1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

geen bezwaar bg is" antwoorden wg, dat wij op
het opvolgen van het advies geen bezwaar mogen
maken ; wij kannen niet nagaan wat voor herstel
yan den zieke noodig is, de huisdokter wel.
Maar — en nu komen wij tot de hoofdzaak —
waartegen wij wel een ernstig bezwaar hebben is
"het advies zelf.
Wij kunnen ons voorstellen dat een geneesheer,
wanneer hij geen gevaar ziet in het gebruik van
de geringe hoeveelheid aloë, die in één Zwitsersche
pil vervat is , op de aanvraag van zijn patiënt zegt:
gebruik maar zoo'n pil zonder er, in de drukte
yan zijn praktijk, bij te denken, dat hij er kwaad
mee doet.
En toch , onwillekeurig , doet hij er kwaad mee.
Hij brengt het publiek in den waan, dat hij zelf
vertrouwen stelt in de middelen van den kwakzalver
en het publiek beroept zich op hem, tegenover ons,
waar wij de exploitatie en het gebruik van die
pillen bestrijden.
Het kan onmogelijk het doel van den geneesheer,
die het wel meent, zijn , het gebruik van de pillen
van BRANDT te bevorderen ; bij zou de verantwoordelijkheid
op zich nemen van een geneesmiddel,
waarvan hij de zekerheid omtrent de juiste samenstelling
mist en waarvoor hem geen andere waarborg
wordt gegeven dan het woord van den kwakzalver.
Wie verzekert hem, dat de doosjes in den
een of anderen galanteriewinkel gekocht, de stoffen
bevatten die hij daarin vermoedt, vooral bij een
fabrikant als Brandt, die er twee soorten even
onfeilbare pillen op nahoudt, een met aloë en een
er zonder, de laatste speciaal bereid voor die landen
(zooals Oostenrijk) waar de invoer van aloë verboden
ïs ? Werkelijk, hij is niet verantwoord wanneer
hij een dergelijk product laat innemen. Wil de
medicus aloë laten gebruiken , welnu , hij weet dat,
ook zonder recept, aloëhoudende laxeerpillen als
handverkoopmiddel voor geringen prijs in de apotheek
verkrijgbaar zijn en hij weet daarbij, dat
die pillen, volgens het voorschrift der Pharmacopée
bereid, gelijk van samenstelling en van deugdelijke
ingrediënten vervaardigd zijn.
Hij behoeft dus niet bij den kwakzalver ter markt
te gaan ; doet hij het echter — wij nemen gaarne
aan zonder aan de indirecte gevolgen te denken —dan
geeft hij een wapen in handen van hen, die
nog zoo gaarne de geheimzinnige kwakzalverijen
als iets bijzonders beschouwen.
„Wij hebben het den docter gevraagd, hij had
er niets tegen dat wij een pil gebruikten, dus —
wat door de Vereeniging tegen de Kwakzalverij er
tegen gezegd wordt, houdt geen steek", aldus zal
het luiden. De als goed erkende pillen, waarvan
de fabrikant ook zooveel goeds vertelt, worden in
genade aangenomen , aan vriend en kennis aanbevolen
en ten laatste slikt men juist zooveel en juist
zoolang, tot de nadeelige werking te voorschijn
treedt, terwijl de kwakzalver en zijn depôthouders
er wel bij varen.
Daarin zit het kwaad , ontsproten uit een schijnbaar
geringe toegevendheid tegenover de patiënten,
een kwaad dat, in de meeste gevallen , niet het
minst hij betreuren zal, die er de onwillekeurige
oorzaak van is geweest.
Wat wij hier omtrent de Zwitsersche pillen in
het bijzonder schreven, geldt voor alle kwakzalvergen
in 't algemeen.
Eén enkel woord door een geneesheer, die de
kwakzalverij even schadelijk acht als wij, in een
onbewaakt oogenblik , somwijlen bij drukke praktijk,
uitgesproken, kan de resultaten vernietigen van
een ernstigen strijd, door ons sedert jaren gevoerd.
En juist den steun van de geneesheeren hebben wij
noodig. Zij weten beter dan iemand het groote
kwaad te beoordeelen, dat de kwakzalverij met
geneesmiddelen sticht ; zij, die zich de bevordering
van de algemeene gezondheid tot levenstaak hebben
gekozen, zij zijn, in dit opzicht, onze natuurlijke
medestanders, op wie niet het minst de plicht rust
zorg te dragen , dat die algemeene gezondheid niet
door den kanker van de kwakzalverij ernstig en
ongeneesbaar wordt bedreigd.
Gelukkig weten wij, uit ervaring, dat de steun
van de weldenkende geneesheeren ons verzekerd is,
al staan zij daardoor, even als wij, ook aan de
onwaardige beschuldiging bloot, dat de geheele
strijd tegen de kwakzalverij uit jalousie de métier
is aangebonden.
Zij zullen het ons dan ook niet euvel duiden en
het beschouwen als een verzoek in 't belang van
de goede zaak , wanneer wij hun op het hart drukken
er in hun practijk wel op te letten hoe de geringste,
zij het ook zijdelingsche goedkeuring van een of ander
kwakzalversmiddel uit hun mond, groot nadeel tengevolge
kan hebben.
BERICHTEN.
Goolam Kader, de Indische oogarts,
doet thans ook van zich spreken te Berlijn. Daar vervoegde
hij zich aan het blindeninstituut in de Jacobsstrasse
en verzocht de directie hem toe te willen staan,
de patiënten te behandelen. Het spreekt vanzelf, dat
de directie dit verzoek beslist afwees, doch toen de
blinden vernamen dat hun „redder" zich in het gesticht
bevond, drongen zij er bij den directeur op aan, door
den pseudoarts behandeld te worden. De directie gaf
aan dien drang toe en su werden de 120 ongelukkigen
bij Goolam Kader gebracht, die hun door zijn tolk
verklaarde : ik zal u allen ziende maken. Sedert dit
oogenblik is er een ijdele vreugde in het gesticht, allen
worden door den wonderdokter behandeld en hoewel
er geen vooruitgang merkbaar is, troost hij zijn patiënten
met een : „Het duurt wel een beetje lang , doch ge
zult het gezicht weer terugkrijgen."
De wonderdokter zal echter dat resultaat niet zien,
want, volgens een telegram aan de N. Rott. Ct., is hij
uit Berlijn verbannen en moest hij binnen 24 uren die
stad verlaten.
In Duitschland weet men dergelijke personen wel
onschadelijk te maken.
De middelen van Graaf Mathei. Het
Weékbl. van het Nederl. Tijdschrift van Geneeskunde
bericht uit Londen: „Het charlatanisme, gedurende
geruimen tijd met de zoogenaamde MATHEi-electrische
middelen ter genezing van den kanker gedreven, is door
de onderzoekingen van ernstige mannen, als MACKENZIE,
LAWSON-TAIT en POTTE* , voor goed ontmaskerd. Uit
hun onderzoek bleek, dat de zoogenaamde MATHEi'sche
electriciteiten alleen uit gekleurd gedistilleerd water
waren samengesteld."
Het spijt ons — maar wij kunnen aan die geleerde
heeren de prioriteit van hun ontdekking niet laten.
Reeds in het Maandblad van Juli 1882 is het onderzoek
van de kwakzalvergen van Mathei medegedeeld en
daarbij vermeld, dat die hoogst belangrijke geneesmiddelen
uit niets anders bestonden dan gedistilleerd water.
Het eenig onderscheid tusschen ons en de Engelsche
geleerden is, dat wij ongekleurd water vonden, dat in
roode en blauwe fleschjes werd afgeleverd, terwijl zij
van gekleurd water spreken.
De fleschjes, o. a. door den heer YAN GELDER , militair
apotheker te Leeuwarden, onderzocht, hielden destijds
een kleurlooze vloeistof in; thans, na 10 jaar, is
die vloeistof nog ongekleurd.
De Hooge Eaad verwierp het cassatie-beroep van
den gymnastiekonderwijzer S. te Groningen, tegen het
vonnis der rechtbank aldaar, waarbij hij werd veroor­
deeld wegens onwettige uitoefening der geneeskunst,'
waardoor uitgemaakt is dat heil gymnastiek (massage),
niet tot de gymnastiek, maar tot de geneeskunst behoort.
(N. E. C.)
E en waardeerend woord. Het Nieuwsblad
van het Kanton Oosterhout een artikel wijdende aan
kwakzalverij in het algemeen en daarbij o. a. wijzende
op het feit, dat PROF. VAN OVERBEEK DE MEIJER, in het
Nieuws v. d. Dag, eerst het inwendig gebruik van
creoline had aangeraden, doch daarna verklaarde, zich
zedelijk verplicht te achten zijne aanbeveling terug te
nemen, schrijft verder het volgende:
„Het spreekt vanzelf, dat hier van kwakzalverij in
de verste verte geen sprake kan zijn. Wij wijzen er
alleen op, om aan te toonen, dat zelfs deugdelijke geleerden
en in het vak vergrijsde mannen kunnen mistasten,
en dus, à plus forte raison, onbevoegden gevaar
loopen, de giootste misslagen te begaan en willens en
wetens het leven van hun evenmensen in de waagschaal
te stellen.
„Wij begrijpen en waardeeren daarom ten volle het
streven der Vereeniging tegen de kwakzalverij, wier
taak door het onberaden en onverstandige vertrouwen,
dat een deel van ons volk nog altijd in kwakzalvers
en kwakzalversmiddelen van alle soort blijft stellen,
juist niet gemakkelijker gemaakt wordt. Ons dunkt,
dat voor de Begeering voldoende termen aanwezig zijn,
om tegen het optreden van een Sequah en andere wonderdokters
van zijn acabit, in het belang der volksgezondheid,
de noodige repressieve maatregelen te nemen."
"Toezicht en belasting op geheimmiddelen
in Amerika. Het is bekend, en in menig
nommer van dit Maandblad hebben wij het door voorbeelden
aangetoond, dat de grootste bron vooral van
zeer zonderlinge geheimmiddelen in Amerika ontspringt
en dat geheele maatschappijen met groote kapitalen de
exploitatie en verkoop op zich hebben genomen.
Eindelijk schijnt er een poging gedaan te zijn om aan
deze schaamtelooze negotie eenig perk te stellen; althans
op 2 Mei van dit jaar (1892) heeft Ma. MEREDITH
bij het huis van afgevaardigden het ontwerp eener wet
ingediend, welke in de toekomst dienst kan doen tot
beteugeling van dezen geheimmiddelhandel. (a bill to
increase the revenue and improve the public health and
for other purposes). Het doel dezer wet is toezicht nit
te oefenen op de vervaardiging en op den verkoop van
geheimmiddelen, en bovendien een belasting te leggen,
op zoogenaamd gepatenteerde of speciaal-geneesmiddelen
(patent-and proprietary-m edicines).
Is dit Kwakzalvery?
EEN ANTWOORD.
Sedert eenigen tijd verschijnt in het Nieuws van
den Dag de volgende advertentie :
LONGTERING. TUBERCULOSE.
Door de gunstige resultaten in rajjne privaat-praktijk
verkregen bg de behandeling van Teringlijders, ben ik zoo
vrjj dergeljjken patiënten de gelegenheid te geven zich op
de minst kostbare wgze onder mjjne behandeling te stellen.
Consulten à f 1.— terwjjl de geneesmiddelen voor eene week.
voldoende franco worden toegezonden na ontvangst van
een postwissel à ƒ 2.65.
Consulten te Amsterdam, 's Maandags van 10K tot 12 K
uur, Nassaukade 358 (huis).
Te Hilversum, Woensdag van 10—12 uur, Hotel »Beau
Séjour", en verder dagelijks tehuis.
W. KLEIJNSCHOOREL,
Pr act. Geneesheer te Loosdrecht bij Hilversum.
De vraag werd tot ons gericht of bier van kwak­
zalverij sprake is of niet.
Over het begrip dat wij aan kwakzalverij hechten
is reeds meer dan genoeg geschreven , zoodat wij
op dit oogenblik gevoeglijk daarover kunnen
zwijgen.
Natuurlijk is het niet gemakkelijk, ja uiterst
moeielijk, op sommige handelingen eene bepaalde
benaming toe te passen. Dat is ook hier het geval.
Zooals uit de advertentie blijkt deelt een praktiseerend
geneesheer eener kleine plaats mede, dat
hij, door gunstige resultaten in zijne privaat-praktijk
verkregen bij de behandeling van teringlijders, zoo
vrij is „dergelijken patiënten de gelegenheid te geven
zich op de minst kostbare wijze onder zijne behandeling
te stellen."
Natuurlijk staat het iederen geneesheer vrij mede
te deelen dat hij lijders, en dus ook teringlijders, onder
behandeling neemt. Ook is het in hem te prijzen
dat hij in zekere gevallen aan min- of onvermogenden
de gelegenheid geeft voor weinig geld of
om niet geholpen te worden. Inderdaad is een
consult voor f 1.— en geneesmiddelen voor eene
week voldoende , voor f 2.65 per post toegezonden,
niet duur. Doch wat verder ? Lijders aan long­
tering behooren tot die patiënten welke gaarne
overal een middel zoeken om te genezen. Zeef
gemakkelijk is het dus dergelijke lijders, onder
eigenaardige woordenreeksen tot een bepaalde persoonlijkheid
te doen gaan , daar zij de hoop hebben
dat hij, die toch voor weinig geld gunstige resulr
taten geeft, hen genezen zal. Vele lijders dus
komen tot het besluit dat hg, die in ruimer kring
dergelijke woorden gebruikt, de redder zal zijn,
de man, die — uitstekend boven de andere
geneesheeren — door methode of middel genezing
zal aanbrengen. Het is natuurlijk onverschillig of
die man op eene kleine plaats woont, dan wel in
eene hoofdplaats, met titels en orden voorzien,
der menschheid ten dienste wil staan.
Doch niet onverschillig is het of eene dergelijke
wgze van „lokken" op goede gronden rust. De'
praktiseerende geneesheer hierboven onder de advertentie
genoemd , acht zijne genees wgze zóó buitengewoon
, zóó heilaanbrengend, dat hij niet blgft
bij de patiënten in de plaats zijner inwoning, doch
zich de moeite getroost daarvoor te reizen en zitting
te houden te Amsterdam en te Hilversum.
„Zelfs in Amsterdam, waar zooveel professoren
„zijn, professoren met uitstekenden naam. Ja, dat
„moet toch een knappe man zijn." Aldus wordt
gedacht en gesproken. Ook zullen er zijn die maar
niet begrijpen kunnen hoe die professoren en andere
praktiseerende geneesheeren er niet aan denken,