Week van de Smaak in Brussel - Erfgoedcel Brussel
Week van de Smaak in Brussel - Erfgoedcel Brussel
Week van de Smaak in Brussel - Erfgoedcel Brussel
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
16 - 25 november 2006
Intro<br />
Broodje<br />
<strong>Brussel</strong><br />
Van 16 tot 25 november 2006 laat <strong>de</strong> <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> je<br />
kennismaken met ‘smaak’ en kan je genieten <strong>van</strong> eten en dr<strong>in</strong>ken,<br />
gastronomie en alles wat daarbij komt kijken. De <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong><br />
heeft niet alleen aandacht voor voed<strong>in</strong>gsproducten, maar ook voor<br />
het erfgoed, <strong>de</strong> verhalen en <strong>de</strong> studies erover, <strong>in</strong> een breed cultureel<br />
perspectief.<br />
De erfgoedcel <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vlaamse Gemeenschapscommissie en<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> willen het <strong>Brussel</strong>se cul<strong>in</strong>aire erfgoed<br />
beter op <strong>de</strong> kaart zetten. Zij namen het <strong>in</strong>itiatief voor <strong>de</strong>ze <strong>Brussel</strong>se<br />
brochure waar<strong>in</strong> je alle activiteiten <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Brussel</strong> kan terugv<strong>in</strong><strong>de</strong>n. De brochure draait rond <strong>de</strong> vijf basissmaken:<br />
zoet, zout, zuur, bitter en pikant. De ro<strong>de</strong> draad is <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se keuken.<br />
Laat je verrassen door <strong>de</strong> tientallen verschillen<strong>de</strong> activiteiten en laat<br />
het je smaken <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>!<br />
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Broodje <strong>Brussel</strong> staat volledig<br />
<strong>in</strong> het teken <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Week</strong><br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong>. Van 16 tot 24<br />
november kan je tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong><br />
middagpauze elke dag smakelijke<br />
activiteiten meemaken.<br />
Meer <strong>in</strong>fo:<br />
www.broodjebrussel.be<br />
en 0800 13 700.<br />
Erfgoedreceptenfiches<br />
De erfgoedcel <strong>Brussel</strong> - VGC<br />
heeft cul<strong>in</strong>aire ‘erfgoedreceptenfiches’<br />
gemaakt rond<br />
het <strong>in</strong>terculturele marsepe<strong>in</strong>mysterie.<br />
Wie wil weten <strong>van</strong>waar<br />
marsepe<strong>in</strong> komt, hoe <strong>de</strong><br />
exotische keuken rozenwater<br />
gebruikt, of hoe je aman<strong>de</strong>lkoekjes<br />
en Marokkaanse<br />
‘ghouribi’ maakt, moet snel<br />
<strong>de</strong> fiches aanvragen via<br />
erfgoedbrussel@vgc.be<br />
of 02 208 02 32.
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Ettekeis<br />
& wulken<br />
In het <strong>Brussel</strong>se keukenlandschap zijn<br />
er twee traditionele zoute gerechten<br />
die onmid<strong>de</strong>llijk <strong>in</strong> het oog (of beter:<br />
<strong>de</strong> neusvleugels) spr<strong>in</strong>gen: ettekeis en<br />
wulken.<br />
Ettekeis heet <strong>in</strong> <strong>de</strong> rest <strong>van</strong> <strong>de</strong> wereld<br />
“<strong>Brussel</strong>se kaas”. In <strong>Brussel</strong> zegt men<br />
dat niet, net zom<strong>in</strong> als <strong>de</strong> Fransman het<br />
heeft over “Frans brood” of <strong>de</strong> Brit over<br />
een Engelse sleutel. Reeds <strong>in</strong> een plakkaat<br />
(edict) <strong>van</strong> 1683 wordt <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
meld<strong>in</strong>g gemaakt <strong>van</strong> “fromages en<br />
boulets dict cloet-caes”. Deze weke kaas<br />
werd <strong>in</strong> alle boer<strong>de</strong>rijen rond <strong>Brussel</strong><br />
vervaardigd en was waarschijnlijk<br />
reeds onze ettekeis en ook <strong>de</strong> schep- of<br />
potkeis, <strong>de</strong> ongedroog<strong>de</strong> versie <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong>ze specialiteit. Ettekeis is een sterk<br />
gezouten, maar bijzon<strong>de</strong>r magere kaas<br />
die een langdurige bacteriële rijp<strong>in</strong>g<br />
heeft doorlopen. Het resultaat is<br />
a<strong>de</strong>mbenemend. Eerst ziet <strong>de</strong> wrongel<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> kaas nog friswit en kaasachtig,<br />
maar wanneer men ze lang laat rijpen<br />
wordt <strong>de</strong> massa week en glazig. En <strong>de</strong><br />
geur… ! Zoals <strong>de</strong> meeste sterk geuren<strong>de</strong><br />
voed<strong>in</strong>gswaren behoort <strong>de</strong> ettekeis<br />
tot <strong>de</strong> armemensenkeuken. Een kle<strong>in</strong><br />
beetje kaas kon een heel brood beleggen,<br />
dat was tenm<strong>in</strong>ste zu<strong>in</strong>ig en met een<br />
maximum aan effect. Pekelhar<strong>in</strong>gen en<br />
ansjovis zijn hier ook voorbeel<strong>de</strong>n <strong>van</strong>.<br />
Ettekeis gebruik je dan ook best <strong>in</strong><br />
hoogverdun<strong>de</strong> hoeveelhe<strong>de</strong>n, zeker<br />
als beg<strong>in</strong>nel<strong>in</strong>g-ettekeisfretter. Fruit<br />
op stroop of zoete vruchten als peer of<br />
mango passen het best bij <strong>de</strong>ze zoute<br />
hap. De ware liefhebber eet zijn ettekeis<br />
natuurlijk op <strong>de</strong> boterham, met een kop<br />
sterke koffie.<br />
© OPB — Herman Ricour
Onze twee<strong>de</strong> lekkernij, wulken, is echt<br />
kermisvoedsel.<br />
Wulken zijn zeeslakken die <strong>in</strong> heel <strong>de</strong><br />
Noordzee voorkomen en al eeuwen op<br />
onze tafel wor<strong>de</strong>n gezet. “Willoxen”<br />
wor<strong>de</strong>n beschreven <strong>in</strong> Vorselmans’<br />
kookboek uit 1560. Ze wer<strong>de</strong>n na <strong>de</strong><br />
<strong>van</strong>gst op zee zo snel mogelijk gekookt<br />
en kon<strong>de</strong>n dan enkele dagen goed<br />
blijven op weg naar het b<strong>in</strong>nenland.<br />
Wulken, opgediend <strong>in</strong> een kruidig (en<br />
zout) soepje is een ware <strong>Brussel</strong>se specialiteit.<br />
Vroeger zag je tussen <strong>de</strong> Grote<br />
Markt en <strong>de</strong> Vismet wel tien karikollenkramen.<br />
Men verkocht er karikollen<br />
(<strong>de</strong> fijne kle<strong>in</strong>e bigorneaux, Litor<strong>in</strong>a<br />
littorea), gezouten vis en wulloks (Bucc<strong>in</strong>um<br />
undatum). Die laatste wer<strong>de</strong>n<br />
aangebo<strong>de</strong>n <strong>in</strong> een grote witte teil soep<br />
op het vuur, waaruit fier een sel<strong>de</strong>r stak.<br />
Wulkensoep is een zuiver <strong>Brussel</strong>s<br />
fenomeen. Tegenwoordig wor<strong>de</strong>n wulken<br />
<strong>in</strong> soep ver<strong>de</strong>eld <strong>in</strong> heel België, maar<br />
<strong>de</strong>rtig jaar gele<strong>de</strong>n at niemand buiten<br />
<strong>Brussel</strong> wulken op <strong>de</strong>ze manier. Waar<br />
dit gebruik <strong>van</strong>daan komt, is een historisch<br />
raadsel. In ie<strong>de</strong>r geval is het een<br />
“tapa”, een hapje tussen het bierdr<strong>in</strong>ken<br />
door. Hoe je <strong>de</strong> soep maakt, is voor<br />
ie<strong>de</strong>re karikollenmadam een persoonlijk<br />
geheim dat snel te doorgron<strong>de</strong>n is. Maak<br />
een groentebouillon met veel aju<strong>in</strong> en<br />
sel<strong>de</strong>r (geen wortel), gekruid met zout,<br />
veel zwarte peper en enkele pili-pili’s. De<br />
bouillon mag uren trekken.<br />
Wulken wor<strong>de</strong>n gekookt aangevoerd.<br />
Het geheim is dat je <strong>de</strong> wulken niet lang<br />
mag meekoken, an<strong>de</strong>rs wor<strong>de</strong>n ze alleen<br />
maar taaier. Wulken smaken het best<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> buitenlucht, met <strong>de</strong> verkleum<strong>de</strong><br />
v<strong>in</strong>gers rond <strong>de</strong> hete ‘bol’. Voor je uit<br />
staren en kauwen maar… Je krijgt er<br />
gegaran<strong>de</strong>erd weer dorst <strong>van</strong>.<br />
Nick Trachet<br />
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Lekker <strong>Brussel</strong>, stad om <strong>in</strong> te bijten<br />
VTB-VAB <strong>Brussel</strong>gidsen<br />
Een wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> hartje <strong>Brussel</strong> langs merkwaardige<br />
restaurants, cafés en <strong>de</strong>licatessenzaken.<br />
Exotische w<strong>in</strong>kels, hofleveranciers,<br />
‘ettekeis’, … Kortom: wij laten je watertan<strong>de</strong>n<br />
bij al dat <strong>Brussel</strong>s lekkers!<br />
v Centraal Station <strong>Brussel</strong> (lokettenzaal),<br />
Europakruispunt 2, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 19 en 23 november 2006 | 13:30<br />
v 7 euro | 6 euro: le<strong>de</strong>n VTB-VAB,<br />
<strong>Brussel</strong>se proevertjes <strong>in</strong>begrepen<br />
v Informatie: 03 224 10 52 |<br />
<strong>in</strong>fo.cultuur@vtb.be<br />
v Reserveren: 03 224 10 52<br />
Drop?<br />
Vlaams Ne<strong>de</strong>rlands Huis <strong>de</strong>Buren<br />
Over Hollandse dropmanie en gastronomie<br />
<strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland. Met bijdragen <strong>van</strong> het gastronomische<br />
geweten <strong>van</strong> Ne<strong>de</strong>rland Johannes<br />
<strong>van</strong> Dam, ‘kokoloog’ Pierre W<strong>in</strong>d en Rick <strong>de</strong><br />
Leeuw. Met een lekker dropkraam! Primeur:<br />
aankondig<strong>in</strong>g <strong>van</strong> <strong>de</strong> ‘<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rland 2007’.<br />
v Vlaams Ne<strong>de</strong>rlands Huis <strong>de</strong>Buren,<br />
Leopoldstraat 6, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 21 november 2006 | 20:00<br />
v Gratis<br />
v Informatie en reserveren: 02 212 19 30 |<br />
<strong>in</strong>fo@<strong>de</strong>buren.eu | www.<strong>de</strong>buren.eu<br />
<strong>Brussel</strong>se keuken<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />
Het Warm Water – of ‘t Werm Woeter <strong>in</strong> het<br />
<strong>Brussel</strong>s – is een gezellig eetcafé <strong>in</strong> het hartje<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> Marollen. We proeven <strong>Brussel</strong>se<br />
specialiteiten als ‘ettekeis’ en bloedpens en<br />
krijgen uitleg over <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se keuken.<br />
v Eetcafé Het Warm Water,<br />
Vossenstraat 25, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 24 november 2006 | 12:30<br />
v 4 euro<br />
v Informatie: 02 227 18 18 |<br />
<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />
v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />
0800 13 700
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Beroem<strong>de</strong>,<br />
vergeten<br />
en verdwenen<br />
zoete<br />
<strong>Brussel</strong>se<br />
specialiteiten<br />
Grootste<strong>de</strong>n met een lange geschie<strong>de</strong>nis<br />
hebben meestal ook heel wat gastronomisch<br />
erfgoed. In het welvaren<strong>de</strong> <strong>Brussel</strong><br />
<strong>van</strong> voor WOII was dit niet an<strong>de</strong>rs.<br />
Zo wer<strong>de</strong>n sommige zoete <strong>Brussel</strong>se<br />
lekkernijen wereldberoemd en wer<strong>de</strong>n<br />
an<strong>de</strong>ren vergeten of g<strong>in</strong>gen verloren. 1<br />
Wat maakt een <strong>Brussel</strong>se wafel “<strong>Brussel</strong>s”<br />
en on<strong>de</strong>rscheidt hem <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
Vlaamse wafel? Niets? De Vlaamse<br />
kookbijbel “Ons kookboek” vermeldt<br />
enkel <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se wafel alsof het <strong>de</strong><br />
doorsnee Belgische wafel is. Maar<br />
on<strong>de</strong>rtussen werd het orig<strong>in</strong>ele <strong>Brussel</strong>se<br />
wafelrecept uit het oog verloren<br />
en gebruikt men meestal enkel nog <strong>de</strong><br />
naam en reputatie.<br />
Waar<strong>in</strong> verschilt <strong>de</strong> enige echte <strong>Brussel</strong>se<br />
wafel? Aan <strong>de</strong> basis ligt <strong>de</strong> “bakker”:<br />
gewone wafels zijn huishoudwafels die<br />
door <strong>de</strong> huisvrouw gebakken wor<strong>de</strong>n. De<br />
<strong>Brussel</strong>se wafel was een <strong>de</strong>licaat product<br />
uit <strong>de</strong> banketbakkerij dat warm en koud<br />
gegeten kon wor<strong>de</strong>n. In het “salon <strong>de</strong><br />
consommation” <strong>van</strong> elke patisserie <strong>in</strong><br />
<strong>Brussel</strong> kon je vroeger een warme <strong>Brussel</strong>se<br />
wafel eten met poe<strong>de</strong>rsuiker of een<br />
kou<strong>de</strong> met slagroom en fruit. Dit laatste<br />
was eigenlijk een gebakje of taart waarbij<br />
<strong>de</strong> wafel gegarneerd werd net zoals<br />
bla<strong>de</strong>r<strong>de</strong>eg of biscuit.<br />
© OPB — Barbara Peremans
Om dit zeer lichte en super krokante<br />
<strong>de</strong>eg te bekomen wer<strong>de</strong>n enkele regels<br />
<strong>in</strong> acht genomen. Bloem, gesmolten<br />
boter en eidooiers vormen <strong>de</strong> basis <strong>van</strong><br />
een vrij vloeibaar <strong>de</strong>eg. Dit <strong>de</strong>eg wordt<br />
telkens opnieuw <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>e hoeveelhe<strong>de</strong>n<br />
bereid zodat <strong>de</strong> opgeklopte eiwitten <strong>de</strong><br />
zo geapprecieer<strong>de</strong> luchtigheid kunnen<br />
geven. Vervolgens bakt <strong>de</strong> patissier ze <strong>in</strong><br />
grote wafelijzers <strong>in</strong> een warme oven.<br />
Maar ook streekgerechten evolueren<br />
en wor<strong>de</strong>n aangepast aan <strong>de</strong> no<strong>de</strong>n <strong>van</strong><br />
m<strong>in</strong><strong>de</strong>r ervaren bakkers. 2 Zo zal men<br />
voor grotere hoeveelhe<strong>de</strong>n <strong>de</strong>eg, op<br />
kermissen, voed<strong>in</strong>gssalons en familiefeesten,<br />
wat gist toevoegen en komt het<br />
recept dichter bij <strong>de</strong> gewone huishoudwafel.<br />
Het oudste recept kon<strong>de</strong>n wij terugv<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />
<strong>in</strong> Cau<strong>de</strong>rlier’s “La Pâtisserie et les<br />
confitures” uit 1874. 3 Hij vermeldt ook<br />
nog een an<strong>de</strong>r <strong>Brussel</strong>s gebak: <strong>Brussel</strong>se<br />
broodjes of beschuiten. Dit gebak is ons<br />
echter onbekend.<br />
Pa<strong>in</strong> à la grècque en het beroem<strong>de</strong><br />
verhaal achter dit ‘bruut <strong>van</strong> <strong>de</strong> grecht’<br />
kennen <strong>de</strong> meeste <strong>Brussel</strong>aars on<strong>de</strong>rtussen.<br />
Een coucque exposition zou aan <strong>de</strong><br />
basis liggen <strong>van</strong> onze huidige boterkoeken<br />
met of zon<strong>de</strong>r rozijnen. Ook <strong>de</strong><br />
tarte Belge, een suikertaart met <strong>de</strong>ksel,<br />
en crème mastellen, gedoreer<strong>de</strong> mastellen<br />
gevuld met banketbakkersroom,<br />
waren een specialiteit <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se<br />
patissiers. Het laatste koekje met een<br />
verwijz<strong>in</strong>g naar <strong>Brussel</strong> is Bruxelles<br />
kermesse. Dit koekje <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se<br />
koekjes- en chocola<strong>de</strong>fabrikant Victoria<br />
was een soort petit beurre.<br />
Maar het weetje dat we je niet willen<br />
onthou<strong>de</strong>n is dat <strong>Brussel</strong> ook <strong>de</strong> geboorteplaats<br />
zou zijn <strong>van</strong> <strong>de</strong> misérable.<br />
Je kent dat gebakje wel, lekkere <strong>van</strong>ille<br />
boterroom tussen twee lagen biscuit<br />
waar<strong>in</strong> aman<strong>de</strong>len verwerkt zijn. Vlakbij<br />
<strong>de</strong> F<strong>in</strong>istère kerk lag vroeger één <strong>van</strong><br />
<strong>Brussel</strong>s mooiste patisserieën: “Le<br />
F<strong>in</strong>istère”. Hier werd beg<strong>in</strong> 20ste eeuw<br />
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
het recept voor <strong>de</strong> “misérable” ontwikkeld,<br />
<strong>de</strong> banketbakker nam echter<br />
het recept mee <strong>in</strong> zijn graf. Zo moesten<br />
an<strong>de</strong>re banketbakkers het recept<br />
reconstrueren, met succes want <strong>de</strong><br />
“misérable” staat nu wel <strong>in</strong> <strong>de</strong> top tien<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> “patékes”.<br />
Jo Van Caenegem<br />
1. Met dank aan Gustaaf Ingelaere, banketbakker<br />
en gepensioneerd fabrieksdirecteur <strong>van</strong><br />
Biscuiterie Delacre, voor <strong>de</strong> mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge over-<br />
lever<strong>in</strong>g over het <strong>Brussel</strong>s zoete erfgoed.<br />
2. Aca<strong>de</strong>mie voor <strong>de</strong> Streekgebon<strong>de</strong>n Gastronomie,<br />
“Op Vlaamse wijze”, 2006, p. 126-127.<br />
3. Het recept v<strong>in</strong>dt u terug <strong>in</strong> het ASG boek<br />
“Cau<strong>de</strong>rlier, kok voor burger en kon<strong>in</strong>g”,<br />
Leuven, 2005, p. 221.<br />
© Bart Van Der Moeren
W<strong>in</strong>terfeesten en hun traditioneel gebak<br />
BELvue museum<br />
Een lez<strong>in</strong>g <strong>van</strong> André Delcart over het gebak<br />
dat verbon<strong>de</strong>n is met <strong>de</strong> mythen, folklore,<br />
verhalen en tradities rond <strong>de</strong> feesten <strong>van</strong><br />
Allerheiligen tot driekon<strong>in</strong>gen. Ont<strong>de</strong>k <strong>de</strong><br />
geschie<strong>de</strong>nis <strong>van</strong> al dat lekkers!<br />
v Banketzaal BELvue museum,<br />
Paleizenple<strong>in</strong> 7, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 17 november 2006 | 12:30<br />
v Gratis<br />
v Informatie: 070 22 04 92<br />
v Reserveren verplicht: 02 545 08 01<br />
Salon Dansant met gebakfestival<br />
Masereelfonds<br />
Een oergezellige dansnamiddag met DJ Piet<br />
Keizer en een concert <strong>van</strong> Guido Belcanto <strong>in</strong><br />
het schitteren<strong>de</strong> <strong>de</strong>cor <strong>van</strong> <strong>de</strong> Spiegelzaal <strong>van</strong><br />
De Markten.<br />
v De Markten,<br />
Ou<strong>de</strong> Graanmarkt 5, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 19 november 2006 | 14:00<br />
v 4 euro |<br />
Om een viertal stukken gebak te<br />
kunnen proeven is er een proeverskaart te<br />
koop aan een zeer <strong>de</strong>mocratische prijs.<br />
v Informatie: 02 502 41 53 |<br />
brussel@masereelfonds.be<br />
Soet <strong>Brussel</strong> suet:<br />
zoete lunchcauserie<br />
<strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vlaamse<br />
Gemeenschapscommissie<br />
Jo Van Caenegem (ASG vzw) schetst <strong>de</strong><br />
geschie<strong>de</strong>nis en <strong>de</strong> herkomst <strong>van</strong> vele<br />
typisch <strong>Brussel</strong>se zoetighe<strong>de</strong>n. Komt ‘pa<strong>in</strong><br />
à la grècque’ uit Griekenland en wat is het<br />
geheim <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se wafel? Aansluitend<br />
<strong>de</strong>monstreert <strong>de</strong> firma Dandoy hoe haar<br />
verrukkelijke speculaas wordt bereid. Je<br />
krijgt het geheime recept en mag zelf je eigen<br />
speculaasje maken.<br />
v Literair Salon<br />
(Hoofdste<strong>de</strong>lijke Openbare Bibliotheek),<br />
Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong>nestraat 23, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 21 november 2006 | 12:30<br />
v Gratis | max. 50 personen<br />
v Informatie: 02 208 02 32 |<br />
erfgoedbrussel@vgc.be<br />
v Reserveren: <strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
© OPB — Herman Ricour<br />
© OPB — Barbara Peremans<br />
© Bart Van Der Moeren
© Bart Van Der Moeren<br />
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Vlaamse Gemeenschapscommissie,<br />
02 208 02 32 | erfgoedbrussel@vgc.be<br />
Soet <strong>Brussel</strong> suet:<br />
is marsepe<strong>in</strong> exotisch?<br />
<strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vlaamse<br />
Gemeenschapscommissie<br />
Cul<strong>in</strong>air journalist Nick Trachet ontrafelt<br />
op <strong>de</strong>ze ludieke causerie <strong>de</strong> herkomst en<br />
<strong>de</strong> <strong>in</strong>grediënten <strong>van</strong> marsepe<strong>in</strong>. Misschien<br />
is marsepe<strong>in</strong> wel exotischer dan het lijkt!<br />
Niet alleen S<strong>in</strong>terklaas gebruikt het mengsel<br />
<strong>van</strong> suiker, aman<strong>de</strong>len en rozenwater,<br />
maar ook Mohammed en Yasm<strong>in</strong>a. Voor al<br />
wie nieuwsgierig is naar het <strong>in</strong>terculturele<br />
marsepe<strong>in</strong>mysterie. Met receptenfiches voor<br />
alle <strong>de</strong>elnemers.<br />
v GC De Kriekelaar,<br />
Gallaitstraat 86, 1030 Schaarbeek<br />
v 23 november 2006 | <strong>van</strong>af 20:00<br />
v Gratis<br />
v Informatie: 02 208 02 32 |<br />
erfgoedbrussel@vgc.be<br />
Broodje <strong>Brussel</strong>: bitter-zoete wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />
Chocola<strong>de</strong> als leidraad <strong>in</strong> een wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>van</strong><br />
gidsenverenig<strong>in</strong>g Polymnia vol bezienswaardighe<strong>de</strong>n<br />
en lekkernijen. Liefhebbers <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
cacaoboon, verenigt u!<br />
v Kon<strong>in</strong>klijke S<strong>in</strong>t-Hubertusgalerijen -<br />
Grasmarkt, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 20 november 2006 | 12:30<br />
v 3 euro | proevertjes <strong>in</strong>begrepen<br />
v Informatie: 02 227 18 18 |<br />
<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />
v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />
0800 13 700
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Chocola<strong>de</strong><br />
Het Zuidstation <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>, dat was <strong>de</strong><br />
geur <strong>van</strong> <strong>de</strong> grote chocola<strong>de</strong>fabriek opsnuiven.<br />
<strong>Brussel</strong> is voor mij altijd <strong>de</strong><br />
stad <strong>van</strong> <strong>de</strong> chocola<strong>de</strong> gebleven. Nergens<br />
ter wereld v<strong>in</strong>d je zoveel chocolatiers als<br />
<strong>in</strong> onze hoofdstad: Neuhaus, Godiva,<br />
Leonidas, ... . En <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se<br />
bakker weet ook hoe hij een goe<strong>de</strong><br />
pral<strong>in</strong>e moet maken. Maar er is meer.<br />
De laatste jaren kan je echt spreken <strong>van</strong><br />
een nieuwe chocola<strong>de</strong>generatie. Pierre<br />
Marcol<strong>in</strong>i is zeker <strong>de</strong> bekendste, maar<br />
Laurent Girbaud is voor <strong>de</strong> chocola<strong>de</strong>freaks<br />
ook een naam als een klok. Chocola<strong>de</strong><br />
en <strong>Brussel</strong>, het is een mooi en lang<br />
verhaal dat gelukkig nog lang niet e<strong>in</strong>dig<br />
is. Het begon zo’n drie eeuwen gele<strong>de</strong>n.<br />
De eerste chocolatiers <strong>van</strong> België gaan <strong>in</strong><br />
<strong>Brussel</strong> aan <strong>de</strong> slag op het e<strong>in</strong><strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
zeventien<strong>de</strong> eeuw. Chocola<strong>de</strong> is dan een<br />
product voor <strong>de</strong> rijken. Aan dit zwarte<br />
goud wor<strong>de</strong>n medic<strong>in</strong>ale krachten toegekend.<br />
In 1697 loopt <strong>de</strong> burgemeester<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> Zwitserse stad Zurich over <strong>de</strong><br />
<strong>Brussel</strong>se Grote Markt. Hij is <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
wolken want hij heeft voor het eerst <strong>van</strong><br />
Belgische chocola<strong>de</strong> geproefd. De man is<br />
zo opgetogen dat hij meteen beslist dat<br />
ook <strong>in</strong> zijn stad chocolatiers aan <strong>de</strong> slag<br />
moeten.<br />
In <strong>de</strong> 19<strong>de</strong> eeuw zakt <strong>de</strong> prijs <strong>van</strong> chocola<strong>de</strong><br />
drastisch, waardoor het niet langer<br />
alleen voor <strong>de</strong> rijken is.<br />
<strong>Brussel</strong> is niet toevallig een chocola<strong>de</strong>stad<br />
gewor<strong>de</strong>n. Kon<strong>in</strong>g Leopold II<br />
besliste om <strong>in</strong> Kongo cacaoplantages aan<br />
te leggen. Net als voor an<strong>de</strong>re koloniale<br />
producten stimuleert hij het verbruik<br />
<strong>van</strong> cacao op alle mogelijke manieren.<br />
Importeren we voor 1900 nog fl<strong>in</strong>k wat<br />
chocola<strong>de</strong> uit Zwitserland, dan is dat na<br />
<strong>de</strong> eeuwwissel<strong>in</strong>g totaal omgekeerd. In<br />
heel België, maar vooral <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
© Bart Van Der Moeren
ontstaat een heuse chocola<strong>de</strong>-<strong>in</strong>dustrie.<br />
We had<strong>de</strong>n vrij snel goe<strong>de</strong> <strong>in</strong>dustriële<br />
chocola<strong>de</strong> dankzij huizen zoals Côte<br />
d’Or. Neem dan nog een keer <strong>de</strong> schitteren<strong>de</strong><br />
reputatie <strong>van</strong> enkele chocolatiers<br />
en je weet meteen waarom <strong>de</strong><br />
<strong>Brussel</strong>aar zo ‘chocofiel’ is.<br />
We keren even terug naar 1857, wanneer<br />
Jean Neuhaus, net geëmigreerd uit Zwitserland,<br />
een farmaceutische banketbakkerij<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong>negalerij opent. Hij<br />
verkoopt er hoestbonbons en bitterchocola<strong>de</strong>.<br />
Zijn zoon Frédéric gaat <strong>in</strong> <strong>de</strong> leer<br />
bij een banketbakker en al snel kopen <strong>de</strong><br />
klanten chocola<strong>de</strong> omdat ze het gewoon<br />
lekker v<strong>in</strong><strong>de</strong>n, <strong>de</strong> helen<strong>de</strong> werk<strong>in</strong>g wordt<br />
een bijzaak. In 1912 maakt kle<strong>in</strong>zoon<br />
Jean Neuhaus junior voor het eerst een<br />
gevul<strong>de</strong> chocola<strong>de</strong>bonbon. De pral<strong>in</strong>e<br />
is geboren en is meteen een succes.<br />
Diezelf<strong>de</strong> Jean Neuhaus be<strong>de</strong>nkt ook<br />
een luxueuze verpakk<strong>in</strong>g voor het betere<br />
chocola<strong>de</strong>werk: <strong>de</strong> ballot<strong>in</strong>. Hij vergeet<br />
er een patent op te nemen en enkele<br />
jaren later verkopen al zijn concurrenten<br />
pral<strong>in</strong>es <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze typische pral<strong>in</strong>edozen.<br />
Jarenlang lijkt het pral<strong>in</strong>elandschap<br />
ongewijzigd. Maar dan komt Pierre<br />
Marcol<strong>in</strong>i opzetten. De schitteren<strong>de</strong><br />
pral<strong>in</strong>e die bijna hon<strong>de</strong>rd jaar bestaat,<br />
moet gemo<strong>de</strong>rniseerd wor<strong>de</strong>n, zo v<strong>in</strong>dt<br />
<strong>de</strong>ze eigenz<strong>in</strong>nige chocolatier. Hij<br />
maakt <strong>de</strong> pral<strong>in</strong>e kle<strong>in</strong>er en vierkant,<br />
<strong>in</strong>troduceert nieuwe smaken en maakt<br />
gebruik <strong>van</strong> heel wat krui<strong>de</strong>n. De pral<strong>in</strong>e<br />
moet lichter, volgens Marcol<strong>in</strong>i, net<br />
zoals onze voed<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het algemeen. Na<br />
Jean Neuhaus junior is hij <strong>de</strong> eerste die<br />
ook <strong>de</strong> verpakk<strong>in</strong>g on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> loep neemt.<br />
Intussen wordt Marcol<strong>in</strong>i’s mooie zwarte<br />
doos welig gekopieerd.<br />
Welke pral<strong>in</strong>e is nu het lekkerst, hoor ik<br />
je al vragen. Nee hoor, blijven proeven<br />
en genieten, steeds op zoek blijven gaan<br />
naar die allerlekkerste, dat is het enige<br />
advies dat ik kan geven.<br />
Marc Boutsen<br />
10 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Museum <strong>van</strong> Cacao en Chocola<strong>de</strong><br />
Een bezoek dat je <strong>in</strong>wijdt <strong>in</strong> <strong>de</strong> geheimen <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> oorsprong, <strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g en <strong>de</strong> aankomst<br />
<strong>van</strong> cacao <strong>in</strong> Europa. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> <strong>de</strong>monstratie<br />
<strong>van</strong> een chocola<strong>de</strong>fabrikant kan je ook<br />
<strong>van</strong> dit zwarte goud genieten.<br />
v Museum <strong>van</strong> Cacao en Chocola<strong>de</strong>,<br />
Grote Markt 13, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 18, 19, 22 en 25 november 2006 |<br />
10:00-16:00<br />
v 3 euro<br />
v Informatie: 02 514 20 48 | <strong>in</strong>fo@mucc.be<br />
v Reserveren: ook groepsreservatie mogelijk<br />
Leonidas Chocolates&Café<br />
Leonidas<br />
Leonidas Chocolates&Café staat volledig<br />
<strong>in</strong> het teken <strong>van</strong> chocola<strong>de</strong>. In ons prachtig<br />
<strong>de</strong>cor kan je eveneens een film bekijken over<br />
het traject <strong>van</strong> cacaoboon tot pral<strong>in</strong>e.<br />
v Chocolates&Café,<br />
Tongerenstraat 32-34, 1040 Etterbeek<br />
v 17 november 2006 | 07:00-19:00<br />
18 november 2006 | 08:30-19:00<br />
20 t/m 24 november 2006 | 07:00-19:00<br />
25 november 2006 | 08:30-19:00<br />
v Film: gratis | dranken ‘Leonidas Manon<br />
Blanc Café’, ‘Leonidas Café fondant’ en<br />
‘Leonidas Orig<strong>in</strong>al’: 1 euro<br />
v Informatie: 02 522 19 57 |<br />
flor<strong>in</strong>e.langeveld@leonidas.com<br />
Exclusief chocola<strong>de</strong>atelier<br />
<strong>in</strong> het Leonidas Chocolates&Café<br />
Leonidas<br />
Je wordt door onze Maître Chocolatier<br />
<strong>in</strong>gewijd <strong>in</strong> <strong>de</strong> kunst <strong>van</strong> het vervaardigen<br />
<strong>van</strong> pral<strong>in</strong>es. Na een <strong>de</strong>monstratie steek je<br />
zelf <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> mouwen. Een exclusief<br />
avontuur om je v<strong>in</strong>gers bij af te likken.<br />
Inschrijven kan op www.leonidas.com/week<strong>van</strong><strong>de</strong>smaak<br />
en misschien ben jij wel een <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> tw<strong>in</strong>tig gelukkigen!<br />
v Chocolates&Café,<br />
Tongerenstraat 32-34, 1040 Etterbeek<br />
v 22 november 2006 | 14:00<br />
v Gratis | max. 20 plaatsen<br />
v Informatie: 02 522 19 57 |<br />
flor<strong>in</strong>e.langeveld@leonidas.com<br />
v Reserveren: <strong>in</strong>schrijven via<br />
www.leonidas.com/week<strong>van</strong><strong>de</strong>smaak
11 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Lambik<br />
Een naam als een klok, en een bier als<br />
geen an<strong>de</strong>r. Een bier met geschie<strong>de</strong>nis,<br />
want het oudste recept werd teruggevon<strong>de</strong>n<br />
<strong>in</strong> een uit 1559 dateren<strong>de</strong><br />
stadsreken<strong>in</strong>g <strong>van</strong> Halle. Een recept, dat<br />
nog steeds door een (sl<strong>in</strong>kend) aantal<br />
brouwers wordt gevolgd: lambik brouw<br />
je met twee <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n gerst, en een <strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
tarwe. Tij<strong>de</strong>ns het koken wordt ou<strong>de</strong><br />
(overjaarse) hop toegevoegd, zodat het<br />
brouwsel na een spontane gist<strong>in</strong>g niet<br />
die voor an<strong>de</strong>re bieren typische bittere<br />
smaak heeft, maar fris-zurig proeft.<br />
Een smaak die vrij lang zal evolueren.<br />
Kenners herkennen met plezier een<br />
“notjessmoek” of “appelsmoek” <strong>in</strong> het<br />
jongere bier.<br />
Dat laatste zou wel eens <strong>de</strong> naamgev<strong>in</strong>g<br />
kunnen verklaren. Het bier heette<br />
vroeger immers ‘Geelenbier’, <strong>in</strong> tegenstell<strong>in</strong>g<br />
tot ‘witbier’. Nadat onze gewesten<br />
wer<strong>de</strong>n bezet door Franse troepen,<br />
zien we <strong>de</strong> eerste naamswijzig<strong>in</strong>gen. De<br />
troepen lustten ons bier wel, want <strong>de</strong><br />
smaak is verwant met een traditionele<br />
(appel)ci<strong>de</strong>r. Aan historici om eens uit te<br />
zoeken of wij misschien door Bretoenen<br />
on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> voet wer<strong>de</strong>n gelopen, want<br />
precies hun ci<strong>de</strong>r of, beter, hun eau <strong>de</strong><br />
vie op basis <strong>van</strong> ci<strong>de</strong>r heet ‘lambic’<br />
(geschreven lambig). Toch een onwaarschijnlijk<br />
toeval dat wij net na hun aankomst<br />
over “lambik” beg<strong>in</strong>nen spreken,<br />
v<strong>in</strong>d je ook niet?<br />
Hoe dan ook, die lambik is een schitterend<br />
bier, dat een duizen<strong>de</strong>n jaren ou<strong>de</strong><br />
traditie voortzet, namelijk die <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
spontane gist<strong>in</strong>g. De familie Brettanomycesgisten<br />
speelt hierbij een cruciale<br />
rol, want zij vormen met een tiental varianten<br />
<strong>de</strong> ve<strong>de</strong>tten. Nergens ter wereld<br />
v<strong>in</strong>d je zo’n grote concentratie aan wil<strong>de</strong><br />
Brettanomycesgisten, als <strong>in</strong> een kr<strong>in</strong>g<br />
<strong>van</strong> zowat 15 km rond <strong>Brussel</strong>. Niet<br />
© OPB — Herman Ricour
enkel <strong>in</strong> <strong>de</strong> Zennevallei dus, maar ook <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> IJsevallei (Hoeilaart, Overijse).<br />
En vermits het bier gist <strong>in</strong> houten vaten,<br />
blijft het een niet-schuimend bier.<br />
“Beikes!”, <strong>de</strong>nk je? Dan moet je <strong>van</strong> wijn<br />
maar hetzelf<strong>de</strong> <strong>de</strong>nken !<br />
Ie<strong>de</strong>reen dr<strong>in</strong>kt tegenwoordig schuimend<br />
bier. Fris, sprankelend en licht<br />
verteerbaar. De 19<strong>de</strong>-eeuwse brouwers<br />
moesten, na <strong>de</strong> uitv<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g <strong>van</strong> <strong>de</strong> pils,<br />
overschakelen naar iets soortgelijks,<br />
wil<strong>de</strong>n ze niet op <strong>de</strong> fles gaan. Flessen!<br />
Waarom had<strong>de</strong>n ze daar niet aan gedacht?<br />
Tot halfweg <strong>de</strong> 19<strong>de</strong> eeuw werd<br />
bier vooral <strong>in</strong> kruiken verkocht. Lambikbrouwers<br />
g<strong>in</strong>gen champagneflessen<br />
vullen met hun bier. Door lambik <strong>van</strong><br />
respectievelijk 1, 2 of 3 jaar te mengen,<br />
kon <strong>de</strong> gist<strong>in</strong>g rustig doorgaan <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
fles. Het resultaat was: schuimend bier,<br />
ofte “lambic gaseuse”. Wellicht was dit<br />
laatste veel te moeilijk om met dubbele<br />
tong uit te spreken, en werd het al snel<br />
“Geuze”.<br />
De 19<strong>de</strong>-eeuwse mens wil<strong>de</strong> ook wel<br />
an<strong>de</strong>re d<strong>in</strong>gen proeven. Door krieken,<br />
frambozen of druiven aan het bier toe<br />
te voegen, verkreeg het bier niet alleen<br />
een mooie ro<strong>de</strong> kleur, maar ook een<br />
heel aparte smaak: kriek, frambozen- of<br />
druivenbier. Heerlijk, zeker bij warm<br />
weer, maar: zuur ! De he<strong>de</strong>ndaagse<br />
mens lijkt al vergeten te zijn dat krieken<br />
zure kersen zijn. Zuur fruit op zurig<br />
bier geeft dus nog steeds zuur. Tenzij je<br />
suiker gaat toevoegen natuurlijk, maar<br />
dan is het ook je dát niet meer.<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Twee<strong>de</strong> Wereldoorlog was er<br />
veel m<strong>in</strong><strong>de</strong>r gerst beschikbaar. Bewaarbier<br />
werd schaars, én duur. Geuze of<br />
kriek wer<strong>de</strong>n daarom enkel op doktersvoorschrift<br />
verkocht. Vandaag is dat<br />
gelukkig an<strong>de</strong>rs. Santé !<br />
Jan Dorpmans<br />
1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Broodje <strong>Brussel</strong>: Brouwerij Cantillon<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />
Brouwerij Cantillon brouwt lambik, geuze,<br />
faro en kriek. Er is nog niets veran<strong>de</strong>rd s<strong>in</strong>ds<br />
het opricht<strong>in</strong>gsjaar 1900. De familie Van<br />
Roy-Cantillon nodigt je uit om dit stukje<br />
erfgoed te bezoeken en te proeven <strong>van</strong> hun<br />
zuur bier.<br />
v Brouwerij Cantillon,<br />
Gheu<strong>de</strong>straat 56, 1070 An<strong>de</strong>rlecht<br />
v 17 november 2006 | 12:30<br />
v 3,50 euro<br />
v Informatie: 0800 13 700 |<br />
<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />
v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />
0800 13 700<br />
<strong>Brussel</strong>se specialiteiten<br />
<strong>in</strong> het Kaaitheatercafé<br />
Kaaitheater<br />
Laat je verlei<strong>de</strong>n door typisch <strong>Brussel</strong>se<br />
streekgerechten <strong>in</strong> een prachtig cultureel<br />
<strong>de</strong>cor. In het café <strong>van</strong> het Kaaitheater kan je<br />
proeven <strong>van</strong> enkele heerlijke <strong>Brussel</strong>se schotels,<br />
<strong>in</strong> comb<strong>in</strong>atie met een <strong>Brussel</strong>s biertje.<br />
Een greep uit het menu: gebakken kalfsballetjes<br />
met <strong>Brussel</strong>s witloof en Leffe en zachte<br />
puree met spekreepjes, stoverij met geuze en<br />
stoemp <strong>van</strong> <strong>Brussel</strong>se spruitjes.<br />
v Kaaitheatercafé,<br />
Sa<strong>in</strong>ctelettesquare 18, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 20 t/m 25 november 2006 | 12:00-14:30<br />
en 18:00-20:30<br />
v Prijssuggesties tussen 9 en 12 euro<br />
v Informatie: 02 201 59 59 |<br />
<strong>in</strong>fo@kaaitheater.be<br />
v Reserveren: 02 201 51 21
1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Wereldkeuken<br />
<strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Er was een tijd dat Italiaans eten exotisch<br />
was. En dat is heus nog niet zolang<br />
gele<strong>de</strong>n. Al die olijfolie, het smaakte<br />
toch wat vreemd voor <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong><br />
<strong>Brussel</strong>aar. E<strong>in</strong>d jaren vijftig verhuis<strong>de</strong><br />
een zekere Ines uit Italië om haar man te<br />
vergezellen <strong>in</strong> België. Toen ze aan het<br />
Noordstation <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong> toekwam, zag ze<br />
dat al die Italianen op weg naar <strong>de</strong> steenkoolmijnen<br />
<strong>in</strong> Limburg en Wallonië<br />
nergens een <strong>de</strong>ftige maaltijd kon<strong>de</strong>n<br />
krijgen. Al snel open<strong>de</strong> ze <strong>in</strong> <strong>de</strong> schaduw<br />
<strong>van</strong> het station het eerste Italiaanse<br />
restaurant <strong>van</strong> <strong>de</strong> hoofdstad. Chez Ines<br />
wordt nu gerund door haar kle<strong>in</strong>zoon.<br />
Expo 58, <strong>de</strong> wereld komt naar <strong>Brussel</strong>.<br />
Een gemengd huwelijk is niet langer gebaseerd<br />
op het verschil <strong>van</strong> stand of taal.<br />
Een Oostenrijkse schone wordt verliefd<br />
op een <strong>Brussel</strong>aar en een jaar later opent<br />
ze het eerste Oostenrijks restaurant <strong>van</strong><br />
het land op <strong>de</strong> Boendaalse Steenweg <strong>in</strong><br />
Elsene. Mutti serveert er al meer dan<br />
veertig jaar <strong>de</strong> beste Wienerschnitzel.<br />
Op het Va<strong>de</strong>rlandsple<strong>in</strong> krijg je <strong>de</strong>cennialang<br />
<strong>de</strong> beste rijsttafel <strong>van</strong> het land<br />
voorgeschoteld. Anak Timoer was het<br />
eerste exotisch restaurant dat een goe<strong>de</strong><br />
vermeld<strong>in</strong>g kreeg <strong>in</strong> <strong>de</strong> Michel<strong>in</strong>gids.<br />
Zoonlief heeft er nu een echt <strong>Brussel</strong>s<br />
restaurant <strong>van</strong> gemaakt, Le Z<strong>in</strong>neke. De<br />
cirkel is rond. De Expo, we hebben er<br />
een schitterend Atomium aan overgehou<strong>de</strong>n,<br />
maar ook fl<strong>in</strong>k wat exotische<br />
restaurants. De wereld kwam naar <strong>Brussel</strong>,<br />
maar <strong>de</strong> wereld bleef ook <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>.<br />
2005, een leuk statistisch geven haalt <strong>de</strong><br />
voorpag<strong>in</strong>a <strong>van</strong> enkele kranten. Nguen is<br />
<strong>de</strong> meest voorkomen<strong>de</strong> familienaam <strong>in</strong><br />
het <strong>Brussel</strong>s gewest. Het is <strong>de</strong> Vietnamese<br />
variant <strong>van</strong> Jansens. Jaren gele<strong>de</strong>n<br />
© OPB – Barbara Peremans
egonnen heel wat Nguens met Ch<strong>in</strong>ese<br />
eethuizen <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>. Waarom geen<br />
Vietnamese? Ze g<strong>in</strong>gen er<strong>van</strong> uit dat<br />
<strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>aar enkel Ch<strong>in</strong>ees zou lusten<br />
want dat was toch o zo populair <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
grote wereldste<strong>de</strong>n. Gelukkig serveren<br />
<strong>de</strong> meest Nguens nu met fierheid <strong>de</strong><br />
Vietnamese keuken.<br />
De Spaanse keuken, daar moest je<br />
vroeger voor naar het Zuidstation<br />
trekken of naar het eerste <strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
Hoogstraat. Nu kan je echte Spaanse<br />
gastronomie proeven op het Collignonple<strong>in</strong><br />
<strong>in</strong> Schaarbeek, of <strong>de</strong> regionale<br />
Asturische keuken <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>-centrum.<br />
Van Bretoens tot Baskisch, je kan het<br />
hier op je bord krijgen.<br />
De Grieken von<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Pitastraat uit,<br />
vlakbij <strong>de</strong> Grote Markt, uit en zijn er<br />
voor verantwoor<strong>de</strong>lijk dat heel wat<br />
nachtbrakers met <strong>de</strong> walm <strong>van</strong> looksaus<br />
<strong>in</strong> hun bed kruipen. Op <strong>de</strong> Haachtsesteenweg<br />
<strong>in</strong> Schaarbeek komt je dan<br />
weer <strong>de</strong> geur <strong>van</strong> gegrild lamsvlees<br />
tegemoet <strong>in</strong> <strong>de</strong> one<strong>in</strong>dige enfila<strong>de</strong> <strong>van</strong><br />
Turkse restaurants. Wil ik bakbananen,<br />
dan trek ik gewoon naar Matongé <strong>in</strong><br />
Elsene of naar <strong>de</strong> markt op zondag aan<br />
<strong>de</strong> An<strong>de</strong>rlechtse slachthuizen. Zo goed<br />
als alle Afrikaanse producten die je maar<br />
kan be<strong>de</strong>nken, v<strong>in</strong>d je hier. Natuurlijk<br />
heb ik ook nog een kle<strong>in</strong>e krui<strong>de</strong>nier op<br />
<strong>de</strong> hoek, <strong>de</strong> zaak is twee jaar gele<strong>de</strong>n <strong>van</strong><br />
eigenaar veran<strong>de</strong>rd, <strong>van</strong> Portugees naar<br />
Pools. Ik kan je verzekeren, <strong>de</strong> Polen<br />
weten hoe ze een zuur<strong>de</strong>sembrood moeten<br />
bakken. De Russische supermarkt<br />
aan <strong>de</strong> Keizer<strong>in</strong>nenlaan heb ik nog niet<br />
uitgeprobeerd. Misschien wordt het je<br />
dui<strong>de</strong>lijker als ik vertel wat ik tij<strong>de</strong>ns<br />
mijn jarenlange zoektocht niet kon v<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> hoofdstad. De typische <strong>in</strong>grediënten<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> Ethiopische keuken noch<br />
die <strong>van</strong> <strong>de</strong> Nepalese heb ik hier <strong>in</strong> mijn<br />
boodschappentas kunnen leggen. Al <strong>de</strong><br />
rest wel. En dat Ne<strong>de</strong>rlands restaurant,<br />
dat zal ook nog niet voor morgen zijn.<br />
Marc Boutsen<br />
1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Russische tafel <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Cara<strong>van</strong> Cultura Sticht<strong>in</strong>g<br />
Cul<strong>in</strong>air erfgoed <strong>van</strong> Rusland, ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g<br />
<strong>van</strong> Russische cul<strong>in</strong>aire tradities met <strong>de</strong>monstraties,<br />
masterclasses en proeverij. Ie<strong>de</strong>reen<br />
is welkom!<br />
v Club Culturel Belgo-Russe,<br />
Verenig<strong>in</strong>gsstraat 20, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 18 november 2006 | 12:00<br />
v 3 euro | 1 euro: k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />
v Informatie: 0478 50 65 88 |<br />
yelena@cara<strong>van</strong>cultura.org<br />
Broodje <strong>Brussel</strong>: muntthee<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />
De nationale drank <strong>van</strong> Marokko is muntthee,<br />
die zeer heet en zoet gedronken wordt.<br />
Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong>ze munttheeceremonie <strong>van</strong><br />
V.O.E.M. vzw word je on<strong>de</strong>rgedompeld <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
Marokkaanse cul<strong>in</strong>aire tradities en proef je<br />
<strong>van</strong> een heerlijk kopje thee.<br />
v V.O.E.M. (Verenig<strong>in</strong>g voor Ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
en Emancipatie <strong>van</strong> Moslims) vzw,<br />
Lakensestraat 68, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 20 november 2006 | 12:30<br />
v 1 euro<br />
v Informatie: 02 227 18 18 |<br />
<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />
v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />
0800 13 700<br />
Denk globaal, eet lokaal<br />
Wervel vzw<br />
Voor je het weet ligt er vierduizend kilometer<br />
op je bord! Onze wereld lust geen kilometerkost.<br />
Het milieu niet, <strong>de</strong> boer niet en <strong>de</strong> consument<br />
niet. Voedsel dat via <strong>de</strong> korte keten<br />
wordt verhan<strong>de</strong>ld, is verser en gezon<strong>de</strong>r,<br />
vervuilt m<strong>in</strong><strong>de</strong>r en levert <strong>de</strong> landbouwer een<br />
eerlijke prijs op. Wat kan jij er aan doen?<br />
Hoe kook je een millimetermaaltijd? Kom<br />
luisteren, proeven en zien!<br />
v Elan,<br />
Vooruitgangstraat 333, 1030 Schaarbeek<br />
v 20 november 2006 | 11:30-14:00<br />
v 8 euro, zon<strong>de</strong>r drankje<br />
10 euro, met drankje<br />
v Informatie: 02 203 60 29 |<br />
katrien@wervel.be
© Chris Derud<strong>de</strong>re<br />
© OPB — Barbara Peremans<br />
© Chris Derud<strong>de</strong>re<br />
1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Broodje <strong>Brussel</strong>: exotisch koken<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />
De cursisten <strong>van</strong> <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g keukenme<strong>de</strong>werker<br />
<strong>van</strong> vzw De Overmolen leren ons hapjes<br />
uit hun thuisland maken. Een <strong>de</strong>monstratie<br />
waarbij je zelf <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> mouwen<br />
mag steken en natuurlijk ook mag proeven.<br />
v Vzw De Overmolen / St. Jorissite<br />
Cellebroersstraat 16, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 22 november 2006 | 12:00-13:30<br />
v 2 euro<br />
v Informatie: 02 227 18 18 |<br />
<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />
v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />
0800 13 700<br />
Broodje <strong>Brussel</strong>: <strong>van</strong> curry tot mitmita<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />
De cursisten <strong>van</strong> <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g keukenme<strong>de</strong>werker<br />
<strong>van</strong> vzw De Overmolen serveren een<br />
buffet met heerlijke exotische hapjes. Schuif<br />
aan met je collega’s en maak samen met <strong>de</strong>ze<br />
koks uit alle uithoeken <strong>van</strong> <strong>de</strong> wereld een<br />
pittige cul<strong>in</strong>aire wereldreis.<br />
v Vzw De Overmolen / St. Jorissite<br />
Cellebroersstraat 16, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 23 november 2006 | 12:30-14:00<br />
v 4 euro<br />
v Informatie: 02 227 18 18 |<br />
<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />
v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />
0800 13 700<br />
Literair tafelen: <strong>de</strong> geneugte <strong>van</strong> lekker<br />
eten en een pittig verhaal<br />
Seniorencentrum<br />
Samen aan tafel zitten terwijl <strong>de</strong> keuken <strong>de</strong><br />
loop <strong>van</strong> een literair verhaal volgt, <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemer<br />
toehapt <strong>in</strong> het menu en het verhaal<br />
zich ontrolt. Met auteur Katrien Van Hecke.<br />
Over ‘Meneer Ibrahim en <strong>de</strong> bloemen <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
Koran’ <strong>van</strong> E.E. Schmitt.<br />
v Literair Salon<br />
(Hoofdste<strong>de</strong>lijke Openbare Bibliotheek),<br />
Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong>nestraat 23, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 23 november 2006 | 14:30<br />
v 7 euro<br />
v Informatie: 02 210 04 70<br />
v Reserveren: Seniorencentrum |<br />
02 210 04 60
Van alle keukens thuis:<br />
proeven <strong>van</strong> couleur locale<br />
V.O.E.M. (Verenig<strong>in</strong>g voor Ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
en Emancipatie <strong>van</strong> Moslims) vzw<br />
We laten je proeven <strong>van</strong> ‘exotische’ producten<br />
<strong>van</strong> Belgische makelij, zoals het Turks<br />
fruit <strong>van</strong> familiebedrijf Sebahat en <strong>de</strong> ‘halalworst’<br />
<strong>van</strong> Chatar. De nadruk wordt hierbij<br />
gelegd op <strong>de</strong> couleur locale, die vele <strong>Brussel</strong>se<br />
allochtone on<strong>de</strong>rnemers hebben weten<br />
te bie<strong>de</strong>n aan hun buurt. De avond wordt<br />
<strong>in</strong>geleid door socioloog dr. Thierry Kochuyt<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> KUB.<br />
v GC De Kriekelaar,<br />
Gallaitstraat 86, 1030 Schaarbeek<br />
v 23 november 2006 | <strong>van</strong>af 19:30<br />
v Gratis<br />
v Informatie: 02 503 13 25 |<br />
brusselsevoem@yahoo.com<br />
Marokkaans-joodse keukengewoontes,<br />
tafelrituelen & gastronomie<br />
V.O.E.M. (Verenig<strong>in</strong>g voor Ontwikkel<strong>in</strong>g<br />
en Emancipatie <strong>van</strong> Moslims) vzw<br />
Een lez<strong>in</strong>g, <strong>de</strong>monstratie en <strong>de</strong>gustatie <strong>van</strong><br />
en over <strong>de</strong> Berberse, joodse, Marokkaanse,<br />
islamitische en Andalusische <strong>in</strong>vloe<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
keuken <strong>van</strong> <strong>de</strong> Jo<strong>de</strong>n <strong>in</strong> Marokko. In samenwerk<strong>in</strong>g<br />
met Davidsfonds <strong>Brussel</strong>-Centrum,<br />
De Markten en Moussafir.<br />
v De Markten,<br />
Ou<strong>de</strong> Graanmarkt 5, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 23 november 2006 | 20:00<br />
v 6 euro | kort<strong>in</strong>g: le<strong>de</strong>n Davidsfonds,<br />
le<strong>de</strong>norganisaties V.O.E.M. vzw,<br />
stu<strong>de</strong>nten, + 3-pas, CJP en werkzoeken<strong>de</strong>n<br />
| max. 80 personen<br />
v Informatie: 02 503 13 25 |<br />
brusselsevoem@yahoo.com<br />
v Reserveren: verplicht, via 02 503 13 25<br />
Wereldse gourmands:<br />
<strong>van</strong> maniok tot patat - op z’n Afrikaans<br />
Citizenne - Vorm<strong>in</strong>gplus <strong>Brussel</strong><br />
Proef <strong>van</strong> <strong>de</strong> wereldkeuken. Shop, kook en<br />
tafel met stads- en streekgenoten op z’n<br />
Afrikaans. Geef je ogen <strong>de</strong> kost, laat je neus<br />
z<strong>in</strong>nenprikkelen<strong>de</strong> geuren opsnuiven en<br />
verwen je smaakpapillen met nieuwe smaaksensaties.<br />
Op 20 november wordt er op z’n<br />
Vlaams gekookt.<br />
1 <strong>Week</strong>Bitter <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
v Den Teirl<strong>in</strong>g,<br />
Maesstraat 89, 1050 Elsene<br />
v 20 november 2006 | 14:30-21:30 (Vlaams<br />
koken)<br />
23 november 2006 | 14:30-21:30 (Afri-<br />
kaans koken)<br />
v 5 euro | vervoer <strong>in</strong>begrepen |<br />
max. 15 personen<br />
v Informatie: 02 240 95 22<br />
v Reserveren: <strong>in</strong>schrijven via<br />
<strong>in</strong>fo@citizenne.be | 02 240 95 22.<br />
Opgelet: <strong>de</strong>elnemers uit <strong>de</strong> rand vertrek-<br />
ken samen <strong>van</strong> op het Gemeenteple<strong>in</strong> <strong>in</strong><br />
Strombeek.<br />
Banana Boulevard!<br />
Dienst Ne<strong>de</strong>rlandse Cultuur Etterbeek<br />
Etterbeek comb<strong>in</strong>eert lekker eten met eerlijke<br />
han<strong>de</strong>l en <strong>in</strong>ternationale solidariteit en<br />
gaat aan <strong>de</strong> slag met <strong>de</strong>ssert-, bak- en kookboeken.<br />
Een hele namiddag lang wor<strong>de</strong>n<br />
doorlopend kook<strong>de</strong>monstraties, animatie,<br />
proeverijen, artistieke <strong>in</strong>terventies en <strong>in</strong>formatieve<br />
tussenkomsten samengevoegd <strong>in</strong><br />
een wervelend showprogramma. Het publiek<br />
kan vrij <strong>in</strong> en uit lopen.<br />
v Fontenay-park,<br />
Veldstraat 49, 1040 Etterbeek<br />
v 25 november 2006 | 14:00-20:00<br />
v 3 euro<br />
v Informatie: 0476 42 99 08 |<br />
carlos.theus@etterbeek.be
1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
An<strong>de</strong>re<br />
smaken<br />
<strong>in</strong><br />
<strong>Brussel</strong><br />
Eigen lof st<strong>in</strong>kt behalve <strong>Brussel</strong>s lof.<br />
<strong>Brussel</strong> is een cul<strong>in</strong>aire stad, nergens<br />
staan er zoveel mensen achter een<br />
professioneel fornuis te zwoegen per<br />
vierkante meter dan <strong>in</strong> <strong>de</strong> hoofdstad.<br />
Onze topchefs en patissiers zijn wereldberoemd.<br />
En dan hebben we het nog<br />
niet gehad over onze chocola<strong>de</strong>. Heel<br />
<strong>de</strong> wereld kent <strong>de</strong> Belgische chocola<strong>de</strong>.<br />
Fout, zeg liever <strong>Brussel</strong>se chocola<strong>de</strong>.<br />
Wat we nu kennen als <strong>de</strong> pral<strong>in</strong>e is een<br />
uitv<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g <strong>van</strong> een <strong>Brussel</strong>se Zwitser.<br />
In Berlijn hebben ze hun bollen, <strong>in</strong><br />
Frankfurt hun worst maar wij hebben<br />
ons lof en spruitjes. Zie je op een Franse<br />
menukaart een gerecht à la Bruxelloisse,<br />
dan betekent dat <strong>in</strong> het cul<strong>in</strong>aire jargon<br />
dat je vleesbereid<strong>in</strong>g vergezeld zal wor<strong>de</strong>n<br />
<strong>van</strong> witloof en spruitjes. Maar <strong>de</strong><br />
typisch <strong>Brussel</strong>se keuken is gelukkig<br />
meer dan groenten. Gebakken bloempanch<br />
met appeltjes en choesels,<br />
stoemp, bereid<strong>in</strong>gen met orgaanvlees,<br />
dat komt dicht <strong>in</strong> <strong>de</strong> buurt <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
essentie <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se keuken. Nee,<br />
niet omdat het goedkoop is en zogezegd<br />
kost voor <strong>de</strong> arme mensen. Je moet nu<br />
éénmaal veel orgaanvlees hebben om er<br />
cul<strong>in</strong>air iets mee aan te <strong>van</strong>gen.<br />
Hoe on<strong>de</strong>rscheidt een <strong>Brussel</strong>aar zich<br />
nu echt als hij aan tafel zit? Wel, hij lust<br />
<strong>de</strong> d<strong>in</strong>gen rauw zoals geen an<strong>de</strong>r. Zelfs<br />
mosselen werkt hij ongekookt naar<br />
b<strong>in</strong>nen, dat zijn dan geparkeer<strong>de</strong> mosselen.<br />
En wat eten <strong>de</strong> veehan<strong>de</strong>laren<br />
’s ochtends vroeg bij hun eerste p<strong>in</strong>tje?<br />
Ne pistolet haché, liefst met fl<strong>in</strong>k wat<br />
© Bart Van Der Moeren
peper. Rauw varkensvlees, niemand<br />
durft dat te eten, behalve <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>aar.<br />
En welk <strong>Brussel</strong>s gerecht staat nu <strong>in</strong> heel<br />
België op <strong>de</strong> kaart? America<strong>in</strong> préparé.<br />
Ook dat is een variatie op <strong>de</strong> Franse<br />
Tartare <strong>de</strong> boeuf. Maar het is voldoen<strong>de</strong><br />
verbrusseld om zijn eigenheid te krijgen.<br />
Geef toe, alleen al <strong>de</strong> naam <strong>van</strong> het gerecht<br />
is zo surrealistisch dat het enkel <strong>in</strong><br />
<strong>Brussel</strong> kon wor<strong>de</strong>n uitgevon<strong>de</strong>n.<br />
Marc Boutsen<br />
1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Broodje <strong>Brussel</strong>: doe-het-zelfwan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />
Speel je eigen gids met <strong>de</strong> doe-het-zelfwan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen<br />
<strong>van</strong> Broodje <strong>Brussel</strong>. Deze centrumwan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
voert je langsheen merkwaardige<br />
restaurants, cafés en <strong>de</strong>licatessenzaken. Er is<br />
niet alleen aandacht voor <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se specialiteiten,<br />
maar ook voor <strong>de</strong> vele exotische<br />
w<strong>in</strong>kels. Vanaf 17 november te downloa<strong>de</strong>n<br />
op www.broodjebrussel.be.<br />
v Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong>,<br />
Pr<strong>in</strong>senstraat 8, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 16 t/m 25 november 2006<br />
v Gratis<br />
v Informatie: 02 227 18 18 |<br />
<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />
De kookboeken <strong>van</strong> <strong>de</strong> Boer<strong>in</strong>nenbond:<br />
hoe het koken <strong>in</strong> Vlaan<strong>de</strong>ren totaal<br />
veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
Masereelfonds<br />
Vele generaties Vlam<strong>in</strong>gen hebben leren<br />
koken met het kookboek <strong>van</strong> <strong>de</strong> Boer<strong>in</strong>nenbond.<br />
De edities <strong>van</strong> dit succesrijke kookboek<br />
volg<strong>de</strong>n elkaar op. De titel bleef <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong>,<br />
<strong>de</strong> <strong>in</strong>houd veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> radicaal. Een kennismak<strong>in</strong>g<br />
met <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> visie <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> Vlam<strong>in</strong>g op koken en eten.<br />
v De Markten,<br />
Ou<strong>de</strong> Graanmarkt 5, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 16 november 2006 | 20:00<br />
v 7 euro | 6 euro: le<strong>de</strong>n Masereelfonds<br />
v Informatie: 02 502 41 53 |<br />
brussel@masereelfonds.be<br />
Weten over eten:<br />
geschie<strong>de</strong>nis en cultuur<br />
FOST<br />
(Sociaal-culturele voed<strong>in</strong>gsstudies)<br />
Eten gaat niet alleen om eten … maar heeft<br />
ook te maken met <strong>de</strong>nken, praten, schrijven,<br />
lezen en dromen over eten en dr<strong>in</strong>ken.<br />
Voormiddag: Peter Scholliers <strong>in</strong>terviewt<br />
Frank Fol (‘Fusion, terroir, authenticiteit en<br />
gezondheid <strong>in</strong> België se<strong>de</strong>rt 1978’).<br />
Namiddag: Alan War<strong>de</strong> (‘Third FOST Master<br />
Class, Sociology on Food: taste, practice and<br />
social divisions’).<br />
v De Markten,<br />
Ou<strong>de</strong> Graanmarkt 5, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 17 november 2006 | 11:00-12:30 en
© Bart Van Der Moeren<br />
© OPB — Barbara Peremans<br />
© OPB — Barbara Peremans<br />
1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
14:00-18:00<br />
v 7 euro per lez<strong>in</strong>g | 8 euro voor twee<br />
opeenvolgen<strong>de</strong> lez<strong>in</strong>gen | max. 25 <strong>de</strong>elnemers<br />
| hapje en drankje <strong>in</strong>begrepen<br />
v Informatie: 02 629 26 70<br />
fost@vub.ac.be<br />
v Reserveren: FOST (Sociaal-culturele<br />
voed<strong>in</strong>gsstudies) | 02 629 26 70 |<br />
www.vub.ac.be/FOST<br />
Alimentation générale<br />
<strong>in</strong>teractieve tentoonstell<strong>in</strong>g<br />
Josworld vzw<br />
Omdat het oog immers ook wat wil als het<br />
op eten aankomt. Een <strong>in</strong>teractieve tentoonstell<strong>in</strong>g<br />
met als ro<strong>de</strong> draad ‘voed<strong>in</strong>g en zijn<br />
relatie tot vormgev<strong>in</strong>g’. De bezoekers wor<strong>de</strong>n<br />
uitgedaagd om actief <strong>de</strong>el te nemen aan <strong>de</strong><br />
tentoonstell<strong>in</strong>g.<br />
v Josworld vzw,<br />
Lakensestraat 113, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 17 november 2006 | 19:00<br />
18 t/m 19 november 2006 | 14:00-20:00<br />
v Gratis<br />
v Informatie: 0498 70 70 53 |<br />
goele@josworld.org<br />
v Reserveren: Josworld vzw | 0498 70 70 53<br />
| www.josworld.org<br />
Weten over eten:<br />
geschie<strong>de</strong>nis en cultuur<br />
FOST<br />
(Sociaal-culturele voed<strong>in</strong>gsstudies)<br />
Eten gaat niet alleen om eten ... maar heeft<br />
ook te maken met <strong>de</strong>nken, praten, schrijven,<br />
lezen en dromen over eten en dr<strong>in</strong>ken.<br />
Lez<strong>in</strong>gen: ‘Koken met we<strong>in</strong>ig mid<strong>de</strong>len: <strong>de</strong><br />
keuken <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se sociale won<strong>in</strong>gen<br />
rond WO I’ door Patricia Van <strong>de</strong>n Eeckhout,<br />
‘Shoppen! Publiciteit voor eetwaren <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
jaren ‘20 en ‘30’ door Eva Van Nuland en<br />
‘De maaltijd <strong>in</strong> uren en m<strong>in</strong>uten se<strong>de</strong>rt 1960’<br />
door Inge Mestdag.<br />
v A la Mort Subite,<br />
Warmoesberg 7, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 18 november 2006 | 18:30-21:30<br />
v 7 euro per lez<strong>in</strong>g | 8 euro voor twee<br />
opeenvolgen<strong>de</strong> lez<strong>in</strong>gen | 10 euro voor drie<br />
lez<strong>in</strong>gen | max. 25 <strong>de</strong>elnemers | hapje en<br />
drankje <strong>in</strong>begrepen<br />
v Informatie: 02 629 26 70 |
fost@vub.ac.be<br />
v Reserveren: FOST (Sociaal-culturele<br />
voed<strong>in</strong>gsstudies) | 02 629 26 70 |<br />
www.vub.ac.be/FOST<br />
Weten over eten:<br />
geschie<strong>de</strong>nis en cultuur<br />
FOST<br />
(Sociaal-culturele voed<strong>in</strong>gsstudies)<br />
Lez<strong>in</strong>gen: ‘Voed<strong>in</strong>g met een gezondheidsbonus:<br />
won<strong>de</strong>rmid<strong>de</strong>l of gebakken lucht?’<br />
door Els Van <strong>de</strong> Cruyce, ‘De smaak <strong>van</strong> het<br />
bre<strong>in</strong>’ door Katrien Mondt en Piet Van <strong>de</strong><br />
Craen en ‘De filosofie <strong>van</strong> <strong>de</strong> maaltijd’ door<br />
Willem Elias.<br />
v A la Mort Subite,<br />
Warmoesberg 7, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 19 november 2006 | 18:30-20:30<br />
v 7 euro per lez<strong>in</strong>g<br />
8 euro voor twee opeenvolgen<strong>de</strong> lez<strong>in</strong>gen<br />
10 euro voor drie lez<strong>in</strong>gen<br />
v Informatie: 02 629 26 70<br />
fost@vub.ac.be<br />
v Reserveren: FOST (Sociaal-culturele<br />
voed<strong>in</strong>gsstudies) | 02 629 26 70 |<br />
www.vub.ac.be/FOST<br />
Belgica 2006<br />
Wereldkampioenschappen jeugdfilatelie<br />
Pro Post vzw<br />
Tij<strong>de</strong>ns Belgica 2006 wordt <strong>de</strong> postzegelreeks<br />
‘Belgische gastronomie’ officieel<br />
voorgesteld <strong>in</strong> aanwezigheid <strong>van</strong> <strong>de</strong> staatssecretaris<br />
voor overheidsbedrijven, Bruno<br />
Tuybens, en <strong>de</strong> gouverneur <strong>van</strong> Limburg,<br />
Steve Stevaert. Achteraf verzorgt chef-kok<br />
Jan Buytaert <strong>van</strong> restaurant De Bellefleur<br />
een kook<strong>de</strong>monstratie en proeverij.<br />
v <strong>Brussel</strong>s Expo,<br />
Belgiëple<strong>in</strong> - Heizel, 1020 Laken<br />
v 19 november 2006 | 10:45<br />
v Gratis<br />
v Informatie: 015 285 807 |<br />
yvette.bricont@post.be<br />
Dagverse gezon<strong>de</strong> schoolmaaltij<strong>de</strong>n uit<br />
<strong>de</strong> keuken <strong>van</strong> Rosas - P.A.R.T.S.<br />
PARTS (Perform<strong>in</strong>g Arts Research &<br />
Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Studios)<br />
Hoe kan je gezon<strong>de</strong> schoolmaaltij<strong>de</strong>n<br />
berei<strong>de</strong>n en hoe stelt men een weekmenu<br />
0 <strong>Week</strong>Bitter <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
samen? We toetsen <strong>de</strong> westerse dieetleer aan<br />
<strong>de</strong> oosterse y<strong>in</strong>-yangpr<strong>in</strong>cipes. Het beste uit<br />
Oost en West om een kleurrijke en gezon<strong>de</strong><br />
macrobiotische maaltijd te serveren, die<br />
gesmaakt én geproefd wordt door ie<strong>de</strong>reen.<br />
Van carnivoor tot vegetariër.<br />
v PARTS (Perform<strong>in</strong>g Arts Research &<br />
Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Studios),<br />
Van Volxemlaan 164, 1190 Vorst<br />
v 20 november 2006 | 19:00<br />
21 november 2006 | 16:00<br />
v 6 euro<br />
v Informatie: 02 344 55 98 |<br />
mail@rosas.be<br />
v Reserveren: verplicht, via<br />
<strong>in</strong>fo@issshiatsu.be | 03 309 17 02<br />
De vijf smaken:<br />
zoet, zout, bitter, zuur en pikant<br />
PARTS (Perform<strong>in</strong>g Arts Research &<br />
Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Studios)<br />
De klassieke keuken kent vele smaakmakers<br />
zoals bouillon, room, boter, eieren, vet en<br />
krui<strong>de</strong>n. Het uitgebrei<strong>de</strong> gamma <strong>van</strong> smaakmakers<br />
uit <strong>de</strong> traditionele oosterse keuken<br />
is nog relatief onbekend, nochtans bie<strong>de</strong>n ze<br />
een gezond alternatief en een uniek smaak-<br />
en kleurenpalet.<br />
v PARTS (Perform<strong>in</strong>g Arts Research &<br />
Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Studios),<br />
Van Volxemlaan 164, 1190 Vorst<br />
v 20 november 2006 | 16:00<br />
21 november 2006 | 19:00<br />
v 6 euro<br />
v Informatie: 02 344 55 98 |<br />
mail@rosas.be<br />
v Reserveren: verplicht, via<br />
<strong>in</strong>fo@issshiatsu.be | 03 309 17 02<br />
Broodje streekproduct.be<br />
VLAM Streekproducten<br />
Vlaan<strong>de</strong>ren is rijk aan traditionele streekproducten.<br />
VLAM biedt je <strong>de</strong> unieke gelegenheid<br />
om een broodje met traditie te proeven <strong>in</strong><br />
Hotel Errera, een verborgen schat <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
Vlaamse Reger<strong>in</strong>g <strong>in</strong> hartje <strong>Brussel</strong>. Naast<br />
dat broodje kan een streekbiertje natuurlijk<br />
niet ontbreken.<br />
v Hotel Errera,<br />
Kon<strong>in</strong>gstraat 14, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 23 november 2006 | 12:00-14:00
© Bart Van Der Moeren<br />
© OPB — Herman Ricour<br />
© OPB — Herman Ricour<br />
1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
v 5 euro per bonnetje, goed voor broodjes en<br />
drank<br />
v Informatie: 02 510 62 28 |<br />
jo.<strong>van</strong>caenegem@vlam.be<br />
v Reserveren: voorverkoop bonnetjes <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>foshop <strong>van</strong> VLAM, Leuvenseple<strong>in</strong> 4,<br />
1000 <strong>Brussel</strong>, <strong>van</strong> 13 tot en met 17<br />
november.<br />
<strong>Brussel</strong>: het aroma <strong>van</strong> een lekker<br />
verle<strong>de</strong>n<br />
Korei vzw<br />
In <strong>Brussel</strong> valt er voor een gastronoom altijd<br />
wel iets te beleven. Een 19e-eeuwse burger<br />
etaleer<strong>de</strong> zijn welstand met gastronomie;<br />
anno 2006 vertellen restaurants, cafés,<br />
straatnamen en gevels hun verhaal over<br />
historische eetgewoontes.<br />
v Trappen <strong>van</strong> het Beursgebouw,<br />
Beursple<strong>in</strong> 1, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 25 november 2006 | 14:00<br />
v 12 euro | wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g en proevertjes<br />
<strong>in</strong>begrepen | max. 20 personen per groep<br />
v Informatie: 02 380 22 09 |<br />
korei@skynet.be<br />
v Reserveren: verplicht, via Korei vzw,<br />
02 380 22 09<br />
Radio 2 – opname programma “Niets is<br />
zeker” met wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g “Lekker <strong>Brussel</strong>”<br />
Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />
Een wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>-centrum, langs<br />
merkwaardige restaurants, cafés en <strong>de</strong>licatessenzaken,<br />
exotische w<strong>in</strong>kels, hofleveranciers,<br />
geuze, ‘ettekeis’… Kortom we laten je<br />
watertan<strong>de</strong>n bij al dat lekkers!<br />
Vanaf 9 november terug te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n op www.<br />
opbrussel.be of op www.radio2.be<br />
v Op 25 november 2006 <strong>van</strong> 8 tot 10 uur:<br />
opname programma <strong>in</strong> het Amerikaans<br />
Theater, <strong>van</strong> 10 tot 13u: rondleid<strong>in</strong>g met<br />
drankje <strong>in</strong> het centrum <strong>van</strong> <strong>de</strong> stad.<br />
v 8 euro (voor ontbijt en rondleid<strong>in</strong>g)<br />
v Informatie: 02 227 18 18<br />
v Reserveren: 070 345 123<br />
‘Bl<strong>in</strong><strong>de</strong>’ ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gstocht <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
proeftu<strong>in</strong> <strong>van</strong> Roosdaal-Pamel<br />
Elishout<br />
Project waarbij <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen tu<strong>in</strong>bouw een<br />
parcours aanleggen <strong>in</strong> en om <strong>de</strong> tu<strong>in</strong>bouw-
vel<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> school voor bl<strong>in</strong><strong>de</strong> en gehandicapte<br />
personen. Dit <strong>in</strong>itiatief kwam tot stand<br />
door een samenwerk<strong>in</strong>g met Bl<strong>in</strong><strong>de</strong>nzorg<br />
Licht en Lief<strong>de</strong> en Kasterl<strong>in</strong><strong>de</strong>n, secundaire<br />
school voor jongeren met gehoor- en<br />
gezichtsproblemen.<br />
v Elishout,<br />
E. Gryzonlaan 1, 1070 An<strong>de</strong>rlecht<br />
v 20 t/m 24 november 2006 | 08:30-16:00<br />
v Gratis<br />
v Informatie: 02 526 76 00 |<br />
<strong>in</strong>fo@elishout.be<br />
v Reserveren: verplicht, via 02 526 76 00.<br />
Gids voor bl<strong>in</strong><strong>de</strong>n of slechtzien<strong>de</strong>n op<br />
aanvraag.<br />
Van vis- en vleescentrum tot Mekka <strong>van</strong><br />
haute cuis<strong>in</strong>e en geuze<br />
Culturama<br />
We verkennen <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se bene<strong>de</strong>nstad<br />
en zoeken <strong>de</strong> plaatsen op waar <strong>de</strong> etenswaren<br />
en <strong>de</strong> dranken wer<strong>de</strong>n gelost, ver<strong>de</strong>eld<br />
en aan <strong>de</strong> man gebracht. Tevens wordt dieper<br />
<strong>in</strong>gegaan op <strong>de</strong> machtige gil<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> voortduren<strong>de</strong><br />
zorg naar kwaliteit en goe<strong>de</strong><br />
hygiëne. De ca. 2,5 uur wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g wordt<br />
passend afgerond met een typisch Brabants<br />
drankje (apart te betalen) <strong>in</strong> een biertempel.<br />
v Startplaats bij <strong>in</strong>gang Broodhuis<br />
Grote Markt, 1000 <strong>Brussel</strong><br />
v 26 november 2006 | 14:30-17:30<br />
v 6 euro | kort<strong>in</strong>gen: gez<strong>in</strong>s- of familiele<strong>de</strong>n,<br />
erken<strong>de</strong> gidsen, senioren en jongeren |<br />
max. 18 per gids<br />
v Reserveren: 02 569 27 74 |<br />
culturama@pandora.be<br />
Wat is pocheren, wat is fileren,<br />
wat weet ik <strong>van</strong> peren?<br />
Verenig<strong>in</strong>g <strong>van</strong> meesterkoks <strong>van</strong> België<br />
Wat is pocheren, wat is fileren, wat weet ik<br />
<strong>van</strong> peren? Hoe maak ik soep en karbona<strong>de</strong>s,<br />
hoe stoof ik wortels en wat met kardoen?<br />
Bij <strong>de</strong> Meesterkoks zie ik het allemaal<br />
doen! Voorstell<strong>in</strong>g <strong>van</strong> producten <strong>van</strong> eigen<br />
bo<strong>de</strong>m en streekgebon<strong>de</strong>n specialiteiten aan<br />
leerl<strong>in</strong>gen uit het vijf<strong>de</strong> en zes<strong>de</strong> leerjaar.<br />
Demonstratie <strong>van</strong> <strong>de</strong> bereid<strong>in</strong>gen door onze<br />
Meesterkoks en genieten achteraf.<br />
v Niet publiek toegankelijk<br />
v Stadion RSCA,<br />
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
Theo Verbeecklaan 2, 1070 An<strong>de</strong>rlecht<br />
v 16, 17, 20, 21 en 22 november 2006 |<br />
09:00-12:00<br />
v Gratis<br />
v Informatie: 02 267 02 95<br />
v Reserveren: gewenst. We voorzien elke<br />
dag drie scholen uit het <strong>Brussel</strong>s Hoofdste<strong>de</strong>lijk<br />
Gewest.<br />
Elishout en Kasterl<strong>in</strong><strong>de</strong>n ont<strong>de</strong>kken<br />
<strong>de</strong> bl<strong>in</strong><strong>de</strong> eetcultuur:<br />
samenspel <strong>van</strong> smaken en geuren<br />
Elishout<br />
<strong>Smaak</strong> op school, lunch voor slechtzien<strong>de</strong>n,<br />
waarbij leerl<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> Elishout koken en<br />
opdienen. In samenwerk<strong>in</strong>g met Bl<strong>in</strong><strong>de</strong>nzorg<br />
Licht en Lief<strong>de</strong> en <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> Kasterl<strong>in</strong><strong>de</strong>n.<br />
v Niet publiek toegankelijk<br />
Een multiculturele soepbar<br />
<strong>in</strong> het S<strong>in</strong>t-Guido Instituut<br />
S<strong>in</strong>t-Guido Instituut<br />
Leerl<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> graad ‘verzorg<strong>in</strong>g-voed<strong>in</strong>g’<br />
en ‘sociale en technische<br />
wetenschappen’ <strong>van</strong> het S<strong>in</strong>t-Guido Instituut<br />
<strong>in</strong> An<strong>de</strong>rlecht organiseren themalessen en<br />
pedagogische uitstappen die ka<strong>de</strong>ren b<strong>in</strong>nen<br />
smaak <strong>in</strong> al zijn facetten. Als afsluiter staat<br />
er een gigantische multiculturele soepbar op<br />
het programma!<br />
v Niet publiek toegankelijk<br />
Op ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gstocht <strong>in</strong> <strong>de</strong> bakkerij- en<br />
slagerijaf<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> Elishout<br />
Elishout<br />
Educatief pakket voor <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen ‘bakkerij’<br />
en ‘slagerij’, waarbij <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen<br />
gebl<strong>in</strong>ddoekt op verkenn<strong>in</strong>gstocht gaan <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
praktijklokalen.<br />
v Niet publiek toegankelijk<br />
Wijn <strong>de</strong>gusteren, op <strong>de</strong> korrel genomen:<br />
bl<strong>in</strong>d laat bl<strong>in</strong>d proeven<br />
VeBeS<br />
‘Wanneer je dr<strong>in</strong>kt en proeft met gevoel,<br />
wordt elk glas door zijn geur en smaak een<br />
strel<strong>in</strong>g voor neus en mond.’ Initiatie tot<br />
<strong>de</strong>gustatie <strong>van</strong> wijn door André Lenaerts,<br />
bl<strong>in</strong>d Maître Sommelier.<br />
v Niet publiek toegankelijk
© OPB — Herman Ricour<br />
<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />
W<strong>in</strong><br />
een<br />
exclusief<br />
<strong>Brussel</strong>s<br />
d<strong>in</strong>er<br />
voor<br />
twee<br />
personen!<br />
Loopt het water je al <strong>in</strong> <strong>de</strong> mond bij<br />
het lezen <strong>van</strong> al dat <strong>Brussel</strong>s<br />
lekkers? <strong>Smaak</strong>t <strong>de</strong>ze brochure<br />
naar meer? Doe dan mee met onze<br />
wedstrijd op www.opbrussel.be, los<br />
<strong>de</strong> wedstrijdvraag op en maak kans<br />
op een heerlijk d<strong>in</strong>er voor twee<br />
personen <strong>in</strong> het <strong>Brussel</strong>se klasserestaurant<br />
Viva M’Bomma.<br />
Dit gezellige restaurant serveert je<br />
<strong>Brussel</strong>se specialiteiten <strong>in</strong> het hartje<br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> hoofdstad.<br />
Neem <strong>de</strong>el op www.opbrussel.be/<br />
week<strong>van</strong><strong>de</strong>smaak<br />
Coörd<strong>in</strong>atie en e<strong>in</strong>dredactie<br />
N<strong>in</strong>a V<strong>in</strong>cx (OPB)<br />
Ingeborg De Cooman (<strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong>)<br />
Vormgev<strong>in</strong>g<br />
The Young Ones (campagnebeeld)<br />
Trans-ID (brochure)
Deze gratis brochure is een <strong>in</strong>itiatief <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vlaamse Gemeenschapscommissie<br />
en Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> vzw (OPB).<br />
Info: 0800 13 700<br />
www.erfgoedbrussel.be | www.opbrussel.be | www.week<strong>van</strong><strong>de</strong>smaak.be<br />
V.U. : OPB — Jan Van <strong>de</strong>r Auwermeulen — Pr<strong>in</strong>senstraat 8 — 1000 <strong>Brussel</strong>