1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

Hoe men in Dnitschland met kwakzalvers
handelt.
Veroordeeling van den fabrikant van het baardontwikkelings-middel
van Prof. Migargee.
Als voorbeeld hoe men in Dnitschland tegen de
kwakzalvers te velde trekt, en ook omdat het middel
van PROF. MIGARGEE bij ons te lande, o. a. uit den
omslag van de Duitsche illustraties, geen onbekende
is, nemen wij het volgende uit de Berliner
Börsen-Zeitung over :
Voor de kamer voor strafzaken te Keulen verscheen
Martin Bosse, fabrikant van het baardontwikkeling smiddel
van Prof. Migargee, aangeklaagd wegens
bedrog. In zijn bekende reclames betiteld de aangeklaagde
zijn middel als zeker werkend doch aan
't slot vermeldt hij dat, wanneer bij doelmatige
aanwending geen resultaat wordt verkregen, de som,
voor het middel betaald, zal worden teruggegeven.
De prijs van een klein fleschje — nog geen 50 Pf.
waard — bedraagt 3 Mark.
De opgeroepen deskundigen waren eenstemmig
van oordeel, dat een middel tot ontwikkeling van het
haar niet bestaat, het hier bedoelde middel kon
slechts als huidprikkel werken.
De yoorgelezen verklaringen van de getuigen,
meestal afkomstig van jongelieden uit verschillende
plaatsen van Dnitschland, die zich in korten tijd
een fraaien baard wilden laten groeien, gaf herhaalde
malen aanleiding tot hilariteit. Een melkmuil
was voor het wondermiddel zóó in extase, dat
hij het benoodigde geld van zijn vader stal. De
meeste getuigen hadden natuurlijk het middel zouder
gevolg aangewend ; intusschen ontbrak het ook niet
aan tegenovergestelde verklaringen. Eén getuige
zelfs stelde zich voor aan de rechtbank met
een prachtigen vollen baard, dien hij beschouwde
als een product van het baardmiddel.
De beschnldiging nam aan, dat de z.g. Prof.
Migargee tot het rijk der fabels behoorde, waartegenover
de beklaagde verklaarde, dat hij, tot voor
zes jaar geleden van den thans gestorven Prof.
Migargee van Amerika een planten-extract had verkregen,
dat hij bij het bereiden van zijn middel
gebruikte.
De eisch was 4 maanden gevangenisstraf voor
BOSSE, terwijl voor een verkoopster van het middel,
die mede aangeklaagd was, 300 Mark boete werd
gevraagd.
De verdediger vroeg vrijspraak, daar men hier
niet met een valsche voorspiegeling van zaken te
doen had ; door de belofte van terugbetaling van
de kosten als 't middel niet hielp , welke terugbetaling
ook werkelijk had plaats gehad, had de beklaagde
zelf toegegeven, dat zijn middel niet in alle gevallen
en bij ieder persoon succes zou hebben. Het
gebruik van den naam „ Mirgargee" diende slechts
als reclamemiddel, zooals het dikwijls gebeurt, dat
men de namen van groote mannen als reclame
bezigt, ten bewijze waarvan de verdediger een groot
getal andere advertenties voorlas.
De rechtbank vond echter den beklaagde schuldig
aan bedrog en veroordeelde, hem, omdat hij reeds
vroeger 2 maal wegens dergelijke wetsovertredingen
was gestraft, tot een geldboete van 3000 Mark.
De rechter oordeelde, dat de valsche voorspiegeling
daarin bestond, dat de beklaagde in zijn advertenties
sprak van een middel van Prof. Migargee,
terwijl hij in werkelijkheid zelf moest toegeven,
dat hij in de laatste zes jaar niets meer van dien
professor had ontvangen. Wanneer ook dergelijke
annonces meermalen en ongestraft voorkwamen, dan
was dit toch geen reden om den beklaagde te straffen.
Op de wet rust de plicht, ook de dommen te beschermen,
(f)
De verkoopster werd vrijgesproken.
(t) Wij cursiveeren.
Weer eens Scott's Emulsie.
Zoo op gezetten tijd van 't jaar, op 't meest
gunstige tijdstip, komen de kwakzalvers weer uit
de hoeken. Tegen den winter zien we Crème Simon
en Crème Lange weer tegen winterhanden enz. te
voorschijn treden (tegenwoordig vermeerdert met
La Congoline van VICTOR VAISSŒR), worden de haverstroopraeparaten
weer meer geadverteerd en verveelt
PoweVs Balsem van anijszaad ons meer dan ooit.
Ook Scott's emulsie wordt opnieuw opgerakeld en
er gaat bijna geen dag voorbij waarop we ; in een
of ander blad, niet onthaald worden op een getuigschrift
van een Hooggeleerden of Zeergeleerden Heer,
die de waarde van Scott's emulsie hemelhoog verheft.
't Kan daarom geen kwaad dat wij, onder verwijzing
naar 't geen wij over dit middel in onze
maandbladen van Juni en Juli '91 en Januari '92
schreven, ook een getuigschrift van onze zijde
geven. Of SCOTT & BOWNE , LIMITED , dit getuigschrift
zullen laten overdrukken betwijfelen wij.
,Scott's emulsie", zoo wordt beweerd, „is te
beschouwen als de beste bereiding van Levertraan".
Leugen ; de samenstelhag van de emulsie, een
mengsel van levertraan, hypophosphieten en glycerine,
zooals zij op de étiquette is aangegeven, is niets nieuws,
maar zou toch misschien aan een goed praeparaat
het aanzijn kunnen geven ; ware het niet dat de
werkelijke samenstelling, zooals het scheikundig
onderzoek heeft geleerd, zoo aanmerkelijk van de
opgegevene verschilt. Men vergelijke zelf:
Opgegeven samenstelling :
50.0 pCt. zuivere levertraan
1.5 „ hypophosphieten
48.5 „ chemisch zuivere glycerine, gom en essence.
Gevonden samenstelling :
32.41 pCt. olie(waarvan slechts25—30 pct.levertraan)
0.48 „ tragacanth
1.76 „ kleverige stof (gom)
1.00 „ hypophosphieten
17.56 „ glycerine, gearomatiseerd met kaneelolie.
De rest bestaat uit water.
Neemt men in aanmerking dat juist op die
50 pCt. levertraan door de fabrikanten van Scott's
emulsie zoo uitdrukkelijk de aandacht wordt gevestigd
en dat die groote hoeveelheid aangenaam
smakende levertraan juist de hoofdfactor van het bewonderenswaardig
geneesmiddel moet zijn, dan kunnen
wij, afgaande op de analyse, gerust verklaren :
Scott's emulsie is te beschouwen als een van de
slechtste bereidingen van levertraan.
Men begrijpe ons wel ; wij trekken niet te velde
tegen de ingrediënten van Scott's emulsie, (levertraan
en hypophosphieten zijn geneesmiddelen, die
door de geneesheeren dikwijls met goed succes
worden voorgeschreven) maar tegen de wijze waarop
dit mengsel als iets bijzonders wordt aangeprezen
en wegens de leugens die de aanprijzing vergezellen.
Wil een geneesheer een emulsie van levertraan,
vermengd met hypophosphieten aan een zieke voorschrijven
, dan behoeft hij waarlijk niet bij de
buitenlandsche kwakzalvers terecht te komen. Elk
Nederlandsen apotheker zal, op zijn voorschrift, een
dergelijke emulsie gaarne bereiden , zelfs met 50 pet.
levertraan en meer en hij en de zieke kunnen dan
zeker zijn a dat zij een praeparaat verkrijgen, dat,
uit deugdelijke grondstoffen bereid, juist de samenstelling
bezit, die de. geneesheer verlangt en de
patiënt zal er nog goedkooper bij varen.
Wij hebben 'nog een ander attest voor Scott's
emulsie. Het is niet alleen een slechte bereiding
van levertraan — maar het is tevens een kwakzal­
versmiddel in den volsten zin des woords.
Scott's emulsie wordt aanbevolen als een allesgenezer
; longtering, bloedarmoede, verzwakking, verkoudheid,
klierziekte, griep, bezetting op de borst en
nog meerdere kwalen , zij moeten allen , zoo wordt
er gezegd — en door fraaie attesten bewezen —
voor Scott's emulsie wijken.
Maar nu vragen wij, voor de zooveelste maal, is
het mogelijk dat één middel bij zooveel geheel verschillende
kwalen als uitstekend geneesmiddel dienst
kan doen ?
Moet niet ieder denkend mensch het leugenachtige
van een dergelijke bewering in 't oog vallen
en hem terecht met wantrouwen tegen dusdanige
onfeilbare middelen vervullen ?
Scott's emulsie wordt vooral aanbevolen bij kinderziekten.
Wie zijn kinderen tegen ernstig gevaar
wenscht te behoeden sla onze waarschuwing tegen
dit middel niet in den wind.
Te veel spectakel voor een paar
ulevellen.
(Haverstroo-Pästilles).
Eenige weken geleden lazen wij de volgende
hartverheffende ontboezemingen op vier verschillende
plaatsen in een en 't zelfde no. van de
N. Bott. Ct.
„ een gelukkige glimlach verhelderde haar gelaat !
Ja, dat was het, wat zg zocht! Juist, dat was de naam!
Alewijn's Haverstroo-Pastilles, die het vorige jaar haar
neefje zoo goed tegen de hoest geholpen hadden, en die ze
nu haar kleintje zou geven. Alewijn's Haverstroo-Pastiles,
bereid met de echte kaneelolie . . . . . v. . . «J . .
(Adressen waar deze Haverstroo-Pastilles te verkrijgen zijn,
'zie pagina 4 aan den voet van dit blad.)"
„ . . fï.rM . en daar waar niets vermocht te helpen,
waren eenvoudig eenige zakjes Alewgn's Haverstroo-Pastilles,
van slechts 25 cent het zakje, voldoende om het hoesten te
verminderen, te doen wegnemen
(Adressen enz.)"
t arme, onwetende moeder, waarom
staat gfj uw naar adem hggend kind, dat vreeselgk door de ,
kinkhoest te lgden heeft, zoo hulpeloos aan te gapen, terwijl
£ e > door het geregeld geven der Alewijn's Baverstroo-
Pastilles het in uwe macht hebt, het kind spoedig te genezen
V. . .
(Adressen enz.)"
„ eene krampachtige hoest die hem,
sedert hg de influenza had, nog niet verliet, belette hem
met spreken voort te gaan ; hg nam uit het bg hem liggende
zakje een Alewijn's Haverstroo-Pastille, waarna het
hoesten onmiddellgk ophield, en met een heldere stem vervolgde
hg 38? !§|,. .
(Adressen enz.)"
Inderdaad een vreemde wijze van reclame, die
echter niet oorspronkelijk is. In de talrijke boekjes,
door buitenlandsche kwakzalvers de wereld ingezonden,
vindt men meermalen dergelijke aangrijpende
verhalen. Maar, wij moeten het bekennen,
de firma ALEWJJN doet haar best ; er behoort een
zekere kunstvaardigheid toe om het publiek zoover
te brengen, dat het zeer gewone ulevelletjes voor
25 ct. het hektogram koopt. Het kan toch bij
den koekbakker veel goedkooper terecht.
Want dat die Ha verst roopastilles geen bijzondere
waarde hebben, al zijn zij ook met een afkooksel van
het als geneesmiddel niets beteekenend haverstroo
gemaakt, nebben wij reeds in onze nos. van Januari,
Februari en Maart 1891 aangetoond.
Of de methode, door Alewijn thans gevolgd,
succes zal hebben ?
Wij betwijfelen het ; ons publiek is op het punt
van geneesmiddelen zeer lichtgeloovig, maar dat het
zóó dwaas zou zijn, dat het de bovenstaande annonces
als iets anders zou beschouwen dan brutale „ humbug"
. . . neen, dat wil er bij ons niet in.
Wij houden het er voor dat de firma Alewijn
te veel spektakel voor hare ulevelletjes heeft gemaakt
; zij heeft zich te veel bloot gegeven.
Correspondentie.
— Als nieuwe leden met 1 Januari 1893 zgn toegetreden :
de heeren A. Veenhuizen te 's H age;
H. C. J. Muller te- Amsterdam.
— Aan allen, die ons de Shaker-Bevue toezonden, onzen
dank.
— H. v. G. Jr. te L. In dank ontvangen.
— P. A. C. te 'j£ Het haarwater van Prof'. Pekelharing
bestaat uit 2 gram salicylzuur en 20 gram glycerine, opgelost
in 180 gram verdunden spiritus.
— A. K. te *s H. Er zal in 't vervolg voor gezorgd worden
, dat het Maandblad niet meer op Zondag wordt verzonden.
— Br. W. te M. Dank voor de toezending van de Börsen- .
Zeitung. Wg houden ons verder aanbevolen.
— G. B. te Z. Ook wg hebben de artikelen in de Zutphensche
Courant : Be Heden „van de groote trom" met genoegen
gelezen en vestigen er gaarne de aandacht op. De
| stukken zgn te groot en behandelen ook andere zaken dan
kwakzalverg met geneesmiddelen, dan dat wg ze in ons
blad kunnen overnemen, en een gedeeltelijke overname gaat
niet, zonder de artikelen uit hun verband te rukken.
— C. W. te A. Onze meening over La Congoline (ook
zonder onderzoek, daartoe ontbreekt ons nog de tgdj is alles
behalve gunstig. Een middel, dat in twee dagen ttfds
radicaal winterhanden geneest bestaat o. i. niet, en hij, die
zoo iets belooft, maakt zich schuldig aan het beoefenen
van kwakzalverij.
Indien Victor Vaissier, de groote man van de Congo-zeep
en de uitvinder van de Congoline, dit laatste, evenals de
zeep, als een toilet-artikel had aanbevolen, dan was hij in
zgn vak gebleven, en hadden wg geen aanleiding gevonden
ons met de zaak te bemoeien, maar nu hg zich op den weg
der geneeskunde begeeft, zullen wg spoedig het een en ander
over dit radicaal middel mededeelen.
P. A. J. te M. Met personen, die zelf Gléban's artikelen
verkoopen, treden wg niet in debat.
J. de L. L. te A. Uw brief is te laat ontvangen. In het
volgend no. zullen wg deze belangrgke quaestie eenigszins
uitvoerig bespreken. Volg voorloopig den raad van den
geneesheer, ofschoon ons zoo'n raad bevreemdt.