1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij
1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij
1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Essentia antiphtisica<br />
VAN<br />
Br. Lobetahl.<br />
Een schriftelijke aanbeveling van bovenstaand<br />
mid<strong>de</strong>l hebben wij, tot na toe, nog niet bij ons te<br />
lan<strong>de</strong> aangetroffen en tot vóór eenigen tgd was het<br />
bestaan daarvan ons onbekend.<br />
Toch werd het in Ne<strong>de</strong>rland gebruikt en blijkt<br />
het, volgens een me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling van een onzer le<strong>de</strong>n<br />
uit Groningen, in die provincie een groote reputatie<br />
te bezitten als geneesmid<strong>de</strong>l in het eerste stadium<br />
van tering. Een jonge dame, reeds aan longtering<br />
lij<strong>de</strong>n<strong>de</strong>, ontving van een buurvrouw <strong>de</strong>n raad, heil<br />
te zoeken bij <strong>de</strong> Essentia van Dr. Lobetahl, doch<br />
gelukkig was zij verstandig genoeg, dit niet zon<strong>de</strong>r<br />
on<strong>de</strong>rzoek te doen. Daardoor wer<strong>de</strong>n wij met <strong>de</strong><br />
zaak in kennis gebracht.<br />
De Essentia antiphtisica wordt, volgens het biljet,<br />
dat het geneesmid<strong>de</strong>l vergezelt, aanbevolen als<br />
een radicaal mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> beginnen<strong>de</strong> longtering,<br />
terwijl ook in een vergevor<strong>de</strong>rd stadium, bij gebruik<br />
van het mid<strong>de</strong>l, verlichting van <strong>de</strong> kwaal wordt<br />
beloofd, 't Zij ter eere van LOBETAHL gezegd, dat<br />
hjj, in <strong>tegen</strong>stelling van <strong>de</strong> meeste kwakzalvers, die<br />
<strong>de</strong> ongelukbige lij<strong>de</strong>rs aan tering exploiteeren, het<br />
stadium opgeeft, waarop zijn mid<strong>de</strong>l niet meer<br />
helpt.<br />
Met dit al is het bij hem geenszins in <strong>de</strong>n haak.<br />
Nieuwsgierig als wij waren naar het uitstekend<br />
mid<strong>de</strong>l, dat, mits tijdig aangewend, het menschdom<br />
van een geesel zou verlossen, waar<strong>tegen</strong> tot nu toe<br />
<strong>de</strong> wetenschap nog steeds naar het beste geneesmid<strong>de</strong>l<br />
zoekt, wachtten wij verlangend op het resultaat<br />
van het on<strong>de</strong>rzoek, dat <strong>de</strong> heer T. E. VAN<br />
DIJK, Apotheker te Groningen, <strong>de</strong> goedheid had te<br />
verrichten.<br />
En wat bleek nu ? Dat er ook hier weer van<br />
een bijzon<strong>de</strong>re stof of specifiek werkzaam mid<strong>de</strong>l<br />
geen sprake was en dat wij ook hier weer te doen<br />
had<strong>de</strong>n met iemand, die, weten<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> arme<br />
teringlij<strong>de</strong>rs bijna overal naar hulp grijpen, van<br />
die wetenschap gebruik maakt om waar<strong>de</strong>looze<br />
stoffen voor veel geld aan <strong>de</strong>n man te brengen.<br />
Of daardoor een hoop bij <strong>de</strong> lij<strong>de</strong>rs wordt<br />
opgewekt, die later blijkt ij<strong>de</strong>l te zijn, of daardoor<br />
teleurstelling wordt berokkend aan personen, die<br />
zooveel mogelijk in kalme gemoedsstemming moeten<br />
wor<strong>de</strong>n gehou<strong>de</strong>n, daaraan stoort zich <strong>de</strong> kwakzalver<br />
niet.<br />
De Essentia antiphtisica bestaat uit 125 c. c.<br />
van een kleurlooze, reukelooze, ietwat troebele<br />
vloeistof en is een oplossing van 15°/o<br />
van een mengsel van keukenzout en Engelsch-zout<br />
(zwavelzure magnesia). Van <strong>de</strong>ze oplossing moeten<br />
4, 10 tot 15 druppels, 2 of 3 maal daags wor<strong>de</strong>n<br />
gebruikt in een wijnglas water of melk.<br />
Men vrage nu, na <strong>de</strong>ze me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling, gerust eiken<br />
<strong>de</strong>skundige of het dagelijks gebruik van <strong>de</strong>ze hoeveelheid<br />
keukenzout en Engelsch-zout iets kan bijdragen<br />
tot herstel van <strong>de</strong> kwaal, waar<strong>tegen</strong> <strong>de</strong><br />
essentia als „radicaal Heilmittel" wordt aanbevolen<br />
en wij zijn verzekerd, dat zijn antwoord ontkennend<br />
zal lui<strong>de</strong>n.<br />
Alleen Dr. LOBETAHL zal bij een langdurig gebruik<br />
er wel bij varen. Het nette fleschje, waarin het<br />
geneesmid<strong>de</strong>l wordt afgeleverd , moge eenigzins<br />
waar<strong>de</strong> hebben, <strong>de</strong> inhoud van het fleschje kost<br />
hem nog geen cent. En toch vraagt <strong>de</strong> menschlieven<strong>de</strong><br />
man voor een flacon van 125 c. c. inhoud<br />
maar 6 Mark — f3,60.<br />
Voorzoover ons bekend is, is het mid<strong>de</strong>l hier te<br />
lan<strong>de</strong> nog niet verkrijgbaar, maar moet het in<br />
Duitschland wor<strong>de</strong>n besteld. Wij hopen dat <strong>de</strong><br />
bovenstaan<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling <strong>de</strong> oogen van het publiek<br />
zal geopend hebben en daardoor <strong>de</strong> bestellingen<br />
zullen ophou<strong>de</strong>n.<br />
Men spaart daardoor f 3,60 en .. • een grieven<strong>de</strong><br />
teleurstelling.<br />
Anthéniicranine Demelinne.<br />
(L'Antimigraine Demelinne.)<br />
Toen wij in ons vorig nommer dit mid<strong>de</strong>l bespraken,<br />
waren wij nog maar alleen in 't bezit van<br />
een Fransch aankondigingsbiljet ; thans nu wij er<br />
een voor ons hebben in 't ne<strong>de</strong>rlandsch gesteld<br />
blijkt het, dat wij <strong>de</strong>n wetenschappelijk en (?) naam<br />
nie.t juist hebben opgegeven.<br />
Immers <strong>de</strong> fabrikant zegt, dat <strong>de</strong> heeren Medici<br />
het kunnen voorschrijven on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n meer officieelen<br />
naam van »ANTHÉMICRANINE DEMELINNE, ofschoon het<br />
ons, om wel te bevroe<strong>de</strong>n re<strong>de</strong>n, niet mogelijk is<br />
geweest ergens een officieel werk aan te treffen<br />
waarin die naam voorkomt« Of zou het aankondigingsbiljet<br />
van Demelinne zelf als zoodanig dienst<br />
moeten doen ?<br />
DEMELINNE is boos op ons ; dit is te begrjjpen.<br />
In een „ingezon<strong>de</strong>n stuk" in <strong>de</strong> Limburger Koerier,<br />
veegt hij ons geducht <strong>de</strong>n mantel uit.<br />
Nu dat <strong>de</strong>ert ons niet en; volgens onze gewoonte,<br />
zou<strong>de</strong>n wij er niet eens op zijn teruggekomen,<br />
ware het niet, dat wij in één opzicht met het ingezon<strong>de</strong>n<br />
stuk instemmen, n.l. waar beweerd wordt,<br />
dat wij <strong>de</strong> samenstelling van het mid<strong>de</strong>l niet juist<br />
hebben opgegeven.<br />
Dit is waar, en wij haasten ons <strong>de</strong> gemaakte<br />
fout te herstellen. Volgens een latere me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling<br />
van <strong>de</strong>n heer VAN ITALLIE bevatten <strong>de</strong> poe<strong>de</strong>rs, behalve<br />
antipyrine, ook een kleine hoeveelheid Coffeine<br />
als werkzaam bestand<strong>de</strong>el, ook een stof, die wel<br />
met succes bij migraine wordt toegepast.<br />
DEMELINNE roept nu victorie wegens onze vergissing,<br />
maar daar is in<strong>de</strong>rdaad geen re<strong>de</strong>n voor.<br />
Zijne han<strong>de</strong>ling wordt daardoor in niets verontschuldigd.<br />
Van twee bij <strong>de</strong> medici zeer beken<strong>de</strong><br />
stoffen, die in<strong>de</strong>rdaad wel bij hoofdpijn wor<strong>de</strong>n<br />
aangewend, maar waarvan <strong>de</strong> antipyrine soms zeer<br />
na<strong>de</strong>éling kan werken, beweert hij, hij, <strong>de</strong> apotheker,<br />
geen medicus : „Ik voel mij gelukkig te kunnen<br />
zeggen, dit mid<strong>de</strong>l gevon<strong>de</strong>n te hebben".<br />
DEMELINNE , ook nu nog, nu ons <strong>de</strong> meer juiste<br />
samenstelling bekend is, beweren wij : gij hebt<br />
niets gevon<strong>de</strong>n ; gij maakt gebruik van twee zeer<br />
beken<strong>de</strong> geneesmid<strong>de</strong>len, exploiteert die en gaat uw<br />
bevoegdheid als apotheker verre te buiten door uwe<br />
bekendmaking : BHet geldt hier een <strong>de</strong>ugelijk mid<strong>de</strong>l<br />
waarvan <strong>de</strong> geneeskundige werking niet te betwijfelen<br />
valt, en hetwelk eene onmid<strong>de</strong>llijke verzachting,<br />
gevolgd van genezing, daarstelt, bij alle personen<br />
die aan Migraine of Hoofdpijn lij<strong>de</strong>n."<br />
Neen, Demelinne, uw mooie aanbevelingsbriefjes,<br />
met <strong>de</strong> geleer<strong>de</strong> verhan<strong>de</strong>ling over <strong>de</strong> grieksche<br />
afkomst van het woord * migraine" mogen op het<br />
groote publiek eenigen indruk maken, wij zijn<br />
daarvoor ongevoelig en zullen trachten dien indruk<br />
weg te nemen.<br />
Uw titel als apotheker moge in staat zijn vertrouwen<br />
in te boezemen, wij zullen niet nalaten er<br />
op te wijzen, dat een apotheker, die van zijn titel gebruik)<br />
maakt om z.g. eigen uitgevon<strong>de</strong>n mid<strong>de</strong>len,<br />
zon<strong>de</strong>r geneeskundig advies, in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l te brengen,<br />
nog gevaarlijker is dan een kwakzalver zon<strong>de</strong>r eenige<br />
wettelijke bevoegdheid, omdat het publiek juist in<br />
die bevoegdheid een waarborg meent te zien (ten<br />
onrechte) dat hij van <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong> iets afweet.<br />
INGEZONDEN.<br />
Aan <strong>de</strong> Bedactie van het Maandblad<br />
<strong>tegen</strong> <strong>de</strong> <strong>Kwakzalverij</strong>.<br />
WelEd. Heer!<br />
Vergun mij naar aanleiding van een artii eitje in<br />
het laatste No. van het Maandblad <strong>de</strong>r Vereeniging<br />
een paar opmerkingen. In genoemd blad komt voor<br />
een artikeltje met opschrift : Gedood door <strong>de</strong> Haarlemmerolie<br />
, gevolgd door een niet geheel juist uit <strong>de</strong><br />
Leidsche Courant (<strong>de</strong> onjuistheid schuilt bij <strong>de</strong> L. C.)<br />
overgenomen bericht.<br />
Het bewuste kind is door mij behan<strong>de</strong>ld en heb ik<br />
als vermoe<strong>de</strong>lijke oorzaak van <strong>de</strong>n dood vergiftiging<br />
opgegeven. Feitelijk heeft het kind van een buurmeisje,<br />
terwijl het volkomen gezond was, aardappelen met<br />
Haarlemmerolie vermengd, te eten gekregen ; of echter<br />
<strong>de</strong> hoeveelheid zoodanig is geweest, dat daardoor <strong>de</strong><br />
dood is gevolgd , is nog niet uitgemaakt. Kort daarna<br />
stierven in hetzelf<strong>de</strong> huishou<strong>de</strong>n twee kin<strong>de</strong>ren aan<br />
Cholera asiatica. In dagbla<strong>de</strong>n is beweerd, dat ook<br />
dit eerste kind aan Cholera zou zijn gestorven, wat<br />
voorloopig echter nog even voorbarig is, als het bericht,<br />
dat Haarlemmerolie <strong>de</strong>n dood zou hebben veroorzaakt. 1 )<br />
Hoe het echter zij , komt het mij voor, dat het beter<br />
is <strong>de</strong>rgelijke berichten niet in het blad op te nemen,<br />
alvorens werkelijk <strong>de</strong> zaak behoorlijk is geconstateerd<br />
en het on<strong>de</strong>rzoek geheel afgeloopen.<br />
Indien U het noodig oor<strong>de</strong>elt. kunt U van <strong>de</strong>ze<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling met vermelding van mijn naam gebruik<br />
maken.<br />
J. H. DTJIJVIS, Arts.<br />
Wij geven gaarne toe, dat het zaak is, in ons<br />
Maandblad niet an<strong>de</strong>rs dan goed geconstateer<strong>de</strong> feiten<br />
op te nemen , maar 't is dikwijls moeilijk van al <strong>de</strong><br />
in <strong>de</strong> dagbla<strong>de</strong>n vermel<strong>de</strong> berichten juist op <strong>de</strong> hoogte<br />
te komen, 't Zou vrij gemakkelijk gaan, wanneer onze<br />
le<strong>de</strong>n, die toch over het geheele land verspreid zgn ,<br />
bij een of an<strong>de</strong>r voorkomend geval met betrekking tot<br />
kwakzalverg in hunne omgeving , zich <strong>de</strong> moeite zou<strong>de</strong>n<br />
willen getroosten zoodanig geval na<strong>de</strong>r te on<strong>de</strong>rzoeken<br />
en ons <strong>de</strong>n uitslag van het on<strong>de</strong>rzoek me<strong>de</strong> te <strong>de</strong>elen ;<br />
dan behoef<strong>de</strong>n wij ons niet op an<strong>de</strong>re bla<strong>de</strong>n te<br />
beroepen ; maar tot nu toe hebben wij op die wijze<br />
nog niet veel me<strong>de</strong>werking on<strong>de</strong>rvon<strong>de</strong>n.<br />
Wanneer nu een bericht in tal van bla<strong>de</strong>n <strong>de</strong> ron<strong>de</strong><br />
doet en het niet wordt <strong>tegen</strong>gesproken, dan zijn wij,<br />
wanneer wg het nuttig oor<strong>de</strong>elen dat het bericht in<br />
ons blad wor<strong>de</strong> opgenomen, wel genoodzaakt te han<strong>de</strong>len<br />
zooals wij nu hebben gedaan.<br />
RED.<br />
*) Een later schrgven van <strong>de</strong>n heer Dag vis vermeldt,<br />
dat ook bg dit kind, door <strong>de</strong> lijkschouwing en het bacteriologisch<br />
on<strong>de</strong>rzoek cholera asiatica is geconstateerd.<br />
's GEAVENHAGB , 8 Nov. '92.<br />
WelE<strong>de</strong>lGéb. Heer!<br />
Een onzer Haagsche chemici heeft ein<strong>de</strong>lijk voor<br />
blond haar een kleurmid<strong>de</strong>l gevon<strong>de</strong>n, dat m. i. onscha<strong>de</strong>lijk<br />
is, en ik U, ingevolge belofte, me<strong>de</strong><strong>de</strong>el \<br />
Pyrogalluszuur 1.5 gram,<br />
Mangaan sulfaat 1 gram,<br />
Gëd. Water 100 gram.<br />
Zoo ook aan U dit mid<strong>de</strong>l <strong>de</strong>ug<strong>de</strong>lijk en doeltreffend<br />
blijkt, gelief het dan te publice eren als een<br />
krachtig en afdoend wapen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> tallooze scha<strong>de</strong>lijke<br />
mid<strong>de</strong>len, die wor<strong>de</strong>n aangeprezen en helaas ook<br />
gebruikt.<br />
Met <strong>de</strong> meeste hoogschatting<br />
J. W. R. Ge.<br />
In<strong>de</strong>rdaad schijnt ons het bovenstaand voorschrift<br />
onscha<strong>de</strong>lijk voor het beoog<strong>de</strong> doel. BED.<br />
CORRESPONDENTIE.<br />
Als nieuwe le<strong>de</strong>n met 1 Januari a. s. zjjn toegetre<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
heeren :<br />
C. Dekker, Arts te Bo<strong>de</strong>graven.<br />
J. JSartog, Lt. ter zee le kl. te Batavia.<br />
G. L. d'Abo, „ „ B te Batavia.<br />
J. H. D. te K. Van uwe me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen hebben wij dankbaar<br />
gebruik gemaakt. Het door u geopper<strong>de</strong> plan, dat ons<br />
wel toelacht, zal na<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n overwogen.<br />
J. C. Th. M. te U. De Universal Tropfen wor<strong>de</strong>n in het<br />
volgend no. behan<strong>de</strong>ld. Tot ons leedwezen moet het wegens<br />
gebrek aan ruimte wor<strong>de</strong>n uitgesteld.<br />
JR. J. te 's£ Dank voor uw opgave. Wij zullen het<br />
mid<strong>de</strong>l aankoopen en, na on<strong>de</strong>rzoek, ons gevoelen daarover<br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>elen.<br />
P. Q. te B. Het Maandblad van Mei 1892 is zeker reeds<br />
in uw bezit. Gjj weet dus, dat van <strong>de</strong>r Lelie's haarmid<strong>de</strong>len<br />
niets bijzon<strong>de</strong>rs zijn.<br />
Aan allen, die ons <strong>de</strong> brochure van WABNSB toezon<strong>de</strong>n,<br />
onze dank.<br />
Van <strong>de</strong> belangrijke artikelen uit „Han<strong>de</strong>lsbelangen", ontvingen<br />
wg het slot te laat om er nog in dit no. het een<br />
en an<strong>de</strong>r uit over te nemen.<br />
J. C. W. te A. Men moet hier on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n. In<strong>de</strong>rdaad<br />
zgn wij <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> JEmser-pastilles te vel<strong>de</strong> getrokken, omdat<br />
zg in <strong>de</strong> dagbla<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n aanbevolen met opsomming van<br />
die kwalen waar<strong>tegen</strong> zij beweerd wor<strong>de</strong>n te helpen, het aan<br />
<strong>de</strong>n ljj<strong>de</strong>r overlaten<strong>de</strong> te beoor<strong>de</strong>el en of hg werkelgk aan<br />
een <strong>de</strong>r opgenoem<strong>de</strong> kwalen In<strong>de</strong>n<strong>de</strong> is of niet.<br />
Dit , een kenmerk van alle Kwakzalvergen, veroor<strong>de</strong>elen<br />
wg steeds.<br />
An<strong>de</strong>rs wordt het echter wanneer <strong>de</strong> geneesheer het gebruik<br />
dier pastilles aanraadt. Hem kan <strong>de</strong> samenstelling bekend zgn<br />
en hij is in staat te beoor<strong>de</strong>elen in hoeverre, in élk byzonaer<br />
geval, <strong>de</strong> Emser-pastilles dienst kunnen doen.<br />
Intuaschen verwijzen wij, wat betreft het aanra<strong>de</strong>n van<br />
kwakzalvergen, of laat ons in dit geval liever zeggen van<br />
spécialités, door geneeskundigen, naar ons hoofdartikel van<br />
he<strong>de</strong>n.<br />
Herhaal<strong>de</strong> Waarschuwingen.<br />
Haarlemmerolie. Dit is een van <strong>de</strong> weinige oorspronkelijk<br />
Ne<strong>de</strong>rlandsche geheimmid<strong>de</strong>len en dagteekent<br />
reeds van het jaar 1698. Het heet voor allerlei zoowel<br />
uit- als inwendige kwalen genezing aan te brengen.<br />
„ Dit medicament" — zoo leest men o.a. in <strong>de</strong> gebruiksaanwijzing<br />
— „is een won<strong>de</strong>r voor <strong>de</strong> goedwilligen en<br />
<strong>de</strong> gena<strong>de</strong> <strong>de</strong>s Allerhoogsten heeft zich daarin won<strong>de</strong>rbaarlijk<br />
geopenbaard." In werkelijkheid is <strong>de</strong> bedoel<strong>de</strong><br />
olie <strong>de</strong> stof, die in <strong>de</strong> apotheken on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n latijnschen<br />
naam balsamum sulphuris terebinthinatum voorkomt en<br />
bestaat uit raapolie en terpentijnolie waarin zwavel is<br />
opgelost. Een zeer klein fleschje van 4 gram inhoud<br />
kost 20 cent en zou met 5 cent ruim betaald zijn. De<br />
geneeskundigen zijn overuigd van <strong>de</strong> weinige goe<strong>de</strong><br />
uitwerking van het praeparaat en schrijven het hoogst<br />
zel<strong>de</strong>n, en dan altijd in geringe hoeveelhe<strong>de</strong>n voor.<br />
Men wachte zieh het in eenigszins groote hoeveelheid<br />
te nemen.