totaal ziektes met schema's.pdf - Gynaecologie

tussen
1. de diagnostiek van infectie en
2. de diagnostiek van actieve ziekteprocessen.
De Mantouxtest is vooral van belang voor het vaststellen van infecties in het
kader van een contactonderzoek. Een positieve reactie bij een contactpersoon
betekent dat recente infectie zeer waarschijnlijk is.
Diagnostiek van actieve tuberculose
Voor het stellen van de diagnose is het vooral van belang dat er aan de
mogelijkheid van tuberculose gedacht wordt.
Bacteriologie
In principe kan elk lichaamsvocht of weefsel worden onderzocht.
Bij sputumonderzoek moet bij voorkeur ochtendsputum worden afgenomen om de
kans op een fout-negatieve uitslag te beperken.
De cultuur of kweek is nog steeds de ‘gouden standaard’ en bovendien
noodzakelijk voor de bepaling van de gevoeligheid voor tuberculostatica.
Röntgenonderzoek
Longtuberculose kan zich op de thoraxfoto op vele, typische en atypische,
manieren presenteren. In de praktijk wordt het röntgenonderzoek van de thorax
gebruikt om individuele patiënten of risicogroepen te screenen op de
aanwezigheid van verdachte afwijkingen om zo de patiënten die in aanmerking
komen voor nader onderzoek te selecteren
Histologie
Het klassieke histologische beeld bij tuberculose toont granulomata met centrale
necrose en Langerhans reuzencellen
Besmettingsweg
Een besmetting met tuberkelbacteriën komt, uitzonderingen daargelaten,
aërogeen tot stand. Na hoesten, niezen, spreken of zingen kunnen besmette
sputumdruppels indrogen tot druppelkernen van ca 5 µm die langere tijd in de
lucht blijven zweven en bij inademing in de alveoli van de nieuwe gastheer
doordringen. In vochtige warme lucht is overleving in druppelkernen gedurende
uren mogelijk. Primaire infectie met M. bovis vindt plaats via het drinken van
ongepasteuriseerde melk van koeien met uiertuberculose.
Tenslotte kan de verwonde huid of slijmvlies porte d’entree vormen door contact
met besmet materiaal.
Tuberculose in de zwangerschap
In 75% verloopt de infectie bij de moeder asymptomatisch tijdens de
zwangerschap. Is er sprake van een infectie met hematogene verspreiding van
mycobateria dan bestaat de kans op een intra-uteriene infectie via de vene
umbilicalis wat meestal leidt tot een primair complex in de lever. Aspiratie of
ingestie van vruchtwater door de foetus zal vaker een primaire infectie in de
longen of in de darm geven.
Als er geen laesies in de borst zijn, is de kans op besmetting via de moedermelk
zeer laag
Behandeling in de zwangerschap
Tuberculose is in het algemeen goed te behandelen. Voor longtuberculose,
veroorzaakt door een goed gevoelige M. tuberculosis-stam, wordt een ambulante
behandeling van tenminste zes maanden geadviseerd. De behandeling bestaat
steeds uit een intensieve fase (snelle verlaging bacterieload) en een vervolgfase
waarmee sterilisatie van het ziekteproces wordt beoogd.
Behandeling is de beste preventie van congenitale / perinatale tuberculose. Begin
zo vroeg mogelijk in de zwangerschap met behandelen.