Brochure wonen en gezondheid (PDF) - Vlaams Agentschap Zorg ...

3.2.2. Vezels
3.2.2.1. Asbest
Asbest is een component die erg in trek was bij het gebruik van bouwmaterialen omwille
van zijn akoestische en thermische isolatiewaarde en zijn weerstand aan vuur en chemische
agentia (zuurbestendigheid). In tal van constructies en gebouwen wordt nog altijd
asbest aangetroffen. Dikwijls gaat het dan om spuitasbest, een bros materiaal. Spuitasbest
bestaat uit een mengsel van cement en asbestvezels. Het bevat 55 tot 85% asbest, voornamelijk
crocidoliet of amosiet.
Contacten met vrije asbestvezels kunnen na jaren leiden tot longfibrose, longkanker,
pleura- of peritoneumtumoren (mesotheliomata), gastro-intestinale tumoren, pleurale
plaques en asbestwratten. Eén en ander hangt samen met de lengte van de vezel en de diameter.
Onderzoek wees uit dat een groot deel van onze bevolking met asbest in aanraking
komt (70). Doordat de werking zich pas na jaren blootstelling doorzet, zijn asbestvezels
in ruimten voor kinderen gevaarlijker dan in ruimten voor ouderen. De mate waarin de
vezels gebonden zitten in een matrix bepalen de veiligheid van het product.
Het gevaar van asbest is gedeeltelijk verbonden met de specifieke aard van de vezels.
Zo onderscheidt men crocidoliet of blauwe asbest ((NaFSiO 3 ) 2 .FeSiO 3 .H 2 O)(serpentijngroep),
chrysotiel of witte asbest (3MgO.SiO 2 .2H 2 O), amosiet of bruine asbest (Fe.
MgSiO 3 )(anthofylliet, actinoliet en tremoliet (amfiboolgroep). De meest voorkomende
soort is het chrysotiel. Crocidoliet is het meest gevaarlijk, maar het gebruik ervan is al
verboden sinds 1978 (85).
Sinds 1998 mag in ons land geen enkele asbestsoort meer worden gebruikt. Het gebruik
van spuitasbest is al sinds 1980 verboden (61).
Asbestvezeltjes kunnen vrijkomen door verwerking van asbesthoudende materialen
(asbestcement). Eén van de belangrijkste bronnen van asbest in de woning is de “doe-hetzelf”-wereld.
Zo worden in de vrije tijd zonder al te veel voorzorgsmaatregelen asbesthoudende
onderdelen bewerkt en verwerkt. Met name de afbraak van, het boren in en het
zagen en schuren van deze onderdelen zijn gevaarlijke activiteiten.
Vermits het gebruik van asbest pas sinds de jaren `50 een grote vlucht genomen heeft,
en rekening houdend met de lange latentietijd die nodig is vooraleer de bovenvermelde
effecten zich voordoen, zullen de komende jaren op dit vlak voor verdere verduidelijking
zorgen.
Vlaanderen legt in het binnenmilieubesluit 0,1 vezel/cm³ op als interventiewaarde (59).
Raadgeving voor de bewoning :
- Pas op bij het verwijderen van oudere vinylvloerbedekking, de onderlaag kan asbest
bevatten.
- Niet zagen, boren of schuren in asbesthoudende materialen.
- Bij beschadiging van asbesthoudend materiaal onmiddellijk de nodige maatregelen
nemen afhankelijk van de situatie (afdekken, behandelen, verwijderen).
25