2007-6 - Maatschappij en Politiek Magazine

Qrius. De school is daarvoor de eerst aangewezen informatiebron en vooral via
de school moet de Rechtspraak (de organisatie) zich tot jongeren richten. Aan
het eerder aangehaalde Aanpak jeugdvoorlichting 2005-2008, wat jongeren
idealiter over rechtspraak zouden moeten weten kunnen inhouden worden ont-
leend voor de aan te bieden kennis.
Gezien de lage waardering voor de lesboekvorm moet veel aandacht worden
geschonken aan een aantrekkelijker benadering. Qrius suggereert een lespakket
met onder andere computersimulaties, rollenspelen, discussies en een bezoek
aan de rechtbank.
De obligate internetpagina moet bezoekers gaan trekken met behulp van prijs-
vragen. Qrius noemt een tripje naar de Verenigde Staten voor het bijwonen van
een rechtszaak met een jury. Een merkwaardig voorstel, want daar worden we
via de televisie immers al mee overladen. Nog daargelaten dat in de Verenigde
Staten de meeste, potentiële juryzaken van te voren worden afgedaan via plea
bargaining, kan men voor juryrechtspraak net zo goed en waarschijnlijk beter
naar België. Dit terzijde.
Verder pleit Qrius voor een speciale, mede op participatie gerichte invulling
voor jongeren van de jaarlijkse open dag van de Rechtspraak.
Kanttekeningen
De vmbo’ers, havisten en vwo’ers kregen dezelfde vragen en antwoordalterna-
tieven voorgelegd. Taal, terminologie en de soms subtiele verschillen tussen een
goed en een fout antwoord zullen vwo’ers niet voor grote problemen hebben
geplaatst, maar voor havisten en meer nog voor vmbo’ers gold dat vast wel.
Het gebrek aan differentiatie heeft ongetwijfeld tot vertekening in de resultaten
geleid. Dit artikel wordt afgesloten met enkele kanttekeningen met betrekking
tot Maatschappijleer.
Bepaald zorgwekkend is de confrontatie van enerzijds het lage kennisniveau en
anderzijds Maatschappijleer als voornaamste informatiebron op school. Qrius
trekt die conclusie niet, althans niet expliciet, maar die volgt wel uit de onder-
zoeksresultaten: Maatschappijleer doet het niet goed, met name niet in het
vmbo en havo; inhoudelijk niet, omdat Maatschappijleer het onderwerp recht-
spraak tot strafrechtspraak reduceert, terwijl driekwart van alle rechtszaken geen
strafzaken zijn. Door rechtspraak alleen in relatie tot criminaliteit te behandelen,
doet Maatschappijleer onrecht aan de rechtspraak en daarmee aan een belang-
rijk kenmerk van de rechtsstaat. Wat dat betreft zijn de eindtermen dringend
aan herziening toe.
Maatschappijleer lijkt het ook qua didactische aanpak niet goed te doen. De
lesmethoden worden slecht gewaardeerd en men gebruikt veel te weinig de
mogelijkheden om een kijkje in de juridische keuken te nemen, de koks op
school uit te nodigen, of zelfs eens (simulerend) aan het koken te slaan. Alle
reden dus om daar wat aan te doen, en gezien het belang dat de Rechtspraak
daar aan lijkt te hechten, bij voorkeur in samenspraak en samenwerking met die
Rechtspraak. g
Noot
1. Zie: Rechtspraak, januari 2006.
Rechtspraak
MAATSCHAPPIJ & POLITIEK n OKTOBER 2007 7