1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

No. 7. Twaalfde Jaargang. Juli 1892.
M A A Np B|L A D
UITGEGEVEN DOOR DE VEREENIGDJG
TEGEN DE KWAKZALVERIJ.
Alle brieven, REDACTIE of ADMINISTRATIE betreffende, te adresseeren aan den Secretaris-Penningmeester, te Amsterdam.
Lid der VEREENIGING TEGEN DE KWAKZALVERIJ is elk,
die haar doel wil belpen bevorderen en een jaarlijksche contributie
betaalt van f3.—. Men wordt lid door aanmelding bij den
secretaris-penningmeester of een der andere bestuursleden. Het
vereenigingsjaar loopt van 1 Jan, tot 31 Dec. De contributie
wordt in het begin van het jaar per postwissel bij den secreretaris-penningmeester
ingewacht, die daarvoor in Februari
formulieren toezendt. Over het niet aldus betaalde wordt later
per postkwitantie beschikt.
De leden der Vereeniging ontvangen, behalve een exemplaar
van het blad, zooveel exemplaren als zij aanvragen ter verspreiding.
Voorloopig kan dit aantal echter, bij betaling van de enkele
contributie, niet meer dan 10 per maand bedragen.
Dit blad verschijnt den eerste van elke maand. Prijs
per jaar f 1,25, franco per post. Men abonneert zich bij alle
boekhandelaren en bij den Secretaris, doch niet anders dan voor
den geheelen jaargang.
Het abonnementsjaar loopt van 1 Januari tot 31 December.
Over het bedrag,, wordt in de eerste drie maanden beschikt.
BESTÜUE DEE VEREENIGING.
Mr. L Zegers Veectas, Nota te Amsterdam, Voorzitter
C. Guldensteeden Egeling, Apotheker te Zeist.
Dr. G. PJortenkst, Arts te Weesp.
Dr. C. N. van de Poll, Arts te Amsterdam.
6.6. Schmidt, Apotheker (Binnengasthuis) te Ajjfj^
Secretaris-Penningmeester.
GETAL LEDEH 074.
De eerste twee artikelen van de Statuten der VEREENIGING
TEGEN DE KWAKZALVERIJ, goedgekeurd bij Koninklijk Besluit
van 20 Juli 1890, luiden:
Art. 1. De Vereeniging tegen de Kwakzalverij is gevestigd
te Amsterdam.
Zij heeft ten doel de bestrijding der kwakzalverij, in het
bijzonder die met geneesmiddelen.
Art. 2. De Vereeniging tracht haar doel te bereiken:
a. door het onderzoek van als geneesmiddelen aanbevolen
stoffen ;
0. door het nasporen van de bedriegelijke handelwijzen die
bij het aanbevelen van de middelen worden te baat genomen ;
c. door het bekend maken der uitkomsten van het ondei
a en o genoemde;
d- door het bevorderen van de toepassing der wettelijke
bepalingen, die de kwakzalverij kunnen tegengaan;
e, door aan te dringen op betere wettelijke bepalingen ter
bestrijding der kwakzalverij.
Het nadrukken van artikelen uit dit blad is geoorloofd en wordt, ter hevordering van het doel der Vereeniging, dringend verzocht.
INHOUD:
Bericht aan de leden over de Algem. Vergadering.
Hoofdartikel: Onze vrees bewaarheid.
Berichten: Voorstellen op de Alg. Vergadering der Ned.
Maatschappij tot bev. der Pharmacie. — Bijdragen in de
proceskosten. — Blfjk van sympathie van de Familiebode.—
uit de berichten van de Frankfurter Chemicaliënfabriek.
Grootere artikelen: Een en ander over Sequah. — Goolam
Kader. — Gatschkowski, de uitvinder van de Vitaline. —
Geheimmiddelen in Amerika. — De Kheipp'sche kuur. —
Verbod van 't adverteeren. — Verboden verkoop van geheimmiddelen.
Ingezonden stukken: Over Sequah.
Correspondentie.
Herhaalde waarschuwingen: Teercapsules van Guyot. —
Ontdekking! Geen asthma! Door Clery te Marseille. —
Middel tegen beroerte van .Roman Weissmann.
Aan de Besturen der Af deelingen
en de leden der Vereeniging.
Namens het Bestuur heeft de ondergeteekende
de eer te berichten, dat de Algemeene
Vergadering dit jaar zal plaatshebben
in de eerste helft van de maand Augustus.
Dientengevolge verzoekt hij eventueele
voorstellen of mededeelingen voor de punten
van behandeling , te mogen ontvangen vóór
15 Juli e.k.
De Secretaris-penningmeester,
1 Juli 1892. G. B. SCHMIDT.
Onze vrees bewaarheid.
In ons hoofdartikel van het vorig nommer opperden
wij het vermoeden , dat. van deze Regeering
in den eersten tijd geen ingrijpende verandering in
de geneeskundige wetten te wachten was en dat dus
ook ten behoeve van de bestrijding der kwakzalverij
geen doeltreffende maatregelen zouden worden
voorgesteld. Dit vermoeden is ,' helaas ! maar al te
zeer bewaarheid.
Naar aanleiding van de opmerking, in een der
afdeelingen der Tweede Kamer gemaakt, omtrent het
optreden van Sequah, heeft de Min. van Binnenl.
Zaken, in zijn memorie van antwoord, o. a. het
volgende gezegd:
»Het geruchtmakende optreden van agenten eener
naaml. vennootschap gaf der Regeering geen aanleiding
tot het voordragen van verscherr ing der
geneeskundige wet.
„Het maken van muziek en vertooningen bij geneeskundige
behandeling te verbieden, acht de Regeering
bezwaarlijk, evenzeer als het verdere beperken
van den verkoop van geneesmiddelen' 1 . *)
*) Wg cursiveeren. Bed.
Zoo zullen wg ons dan in 'c vervolg met de bepalingen
van de wet van 1865 moeten tevreden
stellen , niettegenstaande die wet, vooral met het
oog op de beteugeling der kwakzalverij, door tal
van personen van gezag als geheel ondoelmatig is
afgekeurd, niettegenstaande o. a. de Minister HEEMS­
KERK bij het indienen van zijn ontwerp tot herziening
der geneesk. wetten speciaal er op heeft
gewezen , dat bestrijding van den steeds meer toenemenden
handel in geheimmiddelen hem tot sommige
voorgestelde wetswijziging'» ' heeft aangespoord.
Nogmaals wenschen wij er op te wijzen wat, aan
de hand van de tegenwoordige wetgeving, tegen den
geesel der kwakzalverij kan worden gedaan, voor
zoover het betreft den verkoop van z. g. geneesmid­
delen tegen een of meer kwalen.
Het eenige wapen is art. 30 van de wet, regelende
de uitoefening der artsenijbereidkunst, luidende
aldus :
„Behalve door de apothekers en door de geneeskundigen
, tot het afleveren van geneesmiddelen
bevoegd, mogen de geneesmiddelen, door Onzen
Minister van Binnenlandsche Zaken, eene commissie
van deskundigen gehoord, aan te wijzen, niet worden
verkocht beneden de hoeveelheid, daarbij voor elk
dier middelen te bepalen 1 '.
Dit artikel heeft het aanzijn geschonken aan de
bekende lijst C, waarop de namen der geneesmiddelen
met de bepaalde hoeveelheden voorkomen en
die thans, na tweemaal herzien te zijn , het volgende
opschrift draagt :
„Lijst van geneesmiddelen , welke, behalve door
de apothekers en door de geneeskundigen tot het
afleveren van geneesmiddelen bevoegd, niet mogen
worden verkocht — onverschillig tot welk doel —
beneden de hoeveelheid in die Igst voor elk dier
middelen .bepaald ; met dien verstande , dat dit verbod
ook betrekking heeft op als geneesmiddelen
verkochte mengsels, oplossingen, aftreksels en andere
bereidingen ; met behulp van een of meer der op
de lijst genoemde middelen beneden de daarin opgegeven
hoeveelheden bereid, of waarin een of meer
dezer middelen beneden die hoeveelheden ontstaan
zijn".
Oppervlakkig beschouwd, schijnt het bepaalde bij
art. 30 inderdaad een krachtig wapen te zijn in den
strijd tegen de kwakzalverij ; de ervaring heeft intusschen
geleerd, dat het bij den schijn blijft. Reeds
herhaalde malen hebben wij er op gewezen hoe het
in de praktijk is gebleken, dat een vervolging wegens
overtreding, door het daarmee gepaard gaande
gerechtelijk scheikundig of microscopisch onderzoek,
zóó omslachtig is , dat er — en niet altijd ten on-
1 echte — tegen een dusdanige vervolging wordt
opgezien , vooral tegenwoordig, nu de behandeling
dier overtredingen aan den kantonrechter is overgelaten.
(Men zie o. a. wat wij omtrent deze quaestie
in No. 3 van den Hen jaargang schreven.)
Wij zien dan ook weinig heil in de maatregelen,
door de Departementen Gelderland en Utrecht van
de Ned. Maatsch. t. bev. d. Pharmacie , voor de
Algemeene Vergadering dier Maatschappij op de
agenda gebracht en ten doel hebbende een betere
toepassing van art. 30 te bevorderen. (Zie de berichten
in dit no.).
Altijd van ons standpunt beschouwd. Van de
zijde der apothekers kunnen wij het begrijpen , dat
zij, bij de vele verplichtingen hun opgelegd , den
eisch stellen, dat er tegen worde gewaakt dat hun
recht, de uitsluitende verkoop van geneesmiddelen
tot geneeskundig doel, zoo weinig mogelijk worde
bekort. Al verwachten zij van de voorgestelde
maatregelen ook niet alle succes , het ligt op hun
weg, er gedurig op te blijven aandringen dat hun
gegeven wordt wat hun wettig toekomt.
Anders is het met ons. Wij hebben slechts op
de practische zijde van het vraagstuk te letten.
Wij weten — en bewijzen het iedere maand door
feiten — dat ons land door kwakzalvers en kwakzalversmiddelen
wordt overstroomd ;
wij weten — en wijzen er telkens op — dat
daardoor duizenden landgenooten in hunne gezondheid
en beurs worden benadeeld ;
wij weten — en hebben het herhaalde malen
betoogd — dat art. 30 in zgn toepassing te omslachtig
en lang niet altijd doeltreffend is, zoodat
vervolgingen wegens overtreding van dit artikel
hoogst zeldzaam zijn ;
wij weten verder — en ook dit hebben wij meermalen
aangetoond — dat het den kwakzalver weinig
moeite kost buiten het bereik van art. 30 te
blijven, door n.l. geen stoffen te gebruiken die op
Igst G voorkomen ; (wij zien het b.v. in de Sequaholie
en de gekleurde watertjes van Graaf MATTEI) ;
wij weten ten slotte — zooals wij ook nu nog
opmerken — dat bij de tegenwoordige regeling er
niets anders is dan art. 30 om den verkoop van
geneesmiddelen door onbevoegden te verbieden —
en moeten nu lezen : dat het verdere beperken van
den verkoop van geneesmiddelen door de Regeering
bezwaarlijk wordt geacht.
Inderdaad, wij zijn bitter teleurgesteld. Wij doen,
in ons Maandblad, niet aan politiek. .. maar wg
meenen toch met alle bescheidenheid te moeten opmerken
, dat boven kiesrechthervorming, boven herziening
der belastingen — de algemeene volksgezond-