ERFPACHT en opstal - FED-net

2. INKOMSTENBELASTINGEN
Alhoewel men dit niet zou verwachten, gebeurt de fiscale behandeling in het kader van de inkomstenbelastingen
van erfpacht, enigszins anders of in een andere toonaard dan de boekhoudkundige. Memo: in principe primeert
de boekhoudwetgeving boven de fiscale wetgeving.
De anti-misbruikbepaling van art. 344 van het W.I.B. speelt hierbij een overkoepelende rol:
«Aan de Administratie der directe belastingen kan niet worden tegengeworpen, de juridische kwalificatie door de
partijen gegeven aan een akte alsook aan afzonderlijke akten die eenzelfde verrichting tot stand brengen,
wanneer de administratie door vermoedens of door andere in artikel 340 vermelde bewijsmiddelen vaststelt dat
die kwalificatie tot doel heeft de belasting te ontwijken, tenzij de belastingplichtige bewijst dat die kwalificatie aan
rechtmatige financiële of economische behoeften beantwoordt.» (Zie voor belastingsbewimpeling nr. B.1.§1.)
Daar waar de fiscale wet [art. 95 K.B. 30.01.2001] spreekt over "Overige zakelijke rechten op onroerende
goederen", spreekt de fiscale wet [W.I.B. 1992] over "Andere gelijkaardige onroerende goederen".
N.B. Vruchtgebruik wordt (nog) niet gezien als een ander gelijkaardig onroerend goed. Niets belet om Erfpacht te
combineren met vruchtgebruik.
A. Bij het vestigen van het erfpachtrecht
De vestiging heeft geen enkele rechtstreekse fiscale implicatie. Onverminderd hetgeen hieronder gezegd
wordt.
B. Gedurende de loop van het erfpachtrecht
Niet onbelangrijk om weten is dat het K.I. kan vastgesteld worden op naam van de eigenaar, maar ook op
naam van de erfpachter. En dat er zelf een afzonderlijk K.I. op de grond en op de onderscheiden constructies
kan doorgevoerd worden, zelfs op de machinerie in voorkomend geval.
a. Bij de erfpachter
Bedragen betaalt door een erfpachthouder, natuurlijk persoon die niet beroepsmatig handelt,
mogen krachtens art. 14 W.I.B. van het totaal van zijn onroerende inkomsten worden afgetrokken, mits zij in
het belastbare tijdperk zijn gedaan of gedragen.
Eveneens aftrekbaar van deze zijn de interesten van schulden aangegaan om die goederen te verwerven.
… ongeacht of dit een eerste of andere, voor bewoning of voor ander gebruik, eigendom betreft
Bedragen betaalt door een erfpachthouder, natuurlijk persoon die beroepsmatig handelt, zijn
aftrekbaar tijdens het belastbare tijdperk waarin ze werkelijk zijn betaald, maar tot een maximum van het totaal
belastbare onroerende inkomen !, en waarbij
o indien het een periodieke vergoeding betreft,
deze dient afgetrokken in de periode dat ze werkelijke is betaald;
o indien het eenmalige vergoeding betreft,
deze eenmalig dient afgetrokken gespreid over de ganse duur van de erfpacht, of over de economische
gebruiksduur. Degressieve afschrijving is dus mogelijk.
b. Bij de erfverpachter
Bedragen verkregen door een erfverpachter, natuurlijk persoon die niet beroepsmatig handelt,
bij vestiging of overdracht van erfpacht én alle voordelen verkregen door de overdrager, zijn belastbare
onroerende inkomsten voor deze laatste, zelfs al hebben ze betrekking op de gehele duur van het recht.
Van die inkomsten mogen worden afgetrokken de kosten hiertoe gemaakt, en de intrestaftrek.
104