12.09.2013 Views

1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ine te berei<strong>de</strong>n, die, <strong>de</strong>sgewenscht, veel meer levertraan<br />

kan bevatten en juist die hoeveelhe<strong>de</strong>n<br />

inhoudt die <strong>de</strong> geneesheer <strong>de</strong>nkt te geven ?<br />

Tegenover <strong>de</strong> attesten van Dr. LE RÜTTE , Dr.<br />

W. F. UNIA STEYN PAVÉ en E. DONKERSLOOT, in het<br />

reclame-boekje opgenomen, plaatsen wij <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong><br />

verklaring van Dr. ZEEHÜIZEN, reeds vroeger door<br />

ons meege<strong>de</strong>eld.<br />

Dr. Z. verklaart nl., dat hij, op grond van hetgeen<br />

omtrent <strong>de</strong> samenstelling van Scott's Emulsie is<br />

meege<strong>de</strong>eld, „zich gerechtigd acht te waarschuwen teagen<br />

het voorschrijven <strong>de</strong>zer Emulsie, daar het oliege-<br />

„ halte van dit praeparaat, evenals van zoovele<br />

„ an<strong>de</strong>re speciality's, groote schommelingen aanbiedt,<br />

;;en het hoofdbestand<strong>de</strong>el een an<strong>de</strong>re is dan <strong>de</strong><br />

„medicus bedoelt. Het mid<strong>de</strong>l is ook onevenredig duur.<br />

„Wil men een mengsel van ol.olivarum en ol.<br />

„jecoris aselli toedienen, dan kan men dit vrij wat<br />

„goedkooper en zeker<strong>de</strong>r door <strong>de</strong>n gewonen apotheker<br />

doen geschie<strong>de</strong>n."<br />

Wij voegen daaraan toe : men zij dus niet zoo<br />

dwaas, zijn geld weg te werpen ten voor<strong>de</strong>ele van<br />

<strong>de</strong>n Engelschen kwakzalver en zijne Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />

ver<strong>tegen</strong>woordigers en beschouwe het „Onmisbaar<br />

in elke huishouding," op <strong>de</strong>n omslag van het boekje<br />

voorkomen<strong>de</strong>, als een leugenachtige reclame.<br />

Een ou<strong>de</strong> beken<strong>de</strong>?<br />

Van eenige heeren uitgevers van Dag- en Weekbla<strong>de</strong>n<br />

werd ons, met verzoek om inlichting, een<br />

circulaire toegezon<strong>de</strong>n, waarbij een zekere ALBERT<br />

PA-RLAGHY, <strong>de</strong> plaatsing van on<strong>de</strong>rstaan<strong>de</strong> advertentiën<br />

verzocht :<br />

„Epilepsie.<br />

Kramp- en Zenuwlij<strong>de</strong>n<strong>de</strong>n zekere genezing<br />

naar <strong>de</strong> eenigste , duizendmaal beproef<strong>de</strong> metho<strong>de</strong>.<br />

Behan<strong>de</strong>ling per brief na inzending van een uitvoerig<br />

bericht, dat met postzegel voor antwoord te<br />

adresseeren: OFFICE SANITAS<br />

57, Boulevard <strong>de</strong> Strasbourg PARI S."<br />

„Asthma.<br />

Longziekte, wor<strong>de</strong>n genezen. Deze metho<strong>de</strong> , die<br />

snel en zeker werkt, wordt veelvuldig als uitstekend<br />

erkend. Na vier weken is reeds vooruitgang merkbaar.<br />

Voor uitvoerige inlichtingen wen<strong>de</strong> men zich per<br />

brief, waarin postzegels voor antwoord, tot<br />

OFFICE SANITAS<br />

57, Boulevard <strong>de</strong> Strasbourg PARI S."<br />

Nu, wij aarzelen geen oogenblik, die „office<br />

sanitas" als een kwakzalvers-inrichting te beschouwen,<br />

want ie<strong>de</strong>r, die belooft epilepsie per brief te<br />

behan<strong>de</strong>len, verdient <strong>de</strong>n naam van kwakzalver, zooals<br />

wij reeds, ook voor an<strong>de</strong>re ziekten, meermalen<br />

hebben betoogd.<br />

Wij ra<strong>de</strong>n dus ie<strong>de</strong>r af zich met <strong>de</strong>ze „office"<br />

in verbinding te stellen, en zich niet door <strong>de</strong> advertentiën,<br />

die wij reeds in eenige bla<strong>de</strong>n zagen ,<br />

te laten verlokken om daar hulp te zoeken. De<br />

beurs en <strong>de</strong> gezondheid zullen er wel bij varen.<br />

Maar ook zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> „behan<strong>de</strong>ling per brief" is<br />

er meer, dat ons wantrouwen opwekt. De naam<br />

Albert Parlaghy, of liever <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> namen geschei<strong>de</strong>n<br />

Albert en Parlaghy prijken niet voor het eerst<br />

in dit Maandblad. Reeds in 1882 of 1883 (men<br />

zie o. a. het Januari-nommer van 1883) bij <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling<br />

van een kwakzalversmid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> vallen<strong>de</strong><br />

ziekte (epilepsie), Auxilium Orientis, was <strong>de</strong> vorige<br />

Redactie verplicht te waarschuwen <strong>tegen</strong> <strong>de</strong> personen<br />

, die dit mid<strong>de</strong>l (broom-kalium) op schan<strong>de</strong>lijke<br />

wijze exploiteer<strong>de</strong>n.<br />

Wat bleek uit die waarschuwing ?<br />

De compagnieschap, die <strong>de</strong> zaak dreef, eerst te<br />

München gevestigd en later te Parijs, bestond in<br />

<strong>de</strong> eerstgenoem<strong>de</strong> plaats uit iemand zich noemen<strong>de</strong><br />

Dr. SYLVIUS BOAS , die <strong>de</strong>n geneeskundigen raad<br />

heette te geven en uit een zoogenaam<strong>de</strong>n boekhan<strong>de</strong>laar<br />

PARLAGHY, die <strong>de</strong> verzending <strong>de</strong>r brochures<br />

en van het auxilium op zich nam.<br />

In Parijs ging het an<strong>de</strong>rs; wij nemen hier het<br />

in Januari 1883 geschreven over :<br />

»Als kok en bottelier te zamen kijven, dan weet<br />

men waar <strong>de</strong> boter blijft," zegt het spreekwoord,<br />

dat ook hier zijn toepassing vindt. Zeker niet in<br />

<strong>de</strong> beste verhouding is het tweetal te Parijs geschei<strong>de</strong>n<br />

om elk op eigen hand <strong>de</strong> affaire voort te<br />

zetten. Om elkaar te bena<strong>de</strong>elen, schrijft ons <strong>de</strong><br />

vroegere boekhan<strong>de</strong>laar, die thans <strong>de</strong>n naam van<br />

Dr. ALBERT heeft aangenomen, dat hij niets te<br />

maken heeft „met <strong>de</strong>n zoogenaam<strong>de</strong>n Dr. SYLVIUS<br />

BOAS , die volstrekt geen geneesheer is, maar een<br />

diploma van doctor in <strong>de</strong> wijsbegeerte uit Phila<strong>de</strong>lphia<br />

heeft laten komen en trouwens ook on<strong>de</strong>r<br />

dien naam te Parijs onbekend is, daar hij niet eens<br />

voorkomt in <strong>de</strong> uitvoerige adresboeken dier stad,<br />

waarin toch elk schoenmaker een plaats heeft ;"<br />

en van <strong>de</strong>n an<strong>de</strong>ren kant waarschuwt diezelf<strong>de</strong>,<br />

zich noemen<strong>de</strong> BOAS , zijne patiënten om zich niet<br />

te laten beetnemen door zijn vroegeren „ Brochurenversen<strong>de</strong>r<br />

Parlaghy, jetzt Brachfeld, welcher von hier<br />

(Paris) aus, unter <strong>de</strong>n angenommenen Nahmen Dr.<br />

Bella, Prof. Albert, u. s. w., die Patienten zu beschwin<strong>de</strong>ln<br />

sucht."<br />

In het meergenoemd Maandblad wordt vervolgens<br />

uit gevoer<strong>de</strong> briefwisseling aangetoond (<strong>de</strong><br />

fransche professor ALBERT schreef nog steeds Duitsch,<br />

evenals toen hij als PARLAGHY te München woon<strong>de</strong>)<br />

dat men in <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> verkoopers van het auxilium<br />

orientis twee groote kwakzalvers voor zich heeft.<br />

Plaatsruimte belet ons, voorloopig, <strong>de</strong>ze ver<strong>de</strong>re<br />

onthullingen over te nemen — maar wij vragen<br />

ie<strong>de</strong>r, die het bovenstaan<strong>de</strong> gelezen heeft of wij niet<br />

gerechtigd zijn verband te zoeken tusschen <strong>de</strong> namen<br />

ALBERT en PARLAGHY, die, gedragen door een en<br />

<strong>de</strong>nzelf<strong>de</strong>n persoon, dien<strong>de</strong>n om een mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong><br />

epilepsie aan <strong>de</strong>n man te brengen en dien van<br />

ALBERT PARLAGHY, die thans zekere genezing van<br />

epilepsie aanbeveelt?<br />

Anti-stiff<br />

Er is geen gebied waarvan <strong>de</strong> kwakzalvers zich<br />

niet meester maken. Nu het wielrij<strong>de</strong>n <strong>tegen</strong>woordig<br />

zooveel wordt beoefend was er alweer een goe<strong>de</strong><br />

gelegenheid om een smeerseltje in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l te<br />

breagen, bijzon<strong>de</strong>r geschikt om <strong>de</strong> spieren te versterken<br />

en die gelegenheid heeft dan ook een<br />

Engelschman, JOZEPH WILSON te Chislehurst, aangegrepen<br />

om zijn Anti-stiff in <strong>de</strong>n han<strong>de</strong>l te brengen<br />

en ook reeds hier te lan<strong>de</strong> te introduceeren. De<br />

fabrikant noemt het mid<strong>de</strong>l een bewon<strong>de</strong>renswaardig<br />

praeparaat, zooals er tot nu toe nog nooit een<br />

geweest is en dat zich van alle bestaan<strong>de</strong> oliën en<br />

smeersels on<strong>de</strong>rscheidt zoowel door samenstelling als<br />

door werkzaamheid.<br />

Is dit waar ? Volgens het on<strong>de</strong>rzoek van ons lid,<br />

<strong>de</strong> heer J. J. HOFMAN, apotheker te Rotterdam, is<br />

Anti-stiff paars gekleur<strong>de</strong> natronzeep, die, behalve<br />

een. vrij groote hoeveelheid water, ook nog een overmaat<br />

van natron (soda.) — ongeveer 2 percent —<br />

bevat, m. a. w., het won<strong>de</strong>rmid<strong>de</strong>l is niets an<strong>de</strong>rs<br />

dan slecht berei<strong>de</strong>, onzuivere zeep.<br />

Voor een klein doosje van dit onzuivere product<br />

betaalt men 30 cent, zeker 10 maal te veel, en<br />

berokkent zich nog lichamelijk scha<strong>de</strong> op <strong>de</strong>n koop<br />

toe. Want, hoe gezond het wasschen met een<br />

zuivere zeep ook moge zijn, en welke goe<strong>de</strong> uitwerking<br />

dit ook op <strong>de</strong> spieren moge hebben (wat<br />

wij trouwens niet van <strong>de</strong>n Engelschman behoeven<br />

te leeren) dit is zeker dat het veelvuldig gebruik<br />

van een zeep, die 2 proc. ongebon<strong>de</strong>n natron bevat,<br />

op <strong>de</strong>n duur ongetwijfeld na<strong>de</strong>elig op <strong>de</strong> huid moet<br />

werken.<br />

Wij vin<strong>de</strong>n het onnoodig meer woor<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong>ze<br />

kwakzalverij te beste<strong>de</strong>n. Het scheikundig on<strong>de</strong>rzoek<br />

spreekt dui<strong>de</strong>lijk en waarschuwend genoeg.<br />

Wie <strong>de</strong>n schoen past, trekke hem aan !<br />

*Een eigenaardig kijkje, zoo lezen wij in het<br />

Weekbl. van het Ne<strong>de</strong>rl. Tijdschr. v. Greneesk., in<br />

<strong>de</strong> positie van <strong>de</strong>n Arts in Denemarken en Noorwegen<br />

wordt ons gegund bij het doorlezen <strong>de</strong>r volgen<strong>de</strong><br />

„Collegiale bepalingen", zooals die op <strong>de</strong> in<br />

Augustus 1.1. te Trondhjen gehou<strong>de</strong>n Algemeene<br />

Verga<strong>de</strong>ring van <strong>de</strong> „Vereeniging van Noorsche<br />

Geneeskundigen" met 71 <strong>tegen</strong> 26 stemmen zijn<br />

vastgesteld.<br />

Hierna wordt in een twaalftal artikelen <strong>de</strong> verhouding<br />

aangegeven, die voor een waardige uitoefening<br />

van <strong>de</strong> geneeskundige praktijk passen<strong>de</strong> is,<br />

zoowel <strong>tegen</strong>over het publiek als tusschen <strong>de</strong> geneeskundigen<br />

on<strong>de</strong>rling, 't Strekt waarlijk <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsche<br />

geneeskundigen niet tot eer, dat vooral<br />

<strong>de</strong> bei<strong>de</strong> eerste artikelen, die wij hier overnemen,<br />

ook tot waarschuwing van sommigen on<strong>de</strong>r hen<br />

geschreven schjjnen te zijn :<br />

Art. 1. Het is bene<strong>de</strong>n <strong>de</strong> waardigheid van <strong>de</strong>n<br />

arts , om zich met kwakzalvers te associëeren, om<br />

te praktiseeren met „arcana" (universeel-mid<strong>de</strong>len)<br />

van eigen vinding of om geneesmid<strong>de</strong>len en behan<strong>de</strong>lingsmetho<strong>de</strong>n<br />

geheim te hou<strong>de</strong>n, om attesten<br />

af te geven als aanbeveling van arcana.<br />

I Art. 2. Het is bene<strong>de</strong>n <strong>de</strong> waardigheid van <strong>de</strong>n<br />

arts , om zijn toevlucht tot professioneele reclames<br />

te nemen , tenein<strong>de</strong> dé opmerkzaamheid op zich te<br />

vestigen, hetzij dit geschiedt door aanplakken, rondzen<strong>de</strong>n<br />

van kaarten en circulaires, door het aanbie<strong>de</strong>n<br />

van radicale genezing, het openbaar maken<br />

van kuren of operaties in dagbla<strong>de</strong>n | of toelaten<br />

dat zoo iets gedaan wordt, door zijn meening ten<br />

opzichte van medische of chirurgische vraagpunten,<br />

door referaten in couranten te doen uitkomen , te<br />

pronken met zijn kuren en geneesmid<strong>de</strong>len, zich<br />

getuigschriften van bekwaamheid te verschaffen of<br />

<strong>de</strong>ze uit te lokken.<br />

Correspon<strong>de</strong>ntie.<br />

Als nieuwe le<strong>de</strong>n zijn toegetre<strong>de</strong>n :<br />

Als le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Afd. Dordrecht en Omstreken :<br />

De Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, Departement<br />

Dordrecht.<br />

De heeren : Gr. C. Bosch, tandarts, te Dordrecht.<br />

A. A. Colombjjn, Direct. Levensv.-Maats. te Dordrecht.<br />

A. J. Lebret, Fabrikant, te Dordrecht.<br />

W. van Schaar<strong>de</strong>nburg, Wethou<strong>de</strong>r te Dordrecht.<br />

M. van Zanten, Distillateur, te Dordrecht.<br />

Yer<strong>de</strong>r <strong>de</strong> heeren: Gr. Doms e iff en, Med. Doet., te Amsterdam.<br />

J. A. Smits Jr., Semi-arts, te Amsterdam.<br />

Johs. A. Wartena, Theol. Cand. te Amsterdam.<br />

Dr. R. Maas, te Hoofddorp, Haarlemmermeer.<br />

G. J. Koning, Apotheker, te Buss urn.<br />

J. M. v. JE. te D. Huls-Balsem is besproken in no. 10,<br />

7en jaargang en no. 4, lOen jaargang. Blijkt uit uwe, ons<br />

toegezon<strong>de</strong>n biljetten, dat RUITENBEEK te Rotterdam en<br />

BOKKELKAMP te Haarlem <strong>de</strong> personen zijn , „die <strong>de</strong> zon<strong>de</strong>rlinge<br />

kracht, <strong>de</strong>ugd en eigenschap van <strong>de</strong>zen balsem in geheel<br />

Ne<strong>de</strong>rland en Duitscnland hebben bekend gemaakt,"<br />

er zijn ons nog meer<strong>de</strong>re personen bekend, die, met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong><br />

briefjes, waarin <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> namen van genezen personen<br />

voorkomen, zich somwijlen als fabrikant, somwijlen als verkooper<br />

van <strong>de</strong>n balsem voordoen. Al die personen schijnen<br />

<strong>de</strong> briefjes van elkaar na te drukken, evenals bij Haarlemmerolie.<br />

De balsem blijkt niet altijd op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> wijze vervaardigd<br />

te zgn; by één on<strong>de</strong>rzoek had hg ongeveer <strong>de</strong> samenstelling<br />

van <strong>de</strong> althéa-zalf <strong>de</strong>r apotheken, bij een an<strong>de</strong>r on<strong>de</strong>rzoek<br />

werd" ook vaseline aangetoond.<br />

Dergelijke balsems en pleisters — er zijn er verschei<strong>de</strong>ne<br />

in ons land — doen, direct en indirect, meer kwaad dan<br />

men vermoedt. Menige uitwendige ongesteldheid is door<br />

<strong>de</strong>ze mid<strong>de</strong>len reeds verknoeid ; het zgn gevaarlijke huismid<strong>de</strong>len<br />

, die, omdat zij schijnbaar niet duur zijn, helaas<br />

nog veel aftrek vin<strong>de</strong>n, 't Is moeilijk, juist bij die huismid<strong>de</strong>len,<br />

het publiek van het dikwijls gevaarlijke te overtuigen.<br />

Het is niet verbo<strong>de</strong>n het Ne<strong>de</strong>rl. wapen op die briefjes<br />

te laten afdrukken.<br />

H. B. te A. Nu <strong>de</strong> influenza weer eenigszins heerscht,<br />

beveelt ie<strong>de</strong>r kwakzalver weer ztfn mid<strong>de</strong>l daar<strong>tegen</strong> aan.<br />

Hieruit kunt ge dus begrijpen, dat het <strong>de</strong> lui slechts om<br />

het geld te doen is. Een aftreksel van haverstroo als geneesmid<strong>de</strong>l<br />

by influenza aan te bevelen is bespottelijk.<br />

C. J. K. te B. Van die pillen is ons niets bekend. Wees<br />

zoo goed ons daarvan na<strong>de</strong>r op <strong>de</strong> hoogte te stellen.<br />

O. B. te L. W. H. Z. te D. Een beantwoording van<br />

Uw vraag omtrent <strong>de</strong> circulaire van Parlaghy, vindt gg in<br />

dit nommer.<br />

J. B. te B. Dank voor <strong>de</strong> toezending, wg hou<strong>de</strong>n ons<br />

aanbevolen.<br />

Gr. B. te B. Op uw vraag waarom DAVENPOBT zichzelven<br />

niet geneest, moeten wg het antwoord schuldig blijven.<br />

Mogelijk is het, dat zgn ongesteldheid juist niet voorkomt<br />

on<strong>de</strong>r het onnoemelgk aantal kwalen, welke <strong>de</strong> Sequah'smid<strong>de</strong>len<br />

heeten te genezen. Wat Davenport geantwoord<br />

zou hebben, als een an<strong>de</strong>r, met <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> ziekte als waaraan<br />

D. ly<strong>de</strong>n<strong>de</strong> is, bg hem om hulp gekomen was, — bg hem, die<br />

belooft met zijne mid<strong>de</strong>len, liesbreuken en vallen<strong>de</strong> ziekte<br />

te zullen genezen, zie, dat weten wg evenmin als gg.<br />

— Veel moest, wegens plaatsgebrek, blgven liggen.<br />

Herhaal<strong>de</strong> waarschuwingen.<br />

Teercapsules van Guyot. Nadat <strong>de</strong> geneeskun<strong>de</strong><br />

vroeger nog al gebruik van teer en teerwater had gemaakt,<br />

heeft zg <strong>de</strong>ze <strong>tegen</strong>woordig grooten<strong>de</strong>els laten<br />

varen, daar an<strong>de</strong>re stoffen beter <strong>de</strong> vereischte werking<br />

te weeg brengen, al kunnen <strong>de</strong> teerbereidingen somtgds<br />

eenig nut doen. Indien <strong>de</strong> geneesheer <strong>tegen</strong>woordig<br />

nog teer of teeraitreksel wil laten gebruiken, kan<br />

hij bij ie<strong>de</strong>ren apotheker dit tot teerpillen laten verwerken.<br />

De capsules bestaan uit teer met een laagje gelatine<br />

omgeven. Bij een geringe verkondheid, die echter<br />

ook zon<strong>de</strong>r geneesmid<strong>de</strong>len, indien men een goe<strong>de</strong>n leefregel<br />

volgt, gemakkelgk geneest, kan het gebruik van<br />

enkele capsules geen kwaad. Veel heil verwachte men<br />

echter niet van teer en niet ie<strong>de</strong>r ga op goed geluk aan<br />

't slikken. Men zij met 't gebruik voorzichtig. Teer is<br />

in 't geheel niet een zoo onscha<strong>de</strong>lgke stof als het door<br />

Guyot en zgn opvolgers genoemd wordt. Terwijl sommige<br />

menschen verschei<strong>de</strong>ne teercapsules zon<strong>de</strong>r scha<strong>de</strong><br />

schijnen te kunnen gebruiken, zijn ons verschei<strong>de</strong>ne<br />

gevallen voorgekomen, waarin het gebruik, zelfs van<br />

een of twee stuks, onpasselijkheid te weeg bracht.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!