1 - Vereniging tegen de Kwakzalverij

Jacob laat het maar aan den lijder over te oordeelen
wanneer hij naar een geneesheer of naar haar
moet gaan.
Wij kunnen ons oordeel over Jacob dus niet
terugnemen.
En nn nog iets wat ons zelf aangaat. Eerst
in de laatste dagen — wij wisten het vroeger niet —
zijn wij bekend geworden m< t de omstandigheid,
dat de middelen, door Jacob verkocht , door een
apotheker worden bereid en weten wij ook den
naam van dien apotheker. Met dien apotheker
hebben wij van ons standpunt niets te maken,
tenzij de apotheker en Jacob tot één firma behooren.
(Wij zouden dit opmaken uit de zinsnede van
„De Familiebode" : „omdat hij onschuldige geneesmiddelen
vervaardigt en deze met reclame verkoopt.")
Welnu , in dit laatste geval, zouden wij
— en de twee pharmaceutische leden van het bestuur
zouden niet anders over hun „ collega", oordeelen
— dien apotheker ongetwijfeld. een kwakzalver
noemen. Een apotheker, die zijn bevoegdheid
zoover te buiten gaat, dat hij geneesmiddelen
ten verkoop annonceert, met opnoeming van kwalen
waartegen ze moeten worden aangewend, kwakzalvert,
en is nog gevaarlijker dan geheel onbevoegden
, omdat bij het publiek nog steeds een ,
ofschoon misplaatst, vertrouwen in de geneeskundige
kennis van de apothekers bestaat.
Ten slotte nog dit. Het lijstje, waarin wij apothekers
en dokters in wel- of geen-kwakzalvers splitsen,
dat in dit Maandblad verwacht wordt, zullen wij
niet leveren , maar wij beloven dat, wanneer wij
geneesheeren of apothekers leeren kennen, die zich
aan kwakzalverij schuldig maken, wij, evenmin als
vroeger, zullen aarzelen ons afkeurend oordeel
daarover uit te spreken.
||| Berichten.
In de vergadering van den Geneeskundigen Raad
van Noord-Holland is de vervolging van Sequah ter
sprake gebracht. Wij ontleenen aan het verslag v?n
die vergadering, voorkomende in „Het Vaderland" het
volgende :
„ Verder wordt in het verslag de aanleiding tot en
het verloop van het rechtsgeding tegen Ch. Davenport,
alias Sequah, medegedeeld. Sequah werd veroordeeld
tot f25 boete wegens onbevoegde uitoefening der geneeskunde.
De Sequah-olie, door den heer Jac. Polak
onderzocht, bleek te bestaan uit levertraan, ol. thereb.
en ol. sassafras ; de prairienower uit rhabarber, aloë,
Spaansche peper, koolzure kali en natron en spiritus.
Een fleschje prairieflower, te Alkmaar in beslag genomen,
bleek geen alcaloïden te bevatten. Op de vraag, destijds
tot den heer inspecteur gericht, of het geoorloofd
is Sequah-olie te verkoopen, antwoordde hij, dat de
bestanddeelen der olie niet op lijst C. voorkomen en
deze dus door ieder verkocht mag worden ; de prairieflower
bevat zulke bestanddeelen wel en mag dus door
onbevoegden niet verkocht worden.
„Prof. Van Hamel noemt den uitslag van het geding
te betreuren. Sequah werd vervolgd uit hoofde van
een vergrijp van één oogenblik, waarop de wet werd
ontdoken. Men had de vervolging moeten doen plaats
hebben, terwijl de dokter bij de toediening der middelen
aanwezig was. De wet laat den rechter een groote
ruimte in het vormen zijner overtuiging. Wanneer de
rechter na onderzoek tot de overtuiging was gekomen,
dat niet de dokter in casu de geneesheer en Sequah
het instrument, maar integendeel Sequah de werkelijke
medicus en de assisteerende dokteruhet instrument was,
dan had de uitspraak anders en meer in overeenstemming
met den omvang van Sequah's bedrijf kunnen
zijn. Nu men gewacht heeft op het bedoelde oogenblikje
van nonchalance, gaf men aan de bestaande wet
een niet geringe beperking en geeft de geheele zaak
de overtuiging, dat volgens die opvatting kwakzalverij
hier te lande zeer goed mogelijk is, behoudens misschien
een enkel oogenblik van onachtzaamheid.
„De heer Van Ledden Hulsebosch betreurt het, dat
de gelegenheid niet werd te baat genomen, om die kwakzalverij
voorgoed uit te roeien, en men Sequah tot een
boete van slechts f25 veroordeelde, terwijl hij reeds
twee vonnissen achter den rug had. De heer Van
Hamel verklaart het standpunt van den rechter daarop
nader. Het onwettig bedrijf duurde slechts 7 minuten
en was dus volgens den rechter in dat geval een vergrijp
van betrekkelijk kleinen omvang.
„De vergadering verklaart bij acclamatie haar instemming
met het gevoelen van den voorzitter, dat
onze desbetreffende wetgeving onvoldoende is en de
middelen om overtreding tegen te gaan, ontbreken.
„Prof. Gunning geeft in overweging er op te wijzen,
dat de Begeering aan de eene zijde de officieele weten­ „In ander opzicht gaat het niet beter; dat leerde
schap huldigt en aan de andere zijde de ontduiking in ons de kwakzalver Davenport, ook bekend als Sequah.
de hand werkt. Op deze motieven stelt spreker voor Zij die hem herwaarts zonden, kennen, helaas, de
een adres aan den Minister van Justitie te richten, met dwaasheid der menschen maar al goed en daarop
verzoek een vervolging tegen Seqnah in te stellen naar
werd hier ook gespeculeerd, gelijk in de andere
aanleiding van de wijze, waarop hij zijn bedrijf uitoefent,
d. i. dus op een oogenblik, dat Sequah zich gedekt
steden reeds is geschied. Wat geeft dat gezelschap
rekent. De Baad besluit door een commissie de zaak om een vonnis, waarbij Davenport eenige honderden
alsnog nader te doen overleggen en haar te machtigen, guldens moet betalen, terwijl ze aan zijn smeersel
overeenkomstig haar overtuiging, eventueel het boven­ duizenden verdienen. Er is niets aan te doen, men
bedoelde adres aan den Minister van Justitie uit naam kan de lui niet tegenhouden die hun geld willen
van den Baad te richten.''
weggooien en hun lichaam nog ellendiger maken
Onnoodig hierbij te voegen, dat wij geheel het ge­ door middelen, die lang niet onschuldig zijn.
voelen deelen van den Voorzitter, dat onze wetgeving
„Ik was er getuige van dat men een lijder aan
ter beteugeling der kwakzalverij onvoldoende is en de
middelen om de overtreding tegen te gaan ontbreken.
rheumatiek, die het alles behalve ruim heeft, f 50. —
Wanneer zal dit toch eens anders worden?
aanbood als hij zich door Sequah wilde laten behandelen.
De flinke man weigerde standvastig en
De af deeling „Amsterdam" van onze Vereeniging zeide: „Ik zou 't mij nooit kunnen vergeven zoo
hield Zaterdag 19 dezer in Hotel Krasnapolshi aldaar „laag te zijn geweest, daar ik weet dat alles bedrog
een vergadering, in de eerste plaats tot behandeling „is ; en al ben ik arm, 'k heb toch nog achting
van een aan de leden toegezonden concept-reglement. „genoeg voor mijzelf om mij niet aan zulk een
Nadat de voorzitter, de heer dr. C. A. Lóbry de Bruyn, „vent-toe te vertrouwen." Dat zijn mannen van
had medegedeeld, waarom eerst nu dit concept aan de karakter, die er helaas maar dun gezaaid zijn.
orde werd gesteld, werden achtereenvolgens de verschil­
„Het walgelijkste van alles was die verlaging,
lende artikelen en daarna het geheele reglement onveranderd
goedgekeurd.
dat weggooien ?an zijn eer, om zoo'n bedrieger
Daarna deelde de voorzitter mede, dat het in de
tot trekdieren te dienen. Waarachtig, ze hebben
eerste vergadering, waarin de afdeeling werd opgericht, dien Sequah in zijn wagen voortgetrokken, iets dat
gekozen bestuur zich als volgt had geconstitueerd : dr. zelfs een verlaging voor den mensch is als hg dit
C. A. Lobry de Bruyn, voorzitter; dr. P.P. van Hamel een keizer of koning doet. Helaas, de pers heeft
Roos, onder-voorzitter; L. J. de Witt, secretaris; een handje geholpen, tot zelfs het Handelsblad,
E. Th. Smeets, adjunct-secretaris, en J. Steuvers, penning­ 't geen velen erg gegriefd heeft."
meester. Hiervan treden in 1893 de hh. Lobry de
Bruyn en Smeets af; de overige heeren in 1894. Het dagblad „De Tyd" en Sequah.
Aan het bestuur werd dispensatie verleend van het uitschrijven
der eerste Januari-vergadering (waarin eenjaar­ In het dagblad „De Tijd" van 16 December 11.,
verslag zou moeten worden uitgebracht) omdat de komt het volgend artikel voor :
afdeeling als zoodanig in 1891 nog niet is werkzaam „De Vereeniging tegen de Kwakzalverij, hoewel
geweest. Op denzelfden grond werd besloten geen
haars ondanks meer voor Sequah hebbende gedaan
aanspraak te maken op de bijdrage uit de algemeene
kas der Vereeniging over het jaar 1891.
dan tien zegewagens en tien muziekkorpsen voor
Daarna werd de vergadering gesloten.
hem hadden kunnen uitwerken , zet den voor hem
zoo gewenschten strijd voort. Haar secretaris, de
Den 17den December 11. is het lid der Vereeniging heer G. B. Schmidt te Amsterdam, heeft thans in
de heer T. B. PLETTE, gepromoveerd tot doctor in de het Haarl. Dagblad een artikel tegen hem en zijne
rechtswetenschap aan de Rijksuniversiteit te Leiden. Zijn vele handlangers geplaatst — want ieder, die het
proefschrift is getiteld: „Verkoop van geneesmiddelen" waagt op een door Sequah behaald onbetwistbaar
en bevat belangrijke mededeelingen en beschouwingen succes te wijzen, is een handlanger en zelfs finan­
over dien verkoop van geneesmiddelen, die valt onder de cieel bij den zwendel betrokken ! — een artikel
rubriek ,kwakzalverij."
zóó afdoende dat de aangevallenen glimlachend uit­
In een of meer der volgende nommers hopen wij des roepen : Les gens que vous tuez se portent bien !
heeren Pleyte's arbeid te bespreken en aan eêne nadere De redactie van het Haarl. Dgbl. brengt dit dan
beschouwing te onderwerpen.
ook den heer Schmidt en den verderen leden van
het bestuur der Vereeniging tegen de Kwakzalverij
heel kalmpjes , maar met steekhoudende argumenten,
aan het verstand.
In de Staatscourant van 1 December is opgenomen
het gedeponeerde merk van Elixer Godineau (gezondheidsmiddel)
ingezonden door BLANCHON te Parijs. Wij
kunnen dus de invoering van dit middel hier te lande
spoedig verwachten en daar wij, door de vele kwalen
waartegen, volgens de étiquette, het middel wordt aanbevolen,
vermoeden dat hier kwakzalverij in het spel
is, zullen wij de elixer niet uit het oog verliezen.
De „Werkmansbode" over Sequah.
Onze lezers zullen — even als wij — meer dan
genoeg van SEQUAH hebben ; wij hebben ons dan
ook voorgenomen in 't vervolg liefst zoo weinig
mogelijk over die Maatschappij en haar vertegenwoordiger
DAVENPORT te schrijven ; wij meenen in
de voorgaande nommers ons standpunt tegenover
die maatschappij en ons oordeel over hare geneesmethode
duidelijk genoeg te hebben bloot gelegd
en stellen nog gaarne exemplaren van de vorige
no si mers beschikbaar voor hen, die op ons oordeel
prijs stellen.
In den eersten tijd zullen wij er echter soms
nog toe moeten besluiten om een plaatsje voor
Sequah in ons blad in te ruimen, vooral wanneer
het zaken of geschriften betreft, welker kennisneming
wij onzen lezers niet willen onthouden.
Dit is o. a. het geval met het onderstaande
stukje, dat wij aan 9I)e Werkmansbode" en wel aan
de daarin voorkomende „Brieven uit de Hoofdstad"
ontleenen.
Nadat over een zekere beurs-manoeuvre het
noodige gezegd is, gaat de schrijver aldus voort:
»Het is weer gegaan als altijd: het publiek, de
burgerij, wordt steeds dupe van de beurs-manoeuvres ;
het koopt bij onnatuurlijk hooge, verkoopt bij zeer
lage prjjzen en.... betaalt het gelag; — het gelach
is dan voor die de domooren bij den neus hebben
gehad.
Wij zouden op dit nieuw geschrijf van den heer
Schmidt niet de aandacht hebben gevestigd , zoo
wij er niet een onthulling in gevonden hadden,
welke als curiosum eenige waarde heeft. Mededeelende,
dat de Vereeniging tegen de Kwakzalverij
1000 leden telt, waarvan de kern, ongeveer de
helft, uit doctoren en apothekers bestaat, vermeldt
hij onder de tweede helft, personen en corporaties
die niets met de geneeskunde hebben uit
te staan, eenige .... vrijmetselaarsloges.
Vrage : wie gevaarlijker kwakzalver voor de
maatschappij zou zijn , de zich met alle vertoon
der reclame omgevende Sequah, die zegt door één
drankje alle kwalen en ziekten te kunnen wegnemen,
of de Loge, welke bewerende dat haar drankje
slechts goed is voor ééne zaak, namelijk voor de
bevordering van menschenmin, ditzelfde drankje in
het geheim voor geheel andere doeleinden toepast ?"
Ik meen aan de Vereeniging verplicht te zgn
aan de Redactie te verzoeken dit stukje te plaatsen
en er de volgende korte toelichting bij te voegen.
Vooreerst moet ik wijzen op de onjuistheid van
de Tijdredactie waar zij zegt, dat de Vereeniging
den strijd in het Haarl. Dgbl. voortzet. — Ik heb
alleen , en onder mijn eigen naam en verantwoordelijkheid
, een paar maal in het Haarl. Dagblad
geschreven, zelfs zonder medeweten der andere bestuursleden.
Voorts laat ik hieronder volgen de passage,
die de Tijdredactie aanleiding geeft om te schrijven :
„want ieder die het waagt op een door Sequah
„behaald onbetwistbaar succes te wijzen, is een
„handlanger en zelfs financieel bij den zwendel beetrokken."
—