12.09.2013 Views

1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

of Galkwalen, Aambeien,<br />

enz., zijne vermaar<strong>de</strong> Zwitsersche<br />

Pillen gratis verstrekt.<br />

Men behoeft zich. slechts rechtstreeks<br />

tot genoem<strong>de</strong>n heer<br />

te wen<strong>de</strong>n, om ze te ontvangen.<br />

Iets op tijd gedaan<br />

is wèl gedaan, zegt een<br />

Iets op tijd gedaan oud spreekwoord en daar­<br />

is welgedaan, zegt een oud<br />

spreekwoord, toepasselijk op<br />

om verznim niet om bij<br />

een ie<strong>de</strong>r die niet verzuimt ziekte en ongesteldheid<br />

zijn lichaam inwendig te rei­ geneeskundige hulp in te<br />

nigen en daardoor nieuwe<br />

levenskrachten op te doen.<br />

roepen. Probeer niet<br />

Het beste mid<strong>de</strong>l om dat doel eerst een kwakzalversmid­<br />

te bereiken, zijn <strong>de</strong> gunstig <strong>de</strong>l, zooals <strong>de</strong> Zwitsersche<br />

beken<strong>de</strong> Zwitsersche Pillen<br />

van <strong>de</strong>n Apotheker R. Brandt.<br />

pillen van R. Brandt,<br />

want dan wordt het helaas<br />

dikwijls te laat!<br />

Als een Enfant Chéri,<br />

dat overal conquêtes maakt,<br />

zoo vindt men <strong>tegen</strong>woordig<br />

in ie<strong>de</strong>r huisgezin, rijk of<br />

arm, <strong>de</strong> Zwitsersche rillen<br />

van <strong>de</strong>n apotheker R. Brandt,<br />

die alle an<strong>de</strong>re mid<strong>de</strong>len op<br />

<strong>de</strong>n achtergrond gedrongen<br />

hebben, wegens hare aangename,<br />

zeker werken<strong>de</strong> en onscha<strong>de</strong>lijke<br />

werking bij Leveren<br />

Galaandoeningen, Aambeien<br />

enz.<br />

Goe<strong>de</strong> raad.<br />

Wie aan bloedverdikking<br />

eii ten gevolge daarvan aan<br />

huiduitslag, aandrang van<br />

bloed naar het hoofd en <strong>de</strong><br />

borst, hemorrhoï<strong>de</strong>n enz. lijdt,<br />

verzuime niet in het najaar<br />

of in het voorjaar een zuiverings-kuur<br />

te on<strong>de</strong>rgaan,<br />

waarvoor voor weinig centen<br />

daags hei lichaam frisch en<br />

gezond gehou<strong>de</strong>n zal wor<strong>de</strong>n.<br />

Men neme daartoe het beste<br />

mid<strong>de</strong>l, <strong>de</strong> Zwitsersche Pillen<br />

van Apotheker R. Brandt.<br />

<strong>de</strong>elige uitwerking hebben.<br />

Wil men lichte ongesteldhe<strong>de</strong>n<br />

ongeneeslijk maken,<br />

dan wen<strong>de</strong> men zich tot<br />

dien Heer om zijn pillen<br />

te ontvangen.<br />

Als scha<strong>de</strong>lijk onkruid<br />

woekert het eene kwakzalversmid<strong>de</strong>l<br />

naast het<br />

an<strong>de</strong>re. Wie door Holloway<br />

pillen, Urban us pillen,<br />

of Maag- en Slijmpillen<br />

zijn ingewan<strong>de</strong>n heeft verzwakt,<br />

zo o dat zij geen of<br />

weinig ontlasting meer te<br />

weeg brengen, probeert<br />

het <strong>tegen</strong>woordig met <strong>de</strong><br />

Zwitsersche pillen van R.<br />

Brandt. Ook hier zal hij<br />

bedrogen uitkomen, omdat<br />

<strong>de</strong>ze pillen even als<br />

<strong>de</strong> an<strong>de</strong>ren hoofdzakelijk<br />

uit aloë bestaan.<br />

Een slechte raad<br />

is het; die door R. Brandt<br />

gegeven wordt, als hg zijn<br />

pillen bij huiduitslag en<br />

allerlei an<strong>de</strong>re ziekten en<br />

ongesteldhe<strong>de</strong>n aanbeveelt.<br />

Wie zijn lichaam frisch<br />

en gezond wil hou<strong>de</strong>n,<br />

wachte zieh voor alle<br />

kwakzalversmid<strong>de</strong>len en in<br />

't bijzon<strong>de</strong>r voor sterkwerken<strong>de</strong>,<br />

zooals <strong>de</strong> Zwitsersche<br />

pillen van R.<br />

Brandt.<br />

Men ziet het, <strong>de</strong> verschei<strong>de</strong>nheid is groot en<br />

toch is <strong>de</strong>ze verzameling slechts een klein ge<strong>de</strong>elte.<br />

Op allerlei wijze en tot allerlei stan<strong>de</strong>n wordt van<br />

tijd tot tijd het woord gericht, maar — en dit is<br />

niet het geringste kwaad — met voordacht het<br />

meest tot <strong>de</strong> kleine burgerij, werklie<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> eenvoudigen<br />

in <strong>de</strong>n lan<strong>de</strong>. 1 '<br />

Wij zou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong>ze waarschuwingen van <strong>de</strong><br />

Heeren BRÜINSMA kunnen volstaan, toch wenschen<br />

wij ons nog even bezig te hou<strong>de</strong>n met enkele hoofdzaken<br />

uit het <strong>de</strong>zer dagen versprei<strong>de</strong> strooibillet.<br />

Tevoren zij hier er nadrukkelijk op gewezen (het<br />

is in het bovenstaan<strong>de</strong> al gezegd) dat het hoofdbestand<strong>de</strong>el<br />

<strong>de</strong>r Brandt'sche pillen aloë is — n.l.<br />

voor die lan<strong>de</strong>n waar aloë vrij verkocht mag<br />

wor<strong>de</strong>n — of waar, zooals bij ons , die verkoop<br />

bene<strong>de</strong>n een zekere hoeveelheid niet is toegestaan,<br />

maar waar men doet alsof zoo'n verbod niet bestaat.<br />

(In lan<strong>de</strong>n, als Oostenrijk, waar men aan <strong>de</strong>rgelijke<br />

verbodsbepalingen beter <strong>de</strong> hand houdt, laat Brandt<br />

het voornaamste bestand<strong>de</strong>el, <strong>de</strong> sterkwerken<strong>de</strong> aloë,<br />

dood eenvoudig maar achterwege en vertelt tocü<br />

precies hetzelf<strong>de</strong> omtrent <strong>de</strong> geneeskrachtige werking<br />

<strong>de</strong>r pillen.<br />

In<strong>de</strong>rdaad het zijn won<strong>de</strong>rmid<strong>de</strong>len.)<br />

In het strooibillet nu, (waarin Brandt begrijpelijkerwijze<br />

ook <strong>tegen</strong> namaak waarschuwt) wor<strong>de</strong>n<br />

<strong>de</strong> pillen aangeprezen als het beste van alle kuisen<br />

geneesmid<strong>de</strong>len, met veroor<strong>de</strong>eling, zooals van zelf<br />

spreekt, van alle an<strong>de</strong>re aanbevolen mid<strong>de</strong>len (nu<br />

in dit laatste is, bij uitzon<strong>de</strong>ring, veel waars,)<br />

omdat „zijn pillen bepaald op onfeilbare, aangename<br />

en ONSCHADELIJKE wijze werken."<br />

Dit is leugen ; ONSCHADELIJK zijn zij geenszins.<br />

Wil men weten hoe een Daitsch geleer<strong>de</strong> over die<br />

onscha<strong>de</strong>lijkheid <strong>de</strong>nkt, men leze dan wat Dr. Fr.<br />

DORNBLÜTH van <strong>de</strong> Zwitsersche pillen schrgft:<br />

»Deze pillen prikkelen zeer sterk <strong>de</strong>n darm,<br />

zooals alle aloë-hou<strong>de</strong>n<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>len dit doen, waardoor<br />

vele ziekelijke toestan<strong>de</strong>n, die een leek onmogelijk<br />

herkennen en on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n kan, zeer<br />

kunnen verergeren en ten slotte gevaarlijk wor<strong>de</strong>n.<br />

Zoo b.v. alle gezwellen in <strong>de</strong> maag en <strong>de</strong>n darm,<br />

die zich in <strong>de</strong>n regel on<strong>de</strong>r zeer ondui<strong>de</strong>lijke verschijnselen<br />

ontwikkelen, tot dat een bloeding haar<br />

aanwezigheid doet kennen. Zoo ook het begin van<br />

buiktyphus, vele leverziekten, zoogenaam<strong>de</strong> hämorrhoidaal-kwalen<br />

; ein<strong>de</strong>lijk alle kankerachtige aandoeningen,<br />

die door zulke mid<strong>de</strong>len zon<strong>de</strong>r twijfel<br />

verergerd, ja misschien zelfs veroorzaakt wor<strong>de</strong>n.<br />

„Ik zelf — zoo gaat Dr. DORNBLÜTH voort —<br />

heb in twee gevallen, waarin wegens verstopping<br />

Zwitsersche pillen waren gebruikt, braken en diarrhée<br />

met hevige pijnen en bloedige ontlasting, gelijken<strong>de</strong><br />

op buikloop gezien, wat geen an<strong>de</strong>re oorzaak had<br />

dan die pillen. Hier waren ook <strong>de</strong> personen geen<br />

oogenblik in twijfel, of <strong>de</strong> afgeschei<strong>de</strong>n stoffen<br />

waren „ziektestoffen" of »onreine vochten" maar<br />

aan producten <strong>de</strong>r darmprikkeling door <strong>de</strong> veel geroem<strong>de</strong><br />

Zwitsersche pillen werd niet gedacht.<br />

„Dat <strong>de</strong>ze en an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>rgelijke laxeerpillen —<br />

zoo eindigt <strong>de</strong> schrijver — niet altijd zulke dui<strong>de</strong>lijke<br />

na<strong>de</strong>elige uitwerking hebben, en zij dikwijls<br />

zelfs langen tijd zon<strong>de</strong>r merkbaar na<strong>de</strong>el kunnen wor<strong>de</strong>n<br />

ingenomen, is bij het groote verschil in gevoeligheid<br />

<strong>de</strong>r spijsverteringsorganen niet meer te<br />

verwon<strong>de</strong>ren, dan dat <strong>de</strong> een <strong>de</strong> moeielijkst te verteeren<br />

zaken in massa's kan gebruiken, terwijl <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r reeds door het voorzichtig te beproeven zich<br />

gevaarlijk ziek kan maken. De bedoel<strong>de</strong> pillen<br />

bevatten een stof, die reeds in geringe hoeveelheid<br />

een sterk prikkelen<strong>de</strong> werking uitoefent. Door<br />

menigvuldige herhaling van zulke prikkelen<strong>de</strong> werkingen<br />

zullen echter zeker mettertijd ziekelijke verschijnselen<br />

wor<strong>de</strong>n veroorzaakt, die dikwijls op <strong>de</strong>n<br />

trap van slijm vorming en bloeding zullen big ven<br />

staan, niet zel<strong>de</strong>n echter ook tot weefselontaardingen<br />

en nieuwvormingen van kwaadaardigen aard, zoogenaam<strong>de</strong><br />

kankerknobbels, kunnen lei<strong>de</strong>n."<br />

Waar dus Brandt — in het strooibillet — annonceert<br />

dat het gebruik van <strong>de</strong> echte Zwitsersche<br />

pillen (welke die met of zon<strong>de</strong>r aloë ?) slechts 5<br />

centen daags kost, vergeet hij er, voor <strong>de</strong> aloèhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong>,<br />

bij te voegen.... en <strong>de</strong> gezondheid.<br />

Men zal ons misschien <strong>tegen</strong>werpen, dat wij overdrijven,<br />

<strong>de</strong>wijl toch in het strooibillet verschei<strong>de</strong>ne<br />

gunstige attesten voorkomen van geneeskundigen<br />

van naam, zooals Prof. Dr. VIRCHOW te Berlijn,<br />

Prof. Dr. HERZ te Amsterdam en an<strong>de</strong>ren, 't Is<br />

waar, die attesten hebben ons veel verdriet berokkend<br />

omdat zij onzen strijd zoo zeer bemoeilijkten<br />

maar niet alleen ons, doch ook <strong>de</strong> stellers <strong>de</strong>r<br />

attesten. Handig door Brandt geëxploiteerd, zijn<br />

ze, zon<strong>de</strong>r precies te <strong>de</strong>nken aan het gewicht, dat<br />

hunne verklaringen in <strong>de</strong> schaal leggen, er, als ware<br />

het, ingeloopen.<br />

Maar Brandt heeft hen beet en laat hen niet<br />

los, niet<strong>tegen</strong>staan<strong>de</strong> <strong>de</strong> latere verklaringen dier<br />

Hoogleeraren (die het groote publiek helaas niet<br />

leest) alle waar<strong>de</strong> aan die attesten hebben ontnomen.<br />

Brandt is een handig attesten vanger ; in het vorig<br />

no. gaven wij daaromtrent nog <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling<br />

:<br />

„Zooals een Duitsch vakblad voor apothekers<br />

me<strong>de</strong><strong>de</strong>elt, is <strong>de</strong> Zwitsersche apotheker RICH. BRANDT<br />

opnieuw bezig, attesten voor zijne pillen te verzamelen.<br />

Bij schrijven on<strong>de</strong>r het poststempel<br />

Büsingen in Ba<strong>de</strong>n aan <strong>de</strong> Duitsche geneesheeren,<br />

verzoekt hij, on<strong>de</strong>r beleef<strong>de</strong> verwijzing naar <strong>de</strong> hun<br />

voor eenigen tijd toegezon<strong>de</strong>n proefdoosjes zijner<br />

„Zwitsersche pillen", om me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling, of het praeparaat<br />

on<strong>de</strong>rzocht is en of dat on<strong>de</strong>rzoek goed is<br />

uitgevallen. — Brandt voegt er bij, dat het zijn<br />

doel is, om zooveel mogelijk het gevoelen van praktiseeren<strong>de</strong><br />

geneesheeren te ontvangen.<br />

Een slimme baas. — De mooist klinken<strong>de</strong> attesten<br />

zoekt hij natuurlijk uit, om daarme<strong>de</strong> zijne leugens,<br />

tot aanbeveling zijner kwakzalverij, steun bij te<br />

zetten, terwijl hij <strong>de</strong> attesten, die min<strong>de</strong>r goed of<br />

slecht klinken, in zijn eigen belang wel achterwege<br />

zal hou<strong>de</strong>n." 7^ ^$<br />

Wanneer men ook eens zoo gelukkig was, inzage<br />

te kunnen krijgen van <strong>de</strong> afgegevene, maar niet gepubliceer<strong>de</strong><br />

attesten, dan zou het publiek misschien<br />

voor goed genezen zijn van zijn voorlief<strong>de</strong> voor <strong>de</strong><br />

Zwitsersche pillen.<br />

Nicholson in <strong>de</strong> geestenwereld.<br />

Dezer dagen is te Leipzig een boekje verschenen<br />

van een Rus, genaamd KONSTATIN ALEXANDROWITSCH<br />

VON BODISKO, van beroep kamerheer van Z. M. <strong>de</strong>n<br />

Keizer van Rusland, wonen<strong>de</strong> 15 Michaelplaats, St.<br />

Petersburg, volgens medisch attest van <strong>de</strong>n heer<br />

M. Bertenson, geneesheer van het Nikolai-militairhospitaal<br />

van H. Keiz. H. <strong>de</strong> hertogin van Edinburg,<br />

op <strong>de</strong>n 15 Febr. 1891 volkomen gezond.<br />

Dit boekje genaamd : „Lichtstrahlen ; Experimenteller<br />

Spiritismus auf wissenschaftlicher Grund'<br />

läge" is, volgens <strong>de</strong>n schrijver, eene opeenhooping<br />

van klemmen<strong>de</strong> bewijzen voor het bestaan van geesten,<br />

zooals <strong>de</strong> Spiritisten zieh die voorstellen.<br />

Wij had<strong>de</strong>n dit boekje onbesproken gelaten, omdat<br />

wij alleen <strong>de</strong> kwakzalverij met geneesmid<strong>de</strong>len<br />

bestrij<strong>de</strong>n, ware het niet dat een <strong>de</strong>r geesten , een<br />

speciale vriend van <strong>de</strong>n heer von Bodisko, zoo goed<br />

is geweest om op zijne (geestelijke) manier reclame<br />

voor een onzer ou<strong>de</strong> beken<strong>de</strong>n, een befaam<strong>de</strong>n kwakzalver<br />

, te maken. Op bladz. 35 van dit boekje<br />

namelijk lezen wij in 't Duitsch :<br />

„Bg eene an<strong>de</strong>re séance vroeg ik <strong>de</strong>n geest,<br />

„op welke wijze een mijner familiele<strong>de</strong>n , die aan<br />

„eene oorziekte leed, te helpen was. Het potlood<br />

„bewoog zich van zelf om <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> woor<strong>de</strong>n te<br />

„schrgven:<br />

„„Docteur Nicholson, 10 Rue Druout, Paris"".<br />

„Om <strong>de</strong>ze me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling te controleeren , schreef<br />

„ik nog <strong>de</strong>nzelf<strong>de</strong>n avond volgens het opgegeven<br />

„adres aan Doktor Nicholson, wiens naam ik nooit<br />

„te voren gehoord had. Uit het spoedig daarop<br />

„volgen<strong>de</strong> antwoord van <strong>de</strong>n dokter zag ik, dat<br />

„hij zich speciaal met <strong>de</strong> behan<strong>de</strong>ling van oorziek-<br />

„ten bezig houdt, en dat hij in<strong>de</strong>rdaad in <strong>de</strong> rue<br />

„Druot woont/'<br />

De zittingen, waarover <strong>de</strong> me<strong>de</strong><strong>de</strong>elingen van<br />

<strong>de</strong>n heer v. Bodisko han<strong>de</strong>len, zijn gehou<strong>de</strong>n tussehen<br />

<strong>de</strong> jaren 1888 en 1892. De geest, die bovenstaan<strong>de</strong><br />

me<strong>de</strong><strong>de</strong>eling gedaan heeft, is zeer zeker<br />

niet <strong>de</strong> geest van een <strong>de</strong>r le<strong>de</strong>n onzer vereeniging,<br />

want die kennen <strong>de</strong> „Docteur Nicholson" beter.<br />

Wie ons blad van Dec. 1889 opslaat, kan daarin<br />

lezen wat voor soort dokter hij is. Had <strong>de</strong> geest,<br />

door von Bodisko opgeroepen , het Maandblad ook<br />

even ingezien — en dat had hij zeker gedaan, indien<br />

het een snuggere geest was geweest, — dan<br />

had hij gezien, dat Nicholson drie jaren gele<strong>de</strong>n<br />

een <strong>de</strong>r grootste kwakzalvers was, een man die in<br />

Lon<strong>de</strong>n en Parijs op dit gebied <strong>de</strong> schan<strong>de</strong>lijkste<br />

praktijken uitoefen<strong>de</strong> , om het geld <strong>de</strong>r goedgeloovige<br />

gemeente machtig te wor<strong>de</strong>n. Dan had hij<br />

aan von Bodoski kunnen vertellen, dat Nicholson<br />

niet te Parijs woon<strong>de</strong> , maar te Lon<strong>de</strong>n 21 Bedford<br />

Square ; dat hij zich niet speciaal bezig houdt<br />

met oorziekteu 1 maar met het verkoopen van onbedui<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

en niets ter zake doen<strong>de</strong> instrumentjes<br />

voor f 24 het stel ; instrumentjes, die spoedig onbruikbaar<br />

en dan opnieuw voor geld door <strong>de</strong>n oordokter<br />

of zjjne trawanten gerepareerd moeten wor<strong>de</strong>n,<br />

terwijl zij <strong>de</strong>n zieke niets helpen.<br />

Ook had die geest kunnen lezen, dat <strong>de</strong> groote<br />

man ook nog een an<strong>de</strong>r adres heeft : Chancery Lane<br />

54 te Lon<strong>de</strong>n en nog zooveel meer, b. v. dat<br />

hij on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n naam van Simpson aan hetzelf<strong>de</strong><br />

adres te Parijs en Lon<strong>de</strong>n adverteert en een balsem<br />

aflevert ;<br />

dat hij on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n naam van Dr. Mountain , altijd<br />

on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> adressen te Parijs en Lon<strong>de</strong>n,<br />

een beroemd mid<strong>de</strong>l <strong>tegen</strong> bronchitis, asthma,<br />

katarrh enz. adverteert ;<br />

dat hij ver<strong>de</strong>r als Dr. John Hill, Chancery Lane<br />

te Lon<strong>de</strong>n circulaires verspreidt ter aanbeveling<br />

van Engelsche Astrustische balsem eveneens <strong>tegen</strong><br />

doofheid enz.<br />

Wie er meer van wil weten, sla het genoem<strong>de</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!