1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

langzaam uit te roeien. Alleen door een degelijk
onderwijs, waarin nooit een te groote plaats kan
worden ingeruimd aan de wetenschap der natuur
— een vereischte, dat de positieve geest van onzen
tijd begint te beseffen — is het mogelijk, de menigte
Voor zulke beklagenswaardige dwalingen te behoeden
en nauwkeuriger gedachten in haren geest te doen
dringen. Wanneer zij eenmaal zal begrepen hebben,
dat slechts hij, die zich door ernstige studie met
de inrichting van het menscbelijk lichaam vertrouwd
maakte, in staat is te helpen, wanneer in dat organisme
storingen plaats grijpen, dan zal de op wonder en
toeval gegronde therapie hebben uitgediend."
Ware woorden ! Mogen zij, die in deze dingen
iets te zeggen hebben, ze ter harte nemen !
Ik eindig dit opstel met de aanhaling van de
laatste woorden van een door mij ingezonden stuk
in „de Amsterdammer 1 ', Dagblad van Nederland,
van 6 dezer : „Zooals tegenwoordig de kwakzalverij
in ons land frank en vrij wordt uitgeoefend wordt
't een schande voor Nederland ! 't Heet, dat we,
ver boven andere natiën verheven, de vaan der
wetenschap hoog houden, 't wordt ons ten minste
op school zoo geleerd en we dulden de praktijken
van Sequah, Goolam Kader en consorten, 't Is fraai !"
Haarlem, 8/8 '92. WILLEM F. O VERHOFF.
Berichten.
De assistent van Goolam Kader te zoek. Het Rijks
Politieblad bevat onder de bekendmakingen het volgende :
Bij de zittingen van den zoogenaamden Arabischen
oogarts Goolam Kader, kortelings wegens het onbevoegd
uitoefenen der geneeskunde, bij herhaling gepleegd,
door den kantonrechter te Amsterdam veroordeeld, heeft
eenigen tijd ge ad s is teer d een persoon, circa 40 jaar
ond, vrij gezet, sterk gebouwd, lengte gewoon, aangezicht
breed en opgezet, haar blond en dun (schier
kaalhoofdig), knevel donkerblond , als heer gekleed,
dragende een donker gekleurd lint als yan eens decoratie
in het knoopsgat, zich noemende Anema, arts van
Scheveningen, doch eigenlijk geheeten Daniël Adriaan
Zwigtman van Noppen, geb. 28 Dec. 1851 te Kruiningen.
Achtereenvolgens woonde hij te Kralingen als
houthandelaar, en te Rotterdam, waar hij in 1884
wegens bedrog ten nadeele van een firma in houtwaren
werd aangeklaagd en de rechtbank hem in Februari
1888 failliet verklaarde, waarna hij handelde in vijlen,
om weder in Maart 1889 beklaagd te worden van zich
by dien handel valschelijk voor rijksambtenaar te hebben
uitgegeven.
Ook trad by bij tusschenpoozen op als magnetiseur
te Amsterdam, Haarlem en elders, terwijl hij zich nog
andere namen, als die van Hobson, gaf. Van hem
bestaan photographieën, waarop hij voorkomt in het
gala-costuum van adsident-resident in Ned. Oost-ïndië.
Ofschoon op even meesterlijke als onbeschaamde wijze
den schijn aannemende van geneeskundige, mist bij
daartoe de bevoegdheid. Na zich te hebben schuldig
gemaakt aan valschheid in een authenthiek stuk, is
.Zwigtman van Noppen sedert de laatste week uit
Zandvoort, waar hij verblijf hield, voortvluchtig. Bovendien
wordt genoemden persoon het onbevoegd uitoefenen
der verloskunde en verschillende valschheden in onderhandsche
geschriften ten laste gelegd.
De commissaris van politie in de Ie sectie (bureau
voormalige St. Pietershal) te Amsterdam verzoekt aanhouding.
(Handetsbl.)
Gedood door teerpillen. Te Gentbrugge nam iemand
•50 teerpillen in, om maar vlug van den hoest af te
komen ; hij moest die daad met den dood bekoopen.
Hoevelen hebben reeds nadeelige werking van het
gebruik van teerpillen ondervonden, van wie uien het
alleen niet weet, omdat de dood niet daarop is gevolgd.
Eau de Liene van E. Guesquin. De verkoop van
dit sterk lood-houdend haarwater is in Triest verboden.
Publicaties van den Plaatselijken Gezondheids-raad te
Karlsruhe : RICHARD MOHRMANN, vroeger horlogiemaker,
later bediende bij een photograaf, voor wiens lintwormmiddel
en andere kuren, berekend op het exploiteeren
van het publiek, wij reeds meermalen hebben gewaarschuwd,
is, na herhaalde malen veroordeeld te zijn,
thans opnieuw veroordeeld door het „Landgericht" te
Keulen tot 6 maanden gevangenisstraf en 1550 mark
boete, wegens bedrog, het aankondigen van gehehnmiddelen
en onbevoegd verkoopen van geneesmiddelen,
— door het „Landgericht" te Stettin tot 2 maanden
gevangenisstraf, wegens bedrog in 15 gevallen — en
in Hamburg tot 30 mark boete, wegens onbevoegde
uitoefening der heelkunde.
Thans vestigt hij weer de aandacht op zijn persoon,
door het verspreiden van een brochure over „het ontstaan,
de verbreiding, doel en genezing der influenza".
De in die brochure bevatte mededeelingen zijn volkomen
waardeloos en somtijds zelfs vol onzin.
Wij waarschuwen opnieuw voor de ondernemingen
van RICHARD MOHRMANN.
Karlsruhe, U Juli 1892.
In de alhier verschijnende bladen wordt door een
zekeren FRIEDRICH MEIJER te Munster een brochure aanbevolen
, -waarin lijders aan waterzucht en asthma,
nierzieken en personen die last van het vet hebben,
raad en hulp wordt aangeboden. Deze brochure bevat
een onwetenschappelijke beschrijving van de verschillende
aanleidingen tot waterzucht in het menscbelijk
lichaam en loopt uit op een aanbeveling van het
„Antïhijdropsine" van Dr. Bödiker. Deze ^Antibydropsine",
waarvan een flesch (van 200 gr. inhoud) 6 mark
kost, bestaat uit een alcoholisch aftreksel van rhabarber,
gentiaan, kalmoes- en galangawortel, guajac-hars, sassafrashout
en beerendruif-bladen.
De werking van het middel is inderdaad een lazeerende
en kan daarom, somwijlen, bij waterzuchtigen van eenigen
dienst zijn. Daar echter waterzucht steeds haar
oorzaak heelt in een ernstige verstoring der organen,
is de aanbeveling van de „ Antihydropsine" als geneesmiddel
van waterzucht bezijden de waarheid, daar dit
middel de oorzaak der kwaal geenszins kan wegnemen.
Wij waarschuwen wederom voor het gebruik van
dergelijke middelen zonder geneeskundigen raad.
Karlsruhe, 11 Juli 1892.
De Plaatselijke Gezondheidsraad.
(w. g.) SIEGRTST
ZIEGLBR.
Sequah... en de Cholera.
Wie onzer lezers nu een vergelijking tusschen
die twee kwalen denkt te lezen, wie nu van ons
denkt te vernemen welke van beide het ergst is,
zal zich teleurgesteld zien. Het was misschien niet
onaardig dit thema eens nader uit te werken —
maar ons ontbreekt de lust daartoe. Slechts noode
en uit plichtbesef komen wij weer op die maatschappij
terug ; wij zijn daartoe genoodzaakt door de
reclame, met het opschrift „De Cholera", die wij
tegenwoordig dagelijks in onze bladen voor oogen
hebben.
Van die reclame willen wij slechts de volgende
zinsneden overnemen : n Beschouwt men nu dat eene
specie van cholera juist uitgebroken is, helaas! in
een groot aantal onzer steden en dorpen, dan zal
iedereen wel dringend verplicht zijn om onmiddellijk
voorbehoedende maatregelen te nemen tegen het ijselijke
gevaar dat ons bedreigt. „ Wij haasten ons het
publiek te berichten — en onbetwistbare proeven hebben
getuigenis daarvan gegeven — dat Sequah's Onmiddellijke
Verlichting boven alle andere bekende
geneesmiddelen uitschijnt als het eenig specifiek, onfeilbaar
en veilig middel tegen aanvallen van cholera,
wat ook de oorsprong dier besmettelijke ziekte zijn
moge." (*)
Is er, vragen wij, meer noodig om de „onmiddellijke
verlichting" als een hoogst gevaarlijke kwakzalverij
te bestempelen?
Ieder die iets weet omtrent cholera, hare verspreiding
en de daarbij toe te passen behandeling,
(en die kennis kan tegenwoordig iedereen verkrijgen,
al is hij geen geneeskundige) weet tevens, dat een
„veilig middel tegen aanvallen van cholera' 1 niet in
geneesmiddelen te zoeken is en zal het met ons eens
zijo wanneer wij het een misdaad noemen, het
publiek af te houden van het nemen van de noodige
voorzorgsmaatregelen, door een of ander bekend of
geheim geneesmiddel „als het eenig specifiek, onfeilbaar
en veilig middel" aan te bevelen.
Het is onverschillig waaruit dit middel bestaat,
de aanbeveling is schandelijk. In tusschen hebben
wij, niet voor ons (onze overtuiging is, in deze,
gevestigd,) maar om de beschuldiging van voorbarigheid
in ons oordeel te ontgaan, het middel
aangekocht en vonden zij onzen geachten medewerker,
den heer L. VAN ITALLIE, apotheker te Rotterdam,
bereid, het onderzoek daarvan op zich te nemen.
Volgens dit onderzoek bestaat de hoofdmassa uit
een zoete stof, waarschijnlijk extract van graswortel
of zoethout. Met zekerheid konden worden aange-
(*) Wjj cursiveeren. RBD.
toond : pepermunt-olie, kamfer, spiritus en chloroform^
terwijl smaak en reuk nog op gember en spaansche
peper wezen.
Het is voor den deskundige duidelijk, dat dit
mengsel geen voorbehoedmiddel tegen cholera kan
zijn, dat het leugen is wat daarvan wordt verteld.
Men vrage het slechts aan ieder, die op de hoogte
is van den tegenwoordigen stand der wetenschap
met betrekking tot cholera, en wij twijfelen geen
oogenblik of het antwoord zal met ons oordeel overeenstemmen.
Men zal ons misschien tegenwerpen dat de
„ Onmiddellijke Verlichting' 1 slechts dan moet gebruikt
worden, wanneer men reeds door de cholera is
aangetast, dus niet als voorbehoedmiddel, en dat dit
de bedoeling der Sequah-maatschappij is. Wij
gelooven het niet en kunnen het uit de reclame
ook niet lezen (ofschoon ze aan duidelijkheid te
wenschen overlaat), maar toegegeven dat het zoo is,
dan nog hebben wij geen woorden genoeg om de
handelingen der maatschappij te veroordeelen.
Zoo ergens, dan is juist bij aanvallen van cholera
de spoedige hulp van' een geneesheer een eerste
voorwaarde van mogelijk herstel. Wanneer men
die hulp vertraagt, door de lijders op eigen hand
middelen te laten slikken, begaat men o. i. een
onverantwoordelijke daad. En welke middelen?
De pepermuntolie daargelaten, die misschien in dit
geval geen kwaad doet, geeft men den lijder de
hoogst- sterk werkende kamfer en de zwaar vergiftige
chloroform. Inderdaad, bij eenigszins ruim gebruik,
heeft men kans aan iets anders te sterven dan aan
cholera.
Wij moeten dus met alle kracht, die in ons is,
waarschuwen tegen deze nieuwste kwakzalverij der
Sequah-maatschappij; deze laatste handeling zet de
kroon op haar werk.
Na alles wat wij van die Maatschappij en haar
agent hebben meegedeeld meenen wij thans den
naam van kwakzalver te kunnen vervangen door
dien van.... neen wij zullen het maar niet neerschrijven.
DAVENPORT zou zich misschien weer in
zijn „eer en goeden naam" zien aangetast en de kas
onzer Vereeniging laat thans geen nieuw proces toe.
Fernet Branca.
Te laat om nog in dit no. uitvoerig op te nemen
ontvingen wij mededeeling van het resultaat van
bet scheikundig onderzoek van het Italiaansche
middel, dat, onder den naam van FERNET BRANCA,
onder meer ook als voorbehoedmiddel tegen cholera
in onze bladen wordt aangeprezen.
Terwijl wij de volgende maand dit middel nader
zullen behandelen, haasten wij ons onze lezers te
waarschuwen tegen het gebruik van dit kwakzalversmiddel.
Het bestaat in hoofdzaak uit een spiritueus
aftreksel van aloë, een sterk laxeerend werkende
stof, en kan derhalve in tijden van cholera zeer
gevaarlijk in zijne uitwerking zijn.
INGEZONDEN.
Een geheimzinnig personage.
In het Politieblad wordt aanhouding verzocht van
zekeren Zwigtman van Noppen, alias Anema, alias
Hobson, wiens signalement er bij opgegeven is met een
extract uit zijn zonden-register, dat menige vervalsching,
bedriegerij enz. aan het licht brengt. O. a. wordt er
in vermeld, dat dit even gevaarlijk als geslepen sujet,
na eerst houthandelaar en koopman in vijlen te zijn
geweest, niets beters wißt te doen dan zich — natuurlijk
onbevoegd — aan de geneeskunde te wijden en
onder den titel van arts te Scheveningen den zoogenaamden
arabischen oogarts Goolam Kader in diens
bedrijf te assisteeren ; vóór dat hij echter zoover kwam
moet hij in Amsterdam, Haarlem en elders als magnetiseur
zijn opgetreden.
Volgens het signalement, dat mij bekend voorkwam,
en den naam dien hij toen droeg (Hobson), heeft hij
het laatste, edele vak blijkbaar uitgeoefend in een fraai
huis op de Heerengracht no. 67, een huis, dat altijd
door geheimzinnige doctoren schijnt betrokken te zijn,
want bijna telkens wanneer men er langs komt, staat
er een andere naam op het bordje ; soms is die naam
ook uitgekrabd om kort daarna weer in volle letters
te prijken.
Een jaar of twee geleden, vertelde mij een kenni?,
dien ik A. zal noemen, dat hem door een vriend van buiten