Deelrapport trendanalyse domein Veiligheid - Nationaal Archief
Deelrapport trendanalyse domein Veiligheid - Nationaal Archief
Deelrapport trendanalyse domein Veiligheid - Nationaal Archief
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Concept rapport <strong>Veiligheid</strong> – februari 2011<br />
<br />
& '<br />
$<br />
A Technologiserig<br />
A Informatisering<br />
A Internationalisering<br />
A Trend: Groeiend belang van ‘veiligheidsgevoelens’ van de burger<br />
A Domein: Zorg voor recht<br />
A Domein: Zorg voor verhouding met buitenland<br />
Jaren 90 A na 2005<br />
!<br />
De ontwikkeling van nieuwe technologieën schept nieuwe kansen maar brengt<br />
tegelijkertijd nieuwe risico’s voor de samenleving met zich mee, onder meer omdat ze<br />
niet alleen door de burgers, overheden of bonafide organisaties kunnen worden ingezet<br />
maar ook door criminele of terroristische organisaties voor malafide doeleinden (kunnen)<br />
worden misbruikt.<br />
Informatienetwerken – Internet in het bijzonder – nemen in dit opzicht een bijzondere<br />
plaats in. Afgelopen decennia vormen zij steeds meer de ruggengraat van de<br />
samenleving. Veel belangrijke maatschappelijke functies en organisaties zijn al<br />
afhankelijk van informatieA en communicatietechnologie (ICT): banken,<br />
energievoorziening, de overheid, defensie en politie, ziekenhuizen enzovoort. De<br />
informatieA en communicatietechnologie heeft een internationaal karakter, is niet per se<br />
aan geografische locatie gebonden (Hoefnagel 2007: 20) en maakt een digitale<br />
wereldeconomie mogelijk; zaken doen via Internet, eenAopAeencommunicatie tussen<br />
bedrijf en consument etc. Het internetgebruik in Nederland behoort tot de hoogste ter<br />
wereld. In 2004 had 74 procent van de Nederlanders thuis toegang tot internet en<br />
maakte ongeveer 60 procent van de werkenden, scholieren en studenten gebruik van<br />
een computer (SCP 2004: 16 en 228). In feite is een huidig maatschappelijk leven<br />
zonder ICT ondenkbaar.<br />
De afhankelijkheid van informatienetwerken brengt nieuwe maatschappelijke risico's met<br />
zich mee. Informatienetwerken worden ten eerste door criminelen gebruikt om<br />
traditionele delicten te plegen: vermogensdelicten zoals fraude en witwassen,<br />
bedrijfsspionage, discriminatie, verspreiding van kinderpornografie, gokken via internet<br />
en auteursrechtelijke delicten. Door gebruik te maken van informatieA en<br />
communicatietechnologie kunnen de traditionele strafbare feiten sneller, anoniem en op<br />
grote(re) schaal worden gepleegd. De mogelijkheden van het ICTAgebruik hebben ten<br />
tweede geleid tot het ontstaan van nieuwe vormen van criminaliteit zoals inbraak in<br />
informatienetwerken, identiteitsdiefstal door middel van bijvoorbeeld phishing (het stelen<br />
van digitale persoonsgegevens door zich online voor te doen als iemand anders,<br />
bijvoorbeeld je bank), skimming (het op onrechtmatige wijze bemachtigen en kopiëren<br />
van pinpasA of creditcardgegevens op het moment dat er een betaaltransactie<br />
plaatsvindt), of stalking via internet (www.websitevoordepolitie.nl), cybervandalisme of<br />
cyberterrorisme, d.w.z. beschadiging of vernietiging van informatie en ontwrichting of<br />
vernieling systemen met een vitale functie (infrastructuur/economie) etc. (Luiijf 2008:<br />
151A158).<br />
Criminele en terroristische organisaties beschouwen ICT enerzijds als doel van hun<br />
acties, anderzijds als ondersteunend middel. De ICTAtechnologie maakt dus een snelle<br />
communicatie zowel onderling als met de buitenwereld (publiciteit, uiting van<br />
bedreigingen etc.), betere coördinatie en meer effectieve sturing binnen en tussen de<br />
23