deze rapportage
bestaat daarom uit een overkoepelende trendbeschrijving, waarin de verschillende
aspecten van de opkomst van Veiligheid als maatschappelijk thema aan de orde komt.
De SCPArapporten 4 die door het onderzoeksteam als bron (en daarmee startpunt) voor de
trendanalyse per domein worden gebruikt beschrijven met name trends op het gebied
van criminaliteit, en het groeiende belang van veiligheid in de samenleving. Voor het
identificeren van de trends met betrekking tot de overige onderwerpen / subdomeinen is
daarom intensief gebruik gemaakt van interviews met experts en aanvullende literatuur.
De geraadpleegde experts zijn:
• Prof.dr. Ben Ale (Hoogleraar Veiligheid en Rampenbestrijding aan de TU Delft)
• Dhr. Doede Bakker (beleidsadviseur Europese productregelgeving, normalisatie en
certificatie bij FMEACWM)
• Drs. Leon van Damme (Onderzoeker Instituut voor Nederlandse Geschiedenis)
• Dr. Henk Ferwerda (directeur onderzoeksbureau Beke)
• Prof.dr. Cyrille Fijnaut (Hoogleraar Rechtsvergelijking KUB, criminoloog)
• Dr. Beatrice de Graaf (Universitair hoofddocent Centre for Terrorism &
Counterterrorism)
• Prof.dr. Bob de Graaff (Hoogleraar terrorisme en contraterrorisme)
• Prof.dr. Kees van Grootheest (Bijzonder hoogleraar Geneesmiddelenbewaking en
geneesmiddelenveiligheid RUG, directeur Lareb)
• Prof.dr. Edward Kleemans van het WODC en de VU (Hoogleraar Zware
Criminaliteit en Rechtshandhaving, hoofd afdeling Rechtshandhaving WODC)
• Dr. Christ Klep (Militair historicus)
• Drs. Cas Schreuder (Beleidsmedewerker ministerie van Binnenlandse Zaken)
• Dr. Jim van Steenbergen (Hoofd van de Landelijke Coördinatie
Infectieziektebestrijding, RIVM)
• Dhr. Rob Theelen (Beleidsmedewerker VWA, Bureau Risicobeoordeling)
• Drs. Lodewijk van Vliet (Projectleider Programmasturing en Control, ministerie
van Binnenlandse Zaken)
• Prof.dr. Karin Wittebrood (Bijzonder hoogleraar Sociale veiligheid in de stedelijke
publieke ruimte UvA, wetenschappelijk medewerker SCP)
Voor uitgebreidere CV’s van deze experts wordt verwezen naar de bijlage. Alle in dit
rapport gepresenteerde trends en hotspots zijn door een of meer experts gevalideerd.
In dit rapport is per trend een overzicht toegevoegd van alle gebruikte bronnen en
literatuur voor de desbetreffende trend. Een overzicht van alle gebruikte literatuur voor
het hele domein is als bijlage toegevoegd.
Opmerkingen bij deelonderzoek 1: Criminaliteit en sociale veiligheid
Uit pragmatische overwegingen zijn alle trends die samenhangen met geweld geclusterd
onder het eerste deelonderzoek. Geweld bleek op basis van het onderzoek een belangrijk
thema te zijn dat deels onder sociale veiligheid dan wel openbare orde valt A in geval van
zinloos en supporters geweld A , deels van huiselijke aard is, en deels een sterke
samenhang vertoont met de opkomst van de georganiseerde criminaliteit.
De trend ‘Toenemende druk op het handhavingsA en strafrechtelijke systeem’, die is
geïdentificeerd op basis van de SCPApublicaties, komt aan de orde in het domein Recht,
omdat het onderwerpen zijn die specifiek bij dat domein horen. Thema’s als prostitutie
4 ‘Sociaal en Cultureel Rapport 1998.25 jaar sociale verandering’, en ‘De sociale staat van Nederland 2001,
2003, en 2005’.
6