12.09.2013 Views

Week van de Smaak in Brussel - Erfgoedcel Brussel

Week van de Smaak in Brussel - Erfgoedcel Brussel

Week van de Smaak in Brussel - Erfgoedcel Brussel

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong><br />

<strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

16 - 25 november 2006


Intro<br />

Broodje<br />

<strong>Brussel</strong><br />

Van 16 tot 25 november 2006 laat <strong>de</strong> <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> je<br />

kennismaken met ‘smaak’ en kan je genieten <strong>van</strong> eten en dr<strong>in</strong>ken,<br />

gastronomie en alles wat daarbij komt kijken. De <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong><br />

heeft niet alleen aandacht voor voed<strong>in</strong>gsproducten, maar ook voor<br />

het erfgoed, <strong>de</strong> verhalen en <strong>de</strong> studies erover, <strong>in</strong> een breed cultureel<br />

perspectief.<br />

De erfgoedcel <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vlaamse Gemeenschapscommissie en<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> willen het <strong>Brussel</strong>se cul<strong>in</strong>aire erfgoed<br />

beter op <strong>de</strong> kaart zetten. Zij namen het <strong>in</strong>itiatief voor <strong>de</strong>ze <strong>Brussel</strong>se<br />

brochure waar<strong>in</strong> je alle activiteiten <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>Brussel</strong> kan terugv<strong>in</strong><strong>de</strong>n. De brochure draait rond <strong>de</strong> vijf basissmaken:<br />

zoet, zout, zuur, bitter en pikant. De ro<strong>de</strong> draad is <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se keuken.<br />

Laat je verrassen door <strong>de</strong> tientallen verschillen<strong>de</strong> activiteiten en laat<br />

het je smaken <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>!<br />

<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Broodje <strong>Brussel</strong> staat volledig<br />

<strong>in</strong> het teken <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Week</strong><br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong>. Van 16 tot 24<br />

november kan je tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong><br />

middagpauze elke dag smakelijke<br />

activiteiten meemaken.<br />

Meer <strong>in</strong>fo:<br />

www.broodjebrussel.be<br />

en 0800 13 700.<br />

Erfgoedreceptenfiches<br />

De erfgoedcel <strong>Brussel</strong> - VGC<br />

heeft cul<strong>in</strong>aire ‘erfgoedreceptenfiches’<br />

gemaakt rond<br />

het <strong>in</strong>terculturele marsepe<strong>in</strong>mysterie.<br />

Wie wil weten <strong>van</strong>waar<br />

marsepe<strong>in</strong> komt, hoe <strong>de</strong><br />

exotische keuken rozenwater<br />

gebruikt, of hoe je aman<strong>de</strong>lkoekjes<br />

en Marokkaanse<br />

‘ghouribi’ maakt, moet snel<br />

<strong>de</strong> fiches aanvragen via<br />

erfgoedbrussel@vgc.be<br />

of 02 208 02 32.


<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Ettekeis<br />

& wulken<br />

In het <strong>Brussel</strong>se keukenlandschap zijn<br />

er twee traditionele zoute gerechten<br />

die onmid<strong>de</strong>llijk <strong>in</strong> het oog (of beter:<br />

<strong>de</strong> neusvleugels) spr<strong>in</strong>gen: ettekeis en<br />

wulken.<br />

Ettekeis heet <strong>in</strong> <strong>de</strong> rest <strong>van</strong> <strong>de</strong> wereld<br />

“<strong>Brussel</strong>se kaas”. In <strong>Brussel</strong> zegt men<br />

dat niet, net zom<strong>in</strong> als <strong>de</strong> Fransman het<br />

heeft over “Frans brood” of <strong>de</strong> Brit over<br />

een Engelse sleutel. Reeds <strong>in</strong> een plakkaat<br />

(edict) <strong>van</strong> 1683 wordt <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

meld<strong>in</strong>g gemaakt <strong>van</strong> “fromages en<br />

boulets dict cloet-caes”. Deze weke kaas<br />

werd <strong>in</strong> alle boer<strong>de</strong>rijen rond <strong>Brussel</strong><br />

vervaardigd en was waarschijnlijk<br />

reeds onze ettekeis en ook <strong>de</strong> schep- of<br />

potkeis, <strong>de</strong> ongedroog<strong>de</strong> versie <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong>ze specialiteit. Ettekeis is een sterk<br />

gezouten, maar bijzon<strong>de</strong>r magere kaas<br />

die een langdurige bacteriële rijp<strong>in</strong>g<br />

heeft doorlopen. Het resultaat is<br />

a<strong>de</strong>mbenemend. Eerst ziet <strong>de</strong> wrongel<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> kaas nog friswit en kaasachtig,<br />

maar wanneer men ze lang laat rijpen<br />

wordt <strong>de</strong> massa week en glazig. En <strong>de</strong><br />

geur… ! Zoals <strong>de</strong> meeste sterk geuren<strong>de</strong><br />

voed<strong>in</strong>gswaren behoort <strong>de</strong> ettekeis<br />

tot <strong>de</strong> armemensenkeuken. Een kle<strong>in</strong><br />

beetje kaas kon een heel brood beleggen,<br />

dat was tenm<strong>in</strong>ste zu<strong>in</strong>ig en met een<br />

maximum aan effect. Pekelhar<strong>in</strong>gen en<br />

ansjovis zijn hier ook voorbeel<strong>de</strong>n <strong>van</strong>.<br />

Ettekeis gebruik je dan ook best <strong>in</strong><br />

hoogverdun<strong>de</strong> hoeveelhe<strong>de</strong>n, zeker<br />

als beg<strong>in</strong>nel<strong>in</strong>g-ettekeisfretter. Fruit<br />

op stroop of zoete vruchten als peer of<br />

mango passen het best bij <strong>de</strong>ze zoute<br />

hap. De ware liefhebber eet zijn ettekeis<br />

natuurlijk op <strong>de</strong> boterham, met een kop<br />

sterke koffie.<br />

© OPB — Herman Ricour


Onze twee<strong>de</strong> lekkernij, wulken, is echt<br />

kermisvoedsel.<br />

Wulken zijn zeeslakken die <strong>in</strong> heel <strong>de</strong><br />

Noordzee voorkomen en al eeuwen op<br />

onze tafel wor<strong>de</strong>n gezet. “Willoxen”<br />

wor<strong>de</strong>n beschreven <strong>in</strong> Vorselmans’<br />

kookboek uit 1560. Ze wer<strong>de</strong>n na <strong>de</strong><br />

<strong>van</strong>gst op zee zo snel mogelijk gekookt<br />

en kon<strong>de</strong>n dan enkele dagen goed<br />

blijven op weg naar het b<strong>in</strong>nenland.<br />

Wulken, opgediend <strong>in</strong> een kruidig (en<br />

zout) soepje is een ware <strong>Brussel</strong>se specialiteit.<br />

Vroeger zag je tussen <strong>de</strong> Grote<br />

Markt en <strong>de</strong> Vismet wel tien karikollenkramen.<br />

Men verkocht er karikollen<br />

(<strong>de</strong> fijne kle<strong>in</strong>e bigorneaux, Litor<strong>in</strong>a<br />

littorea), gezouten vis en wulloks (Bucc<strong>in</strong>um<br />

undatum). Die laatste wer<strong>de</strong>n<br />

aangebo<strong>de</strong>n <strong>in</strong> een grote witte teil soep<br />

op het vuur, waaruit fier een sel<strong>de</strong>r stak.<br />

Wulkensoep is een zuiver <strong>Brussel</strong>s<br />

fenomeen. Tegenwoordig wor<strong>de</strong>n wulken<br />

<strong>in</strong> soep ver<strong>de</strong>eld <strong>in</strong> heel België, maar<br />

<strong>de</strong>rtig jaar gele<strong>de</strong>n at niemand buiten<br />

<strong>Brussel</strong> wulken op <strong>de</strong>ze manier. Waar<br />

dit gebruik <strong>van</strong>daan komt, is een historisch<br />

raadsel. In ie<strong>de</strong>r geval is het een<br />

“tapa”, een hapje tussen het bierdr<strong>in</strong>ken<br />

door. Hoe je <strong>de</strong> soep maakt, is voor<br />

ie<strong>de</strong>re karikollenmadam een persoonlijk<br />

geheim dat snel te doorgron<strong>de</strong>n is. Maak<br />

een groentebouillon met veel aju<strong>in</strong> en<br />

sel<strong>de</strong>r (geen wortel), gekruid met zout,<br />

veel zwarte peper en enkele pili-pili’s. De<br />

bouillon mag uren trekken.<br />

Wulken wor<strong>de</strong>n gekookt aangevoerd.<br />

Het geheim is dat je <strong>de</strong> wulken niet lang<br />

mag meekoken, an<strong>de</strong>rs wor<strong>de</strong>n ze alleen<br />

maar taaier. Wulken smaken het best<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> buitenlucht, met <strong>de</strong> verkleum<strong>de</strong><br />

v<strong>in</strong>gers rond <strong>de</strong> hete ‘bol’. Voor je uit<br />

staren en kauwen maar… Je krijgt er<br />

gegaran<strong>de</strong>erd weer dorst <strong>van</strong>.<br />

Nick Trachet<br />

<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Lekker <strong>Brussel</strong>, stad om <strong>in</strong> te bijten<br />

VTB-VAB <strong>Brussel</strong>gidsen<br />

Een wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> hartje <strong>Brussel</strong> langs merkwaardige<br />

restaurants, cafés en <strong>de</strong>licatessenzaken.<br />

Exotische w<strong>in</strong>kels, hofleveranciers,<br />

‘ettekeis’, … Kortom: wij laten je watertan<strong>de</strong>n<br />

bij al dat <strong>Brussel</strong>s lekkers!<br />

v Centraal Station <strong>Brussel</strong> (lokettenzaal),<br />

Europakruispunt 2, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 19 en 23 november 2006 | 13:30<br />

v 7 euro | 6 euro: le<strong>de</strong>n VTB-VAB,<br />

<strong>Brussel</strong>se proevertjes <strong>in</strong>begrepen<br />

v Informatie: 03 224 10 52 |<br />

<strong>in</strong>fo.cultuur@vtb.be<br />

v Reserveren: 03 224 10 52<br />

Drop?<br />

Vlaams Ne<strong>de</strong>rlands Huis <strong>de</strong>Buren<br />

Over Hollandse dropmanie en gastronomie<br />

<strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland. Met bijdragen <strong>van</strong> het gastronomische<br />

geweten <strong>van</strong> Ne<strong>de</strong>rland Johannes<br />

<strong>van</strong> Dam, ‘kokoloog’ Pierre W<strong>in</strong>d en Rick <strong>de</strong><br />

Leeuw. Met een lekker dropkraam! Primeur:<br />

aankondig<strong>in</strong>g <strong>van</strong> <strong>de</strong> ‘<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong><br />

Ne<strong>de</strong>rland 2007’.<br />

v Vlaams Ne<strong>de</strong>rlands Huis <strong>de</strong>Buren,<br />

Leopoldstraat 6, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 21 november 2006 | 20:00<br />

v Gratis<br />

v Informatie en reserveren: 02 212 19 30 |<br />

<strong>in</strong>fo@<strong>de</strong>buren.eu | www.<strong>de</strong>buren.eu<br />

<strong>Brussel</strong>se keuken<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />

Het Warm Water – of ‘t Werm Woeter <strong>in</strong> het<br />

<strong>Brussel</strong>s – is een gezellig eetcafé <strong>in</strong> het hartje<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> Marollen. We proeven <strong>Brussel</strong>se<br />

specialiteiten als ‘ettekeis’ en bloedpens en<br />

krijgen uitleg over <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se keuken.<br />

v Eetcafé Het Warm Water,<br />

Vossenstraat 25, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 24 november 2006 | 12:30<br />

v 4 euro<br />

v Informatie: 02 227 18 18 |<br />

<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />

v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />

0800 13 700


<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Beroem<strong>de</strong>,<br />

vergeten<br />

en verdwenen<br />

zoete<br />

<strong>Brussel</strong>se<br />

specialiteiten<br />

Grootste<strong>de</strong>n met een lange geschie<strong>de</strong>nis<br />

hebben meestal ook heel wat gastronomisch<br />

erfgoed. In het welvaren<strong>de</strong> <strong>Brussel</strong><br />

<strong>van</strong> voor WOII was dit niet an<strong>de</strong>rs.<br />

Zo wer<strong>de</strong>n sommige zoete <strong>Brussel</strong>se<br />

lekkernijen wereldberoemd en wer<strong>de</strong>n<br />

an<strong>de</strong>ren vergeten of g<strong>in</strong>gen verloren. 1<br />

Wat maakt een <strong>Brussel</strong>se wafel “<strong>Brussel</strong>s”<br />

en on<strong>de</strong>rscheidt hem <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

Vlaamse wafel? Niets? De Vlaamse<br />

kookbijbel “Ons kookboek” vermeldt<br />

enkel <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se wafel alsof het <strong>de</strong><br />

doorsnee Belgische wafel is. Maar<br />

on<strong>de</strong>rtussen werd het orig<strong>in</strong>ele <strong>Brussel</strong>se<br />

wafelrecept uit het oog verloren<br />

en gebruikt men meestal enkel nog <strong>de</strong><br />

naam en reputatie.<br />

Waar<strong>in</strong> verschilt <strong>de</strong> enige echte <strong>Brussel</strong>se<br />

wafel? Aan <strong>de</strong> basis ligt <strong>de</strong> “bakker”:<br />

gewone wafels zijn huishoudwafels die<br />

door <strong>de</strong> huisvrouw gebakken wor<strong>de</strong>n. De<br />

<strong>Brussel</strong>se wafel was een <strong>de</strong>licaat product<br />

uit <strong>de</strong> banketbakkerij dat warm en koud<br />

gegeten kon wor<strong>de</strong>n. In het “salon <strong>de</strong><br />

consommation” <strong>van</strong> elke patisserie <strong>in</strong><br />

<strong>Brussel</strong> kon je vroeger een warme <strong>Brussel</strong>se<br />

wafel eten met poe<strong>de</strong>rsuiker of een<br />

kou<strong>de</strong> met slagroom en fruit. Dit laatste<br />

was eigenlijk een gebakje of taart waarbij<br />

<strong>de</strong> wafel gegarneerd werd net zoals<br />

bla<strong>de</strong>r<strong>de</strong>eg of biscuit.<br />

© OPB — Barbara Peremans


Om dit zeer lichte en super krokante<br />

<strong>de</strong>eg te bekomen wer<strong>de</strong>n enkele regels<br />

<strong>in</strong> acht genomen. Bloem, gesmolten<br />

boter en eidooiers vormen <strong>de</strong> basis <strong>van</strong><br />

een vrij vloeibaar <strong>de</strong>eg. Dit <strong>de</strong>eg wordt<br />

telkens opnieuw <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>e hoeveelhe<strong>de</strong>n<br />

bereid zodat <strong>de</strong> opgeklopte eiwitten <strong>de</strong><br />

zo geapprecieer<strong>de</strong> luchtigheid kunnen<br />

geven. Vervolgens bakt <strong>de</strong> patissier ze <strong>in</strong><br />

grote wafelijzers <strong>in</strong> een warme oven.<br />

Maar ook streekgerechten evolueren<br />

en wor<strong>de</strong>n aangepast aan <strong>de</strong> no<strong>de</strong>n <strong>van</strong><br />

m<strong>in</strong><strong>de</strong>r ervaren bakkers. 2 Zo zal men<br />

voor grotere hoeveelhe<strong>de</strong>n <strong>de</strong>eg, op<br />

kermissen, voed<strong>in</strong>gssalons en familiefeesten,<br />

wat gist toevoegen en komt het<br />

recept dichter bij <strong>de</strong> gewone huishoudwafel.<br />

Het oudste recept kon<strong>de</strong>n wij terugv<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />

<strong>in</strong> Cau<strong>de</strong>rlier’s “La Pâtisserie et les<br />

confitures” uit 1874. 3 Hij vermeldt ook<br />

nog een an<strong>de</strong>r <strong>Brussel</strong>s gebak: <strong>Brussel</strong>se<br />

broodjes of beschuiten. Dit gebak is ons<br />

echter onbekend.<br />

Pa<strong>in</strong> à la grècque en het beroem<strong>de</strong><br />

verhaal achter dit ‘bruut <strong>van</strong> <strong>de</strong> grecht’<br />

kennen <strong>de</strong> meeste <strong>Brussel</strong>aars on<strong>de</strong>rtussen.<br />

Een coucque exposition zou aan <strong>de</strong><br />

basis liggen <strong>van</strong> onze huidige boterkoeken<br />

met of zon<strong>de</strong>r rozijnen. Ook <strong>de</strong><br />

tarte Belge, een suikertaart met <strong>de</strong>ksel,<br />

en crème mastellen, gedoreer<strong>de</strong> mastellen<br />

gevuld met banketbakkersroom,<br />

waren een specialiteit <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se<br />

patissiers. Het laatste koekje met een<br />

verwijz<strong>in</strong>g naar <strong>Brussel</strong> is Bruxelles<br />

kermesse. Dit koekje <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se<br />

koekjes- en chocola<strong>de</strong>fabrikant Victoria<br />

was een soort petit beurre.<br />

Maar het weetje dat we je niet willen<br />

onthou<strong>de</strong>n is dat <strong>Brussel</strong> ook <strong>de</strong> geboorteplaats<br />

zou zijn <strong>van</strong> <strong>de</strong> misérable.<br />

Je kent dat gebakje wel, lekkere <strong>van</strong>ille<br />

boterroom tussen twee lagen biscuit<br />

waar<strong>in</strong> aman<strong>de</strong>len verwerkt zijn. Vlakbij<br />

<strong>de</strong> F<strong>in</strong>istère kerk lag vroeger één <strong>van</strong><br />

<strong>Brussel</strong>s mooiste patisserieën: “Le<br />

F<strong>in</strong>istère”. Hier werd beg<strong>in</strong> 20ste eeuw<br />

<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

het recept voor <strong>de</strong> “misérable” ontwikkeld,<br />

<strong>de</strong> banketbakker nam echter<br />

het recept mee <strong>in</strong> zijn graf. Zo moesten<br />

an<strong>de</strong>re banketbakkers het recept<br />

reconstrueren, met succes want <strong>de</strong><br />

“misérable” staat nu wel <strong>in</strong> <strong>de</strong> top tien<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> “patékes”.<br />

Jo Van Caenegem<br />

1. Met dank aan Gustaaf Ingelaere, banketbakker<br />

en gepensioneerd fabrieksdirecteur <strong>van</strong><br />

Biscuiterie Delacre, voor <strong>de</strong> mon<strong>de</strong>l<strong>in</strong>ge over-<br />

lever<strong>in</strong>g over het <strong>Brussel</strong>s zoete erfgoed.<br />

2. Aca<strong>de</strong>mie voor <strong>de</strong> Streekgebon<strong>de</strong>n Gastronomie,<br />

“Op Vlaamse wijze”, 2006, p. 126-127.<br />

3. Het recept v<strong>in</strong>dt u terug <strong>in</strong> het ASG boek<br />

“Cau<strong>de</strong>rlier, kok voor burger en kon<strong>in</strong>g”,<br />

Leuven, 2005, p. 221.<br />

© Bart Van Der Moeren


W<strong>in</strong>terfeesten en hun traditioneel gebak<br />

BELvue museum<br />

Een lez<strong>in</strong>g <strong>van</strong> André Delcart over het gebak<br />

dat verbon<strong>de</strong>n is met <strong>de</strong> mythen, folklore,<br />

verhalen en tradities rond <strong>de</strong> feesten <strong>van</strong><br />

Allerheiligen tot driekon<strong>in</strong>gen. Ont<strong>de</strong>k <strong>de</strong><br />

geschie<strong>de</strong>nis <strong>van</strong> al dat lekkers!<br />

v Banketzaal BELvue museum,<br />

Paleizenple<strong>in</strong> 7, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 17 november 2006 | 12:30<br />

v Gratis<br />

v Informatie: 070 22 04 92<br />

v Reserveren verplicht: 02 545 08 01<br />

Salon Dansant met gebakfestival<br />

Masereelfonds<br />

Een oergezellige dansnamiddag met DJ Piet<br />

Keizer en een concert <strong>van</strong> Guido Belcanto <strong>in</strong><br />

het schitteren<strong>de</strong> <strong>de</strong>cor <strong>van</strong> <strong>de</strong> Spiegelzaal <strong>van</strong><br />

De Markten.<br />

v De Markten,<br />

Ou<strong>de</strong> Graanmarkt 5, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 19 november 2006 | 14:00<br />

v 4 euro |<br />

Om een viertal stukken gebak te<br />

kunnen proeven is er een proeverskaart te<br />

koop aan een zeer <strong>de</strong>mocratische prijs.<br />

v Informatie: 02 502 41 53 |<br />

brussel@masereelfonds.be<br />

Soet <strong>Brussel</strong> suet:<br />

zoete lunchcauserie<br />

<strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vlaamse<br />

Gemeenschapscommissie<br />

Jo Van Caenegem (ASG vzw) schetst <strong>de</strong><br />

geschie<strong>de</strong>nis en <strong>de</strong> herkomst <strong>van</strong> vele<br />

typisch <strong>Brussel</strong>se zoetighe<strong>de</strong>n. Komt ‘pa<strong>in</strong><br />

à la grècque’ uit Griekenland en wat is het<br />

geheim <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se wafel? Aansluitend<br />

<strong>de</strong>monstreert <strong>de</strong> firma Dandoy hoe haar<br />

verrukkelijke speculaas wordt bereid. Je<br />

krijgt het geheime recept en mag zelf je eigen<br />

speculaasje maken.<br />

v Literair Salon<br />

(Hoofdste<strong>de</strong>lijke Openbare Bibliotheek),<br />

Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong>nestraat 23, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 21 november 2006 | 12:30<br />

v Gratis | max. 50 personen<br />

v Informatie: 02 208 02 32 |<br />

erfgoedbrussel@vgc.be<br />

v Reserveren: <strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

© OPB — Herman Ricour<br />

© OPB — Barbara Peremans<br />

© Bart Van Der Moeren


© Bart Van Der Moeren<br />

<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Vlaamse Gemeenschapscommissie,<br />

02 208 02 32 | erfgoedbrussel@vgc.be<br />

Soet <strong>Brussel</strong> suet:<br />

is marsepe<strong>in</strong> exotisch?<br />

<strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vlaamse<br />

Gemeenschapscommissie<br />

Cul<strong>in</strong>air journalist Nick Trachet ontrafelt<br />

op <strong>de</strong>ze ludieke causerie <strong>de</strong> herkomst en<br />

<strong>de</strong> <strong>in</strong>grediënten <strong>van</strong> marsepe<strong>in</strong>. Misschien<br />

is marsepe<strong>in</strong> wel exotischer dan het lijkt!<br />

Niet alleen S<strong>in</strong>terklaas gebruikt het mengsel<br />

<strong>van</strong> suiker, aman<strong>de</strong>len en rozenwater,<br />

maar ook Mohammed en Yasm<strong>in</strong>a. Voor al<br />

wie nieuwsgierig is naar het <strong>in</strong>terculturele<br />

marsepe<strong>in</strong>mysterie. Met receptenfiches voor<br />

alle <strong>de</strong>elnemers.<br />

v GC De Kriekelaar,<br />

Gallaitstraat 86, 1030 Schaarbeek<br />

v 23 november 2006 | <strong>van</strong>af 20:00<br />

v Gratis<br />

v Informatie: 02 208 02 32 |<br />

erfgoedbrussel@vgc.be<br />

Broodje <strong>Brussel</strong>: bitter-zoete wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />

Chocola<strong>de</strong> als leidraad <strong>in</strong> een wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>van</strong><br />

gidsenverenig<strong>in</strong>g Polymnia vol bezienswaardighe<strong>de</strong>n<br />

en lekkernijen. Liefhebbers <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

cacaoboon, verenigt u!<br />

v Kon<strong>in</strong>klijke S<strong>in</strong>t-Hubertusgalerijen -<br />

Grasmarkt, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 20 november 2006 | 12:30<br />

v 3 euro | proevertjes <strong>in</strong>begrepen<br />

v Informatie: 02 227 18 18 |<br />

<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />

v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />

0800 13 700


<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Chocola<strong>de</strong><br />

Het Zuidstation <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>, dat was <strong>de</strong><br />

geur <strong>van</strong> <strong>de</strong> grote chocola<strong>de</strong>fabriek opsnuiven.<br />

<strong>Brussel</strong> is voor mij altijd <strong>de</strong><br />

stad <strong>van</strong> <strong>de</strong> chocola<strong>de</strong> gebleven. Nergens<br />

ter wereld v<strong>in</strong>d je zoveel chocolatiers als<br />

<strong>in</strong> onze hoofdstad: Neuhaus, Godiva,<br />

Leonidas, ... . En <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se<br />

bakker weet ook hoe hij een goe<strong>de</strong><br />

pral<strong>in</strong>e moet maken. Maar er is meer.<br />

De laatste jaren kan je echt spreken <strong>van</strong><br />

een nieuwe chocola<strong>de</strong>generatie. Pierre<br />

Marcol<strong>in</strong>i is zeker <strong>de</strong> bekendste, maar<br />

Laurent Girbaud is voor <strong>de</strong> chocola<strong>de</strong>freaks<br />

ook een naam als een klok. Chocola<strong>de</strong><br />

en <strong>Brussel</strong>, het is een mooi en lang<br />

verhaal dat gelukkig nog lang niet e<strong>in</strong>dig<br />

is. Het begon zo’n drie eeuwen gele<strong>de</strong>n.<br />

De eerste chocolatiers <strong>van</strong> België gaan <strong>in</strong><br />

<strong>Brussel</strong> aan <strong>de</strong> slag op het e<strong>in</strong><strong>de</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

zeventien<strong>de</strong> eeuw. Chocola<strong>de</strong> is dan een<br />

product voor <strong>de</strong> rijken. Aan dit zwarte<br />

goud wor<strong>de</strong>n medic<strong>in</strong>ale krachten toegekend.<br />

In 1697 loopt <strong>de</strong> burgemeester<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> Zwitserse stad Zurich over <strong>de</strong><br />

<strong>Brussel</strong>se Grote Markt. Hij is <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

wolken want hij heeft voor het eerst <strong>van</strong><br />

Belgische chocola<strong>de</strong> geproefd. De man is<br />

zo opgetogen dat hij meteen beslist dat<br />

ook <strong>in</strong> zijn stad chocolatiers aan <strong>de</strong> slag<br />

moeten.<br />

In <strong>de</strong> 19<strong>de</strong> eeuw zakt <strong>de</strong> prijs <strong>van</strong> chocola<strong>de</strong><br />

drastisch, waardoor het niet langer<br />

alleen voor <strong>de</strong> rijken is.<br />

<strong>Brussel</strong> is niet toevallig een chocola<strong>de</strong>stad<br />

gewor<strong>de</strong>n. Kon<strong>in</strong>g Leopold II<br />

besliste om <strong>in</strong> Kongo cacaoplantages aan<br />

te leggen. Net als voor an<strong>de</strong>re koloniale<br />

producten stimuleert hij het verbruik<br />

<strong>van</strong> cacao op alle mogelijke manieren.<br />

Importeren we voor 1900 nog fl<strong>in</strong>k wat<br />

chocola<strong>de</strong> uit Zwitserland, dan is dat na<br />

<strong>de</strong> eeuwwissel<strong>in</strong>g totaal omgekeerd. In<br />

heel België, maar vooral <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

© Bart Van Der Moeren


ontstaat een heuse chocola<strong>de</strong>-<strong>in</strong>dustrie.<br />

We had<strong>de</strong>n vrij snel goe<strong>de</strong> <strong>in</strong>dustriële<br />

chocola<strong>de</strong> dankzij huizen zoals Côte<br />

d’Or. Neem dan nog een keer <strong>de</strong> schitteren<strong>de</strong><br />

reputatie <strong>van</strong> enkele chocolatiers<br />

en je weet meteen waarom <strong>de</strong><br />

<strong>Brussel</strong>aar zo ‘chocofiel’ is.<br />

We keren even terug naar 1857, wanneer<br />

Jean Neuhaus, net geëmigreerd uit Zwitserland,<br />

een farmaceutische banketbakkerij<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong>negalerij opent. Hij<br />

verkoopt er hoestbonbons en bitterchocola<strong>de</strong>.<br />

Zijn zoon Frédéric gaat <strong>in</strong> <strong>de</strong> leer<br />

bij een banketbakker en al snel kopen <strong>de</strong><br />

klanten chocola<strong>de</strong> omdat ze het gewoon<br />

lekker v<strong>in</strong><strong>de</strong>n, <strong>de</strong> helen<strong>de</strong> werk<strong>in</strong>g wordt<br />

een bijzaak. In 1912 maakt kle<strong>in</strong>zoon<br />

Jean Neuhaus junior voor het eerst een<br />

gevul<strong>de</strong> chocola<strong>de</strong>bonbon. De pral<strong>in</strong>e<br />

is geboren en is meteen een succes.<br />

Diezelf<strong>de</strong> Jean Neuhaus be<strong>de</strong>nkt ook<br />

een luxueuze verpakk<strong>in</strong>g voor het betere<br />

chocola<strong>de</strong>werk: <strong>de</strong> ballot<strong>in</strong>. Hij vergeet<br />

er een patent op te nemen en enkele<br />

jaren later verkopen al zijn concurrenten<br />

pral<strong>in</strong>es <strong>in</strong> <strong>de</strong>ze typische pral<strong>in</strong>edozen.<br />

Jarenlang lijkt het pral<strong>in</strong>elandschap<br />

ongewijzigd. Maar dan komt Pierre<br />

Marcol<strong>in</strong>i opzetten. De schitteren<strong>de</strong><br />

pral<strong>in</strong>e die bijna hon<strong>de</strong>rd jaar bestaat,<br />

moet gemo<strong>de</strong>rniseerd wor<strong>de</strong>n, zo v<strong>in</strong>dt<br />

<strong>de</strong>ze eigenz<strong>in</strong>nige chocolatier. Hij<br />

maakt <strong>de</strong> pral<strong>in</strong>e kle<strong>in</strong>er en vierkant,<br />

<strong>in</strong>troduceert nieuwe smaken en maakt<br />

gebruik <strong>van</strong> heel wat krui<strong>de</strong>n. De pral<strong>in</strong>e<br />

moet lichter, volgens Marcol<strong>in</strong>i, net<br />

zoals onze voed<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het algemeen. Na<br />

Jean Neuhaus junior is hij <strong>de</strong> eerste die<br />

ook <strong>de</strong> verpakk<strong>in</strong>g on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> loep neemt.<br />

Intussen wordt Marcol<strong>in</strong>i’s mooie zwarte<br />

doos welig gekopieerd.<br />

Welke pral<strong>in</strong>e is nu het lekkerst, hoor ik<br />

je al vragen. Nee hoor, blijven proeven<br />

en genieten, steeds op zoek blijven gaan<br />

naar die allerlekkerste, dat is het enige<br />

advies dat ik kan geven.<br />

Marc Boutsen<br />

10 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Museum <strong>van</strong> Cacao en Chocola<strong>de</strong><br />

Een bezoek dat je <strong>in</strong>wijdt <strong>in</strong> <strong>de</strong> geheimen <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> oorsprong, <strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g en <strong>de</strong> aankomst<br />

<strong>van</strong> cacao <strong>in</strong> Europa. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> <strong>de</strong>monstratie<br />

<strong>van</strong> een chocola<strong>de</strong>fabrikant kan je ook<br />

<strong>van</strong> dit zwarte goud genieten.<br />

v Museum <strong>van</strong> Cacao en Chocola<strong>de</strong>,<br />

Grote Markt 13, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 18, 19, 22 en 25 november 2006 |<br />

10:00-16:00<br />

v 3 euro<br />

v Informatie: 02 514 20 48 | <strong>in</strong>fo@mucc.be<br />

v Reserveren: ook groepsreservatie mogelijk<br />

Leonidas Chocolates&Café<br />

Leonidas<br />

Leonidas Chocolates&Café staat volledig<br />

<strong>in</strong> het teken <strong>van</strong> chocola<strong>de</strong>. In ons prachtig<br />

<strong>de</strong>cor kan je eveneens een film bekijken over<br />

het traject <strong>van</strong> cacaoboon tot pral<strong>in</strong>e.<br />

v Chocolates&Café,<br />

Tongerenstraat 32-34, 1040 Etterbeek<br />

v 17 november 2006 | 07:00-19:00<br />

18 november 2006 | 08:30-19:00<br />

20 t/m 24 november 2006 | 07:00-19:00<br />

25 november 2006 | 08:30-19:00<br />

v Film: gratis | dranken ‘Leonidas Manon<br />

Blanc Café’, ‘Leonidas Café fondant’ en<br />

‘Leonidas Orig<strong>in</strong>al’: 1 euro<br />

v Informatie: 02 522 19 57 |<br />

flor<strong>in</strong>e.langeveld@leonidas.com<br />

Exclusief chocola<strong>de</strong>atelier<br />

<strong>in</strong> het Leonidas Chocolates&Café<br />

Leonidas<br />

Je wordt door onze Maître Chocolatier<br />

<strong>in</strong>gewijd <strong>in</strong> <strong>de</strong> kunst <strong>van</strong> het vervaardigen<br />

<strong>van</strong> pral<strong>in</strong>es. Na een <strong>de</strong>monstratie steek je<br />

zelf <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> mouwen. Een exclusief<br />

avontuur om je v<strong>in</strong>gers bij af te likken.<br />

Inschrijven kan op www.leonidas.com/week<strong>van</strong><strong>de</strong>smaak<br />

en misschien ben jij wel een <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> tw<strong>in</strong>tig gelukkigen!<br />

v Chocolates&Café,<br />

Tongerenstraat 32-34, 1040 Etterbeek<br />

v 22 november 2006 | 14:00<br />

v Gratis | max. 20 plaatsen<br />

v Informatie: 02 522 19 57 |<br />

flor<strong>in</strong>e.langeveld@leonidas.com<br />

v Reserveren: <strong>in</strong>schrijven via<br />

www.leonidas.com/week<strong>van</strong><strong>de</strong>smaak


11 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Lambik<br />

Een naam als een klok, en een bier als<br />

geen an<strong>de</strong>r. Een bier met geschie<strong>de</strong>nis,<br />

want het oudste recept werd teruggevon<strong>de</strong>n<br />

<strong>in</strong> een uit 1559 dateren<strong>de</strong><br />

stadsreken<strong>in</strong>g <strong>van</strong> Halle. Een recept, dat<br />

nog steeds door een (sl<strong>in</strong>kend) aantal<br />

brouwers wordt gevolgd: lambik brouw<br />

je met twee <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n gerst, en een <strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />

tarwe. Tij<strong>de</strong>ns het koken wordt ou<strong>de</strong><br />

(overjaarse) hop toegevoegd, zodat het<br />

brouwsel na een spontane gist<strong>in</strong>g niet<br />

die voor an<strong>de</strong>re bieren typische bittere<br />

smaak heeft, maar fris-zurig proeft.<br />

Een smaak die vrij lang zal evolueren.<br />

Kenners herkennen met plezier een<br />

“notjessmoek” of “appelsmoek” <strong>in</strong> het<br />

jongere bier.<br />

Dat laatste zou wel eens <strong>de</strong> naamgev<strong>in</strong>g<br />

kunnen verklaren. Het bier heette<br />

vroeger immers ‘Geelenbier’, <strong>in</strong> tegenstell<strong>in</strong>g<br />

tot ‘witbier’. Nadat onze gewesten<br />

wer<strong>de</strong>n bezet door Franse troepen,<br />

zien we <strong>de</strong> eerste naamswijzig<strong>in</strong>gen. De<br />

troepen lustten ons bier wel, want <strong>de</strong><br />

smaak is verwant met een traditionele<br />

(appel)ci<strong>de</strong>r. Aan historici om eens uit te<br />

zoeken of wij misschien door Bretoenen<br />

on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> voet wer<strong>de</strong>n gelopen, want<br />

precies hun ci<strong>de</strong>r of, beter, hun eau <strong>de</strong><br />

vie op basis <strong>van</strong> ci<strong>de</strong>r heet ‘lambic’<br />

(geschreven lambig). Toch een onwaarschijnlijk<br />

toeval dat wij net na hun aankomst<br />

over “lambik” beg<strong>in</strong>nen spreken,<br />

v<strong>in</strong>d je ook niet?<br />

Hoe dan ook, die lambik is een schitterend<br />

bier, dat een duizen<strong>de</strong>n jaren ou<strong>de</strong><br />

traditie voortzet, namelijk die <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

spontane gist<strong>in</strong>g. De familie Brettanomycesgisten<br />

speelt hierbij een cruciale<br />

rol, want zij vormen met een tiental varianten<br />

<strong>de</strong> ve<strong>de</strong>tten. Nergens ter wereld<br />

v<strong>in</strong>d je zo’n grote concentratie aan wil<strong>de</strong><br />

Brettanomycesgisten, als <strong>in</strong> een kr<strong>in</strong>g<br />

<strong>van</strong> zowat 15 km rond <strong>Brussel</strong>. Niet<br />

© OPB — Herman Ricour


enkel <strong>in</strong> <strong>de</strong> Zennevallei dus, maar ook <strong>in</strong><br />

<strong>de</strong> IJsevallei (Hoeilaart, Overijse).<br />

En vermits het bier gist <strong>in</strong> houten vaten,<br />

blijft het een niet-schuimend bier.<br />

“Beikes!”, <strong>de</strong>nk je? Dan moet je <strong>van</strong> wijn<br />

maar hetzelf<strong>de</strong> <strong>de</strong>nken !<br />

Ie<strong>de</strong>reen dr<strong>in</strong>kt tegenwoordig schuimend<br />

bier. Fris, sprankelend en licht<br />

verteerbaar. De 19<strong>de</strong>-eeuwse brouwers<br />

moesten, na <strong>de</strong> uitv<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g <strong>van</strong> <strong>de</strong> pils,<br />

overschakelen naar iets soortgelijks,<br />

wil<strong>de</strong>n ze niet op <strong>de</strong> fles gaan. Flessen!<br />

Waarom had<strong>de</strong>n ze daar niet aan gedacht?<br />

Tot halfweg <strong>de</strong> 19<strong>de</strong> eeuw werd<br />

bier vooral <strong>in</strong> kruiken verkocht. Lambikbrouwers<br />

g<strong>in</strong>gen champagneflessen<br />

vullen met hun bier. Door lambik <strong>van</strong><br />

respectievelijk 1, 2 of 3 jaar te mengen,<br />

kon <strong>de</strong> gist<strong>in</strong>g rustig doorgaan <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

fles. Het resultaat was: schuimend bier,<br />

ofte “lambic gaseuse”. Wellicht was dit<br />

laatste veel te moeilijk om met dubbele<br />

tong uit te spreken, en werd het al snel<br />

“Geuze”.<br />

De 19<strong>de</strong>-eeuwse mens wil<strong>de</strong> ook wel<br />

an<strong>de</strong>re d<strong>in</strong>gen proeven. Door krieken,<br />

frambozen of druiven aan het bier toe<br />

te voegen, verkreeg het bier niet alleen<br />

een mooie ro<strong>de</strong> kleur, maar ook een<br />

heel aparte smaak: kriek, frambozen- of<br />

druivenbier. Heerlijk, zeker bij warm<br />

weer, maar: zuur ! De he<strong>de</strong>ndaagse<br />

mens lijkt al vergeten te zijn dat krieken<br />

zure kersen zijn. Zuur fruit op zurig<br />

bier geeft dus nog steeds zuur. Tenzij je<br />

suiker gaat toevoegen natuurlijk, maar<br />

dan is het ook je dát niet meer.<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Twee<strong>de</strong> Wereldoorlog was er<br />

veel m<strong>in</strong><strong>de</strong>r gerst beschikbaar. Bewaarbier<br />

werd schaars, én duur. Geuze of<br />

kriek wer<strong>de</strong>n daarom enkel op doktersvoorschrift<br />

verkocht. Vandaag is dat<br />

gelukkig an<strong>de</strong>rs. Santé !<br />

Jan Dorpmans<br />

1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Broodje <strong>Brussel</strong>: Brouwerij Cantillon<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />

Brouwerij Cantillon brouwt lambik, geuze,<br />

faro en kriek. Er is nog niets veran<strong>de</strong>rd s<strong>in</strong>ds<br />

het opricht<strong>in</strong>gsjaar 1900. De familie Van<br />

Roy-Cantillon nodigt je uit om dit stukje<br />

erfgoed te bezoeken en te proeven <strong>van</strong> hun<br />

zuur bier.<br />

v Brouwerij Cantillon,<br />

Gheu<strong>de</strong>straat 56, 1070 An<strong>de</strong>rlecht<br />

v 17 november 2006 | 12:30<br />

v 3,50 euro<br />

v Informatie: 0800 13 700 |<br />

<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />

v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />

0800 13 700<br />

<strong>Brussel</strong>se specialiteiten<br />

<strong>in</strong> het Kaaitheatercafé<br />

Kaaitheater<br />

Laat je verlei<strong>de</strong>n door typisch <strong>Brussel</strong>se<br />

streekgerechten <strong>in</strong> een prachtig cultureel<br />

<strong>de</strong>cor. In het café <strong>van</strong> het Kaaitheater kan je<br />

proeven <strong>van</strong> enkele heerlijke <strong>Brussel</strong>se schotels,<br />

<strong>in</strong> comb<strong>in</strong>atie met een <strong>Brussel</strong>s biertje.<br />

Een greep uit het menu: gebakken kalfsballetjes<br />

met <strong>Brussel</strong>s witloof en Leffe en zachte<br />

puree met spekreepjes, stoverij met geuze en<br />

stoemp <strong>van</strong> <strong>Brussel</strong>se spruitjes.<br />

v Kaaitheatercafé,<br />

Sa<strong>in</strong>ctelettesquare 18, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 20 t/m 25 november 2006 | 12:00-14:30<br />

en 18:00-20:30<br />

v Prijssuggesties tussen 9 en 12 euro<br />

v Informatie: 02 201 59 59 |<br />

<strong>in</strong>fo@kaaitheater.be<br />

v Reserveren: 02 201 51 21


1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Wereldkeuken<br />

<strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Er was een tijd dat Italiaans eten exotisch<br />

was. En dat is heus nog niet zolang<br />

gele<strong>de</strong>n. Al die olijfolie, het smaakte<br />

toch wat vreemd voor <strong>de</strong> gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong><br />

<strong>Brussel</strong>aar. E<strong>in</strong>d jaren vijftig verhuis<strong>de</strong><br />

een zekere Ines uit Italië om haar man te<br />

vergezellen <strong>in</strong> België. Toen ze aan het<br />

Noordstation <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong> toekwam, zag ze<br />

dat al die Italianen op weg naar <strong>de</strong> steenkoolmijnen<br />

<strong>in</strong> Limburg en Wallonië<br />

nergens een <strong>de</strong>ftige maaltijd kon<strong>de</strong>n<br />

krijgen. Al snel open<strong>de</strong> ze <strong>in</strong> <strong>de</strong> schaduw<br />

<strong>van</strong> het station het eerste Italiaanse<br />

restaurant <strong>van</strong> <strong>de</strong> hoofdstad. Chez Ines<br />

wordt nu gerund door haar kle<strong>in</strong>zoon.<br />

Expo 58, <strong>de</strong> wereld komt naar <strong>Brussel</strong>.<br />

Een gemengd huwelijk is niet langer gebaseerd<br />

op het verschil <strong>van</strong> stand of taal.<br />

Een Oostenrijkse schone wordt verliefd<br />

op een <strong>Brussel</strong>aar en een jaar later opent<br />

ze het eerste Oostenrijks restaurant <strong>van</strong><br />

het land op <strong>de</strong> Boendaalse Steenweg <strong>in</strong><br />

Elsene. Mutti serveert er al meer dan<br />

veertig jaar <strong>de</strong> beste Wienerschnitzel.<br />

Op het Va<strong>de</strong>rlandsple<strong>in</strong> krijg je <strong>de</strong>cennialang<br />

<strong>de</strong> beste rijsttafel <strong>van</strong> het land<br />

voorgeschoteld. Anak Timoer was het<br />

eerste exotisch restaurant dat een goe<strong>de</strong><br />

vermeld<strong>in</strong>g kreeg <strong>in</strong> <strong>de</strong> Michel<strong>in</strong>gids.<br />

Zoonlief heeft er nu een echt <strong>Brussel</strong>s<br />

restaurant <strong>van</strong> gemaakt, Le Z<strong>in</strong>neke. De<br />

cirkel is rond. De Expo, we hebben er<br />

een schitterend Atomium aan overgehou<strong>de</strong>n,<br />

maar ook fl<strong>in</strong>k wat exotische<br />

restaurants. De wereld kwam naar <strong>Brussel</strong>,<br />

maar <strong>de</strong> wereld bleef ook <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>.<br />

2005, een leuk statistisch geven haalt <strong>de</strong><br />

voorpag<strong>in</strong>a <strong>van</strong> enkele kranten. Nguen is<br />

<strong>de</strong> meest voorkomen<strong>de</strong> familienaam <strong>in</strong><br />

het <strong>Brussel</strong>s gewest. Het is <strong>de</strong> Vietnamese<br />

variant <strong>van</strong> Jansens. Jaren gele<strong>de</strong>n<br />

© OPB – Barbara Peremans


egonnen heel wat Nguens met Ch<strong>in</strong>ese<br />

eethuizen <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>. Waarom geen<br />

Vietnamese? Ze g<strong>in</strong>gen er<strong>van</strong> uit dat<br />

<strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>aar enkel Ch<strong>in</strong>ees zou lusten<br />

want dat was toch o zo populair <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

grote wereldste<strong>de</strong>n. Gelukkig serveren<br />

<strong>de</strong> meest Nguens nu met fierheid <strong>de</strong><br />

Vietnamese keuken.<br />

De Spaanse keuken, daar moest je<br />

vroeger voor naar het Zuidstation<br />

trekken of naar het eerste <strong>de</strong>el <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

Hoogstraat. Nu kan je echte Spaanse<br />

gastronomie proeven op het Collignonple<strong>in</strong><br />

<strong>in</strong> Schaarbeek, of <strong>de</strong> regionale<br />

Asturische keuken <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>-centrum.<br />

Van Bretoens tot Baskisch, je kan het<br />

hier op je bord krijgen.<br />

De Grieken von<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Pitastraat uit,<br />

vlakbij <strong>de</strong> Grote Markt, uit en zijn er<br />

voor verantwoor<strong>de</strong>lijk dat heel wat<br />

nachtbrakers met <strong>de</strong> walm <strong>van</strong> looksaus<br />

<strong>in</strong> hun bed kruipen. Op <strong>de</strong> Haachtsesteenweg<br />

<strong>in</strong> Schaarbeek komt je dan<br />

weer <strong>de</strong> geur <strong>van</strong> gegrild lamsvlees<br />

tegemoet <strong>in</strong> <strong>de</strong> one<strong>in</strong>dige enfila<strong>de</strong> <strong>van</strong><br />

Turkse restaurants. Wil ik bakbananen,<br />

dan trek ik gewoon naar Matongé <strong>in</strong><br />

Elsene of naar <strong>de</strong> markt op zondag aan<br />

<strong>de</strong> An<strong>de</strong>rlechtse slachthuizen. Zo goed<br />

als alle Afrikaanse producten die je maar<br />

kan be<strong>de</strong>nken, v<strong>in</strong>d je hier. Natuurlijk<br />

heb ik ook nog een kle<strong>in</strong>e krui<strong>de</strong>nier op<br />

<strong>de</strong> hoek, <strong>de</strong> zaak is twee jaar gele<strong>de</strong>n <strong>van</strong><br />

eigenaar veran<strong>de</strong>rd, <strong>van</strong> Portugees naar<br />

Pools. Ik kan je verzekeren, <strong>de</strong> Polen<br />

weten hoe ze een zuur<strong>de</strong>sembrood moeten<br />

bakken. De Russische supermarkt<br />

aan <strong>de</strong> Keizer<strong>in</strong>nenlaan heb ik nog niet<br />

uitgeprobeerd. Misschien wordt het je<br />

dui<strong>de</strong>lijker als ik vertel wat ik tij<strong>de</strong>ns<br />

mijn jarenlange zoektocht niet kon v<strong>in</strong><strong>de</strong>n<br />

<strong>in</strong> <strong>de</strong> hoofdstad. De typische <strong>in</strong>grediënten<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> Ethiopische keuken noch<br />

die <strong>van</strong> <strong>de</strong> Nepalese heb ik hier <strong>in</strong> mijn<br />

boodschappentas kunnen leggen. Al <strong>de</strong><br />

rest wel. En dat Ne<strong>de</strong>rlands restaurant,<br />

dat zal ook nog niet voor morgen zijn.<br />

Marc Boutsen<br />

1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Russische tafel <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Cara<strong>van</strong> Cultura Sticht<strong>in</strong>g<br />

Cul<strong>in</strong>air erfgoed <strong>van</strong> Rusland, ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>g<br />

<strong>van</strong> Russische cul<strong>in</strong>aire tradities met <strong>de</strong>monstraties,<br />

masterclasses en proeverij. Ie<strong>de</strong>reen<br />

is welkom!<br />

v Club Culturel Belgo-Russe,<br />

Verenig<strong>in</strong>gsstraat 20, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 18 november 2006 | 12:00<br />

v 3 euro | 1 euro: k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren<br />

v Informatie: 0478 50 65 88 |<br />

yelena@cara<strong>van</strong>cultura.org<br />

Broodje <strong>Brussel</strong>: muntthee<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />

De nationale drank <strong>van</strong> Marokko is muntthee,<br />

die zeer heet en zoet gedronken wordt.<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong>ze munttheeceremonie <strong>van</strong><br />

V.O.E.M. vzw word je on<strong>de</strong>rgedompeld <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

Marokkaanse cul<strong>in</strong>aire tradities en proef je<br />

<strong>van</strong> een heerlijk kopje thee.<br />

v V.O.E.M. (Verenig<strong>in</strong>g voor Ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

en Emancipatie <strong>van</strong> Moslims) vzw,<br />

Lakensestraat 68, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 20 november 2006 | 12:30<br />

v 1 euro<br />

v Informatie: 02 227 18 18 |<br />

<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />

v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />

0800 13 700<br />

Denk globaal, eet lokaal<br />

Wervel vzw<br />

Voor je het weet ligt er vierduizend kilometer<br />

op je bord! Onze wereld lust geen kilometerkost.<br />

Het milieu niet, <strong>de</strong> boer niet en <strong>de</strong> consument<br />

niet. Voedsel dat via <strong>de</strong> korte keten<br />

wordt verhan<strong>de</strong>ld, is verser en gezon<strong>de</strong>r,<br />

vervuilt m<strong>in</strong><strong>de</strong>r en levert <strong>de</strong> landbouwer een<br />

eerlijke prijs op. Wat kan jij er aan doen?<br />

Hoe kook je een millimetermaaltijd? Kom<br />

luisteren, proeven en zien!<br />

v Elan,<br />

Vooruitgangstraat 333, 1030 Schaarbeek<br />

v 20 november 2006 | 11:30-14:00<br />

v 8 euro, zon<strong>de</strong>r drankje<br />

10 euro, met drankje<br />

v Informatie: 02 203 60 29 |<br />

katrien@wervel.be


© Chris Derud<strong>de</strong>re<br />

© OPB — Barbara Peremans<br />

© Chris Derud<strong>de</strong>re<br />

1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Broodje <strong>Brussel</strong>: exotisch koken<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />

De cursisten <strong>van</strong> <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g keukenme<strong>de</strong>werker<br />

<strong>van</strong> vzw De Overmolen leren ons hapjes<br />

uit hun thuisland maken. Een <strong>de</strong>monstratie<br />

waarbij je zelf <strong>de</strong> han<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong> mouwen<br />

mag steken en natuurlijk ook mag proeven.<br />

v Vzw De Overmolen / St. Jorissite<br />

Cellebroersstraat 16, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 22 november 2006 | 12:00-13:30<br />

v 2 euro<br />

v Informatie: 02 227 18 18 |<br />

<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />

v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />

0800 13 700<br />

Broodje <strong>Brussel</strong>: <strong>van</strong> curry tot mitmita<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />

De cursisten <strong>van</strong> <strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>g keukenme<strong>de</strong>werker<br />

<strong>van</strong> vzw De Overmolen serveren een<br />

buffet met heerlijke exotische hapjes. Schuif<br />

aan met je collega’s en maak samen met <strong>de</strong>ze<br />

koks uit alle uithoeken <strong>van</strong> <strong>de</strong> wereld een<br />

pittige cul<strong>in</strong>aire wereldreis.<br />

v Vzw De Overmolen / St. Jorissite<br />

Cellebroersstraat 16, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 23 november 2006 | 12:30-14:00<br />

v 4 euro<br />

v Informatie: 02 227 18 18 |<br />

<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />

v Reserveren: Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> |<br />

0800 13 700<br />

Literair tafelen: <strong>de</strong> geneugte <strong>van</strong> lekker<br />

eten en een pittig verhaal<br />

Seniorencentrum<br />

Samen aan tafel zitten terwijl <strong>de</strong> keuken <strong>de</strong><br />

loop <strong>van</strong> een literair verhaal volgt, <strong>de</strong> <strong>de</strong>elnemer<br />

toehapt <strong>in</strong> het menu en het verhaal<br />

zich ontrolt. Met auteur Katrien Van Hecke.<br />

Over ‘Meneer Ibrahim en <strong>de</strong> bloemen <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

Koran’ <strong>van</strong> E.E. Schmitt.<br />

v Literair Salon<br />

(Hoofdste<strong>de</strong>lijke Openbare Bibliotheek),<br />

Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong>nestraat 23, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 23 november 2006 | 14:30<br />

v 7 euro<br />

v Informatie: 02 210 04 70<br />

v Reserveren: Seniorencentrum |<br />

02 210 04 60


Van alle keukens thuis:<br />

proeven <strong>van</strong> couleur locale<br />

V.O.E.M. (Verenig<strong>in</strong>g voor Ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

en Emancipatie <strong>van</strong> Moslims) vzw<br />

We laten je proeven <strong>van</strong> ‘exotische’ producten<br />

<strong>van</strong> Belgische makelij, zoals het Turks<br />

fruit <strong>van</strong> familiebedrijf Sebahat en <strong>de</strong> ‘halalworst’<br />

<strong>van</strong> Chatar. De nadruk wordt hierbij<br />

gelegd op <strong>de</strong> couleur locale, die vele <strong>Brussel</strong>se<br />

allochtone on<strong>de</strong>rnemers hebben weten<br />

te bie<strong>de</strong>n aan hun buurt. De avond wordt<br />

<strong>in</strong>geleid door socioloog dr. Thierry Kochuyt<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> KUB.<br />

v GC De Kriekelaar,<br />

Gallaitstraat 86, 1030 Schaarbeek<br />

v 23 november 2006 | <strong>van</strong>af 19:30<br />

v Gratis<br />

v Informatie: 02 503 13 25 |<br />

brusselsevoem@yahoo.com<br />

Marokkaans-joodse keukengewoontes,<br />

tafelrituelen & gastronomie<br />

V.O.E.M. (Verenig<strong>in</strong>g voor Ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

en Emancipatie <strong>van</strong> Moslims) vzw<br />

Een lez<strong>in</strong>g, <strong>de</strong>monstratie en <strong>de</strong>gustatie <strong>van</strong><br />

en over <strong>de</strong> Berberse, joodse, Marokkaanse,<br />

islamitische en Andalusische <strong>in</strong>vloe<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

keuken <strong>van</strong> <strong>de</strong> Jo<strong>de</strong>n <strong>in</strong> Marokko. In samenwerk<strong>in</strong>g<br />

met Davidsfonds <strong>Brussel</strong>-Centrum,<br />

De Markten en Moussafir.<br />

v De Markten,<br />

Ou<strong>de</strong> Graanmarkt 5, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 23 november 2006 | 20:00<br />

v 6 euro | kort<strong>in</strong>g: le<strong>de</strong>n Davidsfonds,<br />

le<strong>de</strong>norganisaties V.O.E.M. vzw,<br />

stu<strong>de</strong>nten, + 3-pas, CJP en werkzoeken<strong>de</strong>n<br />

| max. 80 personen<br />

v Informatie: 02 503 13 25 |<br />

brusselsevoem@yahoo.com<br />

v Reserveren: verplicht, via 02 503 13 25<br />

Wereldse gourmands:<br />

<strong>van</strong> maniok tot patat - op z’n Afrikaans<br />

Citizenne - Vorm<strong>in</strong>gplus <strong>Brussel</strong><br />

Proef <strong>van</strong> <strong>de</strong> wereldkeuken. Shop, kook en<br />

tafel met stads- en streekgenoten op z’n<br />

Afrikaans. Geef je ogen <strong>de</strong> kost, laat je neus<br />

z<strong>in</strong>nenprikkelen<strong>de</strong> geuren opsnuiven en<br />

verwen je smaakpapillen met nieuwe smaaksensaties.<br />

Op 20 november wordt er op z’n<br />

Vlaams gekookt.<br />

1 <strong>Week</strong>Bitter <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

v Den Teirl<strong>in</strong>g,<br />

Maesstraat 89, 1050 Elsene<br />

v 20 november 2006 | 14:30-21:30 (Vlaams<br />

koken)<br />

23 november 2006 | 14:30-21:30 (Afri-<br />

kaans koken)<br />

v 5 euro | vervoer <strong>in</strong>begrepen |<br />

max. 15 personen<br />

v Informatie: 02 240 95 22<br />

v Reserveren: <strong>in</strong>schrijven via<br />

<strong>in</strong>fo@citizenne.be | 02 240 95 22.<br />

Opgelet: <strong>de</strong>elnemers uit <strong>de</strong> rand vertrek-<br />

ken samen <strong>van</strong> op het Gemeenteple<strong>in</strong> <strong>in</strong><br />

Strombeek.<br />

Banana Boulevard!<br />

Dienst Ne<strong>de</strong>rlandse Cultuur Etterbeek<br />

Etterbeek comb<strong>in</strong>eert lekker eten met eerlijke<br />

han<strong>de</strong>l en <strong>in</strong>ternationale solidariteit en<br />

gaat aan <strong>de</strong> slag met <strong>de</strong>ssert-, bak- en kookboeken.<br />

Een hele namiddag lang wor<strong>de</strong>n<br />

doorlopend kook<strong>de</strong>monstraties, animatie,<br />

proeverijen, artistieke <strong>in</strong>terventies en <strong>in</strong>formatieve<br />

tussenkomsten samengevoegd <strong>in</strong><br />

een wervelend showprogramma. Het publiek<br />

kan vrij <strong>in</strong> en uit lopen.<br />

v Fontenay-park,<br />

Veldstraat 49, 1040 Etterbeek<br />

v 25 november 2006 | 14:00-20:00<br />

v 3 euro<br />

v Informatie: 0476 42 99 08 |<br />

carlos.theus@etterbeek.be


1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

An<strong>de</strong>re<br />

smaken<br />

<strong>in</strong><br />

<strong>Brussel</strong><br />

Eigen lof st<strong>in</strong>kt behalve <strong>Brussel</strong>s lof.<br />

<strong>Brussel</strong> is een cul<strong>in</strong>aire stad, nergens<br />

staan er zoveel mensen achter een<br />

professioneel fornuis te zwoegen per<br />

vierkante meter dan <strong>in</strong> <strong>de</strong> hoofdstad.<br />

Onze topchefs en patissiers zijn wereldberoemd.<br />

En dan hebben we het nog<br />

niet gehad over onze chocola<strong>de</strong>. Heel<br />

<strong>de</strong> wereld kent <strong>de</strong> Belgische chocola<strong>de</strong>.<br />

Fout, zeg liever <strong>Brussel</strong>se chocola<strong>de</strong>.<br />

Wat we nu kennen als <strong>de</strong> pral<strong>in</strong>e is een<br />

uitv<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g <strong>van</strong> een <strong>Brussel</strong>se Zwitser.<br />

In Berlijn hebben ze hun bollen, <strong>in</strong><br />

Frankfurt hun worst maar wij hebben<br />

ons lof en spruitjes. Zie je op een Franse<br />

menukaart een gerecht à la Bruxelloisse,<br />

dan betekent dat <strong>in</strong> het cul<strong>in</strong>aire jargon<br />

dat je vleesbereid<strong>in</strong>g vergezeld zal wor<strong>de</strong>n<br />

<strong>van</strong> witloof en spruitjes. Maar <strong>de</strong><br />

typisch <strong>Brussel</strong>se keuken is gelukkig<br />

meer dan groenten. Gebakken bloempanch<br />

met appeltjes en choesels,<br />

stoemp, bereid<strong>in</strong>gen met orgaanvlees,<br />

dat komt dicht <strong>in</strong> <strong>de</strong> buurt <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

essentie <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se keuken. Nee,<br />

niet omdat het goedkoop is en zogezegd<br />

kost voor <strong>de</strong> arme mensen. Je moet nu<br />

éénmaal veel orgaanvlees hebben om er<br />

cul<strong>in</strong>air iets mee aan te <strong>van</strong>gen.<br />

Hoe on<strong>de</strong>rscheidt een <strong>Brussel</strong>aar zich<br />

nu echt als hij aan tafel zit? Wel, hij lust<br />

<strong>de</strong> d<strong>in</strong>gen rauw zoals geen an<strong>de</strong>r. Zelfs<br />

mosselen werkt hij ongekookt naar<br />

b<strong>in</strong>nen, dat zijn dan geparkeer<strong>de</strong> mosselen.<br />

En wat eten <strong>de</strong> veehan<strong>de</strong>laren<br />

’s ochtends vroeg bij hun eerste p<strong>in</strong>tje?<br />

Ne pistolet haché, liefst met fl<strong>in</strong>k wat<br />

© Bart Van Der Moeren


peper. Rauw varkensvlees, niemand<br />

durft dat te eten, behalve <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>aar.<br />

En welk <strong>Brussel</strong>s gerecht staat nu <strong>in</strong> heel<br />

België op <strong>de</strong> kaart? America<strong>in</strong> préparé.<br />

Ook dat is een variatie op <strong>de</strong> Franse<br />

Tartare <strong>de</strong> boeuf. Maar het is voldoen<strong>de</strong><br />

verbrusseld om zijn eigenheid te krijgen.<br />

Geef toe, alleen al <strong>de</strong> naam <strong>van</strong> het gerecht<br />

is zo surrealistisch dat het enkel <strong>in</strong><br />

<strong>Brussel</strong> kon wor<strong>de</strong>n uitgevon<strong>de</strong>n.<br />

Marc Boutsen<br />

1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Broodje <strong>Brussel</strong>: doe-het-zelfwan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />

Speel je eigen gids met <strong>de</strong> doe-het-zelfwan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen<br />

<strong>van</strong> Broodje <strong>Brussel</strong>. Deze centrumwan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />

voert je langsheen merkwaardige<br />

restaurants, cafés en <strong>de</strong>licatessenzaken. Er is<br />

niet alleen aandacht voor <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se specialiteiten,<br />

maar ook voor <strong>de</strong> vele exotische<br />

w<strong>in</strong>kels. Vanaf 17 november te downloa<strong>de</strong>n<br />

op www.broodjebrussel.be.<br />

v Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong>,<br />

Pr<strong>in</strong>senstraat 8, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 16 t/m 25 november 2006<br />

v Gratis<br />

v Informatie: 02 227 18 18 |<br />

<strong>in</strong>fo@opbrussel.be<br />

De kookboeken <strong>van</strong> <strong>de</strong> Boer<strong>in</strong>nenbond:<br />

hoe het koken <strong>in</strong> Vlaan<strong>de</strong>ren totaal<br />

veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />

Masereelfonds<br />

Vele generaties Vlam<strong>in</strong>gen hebben leren<br />

koken met het kookboek <strong>van</strong> <strong>de</strong> Boer<strong>in</strong>nenbond.<br />

De edities <strong>van</strong> dit succesrijke kookboek<br />

volg<strong>de</strong>n elkaar op. De titel bleef <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong>,<br />

<strong>de</strong> <strong>in</strong>houd veran<strong>de</strong>r<strong>de</strong> radicaal. Een kennismak<strong>in</strong>g<br />

met <strong>de</strong> veran<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> visie <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> Vlam<strong>in</strong>g op koken en eten.<br />

v De Markten,<br />

Ou<strong>de</strong> Graanmarkt 5, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 16 november 2006 | 20:00<br />

v 7 euro | 6 euro: le<strong>de</strong>n Masereelfonds<br />

v Informatie: 02 502 41 53 |<br />

brussel@masereelfonds.be<br />

Weten over eten:<br />

geschie<strong>de</strong>nis en cultuur<br />

FOST<br />

(Sociaal-culturele voed<strong>in</strong>gsstudies)<br />

Eten gaat niet alleen om eten … maar heeft<br />

ook te maken met <strong>de</strong>nken, praten, schrijven,<br />

lezen en dromen over eten en dr<strong>in</strong>ken.<br />

Voormiddag: Peter Scholliers <strong>in</strong>terviewt<br />

Frank Fol (‘Fusion, terroir, authenticiteit en<br />

gezondheid <strong>in</strong> België se<strong>de</strong>rt 1978’).<br />

Namiddag: Alan War<strong>de</strong> (‘Third FOST Master<br />

Class, Sociology on Food: taste, practice and<br />

social divisions’).<br />

v De Markten,<br />

Ou<strong>de</strong> Graanmarkt 5, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 17 november 2006 | 11:00-12:30 en


© Bart Van Der Moeren<br />

© OPB — Barbara Peremans<br />

© OPB — Barbara Peremans<br />

1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

14:00-18:00<br />

v 7 euro per lez<strong>in</strong>g | 8 euro voor twee<br />

opeenvolgen<strong>de</strong> lez<strong>in</strong>gen | max. 25 <strong>de</strong>elnemers<br />

| hapje en drankje <strong>in</strong>begrepen<br />

v Informatie: 02 629 26 70<br />

fost@vub.ac.be<br />

v Reserveren: FOST (Sociaal-culturele<br />

voed<strong>in</strong>gsstudies) | 02 629 26 70 |<br />

www.vub.ac.be/FOST<br />

Alimentation générale<br />

<strong>in</strong>teractieve tentoonstell<strong>in</strong>g<br />

Josworld vzw<br />

Omdat het oog immers ook wat wil als het<br />

op eten aankomt. Een <strong>in</strong>teractieve tentoonstell<strong>in</strong>g<br />

met als ro<strong>de</strong> draad ‘voed<strong>in</strong>g en zijn<br />

relatie tot vormgev<strong>in</strong>g’. De bezoekers wor<strong>de</strong>n<br />

uitgedaagd om actief <strong>de</strong>el te nemen aan <strong>de</strong><br />

tentoonstell<strong>in</strong>g.<br />

v Josworld vzw,<br />

Lakensestraat 113, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 17 november 2006 | 19:00<br />

18 t/m 19 november 2006 | 14:00-20:00<br />

v Gratis<br />

v Informatie: 0498 70 70 53 |<br />

goele@josworld.org<br />

v Reserveren: Josworld vzw | 0498 70 70 53<br />

| www.josworld.org<br />

Weten over eten:<br />

geschie<strong>de</strong>nis en cultuur<br />

FOST<br />

(Sociaal-culturele voed<strong>in</strong>gsstudies)<br />

Eten gaat niet alleen om eten ... maar heeft<br />

ook te maken met <strong>de</strong>nken, praten, schrijven,<br />

lezen en dromen over eten en dr<strong>in</strong>ken.<br />

Lez<strong>in</strong>gen: ‘Koken met we<strong>in</strong>ig mid<strong>de</strong>len: <strong>de</strong><br />

keuken <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se sociale won<strong>in</strong>gen<br />

rond WO I’ door Patricia Van <strong>de</strong>n Eeckhout,<br />

‘Shoppen! Publiciteit voor eetwaren <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

jaren ‘20 en ‘30’ door Eva Van Nuland en<br />

‘De maaltijd <strong>in</strong> uren en m<strong>in</strong>uten se<strong>de</strong>rt 1960’<br />

door Inge Mestdag.<br />

v A la Mort Subite,<br />

Warmoesberg 7, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 18 november 2006 | 18:30-21:30<br />

v 7 euro per lez<strong>in</strong>g | 8 euro voor twee<br />

opeenvolgen<strong>de</strong> lez<strong>in</strong>gen | 10 euro voor drie<br />

lez<strong>in</strong>gen | max. 25 <strong>de</strong>elnemers | hapje en<br />

drankje <strong>in</strong>begrepen<br />

v Informatie: 02 629 26 70 |


fost@vub.ac.be<br />

v Reserveren: FOST (Sociaal-culturele<br />

voed<strong>in</strong>gsstudies) | 02 629 26 70 |<br />

www.vub.ac.be/FOST<br />

Weten over eten:<br />

geschie<strong>de</strong>nis en cultuur<br />

FOST<br />

(Sociaal-culturele voed<strong>in</strong>gsstudies)<br />

Lez<strong>in</strong>gen: ‘Voed<strong>in</strong>g met een gezondheidsbonus:<br />

won<strong>de</strong>rmid<strong>de</strong>l of gebakken lucht?’<br />

door Els Van <strong>de</strong> Cruyce, ‘De smaak <strong>van</strong> het<br />

bre<strong>in</strong>’ door Katrien Mondt en Piet Van <strong>de</strong><br />

Craen en ‘De filosofie <strong>van</strong> <strong>de</strong> maaltijd’ door<br />

Willem Elias.<br />

v A la Mort Subite,<br />

Warmoesberg 7, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 19 november 2006 | 18:30-20:30<br />

v 7 euro per lez<strong>in</strong>g<br />

8 euro voor twee opeenvolgen<strong>de</strong> lez<strong>in</strong>gen<br />

10 euro voor drie lez<strong>in</strong>gen<br />

v Informatie: 02 629 26 70<br />

fost@vub.ac.be<br />

v Reserveren: FOST (Sociaal-culturele<br />

voed<strong>in</strong>gsstudies) | 02 629 26 70 |<br />

www.vub.ac.be/FOST<br />

Belgica 2006<br />

Wereldkampioenschappen jeugdfilatelie<br />

Pro Post vzw<br />

Tij<strong>de</strong>ns Belgica 2006 wordt <strong>de</strong> postzegelreeks<br />

‘Belgische gastronomie’ officieel<br />

voorgesteld <strong>in</strong> aanwezigheid <strong>van</strong> <strong>de</strong> staatssecretaris<br />

voor overheidsbedrijven, Bruno<br />

Tuybens, en <strong>de</strong> gouverneur <strong>van</strong> Limburg,<br />

Steve Stevaert. Achteraf verzorgt chef-kok<br />

Jan Buytaert <strong>van</strong> restaurant De Bellefleur<br />

een kook<strong>de</strong>monstratie en proeverij.<br />

v <strong>Brussel</strong>s Expo,<br />

Belgiëple<strong>in</strong> - Heizel, 1020 Laken<br />

v 19 november 2006 | 10:45<br />

v Gratis<br />

v Informatie: 015 285 807 |<br />

yvette.bricont@post.be<br />

Dagverse gezon<strong>de</strong> schoolmaaltij<strong>de</strong>n uit<br />

<strong>de</strong> keuken <strong>van</strong> Rosas - P.A.R.T.S.<br />

PARTS (Perform<strong>in</strong>g Arts Research &<br />

Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Studios)<br />

Hoe kan je gezon<strong>de</strong> schoolmaaltij<strong>de</strong>n<br />

berei<strong>de</strong>n en hoe stelt men een weekmenu<br />

0 <strong>Week</strong>Bitter <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

samen? We toetsen <strong>de</strong> westerse dieetleer aan<br />

<strong>de</strong> oosterse y<strong>in</strong>-yangpr<strong>in</strong>cipes. Het beste uit<br />

Oost en West om een kleurrijke en gezon<strong>de</strong><br />

macrobiotische maaltijd te serveren, die<br />

gesmaakt én geproefd wordt door ie<strong>de</strong>reen.<br />

Van carnivoor tot vegetariër.<br />

v PARTS (Perform<strong>in</strong>g Arts Research &<br />

Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Studios),<br />

Van Volxemlaan 164, 1190 Vorst<br />

v 20 november 2006 | 19:00<br />

21 november 2006 | 16:00<br />

v 6 euro<br />

v Informatie: 02 344 55 98 |<br />

mail@rosas.be<br />

v Reserveren: verplicht, via<br />

<strong>in</strong>fo@issshiatsu.be | 03 309 17 02<br />

De vijf smaken:<br />

zoet, zout, bitter, zuur en pikant<br />

PARTS (Perform<strong>in</strong>g Arts Research &<br />

Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Studios)<br />

De klassieke keuken kent vele smaakmakers<br />

zoals bouillon, room, boter, eieren, vet en<br />

krui<strong>de</strong>n. Het uitgebrei<strong>de</strong> gamma <strong>van</strong> smaakmakers<br />

uit <strong>de</strong> traditionele oosterse keuken<br />

is nog relatief onbekend, nochtans bie<strong>de</strong>n ze<br />

een gezond alternatief en een uniek smaak-<br />

en kleurenpalet.<br />

v PARTS (Perform<strong>in</strong>g Arts Research &<br />

Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Studios),<br />

Van Volxemlaan 164, 1190 Vorst<br />

v 20 november 2006 | 16:00<br />

21 november 2006 | 19:00<br />

v 6 euro<br />

v Informatie: 02 344 55 98 |<br />

mail@rosas.be<br />

v Reserveren: verplicht, via<br />

<strong>in</strong>fo@issshiatsu.be | 03 309 17 02<br />

Broodje streekproduct.be<br />

VLAM Streekproducten<br />

Vlaan<strong>de</strong>ren is rijk aan traditionele streekproducten.<br />

VLAM biedt je <strong>de</strong> unieke gelegenheid<br />

om een broodje met traditie te proeven <strong>in</strong><br />

Hotel Errera, een verborgen schat <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

Vlaamse Reger<strong>in</strong>g <strong>in</strong> hartje <strong>Brussel</strong>. Naast<br />

dat broodje kan een streekbiertje natuurlijk<br />

niet ontbreken.<br />

v Hotel Errera,<br />

Kon<strong>in</strong>gstraat 14, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 23 november 2006 | 12:00-14:00


© Bart Van Der Moeren<br />

© OPB — Herman Ricour<br />

© OPB — Herman Ricour<br />

1 <strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

v 5 euro per bonnetje, goed voor broodjes en<br />

drank<br />

v Informatie: 02 510 62 28 |<br />

jo.<strong>van</strong>caenegem@vlam.be<br />

v Reserveren: voorverkoop bonnetjes <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>in</strong>foshop <strong>van</strong> VLAM, Leuvenseple<strong>in</strong> 4,<br />

1000 <strong>Brussel</strong>, <strong>van</strong> 13 tot en met 17<br />

november.<br />

<strong>Brussel</strong>: het aroma <strong>van</strong> een lekker<br />

verle<strong>de</strong>n<br />

Korei vzw<br />

In <strong>Brussel</strong> valt er voor een gastronoom altijd<br />

wel iets te beleven. Een 19e-eeuwse burger<br />

etaleer<strong>de</strong> zijn welstand met gastronomie;<br />

anno 2006 vertellen restaurants, cafés,<br />

straatnamen en gevels hun verhaal over<br />

historische eetgewoontes.<br />

v Trappen <strong>van</strong> het Beursgebouw,<br />

Beursple<strong>in</strong> 1, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 25 november 2006 | 14:00<br />

v 12 euro | wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g en proevertjes<br />

<strong>in</strong>begrepen | max. 20 personen per groep<br />

v Informatie: 02 380 22 09 |<br />

korei@skynet.be<br />

v Reserveren: verplicht, via Korei vzw,<br />

02 380 22 09<br />

Radio 2 – opname programma “Niets is<br />

zeker” met wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g “Lekker <strong>Brussel</strong>”<br />

Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong><br />

Een wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong>-centrum, langs<br />

merkwaardige restaurants, cafés en <strong>de</strong>licatessenzaken,<br />

exotische w<strong>in</strong>kels, hofleveranciers,<br />

geuze, ‘ettekeis’… Kortom we laten je<br />

watertan<strong>de</strong>n bij al dat lekkers!<br />

Vanaf 9 november terug te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n op www.<br />

opbrussel.be of op www.radio2.be<br />

v Op 25 november 2006 <strong>van</strong> 8 tot 10 uur:<br />

opname programma <strong>in</strong> het Amerikaans<br />

Theater, <strong>van</strong> 10 tot 13u: rondleid<strong>in</strong>g met<br />

drankje <strong>in</strong> het centrum <strong>van</strong> <strong>de</strong> stad.<br />

v 8 euro (voor ontbijt en rondleid<strong>in</strong>g)<br />

v Informatie: 02 227 18 18<br />

v Reserveren: 070 345 123<br />

‘Bl<strong>in</strong><strong>de</strong>’ ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gstocht <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

proeftu<strong>in</strong> <strong>van</strong> Roosdaal-Pamel<br />

Elishout<br />

Project waarbij <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen tu<strong>in</strong>bouw een<br />

parcours aanleggen <strong>in</strong> en om <strong>de</strong> tu<strong>in</strong>bouw-


vel<strong>de</strong>n <strong>van</strong> <strong>de</strong> school voor bl<strong>in</strong><strong>de</strong> en gehandicapte<br />

personen. Dit <strong>in</strong>itiatief kwam tot stand<br />

door een samenwerk<strong>in</strong>g met Bl<strong>in</strong><strong>de</strong>nzorg<br />

Licht en Lief<strong>de</strong> en Kasterl<strong>in</strong><strong>de</strong>n, secundaire<br />

school voor jongeren met gehoor- en<br />

gezichtsproblemen.<br />

v Elishout,<br />

E. Gryzonlaan 1, 1070 An<strong>de</strong>rlecht<br />

v 20 t/m 24 november 2006 | 08:30-16:00<br />

v Gratis<br />

v Informatie: 02 526 76 00 |<br />

<strong>in</strong>fo@elishout.be<br />

v Reserveren: verplicht, via 02 526 76 00.<br />

Gids voor bl<strong>in</strong><strong>de</strong>n of slechtzien<strong>de</strong>n op<br />

aanvraag.<br />

Van vis- en vleescentrum tot Mekka <strong>van</strong><br />

haute cuis<strong>in</strong>e en geuze<br />

Culturama<br />

We verkennen <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> <strong>Brussel</strong>se bene<strong>de</strong>nstad<br />

en zoeken <strong>de</strong> plaatsen op waar <strong>de</strong> etenswaren<br />

en <strong>de</strong> dranken wer<strong>de</strong>n gelost, ver<strong>de</strong>eld<br />

en aan <strong>de</strong> man gebracht. Tevens wordt dieper<br />

<strong>in</strong>gegaan op <strong>de</strong> machtige gil<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> voortduren<strong>de</strong><br />

zorg naar kwaliteit en goe<strong>de</strong><br />

hygiëne. De ca. 2,5 uur wan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g wordt<br />

passend afgerond met een typisch Brabants<br />

drankje (apart te betalen) <strong>in</strong> een biertempel.<br />

v Startplaats bij <strong>in</strong>gang Broodhuis<br />

Grote Markt, 1000 <strong>Brussel</strong><br />

v 26 november 2006 | 14:30-17:30<br />

v 6 euro | kort<strong>in</strong>gen: gez<strong>in</strong>s- of familiele<strong>de</strong>n,<br />

erken<strong>de</strong> gidsen, senioren en jongeren |<br />

max. 18 per gids<br />

v Reserveren: 02 569 27 74 |<br />

culturama@pandora.be<br />

Wat is pocheren, wat is fileren,<br />

wat weet ik <strong>van</strong> peren?<br />

Verenig<strong>in</strong>g <strong>van</strong> meesterkoks <strong>van</strong> België<br />

Wat is pocheren, wat is fileren, wat weet ik<br />

<strong>van</strong> peren? Hoe maak ik soep en karbona<strong>de</strong>s,<br />

hoe stoof ik wortels en wat met kardoen?<br />

Bij <strong>de</strong> Meesterkoks zie ik het allemaal<br />

doen! Voorstell<strong>in</strong>g <strong>van</strong> producten <strong>van</strong> eigen<br />

bo<strong>de</strong>m en streekgebon<strong>de</strong>n specialiteiten aan<br />

leerl<strong>in</strong>gen uit het vijf<strong>de</strong> en zes<strong>de</strong> leerjaar.<br />

Demonstratie <strong>van</strong> <strong>de</strong> bereid<strong>in</strong>gen door onze<br />

Meesterkoks en genieten achteraf.<br />

v Niet publiek toegankelijk<br />

v Stadion RSCA,<br />

<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

Theo Verbeecklaan 2, 1070 An<strong>de</strong>rlecht<br />

v 16, 17, 20, 21 en 22 november 2006 |<br />

09:00-12:00<br />

v Gratis<br />

v Informatie: 02 267 02 95<br />

v Reserveren: gewenst. We voorzien elke<br />

dag drie scholen uit het <strong>Brussel</strong>s Hoofdste<strong>de</strong>lijk<br />

Gewest.<br />

Elishout en Kasterl<strong>in</strong><strong>de</strong>n ont<strong>de</strong>kken<br />

<strong>de</strong> bl<strong>in</strong><strong>de</strong> eetcultuur:<br />

samenspel <strong>van</strong> smaken en geuren<br />

Elishout<br />

<strong>Smaak</strong> op school, lunch voor slechtzien<strong>de</strong>n,<br />

waarbij leerl<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> Elishout koken en<br />

opdienen. In samenwerk<strong>in</strong>g met Bl<strong>in</strong><strong>de</strong>nzorg<br />

Licht en Lief<strong>de</strong> en <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> Kasterl<strong>in</strong><strong>de</strong>n.<br />

v Niet publiek toegankelijk<br />

Een multiculturele soepbar<br />

<strong>in</strong> het S<strong>in</strong>t-Guido Instituut<br />

S<strong>in</strong>t-Guido Instituut<br />

Leerl<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> graad ‘verzorg<strong>in</strong>g-voed<strong>in</strong>g’<br />

en ‘sociale en technische<br />

wetenschappen’ <strong>van</strong> het S<strong>in</strong>t-Guido Instituut<br />

<strong>in</strong> An<strong>de</strong>rlecht organiseren themalessen en<br />

pedagogische uitstappen die ka<strong>de</strong>ren b<strong>in</strong>nen<br />

smaak <strong>in</strong> al zijn facetten. Als afsluiter staat<br />

er een gigantische multiculturele soepbar op<br />

het programma!<br />

v Niet publiek toegankelijk<br />

Op ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gstocht <strong>in</strong> <strong>de</strong> bakkerij- en<br />

slagerijaf<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen <strong>van</strong> Elishout<br />

Elishout<br />

Educatief pakket voor <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen ‘bakkerij’<br />

en ‘slagerij’, waarbij <strong>de</strong> leerl<strong>in</strong>gen<br />

gebl<strong>in</strong>ddoekt op verkenn<strong>in</strong>gstocht gaan <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />

praktijklokalen.<br />

v Niet publiek toegankelijk<br />

Wijn <strong>de</strong>gusteren, op <strong>de</strong> korrel genomen:<br />

bl<strong>in</strong>d laat bl<strong>in</strong>d proeven<br />

VeBeS<br />

‘Wanneer je dr<strong>in</strong>kt en proeft met gevoel,<br />

wordt elk glas door zijn geur en smaak een<br />

strel<strong>in</strong>g voor neus en mond.’ Initiatie tot<br />

<strong>de</strong>gustatie <strong>van</strong> wijn door André Lenaerts,<br />

bl<strong>in</strong>d Maître Sommelier.<br />

v Niet publiek toegankelijk


© OPB — Herman Ricour<br />

<strong>Week</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Smaak</strong> <strong>in</strong> <strong>Brussel</strong><br />

W<strong>in</strong><br />

een<br />

exclusief<br />

<strong>Brussel</strong>s<br />

d<strong>in</strong>er<br />

voor<br />

twee<br />

personen!<br />

Loopt het water je al <strong>in</strong> <strong>de</strong> mond bij<br />

het lezen <strong>van</strong> al dat <strong>Brussel</strong>s<br />

lekkers? <strong>Smaak</strong>t <strong>de</strong>ze brochure<br />

naar meer? Doe dan mee met onze<br />

wedstrijd op www.opbrussel.be, los<br />

<strong>de</strong> wedstrijdvraag op en maak kans<br />

op een heerlijk d<strong>in</strong>er voor twee<br />

personen <strong>in</strong> het <strong>Brussel</strong>se klasserestaurant<br />

Viva M’Bomma.<br />

Dit gezellige restaurant serveert je<br />

<strong>Brussel</strong>se specialiteiten <strong>in</strong> het hartje<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> hoofdstad.<br />

Neem <strong>de</strong>el op www.opbrussel.be/<br />

week<strong>van</strong><strong>de</strong>smaak<br />

Coörd<strong>in</strong>atie en e<strong>in</strong>dredactie<br />

N<strong>in</strong>a V<strong>in</strong>cx (OPB)<br />

Ingeborg De Cooman (<strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong>)<br />

Vormgev<strong>in</strong>g<br />

The Young Ones (campagnebeeld)<br />

Trans-ID (brochure)


Deze gratis brochure is een <strong>in</strong>itiatief <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Erfgoedcel</strong> <strong>Brussel</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> Vlaamse Gemeenschapscommissie<br />

en Onthaal en Promotie <strong>Brussel</strong> vzw (OPB).<br />

Info: 0800 13 700<br />

www.erfgoedbrussel.be | www.opbrussel.be | www.week<strong>van</strong><strong>de</strong>smaak.be<br />

V.U. : OPB — Jan Van <strong>de</strong>r Auwermeulen — Pr<strong>in</strong>senstraat 8 — 1000 <strong>Brussel</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!