Prinsheerlijk fietsen - Natuurpunt
Prinsheerlijk fietsen - Natuurpunt
Prinsheerlijk fietsen - Natuurpunt
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
fietstochten<br />
<strong>Prinsheerlijk</strong> <strong>fietsen</strong><br />
lAnGs AVerBODe BOs & heiDe<br />
Regio: op de grens van de provincies Antwerpen,<br />
Limburg en Vlaams-Brabant<br />
Met doe-opdRAchten VooR kids
2<br />
COLOFON<br />
Samenstellers:<br />
Liesbet Cleynhens en Manu Vlaeyens, <strong>Natuurpunt</strong><br />
Foto's: Gert Arijs, Josée Craenen, Staf De Roover, Erwin Donvil,<br />
Francois Van Bauwel, Walter Van Spaendonk<br />
Met dank aan de Vlaamse Landmaatschappij (VLM)<br />
en Jeugd en Wetenschap vzw<br />
Coördinator:<br />
Hilde Van den Berge, ARGUS vzw<br />
© 2008 ARGUS vzw<br />
V.U. Helga Van der Veken, Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen
ARGUS, <strong>Natuurpunt</strong>, vzw Kempens Landschap en VLM laten je al <strong>fietsen</strong>d kennis maken met het<br />
prachtige gebied van de Merode, het gebied tussen Nete en Demer, het land van de Witte van<br />
Zichem.<br />
Sinds de prins de Merode in 2004 in één klap zowat 1.500 ha grond verkocht, kreeg het domein de<br />
Merode plots veel belangstelling en een eigen identiteit. In opdracht van de Vlaamse regering kocht<br />
de Vlaamse Landmaatschappij het volledige gebied aan. Tegenwoordig is het in handen van verschillende<br />
partners. <strong>Natuurpunt</strong> verwierf Averbode Bos & Heide, ruim 530 ha natuur, vooral rond<br />
de Abdij van Averbode en het gebied Varendonk in Laakdal. Vzw Kempens Landschap is eigenaar<br />
van de Beeltjens en een deel van de Kwarekken in Westerlo, de Witput in Herselt en Afspanning<br />
Den Eik in Laakdal. Andere delen van Averbode Bos & Heide zijn in handen van de gemeenten<br />
Tessenderlo en Scherpenheuvel-Zichem en de abdij zelf. Het Agentschap voor Natuur en Bos is eigenaar<br />
van Varenbroek en Helsschot. De provincie Antwerpen en het Agentschap zijn ieder eigenaar<br />
van een deel van domein Hertberg.<br />
Kom prinsheerlijk <strong>fietsen</strong>! We hebben in deze regio drie routes voor u klaar: de Kempenroute, de<br />
Averbode Bos & Heideroute en de Demerbroekenroute.<br />
Ontdek de boeiende geschiedenis, het landschap, de natuur, de landbouw en het culturele erfgoed<br />
in een van de grootste groengebieden van Vlaanderen.<br />
Route Averbode Bos & Heide<br />
Kids (6-12 jaar)<br />
Dit fietsboekje leidt je langs Averbode Bos en Heide. De tocht is 14,6 km<br />
lang. Je start aan Afspanning Den Eik in Laakdal. Van daaruit volg je de<br />
aangegeven fietsknooppunten, herkenbaar aan de wit/groene bordjes<br />
met omcirkelde cijfers.<br />
De tocht loopt langs het natuurgebied Averbode Bos & Heide en het<br />
natuurgebied Gerhagen. Blikvangers: het Bosmuseum Gerhagen, de<br />
autovrije Luikerdreef en de abdij van Averbode.<br />
Omdat de prins de Merode een belangrijke rol speelde in dit gebied, krijgen <strong>fietsen</strong>de<br />
kinderen (tot 13 jaar) de titel van 'prins' of 'prinses'. Op de startplaatsen kunnen ze een<br />
‘prinsentas’ ontlenen. In die tas' vind je attributen (verrekijker, vergrootglas, boomkaarten,<br />
hoogtemeter, enz.) om het landschap mee te verkennen. Hoe en waar je deze<br />
kunt gebruiken, lees je in dit boekje. Alle antwoorden op de KIDS-vraagjes vind je achteraan<br />
dit boekje.<br />
Een prinsheerlijk aanbod<br />
BON<br />
Bij bestelling van PANNENKOEKEN<br />
G R A T I S 1 kopje koffie<br />
"De Peerdenposterij" - Gerhees 14 - 3980 Tessenderlo-Schoot<br />
Gesloten op maandag<br />
3
4<br />
1DEN EIK<br />
Naast een drukke steenweg, maar omringd door uitgestrekte natuurgebieden van<br />
<strong>Natuurpunt</strong> en Kempens Landschap...<br />
In vroegere tijden heersten lokale heren over uitgestrekte landgoederen. Samen<br />
met kloosterorden speelden ze een grote rol op het platteland. Deze grote heren<br />
zetten boerderijen op. Bossen en heidevlaktes werden uitgebaat voor houtopbrengst<br />
en voor de jacht. De familie de Merode - met een voorvaderlijk kasteel in<br />
Westerlo - drukte haar stempel op de regio Zuiderkempen. Ooit was het kasteel<br />
afhankelijk van het kapitel van Utrecht, maar in 1482 werd het eigendom van Jan<br />
II uit de familie de Merode. Tot vandaag is het in het bezit gebleven van dezelfde<br />
familie.<br />
Ook abdijen waren traditioneel belangrijke grootgrondbezitters en in Averbode<br />
was dat niet anders. Tijdens de Franse Revolutie werd het abdijdomein echter onteigend.<br />
Later kregen de prinsen de Merode het in hun bezit. Het gebied werd verkaveld<br />
en ontwaterd met het oog op intensieve bosbouw. waardoor de oorspronkelijke<br />
variatie aan bodems, waterhuishouding en begroeiing verdween. De eentonige<br />
aanplanting van naaldbomen veroorzaakte een duidelijke verarming in de<br />
natuurwaarden. Gelukkig bleven sommige paden, bosranden en vochtige plekjes<br />
gevrijwaard van deze ecologische achteruitgang. Ze werden een toevluchtsoord<br />
voor zeldzame planten en dieren.<br />
Vandaag ziet de toekomst voor het gebied Averbode Bos & Heide er opnieuw<br />
schitterend uit. Op initiatief van de Vlaamse overheid kon de Vlaamse<br />
Landmaatschappij (VLM) in 2004 het Merodegebied aankopen. Daarna werd het<br />
doorverkocht aan de partners die het in de toekomst zullen beheren - ieder met<br />
eigen accenten, maar wel als één geheel in functie van mens én natuur.<br />
<strong>Natuurpunt</strong> verwierf ruim 530 hectare op het kruispunt van de provincies<br />
Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. Met de steun van gemeentebesturen,<br />
lokale verenigingen en commerciële partners stelt <strong>Natuurpunt</strong> deze prachtige<br />
natuur op een verantwoorde manier voor u open.<br />
Afspanning Den Eik
KIDS 1<br />
Voor prinselijke snoepers!<br />
Heel wat bomen dragen vruchten. In het najaar komen ze te voorschijn. Het is<br />
fijn om dan beukennootjes, dennenappels of eikels te rapen in het bos.<br />
Deze kan je niet eten. Van welke boom kan je de vruchten wél eten?<br />
Los de rebus op en je weet het...<br />
- A G = JE<br />
Averbode Bos en Heide is een gebied in volle renovatie. Door het intensief bosbouwbeheer<br />
werd er de afgelopen eeuwen in Averbode Bos & Heide steeds voor snelgroeiende<br />
uitheemse boomsoorten gekozen. Deze aanplantingen maakten het de streekeigen<br />
boom- en plantensoorten heel moeilijk. Dichte naaldbestanden van Corsicaanse den<br />
geven bijvoorbeeld weinig licht in het bos en vormen een verstikkend pakket naalden<br />
op de bodem, waar geen plant doorheen kan. Door de bomen verder te dunnen zoals<br />
dat vroeger gebeurde, maar nu de inheemse soorten te bevoordelen, zal het bos geleidelijk<br />
aan veranderen in streekeigen loofbos met eiken, beuken, wilgen en berken. Let<br />
maar eens op! Vooral de jonge loofbomen die nog in de onderlaag van het bos voorkomen<br />
krijgen de kans door te groeien, omdat de naburige naaldboom wordt verwijderd.<br />
Op termijn worden in grote bestanden waar geen loofbomen voorkomen, ook af en toe<br />
groepen van 30 tot 50 bomen gekapt. Op deze nieuwe zonnige plekken in het bos zullen<br />
loofbomen sneller kiemen en groeien. Op andere plaatsen worden grotere open<br />
zones gemaakt. Hier zullen heide, vennen en graslanden een plaats vinden in het<br />
gebied. Een Averbode Bos en Heide met loofbossen, vennen, heiden en kronkelende<br />
wandelpaadjes: daar heeft de natuur en de recreant alleen maar baat bij! Meer info bij<br />
Noah Janssen 015 29 72 36 of Staf Aerts 013 77 22 78 of surf naar www.demerodeonline.be,<br />
www.averbodebosenheide.be of www.natuurpunt.be/life.<br />
Ben je ook geïnteresseerd mee te denken of te helpen aan dit waardevolle natuurgebied?<br />
Geef dan een seintje!<br />
Rij naar knooppunt 18 en volg dan 25. Aan je linkerkant vind je de abdij.<br />
5
6<br />
2ABDIJ VAN AVERBODE<br />
Het poortgebouw van de abdij van<br />
Averbode heeft de typische roestbruine<br />
kleur van vele gebouwen in<br />
de regio. Vele openbare gebouwen<br />
zijn opgebouwd uit de typische bruine<br />
ijzerzandsteen uit de streek. Er is<br />
zelfs een bouwkundige stijl die verwijst<br />
naar deze bouwstijl, namelijk<br />
de Demergotiek. De Onze-Lieve<br />
Vrouwekerk in Aarschot en de Sint-<br />
Sulpitiuskerk in Diest zijn hiervan<br />
heuse pareltjes, maar ook de Sint-<br />
Eustachiuskerk van Zichem mag<br />
gezien worden.<br />
De ontginning van ijzerzandsteen uit de plaatselijke getuigenheuvels was tot in het<br />
begin van de twintigste eeuw een belangrijke economische bezigheid. Op de Voortberg<br />
te Testelt en de Weefberg te Averbode kun je nog restanten van de vroegere steengroeven<br />
terugvinden.<br />
Ontgonnen ijzerzandsteen werd met platbodems op de Demer naar de bestemming<br />
getrokken. Dit gebeurde oorspronkelijk door menselijke boottrekkers, die van op de<br />
oever de zwaar geladen boten voort trokken. Er bestonden zelfs gilden van scheepstrekkers,<br />
waarvan er een op de Grote Markt van Zichem in de afspanning ‘Het witte paard’<br />
zijn gildenhuis had. Het gebouw staat nog altijd aan de markt van Zichem. Later werd<br />
het zware labeur overgelaten aan paarden.<br />
Als je goed kijkt kan je op het poortgebouw krassporen van bedevaarders terugvinden.<br />
Als je het gruis opdronk met water, kon je rekenen op miraculeuze en<br />
geneeskrachtige krachten...<br />
KIDS 2<br />
Prinsen en prinsessen, jullie zijn nog jong en fit ...<br />
De gebouwen van de abdij zijn allemaal ouder en hebben een lange geschiedenis<br />
achter de rug. Hoe oud wordt de toren in 2020?<br />
Rij recht tegenover de abdij de dreef in (voorzichtig, gaat snel bergafwaarts), tot<br />
knooppunt 25. Sla na zowat 300 m links af, volg knooppunt 334.
3<br />
LUIKERDREEF<br />
Geniet van deze imposante dreef.<br />
Eeuwenoude beukenbomen omzomen vele<br />
honderden meters lang het fietspad. Een<br />
dreef is een belangrijk cultuurhistorisch<br />
gegeven. Het woord dreef is afgeleid van<br />
het woord drijven. Het was oorspronkelijk<br />
een weg waarover dagelijks vee werd<br />
gedreven van de stallen naar de weidegronden.<br />
Omdat het prettiger lopen was in<br />
de schaduw, werden dreven dikwijls met<br />
bomen omzoomd. Het is er wat frisser en<br />
minder winderig. Je zult het vast waarderen!<br />
Dreven bestaan meestal uit beuken of platanen.<br />
Ze hebben een natuurlijke schoonheid<br />
en zijn gemakkelijk in het onderhoud.<br />
Omdat dreven niet zo gauw gekapt worden<br />
voor de houtopbrengst, kunnen de<br />
bomen er soms heel oud worden. Als leefgebied<br />
voor specifieke planten- en diersoorten lijken ze op oude bossen. Daarom<br />
zijn zij ook als natuurlijk biotoop van uitzonderlijk belang. In Vlaanderen, waar<br />
vooral productiebossen voorkomen, zijn oude bossen en aanverwante biotopen<br />
een kostbaar bezit. Wie weet ontdek je wel een boomkruiper of een boomklever<br />
tussen de bomen?<br />
Boomklever Boomkruiper<br />
Boomklevers geven, zoals hun naam het zegt, de indruk alsof ze aan de stam te<br />
kleven. Deze acrobaten kunnen zowel omhoog als omlaag klimmen. Ze lusten<br />
insecten, zaden en noten. Ze klemmen die in spleten van bomen en hakken er dan<br />
fanatiek op in. Boomklevers broeden in oude spechtengaten. Als de ingang van die<br />
broedholte te groot blijkt, metselen ze die met slijk tot de juiste maat.<br />
7
Een minder opvallende bosbewoner is de boomkruiper. Bovenaan is hij bruingevlekt.<br />
Hij lijkt wat op boomschors zodat hij niet opvalt als hij spiraalsgewijs langs<br />
een stam naar boven hipt. Met de kop naar beneden een boomstam afdalen doet<br />
hij niet, dat blijft het monopolie van de boomklever. Zijn techniek is anders: na<br />
een klimpartijtje bovenaan de stam vliegt hij naar de voet van een andere boom<br />
en van daar gaat het weer omhoog. Hij klimt met een stugge staart, net zoals<br />
spechten dat doen. De boomkruiper is een insecteneter. Hij weet insecten heel<br />
handig met zijn spitse gebogen snavel uit spleten in boomschors te peuteren. Bij<br />
strenge koude kruipen boomkruipers knus bij elkaar; uit zo’n bal van veren kunnen<br />
soms wel tien of meer staartjes steken!<br />
8<br />
KIDS 3<br />
Vraagje voor gedreven fietsers!<br />
In welke richting loopt de weg? Neem het kompas uit de prinsentas. De pijl van<br />
het kompas wijst altijd naar het noorden. Hou dit boekje zo dat de pijl van je<br />
kompas in dezelfde richting loopt als de pijl naar het noorden op de tekening<br />
hieronder.<br />
Rij tot knooppunt 334, waar je nog eventjes 150 m rechtdoor rijdt (i.p.v. onmiddellijk<br />
naar 15). Daar sla je rechts af (volg de bordjes Bosmuseum, VVV-toren, enz).<br />
Aan je linkerkant zie je een bezoekerscentrum met een grote uitkijktoren. Allen<br />
daarheen!
4VVV-TOREN<br />
Het natuurgebied Gerhagen, 945 ha groot, waarvan meer dan 600 ha bos, is het<br />
wandelparadijs van Tessenderlo. Sinds honderd jaar beheersen de dennenbossen<br />
het landschap. Aan de Zandberg, een landduin die het hart van het gebied vormt,<br />
ligt de panoramische VVV-toren en het Bosmuseum. Honderd jaar geleden<br />
bestond het gebied uit heide en vennen, zoals het deel Pinnekensweier, dat een<br />
broedgebied voor heide- en watervogels is.<br />
KIDS 4<br />
Voor prinselijke spionnen. Het is een prachtig uitzicht daarboven in de VVVtoren!<br />
Geniet ervan met je verrekijker...<br />
Fiets even terug naar knooppunt 334 en rij nu richting knooppunt 15.<br />
Zowat 1 km verder ligt de Peerdenposterij<br />
9
5<br />
PEERDENPOSTERIJ<br />
Het paard heeft in de geschiedenis heel wat evolutionaire stappen doorstaan. In<br />
de prehistorie waren paarden vooral gegeerd als jachtwild. Al snel werd duidelijk<br />
dat je er meer mee kon aanvangen dan ze gewoon op te eten.<br />
Zo begon de gezamenlijke geschiedenis van mens en paard, die de wereld grondig<br />
zou veranderen. In de loop van de geschiedenis werd het paard lastdier voor het<br />
zware werk en rijdier voor de ruiterij. Deze oude indeling in werk- en rijpaarden<br />
bestaat eigenlijk nog altijd. Het werkpaard is hier sinds de opkomst van de tractor<br />
zo goed als uitgestorven. Het rijpaard echter kent furore onder de recreant. Het<br />
natuurgebied Averbode Bos & Heide is voor ruiters een recreatief doorgangsgebied<br />
tussen twee andere groenzones (Gerhagen in Tessenderlo en de Hertberg in<br />
Herselt).<br />
10<br />
KIDS 5<br />
Vraagje: Vóór het gebouw staat een prachtige boom die het bordje CAFE<br />
draagt. Welk boom is het? Neem je bomenkaart uit de prinsentas, dan weet je<br />
het snel!<br />
Rij naar knooppunt 15 en dan richting 14. Op een bepaald ogenblik steek je de<br />
drukke Turnhoutsesteenweg over. Je rijdt een aarden weg in. Aan het einde ervan<br />
is een T-splitsing. Er achter ligt een weide. Vaak staan daar ezeltjes, in de schaduw<br />
van een grote, trotse eik.
6KONING EIK<br />
In de natuursector worden grote grazers<br />
zoals runderen, paarden, ezels en schapen<br />
al eens ingezet voor het beheer van de<br />
natuurgebieden. Een populaire grazer is<br />
het Galloway-rund. Je kunt deze runderen<br />
in de nabije Demerbroeken in Zichem aan<br />
het werk zien. Het is een vrij klein, maar<br />
bijzonder robuust ras dat weinig verzorging<br />
nodig heeft en er een gevarieerd<br />
menu op nahoudt, gaande van arme grassoorten<br />
tot netels en jonge struiken.<br />
Ezels kunnen een heel specifieke taak<br />
hebben in de natuurgebieden. Ze worden<br />
in het natuurbeheer vooral ingezet voor<br />
de bestrijding van distels.<br />
KIDS 6<br />
Vraagje: Hoe hoog is deze eik? Gebruik de hoogtemeter!<br />
Kijk door het buisje van je hoogtemeter. Loop net zo lang<br />
voor- of achteruit tot je het topje van de boom ziet. Hou de<br />
driehoek recht! Leg een takje of een steentje op de plaats<br />
waar je nu staat. Meet nu de afstand tussen dat takje of<br />
steentje en de onderzijde van de boom door reuzenstappen<br />
van 1 meter lang te zetten. Tel bij de gemeten afstand nog<br />
1,5 meter bij op (je eigen 'hoogte’). Dat is de hoogte van de<br />
boom!<br />
Rij verder tot knooppunt 14 en<br />
volg dan 17. Als je op de openbare<br />
weg komt, wijk je even af van de<br />
knooppuntenroute. Je volgt dan<br />
de pijl ‘VEERLE-HEIDE’ tot aan<br />
het dorpsplein. De dorpskern van<br />
Veerle-Heide werd niet lang geleden<br />
heraangelegd.<br />
11
7<br />
VEERLE-HEIDE<br />
12<br />
KIDS 7<br />
Veerle-Heide was vóór de<br />
gemeentefusies van de jaren<br />
zeventig een gehucht van het<br />
toen nog onafhankelijke Veerle<br />
en is nu het zuidelijkste gehucht<br />
van Laakdal. De oorspronkelijke<br />
naam onder Veerle was Vispoel.<br />
De nederzetting behoorde<br />
gedeeltelijk toe aan de vlakbij<br />
gelegen abdij van Averbode.<br />
Ontdek Veerle-Heide! Een gezellige dorpskern, niet? Het standbeeld en de hut<br />
staan er als de parel op de kroon. Het beeld herinnert aan de honderden dorpelingen<br />
die vanaf 1800 naar Wallonië trokken om er te werken. Heel wat arbeiders<br />
gingen bieten rooien, van ‘s morgens vroeg tot ‘s avonds laat. In de jaren<br />
60 namen machines het werk over.<br />
Vraagje: Hoe noemde men die werkmannen die naar Wallonië trokken?<br />
Vraagje: Wat is de naam van de hut?<br />
Vraagje: Welke instelling zorgt er voor dat oude kledij een nieuwe bestemming<br />
krijgt?<br />
Verlaat de dorpskern op dezelfde manier als je gekomen bent. Rij naar knooppunt<br />
17. Daar draai je naar links, richting knooppunt 18. Je rijdt nu opnieuw op een<br />
mooie weg tussen de bossen, namelijk de Grensstraat. (Deze naam geeft aan dat<br />
we ons hier op de grens Scherpenheuvel-Zichem/Laakdal en provincies Antwerpen<br />
en Vlaams-Brabant bevinden.) Na een honderdtal meter zie je houten paaltjes in<br />
het midden van de weg, die verder alleen fietsers (en voetgangers) doorlaten.<br />
Onmiddellijk daar achter heb je een wegeltje naar links. (We <strong>fietsen</strong> dit wegeltje<br />
niet in). Daar is het weer tijd om even uit te blazen.
8KRIEBELBEESTJES<br />
Loofbossen laten vrij veel licht door. Zowel dieren als planten profiteren er van.<br />
Een bos zit boordevol leven. Dat begint al bij de kriebelbeestjes die je in de bosbodem<br />
vindt. Schraap wat bladeren en humus opzij en je ziet ze rondlopen.<br />
Pissenbedden en miljoenpoten eten afgevallen bladeren. Op die manier ruimen ze<br />
het natuurlijk afval in het bos netjes op.<br />
KIDS 8<br />
Voor prinselijke insecteneters: Haal je insectenpotje boven! Zoek kriebelbeestjes<br />
in het bos (zet ze later netjes terug!) en bekijk ze onder het vergrootglas. Je<br />
vindt een ‘zoekkaart - bodemdiertjes’ in de prinsentas om de naam van jouw<br />
vondst terug te vinden.<br />
Vraagjes: Hoeveel poten heeft een gewone duizendpoot ? en een miljoenpoot?<br />
Fiets verder richting knooppunt<br />
18 en zo kom je terug<br />
uit op de startplaats Den Eik.<br />
13
Antwoorden vraagjes KIDS<br />
KIDS 1: (de tamme) kastanje (opgelet: de vruchten van paardenkastanje of<br />
wilde kastanje zijn ook niet eetbaar)<br />
KIDS 2: De toren werd gebouwd in 1700 - dat lees je op het infobord aan de<br />
ingang. In 2020 zal de toren dus 320 jaar oud zijn.<br />
KIDS 3: De dreef loopt in noordoostelijke richting<br />
KIDS 5: Een linde<br />
KIDS 6: De eik is ongeveer 27 m hoog<br />
KIDS 7: Walenmannen - Wars heidehut - Wereldmissiehulp vzw<br />
KIDS 8: Zowel bij duizendpoten als bij miljoenpoten zijn er vele soorten, die dikwijls<br />
een verschillend aantal poten hebben. De gewone duizendpoot<br />
heeft 15 paar poten, en de meeste soorten miljoenpoten hebben 20-40<br />
paar poten.<br />
14
ARGUS is het milieupunt van KBC en Cera. ARGUS informeert en debatteert rond milieu en duurzame ontwikkeling<br />
en wil het publiek hieromtrent bewustmaken. Een greep uit het aanbod: ARGUSmilieumagazine,<br />
ARGUSwandelzoektochten, fotowedstrijd 'ARGUSfotograaf van het jaar', infosessies, debatten, filmforum,<br />
natuurproject Go4Nature, enz. Verneem er alles over op onze website en schrijf je in op de ARGUStelex.<br />
ARGUS vzw, Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen, 03 202 90 70, info@argusmilieu.be, www.argusmilieu.be<br />
Met 73.000 gezinnen als lid en 16.000 hectare natuur in beheer is <strong>Natuurpunt</strong> veruit de grootste natuurvereniging in<br />
Vlaanderen. Duizenden enthousiaste vrijwilligers vormen het kloppend hart van <strong>Natuurpunt</strong>. We organiseren geleide<br />
natuurwandelingen en cursussen, organiseren beheerswerken in die natuurgebieden, leggen wandelpaden aan, ….<br />
Hou je van de natuur, word dan lid! Het lidgeld bedraagt 20 euro voor het hele gezin. Als lid ontvang je 4 x per jaar<br />
‘Natuur.blad’, het ledentijdschrift boordevol informatie over de natuur in Vlaanderen. Je krijgt bovendien dan een<br />
welkomstpakket met daarin een CD met vogelgeluiden en de fraaie Fiets- en wandelgids met 33 uitgestippelde<br />
natuurroutes in de mooiste natuurgebieden van België. Lid worden kan door overschrijving van 20 euro op rekening<br />
230-0044233-21 van <strong>Natuurpunt</strong> met vermelding ‘nieuw lid actie ARGUS’.<br />
<strong>Natuurpunt</strong>, Coxiestraat 11, 2800 Mechelen, 015-29 72 20, info@natuurpunt.be, www.natuurpunt.be<br />
De vzw Kempens Landschap werd in ’97 opgericht met als doelstellingen de verwerving, de bescherming, de<br />
valorisatie en het gebeurlijk herstel van leefmilieu, landschap, natuur- en cultuurpatrimonium in de provincie<br />
Antwerpen en inzonderheid de instandhouding, het beheer, de ontsluiting en publieksgerichte openstelling van open<br />
monumenten in haar bezit. Enkele mooie realisaties kunnen worden gevonden in de kolonies van Wortel en<br />
Merksplas, domein Roosendael te Sint-Katelijne-Waver, domein Ter Speelbergen te Putte, de Koude Beekvallei te<br />
Borsbeek en uiteraard de Beeltjens en Kwarekken en afspanning Den Eik in het gebied van de Merode.<br />
Kempens Landschap vzw, Peredreef 5, 2580 Putte, 015 22 82 30<br />
info@skl.provant.be, www.kempenslandschap.be<br />
De Vlaamse Landmaatschappij is als agentschap van de Vlaamse overheid verantwoordelijk voor de inrichting van de<br />
open ruimte, de beheersing van de mestoverschotten, het plattelandsbeleid in het buitengebied en de randstedelijke<br />
open ruimte in Vlaanderen.. In het gebied van de Merode, werkt de VLM, samen met de andere partners uit het<br />
project de Merode, aan het duurzaam ontwikkelen van de streek, met aandacht voor milieu en mens.<br />
VLM Herentals, Cardijnlaan 1, 2200 Herentals, 014 25 83 70, www.vlm.be<br />
In het plattelandsproject de Merode werken verscheidene partners samen aan het duurzaam ontwikkelen van één van<br />
de grootste bosgebieden van Vlaanderen. De gemeenten Tessenderlo, Scherpenheuvel-Zichem, Geel, Laakdal, Herselt<br />
en Westerlo; de provincies Vlaams-Brabant, Limburg en Antwerpen; <strong>Natuurpunt</strong>, ANB, VLM, abdij van Averbode, de<br />
landbouwsector en vzw Kempens Landschap vormen samen de leden van het project de Merode, waarvan de VLM de<br />
projectadministratie doet. Alle info op www.demerodeonline.be<br />
15
De volledige fietskaarten zijn te verkrijgen bij de toeristische<br />
infokantoren in de provincie Antwerpen, in de boek- en<br />
fietshandel en via de website: www.antwerpsekempen.be<br />
0 2 km<br />
Met dank aan Toerisme Provincie Antwerpen vzw<br />
voor de uitwerking van deze fietskaart.<br />
Nadruk of aanpassing onder gelijk welke vorm is verboden.<br />
© TPA 2008 © kaartontwerp: Smets & Ruppol<br />
2<br />
volg 18 tot startplaats.<br />
volg 18<br />
- Kriebelbeestjes -<br />
3<br />
Veerle-Heide - terugkeren, volg 17<br />
volg de pijl Veerle-Heide -<br />
8 1<br />
DEN EIK<br />
VERTREK<br />
volg 17 - op de openbare weg,<br />
- volg 14 - Koning Eik - volg 14 -<br />
volg 15 - Peerdenposterij - volg 15<br />
Bosmuseum - terugkeren 334 -<br />
Bosmuseum, VVV-toren) -<br />
150 m rechtdoor, rechts af (bordjes<br />
volg 334 - Luikerdreef - volg 334<br />
Abdij van Averbode - volg 25<br />
7<br />
volg 18 - volg 25<br />
6<br />
START Den Eik, Laakdal<br />
4<br />
5<br />
7<br />
kilometeraanduiding<br />
18 334<br />
fietsknooppunt<br />
fietsroute<br />
<strong>Prinsheerlijk</strong> <strong>fietsen</strong> langs<br />
Averbode Bos & Heide