ERFPACHT en opstal - FED-net

ERFPACHT en opstal - FED-net ERFPACHT en opstal - FED-net

12.09.2013 Views

6. De basic juridische benadering van Erfpacht en Opstal 6.1. Een juridische ex cathedra benadering Ex cathedra: voor de theoreticus … die heeft hier iets aan, voor de practicus … is de vraag “wat heeft deze hieraan?” in de werkelijkheid is de vraag: “Wie van beiden heeft het laatste woord” … of telt er nog iets anders? I. ALGEMEEN A. ERFPACHT 1. Wat houdt het begrip erfpacht in? Overeenkomsten betreffende het recht van erfpacht worden geregeld door de Wet van 10 januari 1824 over het recht van erfpacht. Uitgezonderd de in de wet bepaalde minimum- en maximumtermijn mogen partijen afwijken van de in de wet bepaalde regeling (suppletief recht), waardoor het onderscheid met huur soms moeilijk te maken is. Het wezen van de erfpacht moet steeds behouden blijven. Erfpacht is - een tijdelijk zakelijk recht (Erfpacht verbrokkelt het eigendomsrecht: verlies van het recht op gebruik en op de vruchten, bevrijdt van het uitvoeren van herstellingen, enkel soort naakte eigendom. Recht gaat over op de erfgenamen.) - waarbij een persoon gedurende een periode van minstens 27 jaar en maximum 99 jaar (duur is van openbare orde). Gevolgen: Minder dan 27 jaar, is huur. Ook wanneer duur langer is dan 27 jaar maar de overeenkomst opzegbaar is vóór 27 jaar via bijv. een aankoopoptie. Meer dan 99 jaar, wordt herleid tot 99 jaar. Ook wanneer ze verlengbaar is en de totale duur meer bedraagt dan 99 jaar, wordt dit herleid tot 99 jaar. Nadien is het nog een louter gedogen, dat onmiddellijk kan stopgezet worden na opzegging). - het volle genotsrecht krijgt (zoals een eigenaar, tast het eigendomsrecht aan op de meest ingrijpende wijze, enkel waarde mag niet verminderd worden) - over een onroerend goed dat aan de ander toebehoort (zowel bebouwde als onbebouwde percelen, als gebouwen alleen of gedeelten van een gebouw, de boven- of ondergrond) - onder de verplichting aan de erfverpachter een jaarlijkse vergoeding in geld of in natura (canon of cijns) te betalen (is een essentieel bestanddeel, de hoegrootheid op zich is niet essentieel, canon kan aan index gekoppeld worden, bij wanbetaling mogelijkheid tot ontbinding). 2. Gevolgen van het vestigen van een erfpachtrecht rechten van de erfpachter. De erfpachter kan van het goed genieten zoals een eigenaar op voorwaarde dat hij de waarde van het goed niet vermindert. Zo kan hij de bestemming veranderen; hij kan het goed in huur of in pacht geven voor de duur van de erfpacht; de erfpachter heeft de jacht- en visrechten en hij mag bouwen en beplanten, hij geniet van het recht van natrekking tijdens de duur van het erfpachtrecht. De erfpachter mag het onroerend goed, voorwerp van de erfpacht, niet vervreemden of hypothekeren vermits hij geen eigenaar is, wel de opstallen die hem toebehoren. Het erfpachtrecht zelf mag wel vervreemd worden voor de duur van de overeenkomst; het kan met een hypotheek of met andere rechten (huur, vruchtgebruik, .) belast worden. Dit alles geldt voor zover er niet contractueel van afgeweken wordt. plichten van de erfpachter. 86

Hij moet de canon betalen. Dit kan zowel een symbolische vergoeding als de reële geïndexeerde huurwaarde zijn. De erfpachter moet het goed onderhouden en de gewone herstellingen doen. Wie de grove herstellingen moet doen, is niet geregeld in de wet. De erfverpachter moet deze wettelijk ook niet doen. Bijgevolg moet dit contractueel geregeld worden, namelijk wat grove herstellingen zijn en wie ze moet doen. De erfpachter mag de waarde van de grond niet verminderen, bijv. verjaring erfdientbaarheden vermijden. Hij mag het erf verbeteren. Bij werkelijke beschadiging, kan de erfpachter vervallen verklaard worden en kan er schadevergoeding gevraagd worden. De erfpachter moet alle belastingen betalen. rechten van de erfverpachter Hij blijft juridisch eigenaar maar zijn rechten zijn beperkt tot die van een blote eigenaar. Hij heeft geen genotsrechten. De erfverpachter heeft recht op de canon. Hij kan het onroerend goed vervreemden en het met hypotheek bezwaren mits inachtname van de rechten van de erfpachter. Bij het einde van de erfpacht kan hij schadevergoeding vragen aan de erfpachter wegens slecht onderhoud of verlies van rechten. Volgens de rechtspraak kan deze vordering ook reeds ingesteld worden wanneer het verlies of de beschadiging zich voordoen. Dit geldt enkel voor de in erfpacht gegeven goederen en voor de verplichte bebouwingen en beplantingen. plichten van de erfverpachter Hij moet de erfpachter enkel het genot van het onroerend goed laten (geen herstellingen doen en geen belastingen betalen). 3. Bewijs van het erfpachtrecht Tussen partijen volstaat een onderhandse overeenkomst. Om tegenstelbaar te zijn aan derden, moet de erfpachter de akte laten overschrijven op het hypotheekkantoor. 4. Einde van de erfpachtovereenkomst volgens de wet Door vermenging wanneer erfverpachter en erfpachter dezelfde worden. De rechten van derden (bijv. hypothecaire schuldeisers) blijven. Door het volledig tenietgaan van het goed bijv. ingevolge onteigening. De erfpachter krijgt dan een vergoeding waarop de rechten van derden kunnen uitgeoefend worden (netto-inkomsten x duur erfpacht). Door de dertigjarige verjaring ingevolge niet-uitoefening. Door het verstrijken van de contractueel bepaalde termijn. Stilzwijgende hernieuwing kan niet, er ontstaat enkel een louter gedogen waaraan door opzegging een einde kan gemaakt worden, tenzij contractueel anders overeengekomen werd. Door vervallenverklaring door de rechter wegens misbruik ingevolge merkelijke schade of grovelijk misbruik. Dit geldt niet voor het betalen van de canon, tenzij hiervan in de overeenkomst afgeweken werd. volgens het gemeen recht Door ontbinding, vernietiging of verbreking van de erfpacht. Rechten van derden blijven onaangetast. Dit kan ofwel conventioneel overeengekomen worden (moet eveneens een authentieke akte zijn) ofwel ingevolge een stilzwijgend ontbindend beding (rechtsleer is het hierover niet eens) ofwel ingevolge een uitdrukkelijk ontbindend beding in de overeenkomst. Door eenzijdige afstand voor zover dit contractueel voorzien is. Ook hier blijven de rechten van derden behouden. Gevolgen van de beëindiging van het erfpachtrecht. 87

Hij moet de canon betal<strong>en</strong>. Dit kan zowel e<strong>en</strong> symbolische vergoeding als de reële geïndexeerde huurwaarde zijn.<br />

De erfpachter moet het goed onderhoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> de gewone herstelling<strong>en</strong> do<strong>en</strong>.<br />

Wie de grove herstelling<strong>en</strong> moet do<strong>en</strong>, is niet geregeld in de wet. De erfverpachter moet deze wettelijk ook niet do<strong>en</strong>.<br />

Bijgevolg moet dit contractueel geregeld word<strong>en</strong>, namelijk wat grove herstelling<strong>en</strong> zijn <strong>en</strong> wie ze moet do<strong>en</strong>.<br />

De erfpachter mag de waarde van de grond niet verminder<strong>en</strong>, bijv. verjaring erfdi<strong>en</strong>tbaarhed<strong>en</strong> vermijd<strong>en</strong>. Hij mag het erf<br />

verbeter<strong>en</strong>. Bij werkelijke beschadiging, kan de erfpachter vervall<strong>en</strong> verklaard word<strong>en</strong> <strong>en</strong> kan er schadevergoeding<br />

gevraagd word<strong>en</strong>.<br />

De erfpachter moet alle belasting<strong>en</strong> betal<strong>en</strong>.<br />

recht<strong>en</strong> van de erfverpachter<br />

Hij blijft juridisch eig<strong>en</strong>aar maar zijn recht<strong>en</strong> zijn beperkt tot die van e<strong>en</strong> blote eig<strong>en</strong>aar. Hij heeft ge<strong>en</strong> g<strong>en</strong>otsrecht<strong>en</strong>.<br />

De erfverpachter heeft recht op de canon.<br />

Hij kan het onroer<strong>en</strong>d goed vervreemd<strong>en</strong> <strong>en</strong> het met hypotheek bezwar<strong>en</strong> mits inachtname van de recht<strong>en</strong> van de<br />

erfpachter.<br />

Bij het einde van de erfpacht kan hij schadevergoeding vrag<strong>en</strong> aan de erfpachter weg<strong>en</strong>s slecht onderhoud of verlies van<br />

recht<strong>en</strong>. Volg<strong>en</strong>s de rechtspraak kan deze vordering ook reeds ingesteld word<strong>en</strong> wanneer het verlies of de beschadiging<br />

zich voordo<strong>en</strong>. Dit geldt <strong>en</strong>kel voor de in erfpacht gegev<strong>en</strong> goeder<strong>en</strong> <strong>en</strong> voor de verplichte bebouwing<strong>en</strong> <strong>en</strong> beplanting<strong>en</strong>.<br />

plicht<strong>en</strong> van de erfverpachter<br />

Hij moet de erfpachter <strong>en</strong>kel het g<strong>en</strong>ot van het onroer<strong>en</strong>d goed lat<strong>en</strong> (ge<strong>en</strong> herstelling<strong>en</strong> do<strong>en</strong> <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> belasting<strong>en</strong><br />

betal<strong>en</strong>).<br />

3. Bewijs van het erfpachtrecht<br />

Tuss<strong>en</strong> partij<strong>en</strong> volstaat e<strong>en</strong> onderhandse overe<strong>en</strong>komst.<br />

Om teg<strong>en</strong>stelbaar te zijn aan derd<strong>en</strong>, moet de erfpachter de akte lat<strong>en</strong> overschrijv<strong>en</strong> op het hypotheekkantoor.<br />

4. Einde van de erfpachtovere<strong>en</strong>komst<br />

volg<strong>en</strong>s de wet<br />

Door verm<strong>en</strong>ging wanneer erfverpachter <strong>en</strong> erfpachter dezelfde word<strong>en</strong>. De recht<strong>en</strong> van derd<strong>en</strong> (bijv. hypothecaire<br />

schuldeisers) blijv<strong>en</strong>.<br />

Door het volledig t<strong>en</strong>ietgaan van het goed bijv. ingevolge onteig<strong>en</strong>ing. De erfpachter krijgt dan e<strong>en</strong> vergoeding waarop de<br />

recht<strong>en</strong> van derd<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> uitgeoef<strong>en</strong>d word<strong>en</strong> (<strong>net</strong>to-inkomst<strong>en</strong> x duur erfpacht).<br />

Door de dertigjarige verjaring ingevolge niet-uitoef<strong>en</strong>ing.<br />

Door het verstrijk<strong>en</strong> van de contractueel bepaalde termijn. Stilzwijg<strong>en</strong>de hernieuwing kan niet, er ontstaat <strong>en</strong>kel e<strong>en</strong> louter<br />

gedog<strong>en</strong> waaraan door opzegging e<strong>en</strong> einde kan gemaakt word<strong>en</strong>, t<strong>en</strong>zij contractueel anders overe<strong>en</strong>gekom<strong>en</strong> werd.<br />

Door vervall<strong>en</strong>verklaring door de rechter weg<strong>en</strong>s misbruik ingevolge merkelijke schade of grovelijk misbruik. Dit geldt niet<br />

voor het betal<strong>en</strong> van de canon, t<strong>en</strong>zij hiervan in de overe<strong>en</strong>komst afgewek<strong>en</strong> werd.<br />

volg<strong>en</strong>s het geme<strong>en</strong> recht<br />

Door ontbinding, vernietiging of verbreking van de erfpacht. Recht<strong>en</strong> van derd<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong> onaangetast. Dit kan<br />

ofwel conv<strong>en</strong>tioneel overe<strong>en</strong>gekom<strong>en</strong> word<strong>en</strong> (moet ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> auth<strong>en</strong>tieke akte zijn)<br />

ofwel ingevolge e<strong>en</strong> stilzwijg<strong>en</strong>d ontbind<strong>en</strong>d beding (rechtsleer is het hierover niet e<strong>en</strong>s)<br />

ofwel ingevolge e<strong>en</strong> uitdrukkelijk ontbind<strong>en</strong>d beding in de overe<strong>en</strong>komst.<br />

Door e<strong>en</strong>zijdige afstand voor zover dit contractueel voorzi<strong>en</strong> is. Ook hier blijv<strong>en</strong> de recht<strong>en</strong> van derd<strong>en</strong> behoud<strong>en</strong>.<br />

Gevolg<strong>en</strong> van de beëindiging van het erfpachtrecht.<br />

87

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!