Accountant Worden 13

AccountAnt
worden
Prof. dr. Leen
Paape nyenrode
kijkt vooruit
okt 2012-13
Amstelkwartier:
geen noord-
Zuidlijndebacle
studentenmagazine over accountants
“Begin over mvo en je heBt
eigenlijk Altijd een leuk gesprek”
JAn RiJken RA oveR het veRduuRZAmen vAn de bedRiJfsvoeRing
20 jaar in
de toekomst
test je
kennis van
belastingen

Als er één ding is dat altijd hetzelfde blijft,
dan is het wel dat alles verandert. Soms is dat
jammer. Heb je eindelijk kleren gevonden die
je echt goed staan, zijn ze alweer uit de mode.
Maar de meeste veranderingen verrijken ons
leven alleen maar. Wie had bijvoorbeeld vijf
jaar geleden kunnen denken dat we zoveel
plezier zouden hebben van apps? In dit nummer
hebben we de beste apps op een rijtje gezet.
We vroegen Leen Paape, dean van Nyenrode,
naar de veranderingen in de accountancyopleiding.
We stapten door een zwart gat voor
een fictieve reis naar het accountancykantoor
van de toekomst. En we interviewden enkele
accountants die verder kijken dan de cijfers.
Ook zonder glazen bol durf ik te voorspellen
dat je veel plezier zult beleven aan dit nummer
van Accountant Worden!
Groetjes, Judith
P.S. Vond jij ook dat onze website wel eens aan een
update toe was? Dan word je op je wenken bediend,
want hij is helemaal vernieuwd. Check dus snel het
vernieuwde accountantworden.nl
2
“kijk, als ik hier
een dubbeltje heb…”
Als je sommige ondernemers
bezig ziet,
krijg je medelijden met
hun accountants.
dat geldt zeker in de
sketch van Jiskefet.
Accountant Worden is een uitgave van de NBA, de Nederlandse
Beroepsorganisatie van Accountants. NBA, Postbus 7984, 1008 AD
Amsterdam Redactie NBA: Judith Lieverse ARA: Mike Demelinne,
Audrey van Reijswoud Art direction: Ted Frank, Marco Arkema Copy:
Frank van Venrooij Fotografie: Rogier Maaskant Accountant Worden
kwam tot stand naar een idee van ARA M/V en NBA. © Oktober 2012.
Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend.
“mediation
komt je hele
leven van pas”
8
musthave
apps
13
Achter elke
beslisser staat
een accountant
netwerken,
het is
net werken
18
20
komt die erfenis
bij de juiste
mensen terecht?
26
oplossing kennistest pag. 34:
1b, 2a, 3b, 4c, 5,c, 6b, 7b, 8b, 9a, 10a. vier
antwoorden goed of minder: eerste belastingkennisschaal.
meer dan vier goed: tweede
belastingkennisschaal. meer dan acht goed:
de hoogste belastingkennisschaal.

Jeroen van Straten is adjunct­
directeur van het projectmanagementbureau
van de gemeente,
waar zo’n 200 mensen werken
aan diverse projecten in de hoofdstad.
Tijdelijk is hij projectmanager
voor het Amstelkwartier,
een groot nieuwbouwproject
in Amsterdam.
geen nooRd-ZuidLiJndebAcLe
vooR PRoJect AmstelkwArtier
de bedragen die omgaan bij grote bouwprojecten zijn astronomisch. foute inschattingen
kunnen kapitalen kosten. Zo viel de Amsterdamse noord-Zuidlijn bijna twee miljard
duurder uit. Projectmanager Jeroen van straten vertelt hoe de gemeente zo’n debacle
wil voorkomen bij het nieuwbouwproject Amstelkwartier.
wat is het Amstelkwartier?
“Het is een gebied aan de Amstelrivier,
een kwartiertje fietsen van
het centrum van de stad én van het
groene hart. Kortom, een gebied
met een aantrekkelijke ligging. Zo’n
zeven jaar geleden is besloten om
hier aan woningbouw te doen. De
wijk zal Amsterdam­Zuid en de Watergraafsmeer
verbinden. In totaal
moeten er zo’n vier­ à vijfduizend
woningen komen, goed voor meer
dan 10.000 inwoners. Een flink
project. Dat betekent ook dat er
voorzieningen moeten komen, zoals
scholen en een winkelcentrum.
Op dit moment zitten er overigens
bedrijven. Veel bedrijven blijven
zitten, maar een deel wordt uitgekocht
voordat de grond ontwikkeld
kan worden.”
Dennis van Eeden begon als
openbaar accountant en werkt
nu alweer jaren bij ACAM, de
auditdienst van de gemeente
Amsterdam. Zijn expertise als
accountant werd ingezet bij een
zogenaamde ‘dwarskijksessie’
voor het project Amstelkwartier.
3

4
veilig
is het Amstelkwartier
al in aanbouw?
“Een gedeelte. De eerste fase, 1.500
woningen, is in 2011 in aanbouw
genomen. Over de tweede fase van
ongeveer 700 woningen wordt
binnenkort beslist. Het besluit over
de derde fase zal pas rond 2020
worden genomen. In totaal zal het
zo’n twintig jaar duren voordat het
hele project gereed is.”
waarom wordt het project
in fases gebouwd?
“Wij verkopen geen woningen, maar
grond. We zijn dus afhankelijk van de
3 lagen +
dakterras
verkopende partijen en moeten een
inschatting maken van de hoeveelheid
grond die we kunnen verkopen.
Het is daarbij heel belangrijk om
flexibel te zijn. Op dit moment is de
markt vrij slecht. Het heeft dan geen
zin om grond te ontwikkelen die vervolgens
braak blijft liggen.”
wanneer hebben jullie een
accountant in de arm genomen?
“Tijdens de voorbereiding voor de
tweede fase. Netwerkbedrijf Alliander,
de verkopende partij, wilde graag
weten wanneer de grond voor de tweede
fase ontwikkeld zou worden. We
moeten daarvoor acht hectare grond
aankopen en een flink bedrag betalen
om de grond te saneren – er zitten
nu vervuilende bedrijven. Maar is dit
het goede moment? Moeten we dat
risico nemen? Tijdens een zogenaamde
dwarskijksessie hielp de accountant
ons dat risico in te schatten.”
jachthaven
variatie
in aanzicht
wat is een ‘dwarskijksessie’?
“Dit komt voort uit de problemen met
de Noord­Zuidlijn. Zoals bekend viel
de bouw daarvan veel duurder uit dan
van tevoren gepland was. Om zulke
financiële missers in de toekomst
te voorkomen, heeft burgemeester
Van der Laan ’10 lessen uit de Noord­
Zuidlijn’ opgesteld. Een van de tips
uit dit document is ‘organiseer tegenspraak’.
Dat is het doel van een
dwarskijksessie; je nodigt onafhankelijke
professionals uit om een paar
uur lang hun mening te geven over
een project. Om kritische vragen te
stellen, de zaken anders te bekijken.
Zo hoop je group think te voorkomen.
Het Amstelkwartier is een van de
eerste projecten waar zo’n dwarskijksessie
is ingezet.”
wie doet er mee aan zo’n sessie?
“We begonnen met een lange lijst
personen en hebben die na overleg
sp

eelweide
waterrijk
teruggebracht. We zochten mensen
vanuit verschillende vakgebieden
met voldoende politieke ervaring.
Mensen die een zekere expertstatus
hebben binnen de gemeente. Een
van die mensen was accountant
Dennis van Eeden van ACAM.”
wat verwachtte je van dennis?
“Als accountant is hij methodisch
sterker dan wij. Ik hoopte dat hij zou
kijken naar de onderbouwing van het
plan. Zijn alle stappen goed doorlopen?
Is het risicomanagement in orde?
Klopt de businesscase, hebben we
niets over het hoofd gezien?
Het plan voor een gebiedsontwikkeling
hangt aan elkaar van aannames.
Over de huizenprijzen, de snelheid
van verkoop, enzovoorts. Vanuit
onze ervaring met vastgoed doen
we soms dingen op ervaring of
op intuïtie, maar kun je bepaalde
aannames wel doen?”
veel licht
Ben je tevreden over
de inbreng van dennis?
“Heel tevreden. Wij gingen ervan uit
dat we direct een besluit moesten
nemen. Hij wees vooral op de alternatieven.
Wat gebeurt er als je uitstelt?
Wat gebeurt er als je simpelweg geen
besluit neemt? Deze scenario’s waren
wel genoemd, maar veel te summier
beschreven. Dit was heel belangrijk,
echt een ’blinde vlek’ bij ons. Daar
hebben we daarna dan ook veel meer
aandacht aan besteed.”
wat heeft die sessie nu
eigenlijk opgeleverd?
“Het concrete resultaat is een eindverslag
dat naar het college van
burgemeester en wethouders wordt
gestuurd. Het college hecht er veel
waarde aan dat we zo’n sessie
hebben georganiseerd. We kregen
complimenten voor de uitstekende
voorbereiding.”
jaren 30-stijl
hoge ramen
hoe gaat het nu verder
met het Amstelkwartier?
“De eerste fase is volop in ontwikkeling.
De oplevering staat gepland
voor 2013. Het plan voor de tweede
fase moet nog worden goedgekeurd
door de gemeenteraad. We bereiden
nu de bodemsanering voor. We beginnen
pas met de verdere ontwikkeling
van de tweede fase als de eerste
fase bijna klaar is. We willen tenslotte
ook niet onze eigen concurrent zijn.”
Dennis van Eeden, al bijna zijn hele
carrière bezig met de financiën
van overheden, was de aangewezen
persoon voor de dwarskijksessie.
wat is het verschil
tussen ACAm en een ‘gewoon’
accountantskantoor?
“Aan de accountants die hier werken,
merk je geen verschil. Veel van mijn
collega’s komen bij de big four van­
5

6
daan en net als bij andere kantoren
stapt iemand weleens over naar een
openbaar accountantskantoor. Onze
klanten zijn natuurlijk wel anders.
Wij werken voor de verschillende
Amsterdamse gemeentelijke diensten
en stadsdelen. We controleren de
jaarrekeningen, bij elkaar goed voor
zo’n vijf miljard euro, en voeren audits
uit naar behoefte. Een verschil met
“Als accountant is
hij methodisch sterker
dan wij. hij kan kijken
naar de onderbouwing
van het plan”
een openbaar accountantskantoor is
daarnaast dat we niet winstgedreven
zijn. Een zekere maatschappelijke
betrokkenheid is dan ook wel meegenomen
als je hier werkt. Je levert
een bijdrage aan projecten met een
maatschappelijk doel, dat moet je
leuk vinden. Mijn eerste klus hier was
de verzelfstandiging van het Stedelijk
Museum. Ik vond het erg mooi om
daar deel van uit te mogen maken.”
Ben je als overheidsaccountant
niet erg afhankelijk van
de politieke waan van de dag?
“Dat speelt soms wel een rol. Het komt
wel voor dat financieel realisme bij
een project in tegenspraak is met de
politieke ambitie. Maar zulke dingen zie
je in het bedrijfsleven natuurlijk ook.
De accountant controleert en adviseert,
hij is niet de beslisser. Over werk hebben
we overigens niet te klagen. De gemeente
Amsterdam heeft de nodige
diensten, stads delen en deelnemingen.
Daar zitten grote organisaties tussen.
In totaal werken er zo’n 15.000 mensen
bij de gemeente.”
hoe ging de dwarskijksessie voor
het Amstelkwartier in haar werk?
“Nadat ik was uitgenodigd, kreeg ik
een enorme stapel documenten
toegestuurd over het project. Een
collega en ik hebben dat los van elkaar
gelezen en daarna hebben we onze
aantekeningen vergeleken. We focusten
ons op de betrouwbaarheid.
Welke deskundigen zijn ingehuurd?
Heeft het projectteam zelf wel voldoende
deskundigheid in huis? Welke
verplichtingen ga je aan en met wie?
Heb je alle financiële consequenties
goed voor ogen? Tijdens de sessie
zelf gaat het er dan om dat je zo veel
mogelijk kritische vragen stelt. Daarna
kreeg ik natuurlijk het verslag te zien
van de sessie.”
wat viel je vooral op
in het plan dat er lag?
“De belangrijkste vragen de ik had,
gingen over de grond voor de tweede
fase. Die moest namelijk nog gekocht
worden. Maar is het wel duidelijk wat
je dan koopt? Je weet dat de grond
vervuild is, maar hoe vuil is het precies?
Kun je nog claims krijgen? Heb je een
realistisch idee wat het kost om het
schoon te maken? Hoe zit de financieringsconstructie
in elkaar?”
is dit een leuke klus voor
een accountant?
“Ja. Het is erg leuk om samen te
werken met andere deskundigen.
Het meest opvallende was wel
dat ik zo vroeg in het begin van het
project erbij betrokken werd.
Als controlerend accountant ben je
toch vaak aan het terugkijken. Het is
ook erg fijn dat je mening ertoe
doet. Het voelt goed dat je iets toe
kunt voegen door aan de voorkant
mee te denken.”
de core business van AcAm is het controleren van de jaarrekeningen van de Amsterdamse
organisaties, in opdracht van de gemeenteraad. AcAm beschikt over veel kennis over Amsterdam en projecten
in een stedelijke context. op grond hiervan verzorgt AcAm onder meer it-audits (het beoordelen van informatievoorziening
en ict-systemen) en operational Audits (beoordelen programma’s, projecten en processen).

“er klopt niets van het beeld van
saaie mannen in pak”
Waarom heb je gekozen voor accountanty? “Ik wilde
vroeger altijd bedrijfsleider worden in de detailhandel.
Daarom ben ik economie gaan studeren. Toen ik stage
liep bij een groot accountantskantoor kwam ik erachter
dat er niets klopt van het beeld van saaie mannen in
pak. Ik ben verliefd geworden op dit vak. Begin dit jaar
ben ik partner geworden van een klein kantoor in Den
Bosch. Mijn compagnon is mijn oude werkgever.”
Waarom kies je voor de AA-richting? “Als AA­accountant
heb je direct contact met ondernemers, van een
schilder tot een directeur van een miljoenenbedrijf.
Met je adviezen kun je echt iets betekenen voor hun
bedrijf. Je kijkt niet alleen naar de cijfers, maar ook
naar de mensen. Vergeleken met de RA­richting ben
je heel breed bezig.”
Wat vond je het vervelendste onderdeel van je
studie? En het leukste? “De overall­toets op het einde
van het hbo was het vervelendst. Dat is een enorm
lange dag, je bent van negen tot half vijf bezig met
een casus. Het is erg moeilijk om je hier goed op voor
te bereiden. Ik moest dan ook een herkansing doen.
Het leukst vond ik de lessen Strategisch Management
en Belastingrecht tijdens de postbachelor. Ik kon
regelmatig voorbeelden geven uit mijn eigen bedrijf.
Samen met de docent loste je die dan op. Zo had ik
ook weer een klant geholpen.”
Corné Rossen
opleiding avans hbo
accountancy, avans+
postbachelor, bezig met
de praktijkopleiding aa
kantoor zilverpark
www.zilverpark.nl
leeftijd 25 jaar
functie partner
woonplaats vlijmen
hobby wielrennen,
lekker eten en drinken
Wat zou je aan jezelf willen verbeteren? “Ik zou
graag secuurder willen werken. Mijn sterke punten
zijn mijn inzicht in complexe problemen, mijn drive
om problemen op te lossen en mijn communicatievermogen.
Maar iets preciezer in de details zou soms
fijn zijn.”
Wat zou je aan het vak willen veranderen? “Het vak
ís aan het veranderen! Maar de mogelijkheden die
de digitalisering biedt, worden nog te weinig benut.
Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan real­time belastingstaten.
Daarmee kan een bedrijf op elk moment zien
hoeveel belasting het bedrijf volgend jaar moet betalen.”
32
de gemiddelde leeftijd
waarop accountants
zich laten inschrijven in
het register is bijna 32.
de gemiddelde
accountant is 46,5 jaar.
op de ladder
Starter
Midcareer
topcareer
7

8
de man van haar leven bleek ook een accountant te zijn
en nu hebben zij samen (met nog vijf medewerkers) een
accountantskantoor. “Zolang je allebei je eigen klanten
hebt, gaat dat prima. we overleggen over het bedrijf
maar bemoeien ons niet in detail met elkaars klanten.
omdat we allebei hetzelfde doen, hebben we veel
begrip voor elkaar als een van ons moet overwerken of
’s avonds naar een klant moet.”
meer dan accountancy
Het accountancyberoep verandert
en Arletta was ervan overtuigd
dat accountancykennis alleen niet
genoeg is om klanten optimaal
van dienst te zijn. Daarom bleef
ze studeren. Eerst een studie Fiscaal
Recht en daarna een studie
Mediation. “In mijn werk kom ik
regelmatig conflicten tegen.
Bijvoorbeeld over de waardering
van een bedrijf, een pensioen na
een scheiding of over de verdeling
van een erfenis. Ik besloot om
mediation te gaan studeren om
wat extra achtergrond te hebben
in zulke gevallen. Het was niet
direct mijn bedoeling om mediations
te doen. Toch word ik daar
nu regelmatig voor gevraagd. Ik
doe zo’n vijf echte mediations per
jaar: bemiddelingen waarbij je het
hele traject doorloopt van mediationovereenkomst,
verslagen tot
vaststellingsovereenkomst.”
topje van de ijsberg
“Een mediation kan over van alles
gaan, ook over een hond die te
hard blaft of zijn behoefte doet in
de tuin van de buurman. Je moet
er altijd rekening mee houden dat
mensen een conflict aan de oppervlakte
benoemen. Die hond is
meestal slechts het topje van de
ijsberg en het werkelijke probleem
zit dieper. Het is de kunst om dat
boven water te krijgen.”
de emotie eruit
Arletta’s kennis van mediation
komt haar regelmatig goed van
pas in haar werk. “Een klant van
me, een lid van een kerkgemeenschap,
vertelde me dat zijn kerk
een huis had geërfd. De declaratie
van de notaris was echter nogal
hoog. Of ik niet kon bemiddelen.
Mijn kennis van mediation hielp
me om die onderhandelingen op
de juiste manier te voeren.
Je weet hoe je kunt reageren en
wanneer bepaalde reacties wel of
niet werken. Eigenlijk is het vooral
een reeks technieken om de emotie
uit een gesprek te halen, zodat
je alleen de ratio overhoudt.”
nuttige technieken
“Het is altijd belangrijk om meer te
kunnen betekenen voor je klanten
dan alleen het samenstellen of
controleren van de jaarrekening.
Zeker in de huidige crisis. Daarmee
bedoel ik overigens niet dat
accountants massaal mediators
zouden moeten worden, dat is
nergens voor nodig. Ik denk wel
dat de technieken die je als mediator
beheerst voor iedereen van
“in mijn werk
kom ik
regelmatig
conflicten
tegen”
pas komen. Bij het opvoeden van
je kinderen, in je relatie, je sociale
netwerk. Eigenlijk heb je er je hele
leven iets aan.”
wat is mediation?
Mediation is een vorm van conflictbemiddeling
die ingezet kan
worden bij elk meningsverschil, van
zakelijk conflict tot burenruzie.
Mediators helpen mensen om tot
een oplossing te komen, zonder
dat de rechter eraan te pas komt.
Dat scheelt tijd en geld en de uitkomst
wordt door beide partijen
geaccepteerd.
Mediators als Arletta zijn aangesloten
bij het Nederlands Mediation
Instituut, hebben een gedegen
opleiding gevolgd en moeten hun
kennis en vaardigheden permanent
bijhouden.
www.hulleman-debis.nl
www.nmi-mediation.nl

“Mediationtechnieken “mediationtechnieken komen
je hele leven van pas”
Arletta de Bis-hulleman begon in 1985 bij een groot accountants kantoor en voerde daar
vooral controlewerkzaamheden uit. Al snel merkte ze dat dit niet echt iets voor haar was.
“bij grote kantoren is alles gescheiden, de fiscale expertise, samenstel, controle en advies.
ik vond dat jammer, want ik wilde graag alle takken van sport beoefenen.” daarom begon
ze in 1993 voor zichzelf.
9

10
“Begin “begin over mvo en je hebt
eigenlijk altijd een leuk gesprek”
jan rijken begon begin jaren 90, na zijn studie bedrijfseconomie en het vervullen van zijn
dienstplicht, bij een middelgroot accountantskantoor. hij werkte daar voornamelijk in de
controlepraktijk en volgde ondertussen de opleiding tot registeraccountant. het kantoor
fuseerde met deloitte en in 1998 kreeg Jan Rijken zijn accountantstitel. een jaar later
stapte hij over naar een kleiner kantoor en richtte zich helemaal op het mkb.

“ik had bij deloitte jaren in de non-profithoek gewerkt
en wilde daar niet in blijven hangen. het leukste aan het
mkb is de variatie. de ene keer krijg je een kleine vraag,
de andere keer wordt je advies gevraagd bij het maken
van ingewikkelde strategische keuzes.”
een vertrouwensband
Het werk voor mkb­bedrijven beviel
Jan Rijken uitstekend. “Als mkb­
accountant bouw je ook echt een
vertrouwensband op met je relaties,
meestal de directe beslissers.
Dat geeft veel voldoening.”
meer dan cijfers
Na een aantal jaren wilde hij zijn
kennis verbreden. “Ik vroeg me af
hoe ik me als accountant nu echt
kon onderscheiden. Toen heb ik me
verdiept in maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Mvo is een
breed gebied waar je als accountant
veel van je expertise in kwijt
kan. En het spreekt ondernemers
aan. Als je over dit onderwerp
begint, heb je eigenlijk alleen maar
leuke gesprekken.”
Containerbegrip
Bij mvo denken veel mensen aan
het milieu. Ten onrechte volgens
Jan Rijken. “Mvo is een containerbegrip,
daar valt van alles onder.
Het gaat om het verduurzamen van
de bedrijfsvoering. Dat betekent
onder meer eerlijk zaken doen,
goed omgaan met mens en milieu
en je bewust zijn van de andere
spelers in jouw productieketen.
Hierbij gaat het om verantwoording
nemen, verantwoording afleggen
en anderen aanspreken op hun
verantwoordelijkheid. Daarom
wordt er steeds meer vastgelegd.
Van de gerealiseerde besparingen
tot het aandeel duurzame energie
in het stroomverbruik. Als accountant
kun je dus echt je waarde
bewijzen.“
steeds belangrijker
Duurzaam ondernemen zal de komende
jaren alleen maar belangrijker
worden. “Alle overheden en
grote bedrijven zijn ermee bezig.
Het wordt steeds meer een ‘license
to operate’, een voorwaarde om
überhaupt zaken met elkaar te
kunnen doen. Steeds vaker vragen
bedrijven naar rapportages, cijfers
over de duurzaamheid van hun
toeleveranciers. Zij willen weten
wat er in de keten gebeurt zodat
ze niet door consumenten worden
aangesproken op het foute gedrag
van een toeleverancier. Sommige
bedrijven gaan daar heel ver in. Een
klant van ons levert bijvoorbeeld
aan een multinational. Die stuurt
geregeld mensen langs bij al hun
leveranciers voor een mvo­audit.
Dan wordt alles onder de loep
genomen, van de veiligheidsmaatregelen
voor het personeel tot
het afvalbeleid. In zo’n geval wil je
alles goed geregeld hebben.”
de daad bij het woord
Je kunt natuurlijk de mond vol hebben
van duurzaam ondernemen,
maar je moet ook zelf de daad bij
het woord voegen. Meeuwsen
“mvo is een
breed gebied
waar je als
accountant
veel in
kwijt kan”
Ten Hoopen, het kantoor waar Jan
Rijken aan verbonden is, geeft het
goede voorbeeld. “We hebben dit
jaar een uitgebreid maatschappelijke
jaarverslag gemaakt. Ik was
een van de mensen die hiervoor
verantwoordelijk was. Verder is ons
pand in Bussum in 2011 verkozen
tot het meest duurzame bedrijfsgebouw
van Nederland. We hebben
onder meer windmolens en zonnecellen.
Het gebouw voorziet in zijn
eigen warmte en koeling en het
afvalwater wordt op natuurlijke
wijze gezuiverd en hergebruikt. En
ik persoonlijk? Ik ben niet bepaald
een geitenwollensokkentype en
eet nog steeds graag een stukje
vlees. Maar ik ben de laatste jaren
wel bewuster geworden. Ik zet
m’n computer uit als ik hem niet
gebruik, neem wat vaker de fiets,
ik koop shirts van verantwoord
katoen en overweeg zonnecellen
op het dak van mijn huis.”
www.mth.nl
www.watertorenbussum.nl
11

12
“ik moet leren om wat vaker
nee te zeggen”
Waarom heb je voor de RA-titel gekozen? “Ik heb daar
eigenlijk nooit over getwijfeld. Toen ik Accountancy
ging studeren, had ik al het idee dat ik ooit bij grote
multinationals wilde werken. Ik weet niet precies
waarom, misschien wel vanwege de grote namen, het
fancy wereldje. Tijdens de opleiding werd overigens
ook weinig gesproken over de AA­richting.”
Wat was het leukst aan de studie? “Accountancy is
een kleinschalige studie, niet zo massaal als Bedrijfseconomie,
wat ik daarvoor studeerde. Dat vond ik erg
fijn. Studenten, docenten en de studievereniging gingen
heel close met elkaar om. Het secretariaat kende
iedereen bij naam. Daardoor was het niet alleen gezelliger,
maar waren de colleges ook veel intensiever.”
Wat vond je het minst leuk? “Veel docenten werkten
ook bij een kantoor en waren er alleen op vrijdag.
Daardoor zaten we elke vrijdag van negen tot vijf in de
banken. Wel jammer omdat donderdagavond echt een
stapavond is. Ik vond het ook erg jammer dat ik niet
een deel van de studie in het buitenland kon doen.
Dat kon wel met veel andere studies, maar helaas was
Accountancy daarvoor te veel op Nederland gericht.”
Wat zou je nog aan jezelf willen verbeteren? “Qua
vaktechniek kan ik nog heel veel leren, bijvoorbeeld
op het gebied van externe verslaglegging. Ik zou nog
wel tien keer beter willen worden! En ik moet leren
om wat vaker nee te zeggen. Steeds vaker moet ik
mensen aansturen. Dat brengt best veel werkdruk
met zich mee en dan heb je toch de neiging om werk
Anouk Vijverberg
leeftijd 25 jaar
woonplaats den haag
kantoor pwc, amsterdam,
www.pwc.nl
functie associate 2
leaseauto ja, een ford fiësta
opleiding rijksuniversiteit
van groningen, accounting
& controlling, bezig
met praktijkopleiding ra
hobby’s ballet, jazzballet,
tennis, reizen
op de ladder
Starter
Midcareer
topcareer
mee naar huis te nemen. Helemaal niet erg, maar het
moet geen gewoonte worden.”
Wat zou je aan het vak willen veranderen? “Waarschijnlijk
is het niet zo snel te veranderen, maar als ik
kon toveren, zou ik het werk gelijkmatiger over het
jaar verspreiden. Nu komen we in januari vaak mensen
tekort en hebben we in juli weinig te doen.”
Hoe belangrijk is een goed salaris voor jou? “Als
accountant verdien je niet slecht, maar je moet dit
vak niet kiezen vanwege het geld. Kies het vanwege
de persoonlijke verrijking. In je eerste paar jaar in
de Accountancy leer je zo ontzettend veel! En omdat
je bij veel bedrijven over de vloer komt, leer je veel
verschillende sectoren kennen. Ik zie mezelf nog wel
ooit financieel directeur worden bij een bedrijf. Dan is
het handig dat je weet bij wat voor soort bedrijf je tot
je recht komt.”
Beroemde bijna-accountants
Weet jij wat thrillerschrijver
John grisham, mick Jagger, Jörgen
Raymann en Janet Jackson met
elkaar gemeen hebben? voordat
zij beroemd werden, volgden zij
een accountancyopleiding.

musthave apps
Adobe Reader PDF­bestanden kom je overal tegen. Je wilt
ze dan ook kunnen openen op je smartphone of tablet. Voor
Android­apparaten is er al een tijdje een app beschikbaar,
maar nu eindelijk ook voor iPhone en iPad.
Barcodescanner Met deze app
kun je simpel prijzen vergelijken
en barcodes scannen van miljoenen
producten. Doorzoek de
site van Prijsvergelijk.nl door eenvoudig
en snel een barcode van
een product te scannen of zelf
een zoekopdracht in te voeren.
Week Calendar Niet tevreden
over de kalenderfunctie
op je iPhone of iPad? Deze
app biedt je onder meer een
makkelijk weekoverzicht en
handige bediening.
Afspraken verslepen, alarmen,
werken met kleuren, syncen
met andere kalenders, her halingen,
het kan allemaal.
Moneybook Hiermee maak je
eenvoudig een overzicht van je
in­ en uitgaven. Zo zie je direct
hoeveel je nog kunt uitgeven
en of je nog wel uit eten kan.
Je krijgt niet alleen een goed
beeld van hoeveel geld je uitgeeft,
maar ook waarop je geld
zou kunnen besparen.
Print n Share Meer dan 2 pagina’s tekst lezen
op je iPhone is niet te doen. Maar hoe print je
een document vanaf je telefoon? Met deze app is
dat een fluitje van een cent.
Er zijn heel wat apps om te printen, maar voor de
iPodTouch, iPhone en iPad is dit de beste.
C.O.M.A. App Tijd is geld.
Te lang vergaderen kan dus
aardig in de papieren lopen.
Deze ‘Cost Of Meeting App’
(C.O.M.A) berekent hoeveel
geld er wordt verspild tijdens
meetings. Zijn de kosten
erg hoog, dan verschijnt
de mededeling ‘Tijd om je
projectmanager te ontslaan’.
13

“We moeten
veRdeR
kiJken dAn
vAndAAg”
Prof. dr. Leen Paape heeft een indrukwekkende hoeveelheid titels achter zijn
naam staan: RA, Ro en ciA. Als dean degree Programs & Research van nyenrode
coördineert hij alle diplomaprogramma’s van nyenrode. daarnaast geeft hij regelmatig
zijn mening over het beroep. We spraken hem over de veranderingen in het
vak en de manier waarop een opleiding als nyenrode daarmee omgaat.
Je hoort regelmatig dat
het accountantsberoep zo aan
het veranderen is, klopt dat?
“Natuurlijk zijn er veranderingen aan de gang. Maar
die stellen nog niet zoveel voor. Ik denk wel dat er
grotere veranderingen nodig zijn. Ten eerste omdat
de maatschappij daarom vraagt. Het beeld bestaat
dat accountants medeschuldig waren aan de crisis.
Dat ze hebben liggen slapen terwijl de wereld
in brand stond of in ieder geval hun rug niet recht
hebben gehouden.
www.nyenrode.nl
Tegelijkertijd is er steeds meer behoefte aan accountants
die niet alleen naar de cijfers kijken, maar
naar het bedrijfsfunctioneren in de volle breedte.
Als je boodschappen doet bij de supermarkt, wil je
er zeker van zijn dat je geen vervuilende producten
koopt. Je wilt ervan uit kunnen gaan dat die duurzaamheidsclaim
op een vleesverpakking ook echt
waargemaakt wordt. Als je een verzekering afsluit,
wil je weten of je misschien een woekerpolis hebt
afgesloten. Bij al deze vragen kan een accountant
een belangrijke rol hebben.”
15

“ We hebben
AccountAnts
nodig die
niet ALLeen
mAAR nAAR de
ciJfeRs kiJken”
16
denkt u dan aan mvo?
“Het gaat om het hele bedrijfsproces, mvo is daar
een onderdeel van. Het onderwerp wordt wel steeds
belangrijker. Op dit moment brengen bedrijven vaak
twee jaarverslagen uit. Een ‘normaal’ financieel jaarverslag
en een mvo jaarverslag. De laatste tijd zien
we steeds vaker dat deze verslagen samengevoegd
worden tot één geïntegreerd rapport.
Toch is er nog een groot verschil tussen de twee
rapportages. Een mooi voorbeeld is het jaarverslag
van DSM. Achter in dat jaarverslag zie je twee accountantsverklaringen.
De accountant die het financiële
gedeelte controleerde, vertelt hierin dat hij de cijfers
en rekenmethoden heeft gecontroleerd, welke
methodes er zijn gebruikt, enzovoorts. De accountant
voor het niet­financiële gedeelte zegt eigenlijk:
‘Ik heb alles gelezen en gezien dat er voor alle beweringen
bronnen zijn.’ Daar blijft het bij. Er zitten
lichtjaren tussen de diepte, de lading en het gewicht
van deze twee verklaringen.”
het lijkt veel moeite te kosten
om te veranderen. Waarom is dat?
“Misschien vrezen accountantskantoren dat klanten
niet willen betalen voor een bredere dienstverlening.
Daarnaast vereisen zulke veranderingen dat de accountant
een grotere rol opeist en dat brengt risico’s
met zich mee. Door alle negatieve publiciteit van de
laatste jaren zijn kantoren wat schuw geworden.
Ook is het vak nogal conservatief ingesteld. We zijn
te reactief. Dat is erg jammer, want de kwaliteit is
over het algemeen hoog. Pas als we goed uit kunnen
leggen hoe we onze kennis in kunnen zetten, kunnen
we als beroepsgroep onze waarde bewijzen.
Dat betekent wel dat we verder moeten kijken dan
vandaag. Als we blijven hangen bij de cijfers, dan
komt onherroepelijk ooit de vraag of die accountant
eigenlijk wel nodig is. Dan zullen andere partijen de
kaas van ons brood eten. Een bedrijf als Graydon is
goed bezig. Zij bieden niet alleen financiële ratio’s
aan, maar ook reviews die verder gaan dan de cijfers.
Zoals ervaringen van leveranciers en klanten. Een
soort Tripadvisor voor financiële en bedrijfsmatige
vragen dus. Accountants zouden veel bij kunnen
dragen aan zulke vragen. Bijvoorbeeld door te controleren
of de informatie wel op de juiste wijze tot stand
is gekomen en niet is gemanipuleerd.”
hoe zit het met de nieuwe
generatie accountants, veranderen
de opleidingen genoeg?
“Nog niet voldoende. Op Nyenrode hebben we in de
opleiding nu meer aandacht voor zaken als ethiek
en communicatie. We noemen dat de opleiding tot
‘robuuste accountant’. Voor ons is de grote vraag of
de eindtermen van de opleiding niet flexibeler moeten
zijn. De normen waar de accountantsopleiding nu
aan moet voldoen, staan namelijk in beton gegoten.
We mogen er wel meer inhoud in stoppen, maar
de opleiding duurt nu al zeven jaar in totaal. Het is
niet bepaald aantrekkelijk om daar meer dan tien
jaar van te maken. Wat we wel kunnen doen, is binnen
de huidige lesinhoud handen en voeten proberen te
geven aan de nieuwe vereisten. Uiteindelijk vraagt
het beroep ook om een andere accountancystudent,
een robuuste, kritische vakman.”
prof. dr. leen paape heeft een indrukwekkende
hoeveelheid titels achter zijn naam staan:
RA, Ro en ciA (Register operational auditor en
certified internal Auditor). Als dean degree
Programs & Research van nyenrode coördineert
hij alle diplomaprogramma’s van nyenrode.

18
“Mijn accountant stelde met mij een
checklist op: wat heb je al gedaan, wat
moet je nog doen? Heb je de juiste verzekeringen?
Zijn je plannen wel goed
onderbouwd? Ben je voorzien van de
juiste cijfers? Doelgericht, maar vooral
erg betrokken.” Berend de Jong
directeur De Jong Petrol Service BV
“Ik vind de discussies wel lekker. Dat
heeft toegevoegde waarde, iemand
die met me meekijkt en meedenkt.
Door mijn accountant ben ik een duidelijker
scheiding tussen privé en zakelijk
gaan maken.” Onno Kobus directeur
Kobus Personeel & Organisatie
“We moesten een financiering hebben
voor de aankoop van het bedrijfspand
AchteR eLke besLisseR
Ziekenhuisdirecteuren, kappers, beleggers, cfo’s, ambtenaren, topsporters,
eenpitters, mkb’ers en multinationals. bij zowat elke zakelijke
beslissing die zij nemen, is een accountant direct of indirect betrokken.
soms is hij een sparring partner, een vertrouweling van de ondernemer.
soms een onderzoeker, een speurneus op zoek naar de financiële
waarheid. verantwoor delijk en afwisselend werk is het altijd. Wat is nu
eigenlijk die toegevoegde waarde van een accountant?
en voor de verbouwing. Bovendien
hebben we een eigen huis ernaast laten
bouwen, allemaal best gecompliceerd.
Ik vond het fijn dat de accountant kritisch
meekeek naar mijn plannen. Is het
echt realistisch wat we aan het doen
zijn?” Marjo Prigge-van der Linden
directeur ontbijthotel De Slaapfabriek
“Als je een lening afsluit, komt er een
moment dat je de papieren moet tekenen.
Mijn accountant vroeg me toen
of ik eigenlijk wel wist waar ik precies
voor tekende. Ik keek hem vragend aan
en hij zei: ‘In dit contract staat eigenlijk:
jij gaat de komende tien jaar kei­ en
keihard werken’.” Ron van Eerden
eigenaar manege De Delft

“Ik snap weinig van de dingen waar
mijn accountant mee bezig is en het
interesseert me eigenlijk ook niets.
Ik wil gewoon rocken. Het is te gek dat
alles geregeld wordt en dat ik me op mijn
muziek kan concentreren. Daar heeft
hij voor gezorgd en dat vind ik erg knap.”
Yasmin van der Velden rockartiest
“Bij Boomerang werken vooral jonge
mensen die een broertje dood hebben
aan procedures, regels en beperkingen.
Maar als bedrijf kun je niet zonder
structuur. De accountant houdt ons
scherp. Hij heeft ons geholpen met
het opzetten van transparante en
controleerbare bedrijfsprocessen.”
Serge Brabander oud-directeur
Boomerang
stAAt een AccountAnt
“Ik doe zelf mijn administratie. Zo zorg­
vuldig mogelijk. Maar het is toch fijn
als iemand die er verstand van heeft het
na kijkt. Natuurlijk kun je er zelf wel
induiken, maar het lukt je toch niet
om alle nieuwe regels bij te houden.”
Danny Proper eigenaar Danny de Cactus
“Mijn accountant zoekt altijd naar de
‘gaten’. Een accountant die alleen met
wat cijfertjes komt en verder niets, dat
wil ik niet. Ik vind het juist leuk om te
sparren. Bijvoorbeeld bij het bepalen
van de targets.” Casper Haring eigenaar
Haring Design
Meer verhalen op
accountantworden.nl
In de cases op accountantworden.nl
lees je hoe beslissers gebruikmaken
van de diensten van een accountant.
Deze verhalen verschenen eerder in
het magazine Accountant Worden,
maar zijn online flink uitgebreid.
Onder meer met filmpjes, opgaven,
tips en up­to­date informatie.
19

20
www.nbayoungprofs.nl

Je netwerk is groter
dan je denkt
In principe behoort iedereen die
je kent tot je netwerk. Je oud-klasgenoten,
familieleden, vrienden,
mensen van je studievereniging,
collega’s … En deze mensen hebben
op hun beurt ook weer een netwerk.
Contacten waar jij gebruik
van kunt maken. Via via ken je zo
al een groot deel van Nederland.
Met goed netwerken moet je
dus bijna bij iedereen aan tafel
kunnen komen!
Voor wat hoort wat
De basis van een goed netwerk is
vertrouwen. Het doel is het delen
van kennis, informatie en contacten.
Dit betekent dat je netwerk
er niet voor jou alleen is, anderen
moeten er ook wijzer van worden.
Help je anderen, dan willen ze jou
ook helpen.
Zo moet het niet
Net doen alsof je interesse in de
ander hebt. Roddelen, bijvoorbeeld
over (oud-)collega’s. Ervan uitgaan
dat anderen je helpen of meteen
een wederdienst vragen.
Goede gelegenheden
om te netwerken
Netwerken kan overal en altijd.
Voor accountants zijn dit geijkte
gelegenheden:
• Opleidingen, workshops en
cursussen: als accountant moet
je jezelf continu bijscholen. Een
training of congres is een ideale
gelegenheid om met vakgenoten
kennis te maken.
• Borrels en recepties: een netwerk
heb je niet alleen buiten
maar ook binnen je eigen bedrijf.
Zeker als je voor een wat groter
kantoor werkt.
• Een netwerk van professionals:
tijdens je studie is dit de studievereniging,
als je begint met
werken zijn er de NBA Young Profs.
Later in je carrière zijn er meerdere
mogelijkheden, zoals Tuacc
of de LinkedIn-groep van de NBA.
• Regionale ondernemersnetwerken:
er zijn honderden van
zulke netwerken in Nederland.
Soms rondom een branche, soms
gericht op een bepaalde regio.
Kies het netwerk dat bij je past.
SpoedcurSuS
Linkedin
LinkedIn is de meest gebruikte professionele
netwerksite. Ben jij nog niet
bekend met alle mogelijkheden die dit
medium je biedt? Bekijk dan hier de
spoedcursus. In een korte film geeft
een social media-deskundige tips om
LinkedIn zo goed mogelijk in te zetten.
scan de code
en bekijk de tips
voor Linkedin.
Gerben Buth AA “Ik ben voor mezelf
begonnen. Netwerken is voor mij
daarom superbelangrijk. Het gaat mij
niet zozeer om een deal binnen te
halen, maar om de klik. Dan kan iemand
je ook aanraden aan zijn bekenden.”
Harsha Debipersad, bezig met de
Praktijkopleiding AA “Dit was mijn
eerste Young Profs­meeting. Ik ging
erheen zonder verwachtingen
en het is me niet tegengevallen.
Het programma was heel leuk.”
Richard Overweg AA “Het is één ding
om een netwerk te hebben, het is
iets anders om het te houden. Daar
moet je moeite voor blijven doen.
Bijvoorbeeld af en toe met iemand
een hapje gaan eten.”
21

Leja Gouwens RA “Toen ik voor het
eerst naar bijeenkomsten ging,
was ik een beetje schuchter. Maar
ik heb geleerd om makkelijk contact
te leggen. Mijn belangrijkste
tip: toon lef. Stap op mensen af en
maak gewoon een praatje.”
Lea Ramesar RA “Als je oprechte
interesse toont, gaat het opbouwen
van een netwerk eigenlijk vanzelf.
Dat geldt ook voor het onderhouden
ervan. Plan daar wel tijd voor in,
bijvoorbeeld om iemand te feliciteren
met zijn verjaardag.”
22
Reinier Veld, bezig met de
Praktijkopleiding RA “Contacten
leggen op een bijeenkomst
kan best moeilijk zijn.
Het helpt als je met jezelf
afspreekt om minimaal drie
onbekenden aan te spreken.”
Rogier van Osselaer RA
“Een netwerk opbouwen kan
overal. Als je sociaal actief bent,
kom je altijd aan je contacten.
Zo heb ik pas een zeer nuttig
contact opgedaan in de kantine
van mijn tennisvereniging.”
Marc Buijs, bezig met het
postdoctoraal “Door te
netwerken vergroot je niet
alleen je kennissenkring, je
ontwikkelt ook competenties,
zoals communicatieve
vaardigheden.”
Tamara Angela, bezig met
de Praktijkopleiding AA
“De bijeenkomsten van de
NBA Young Profs zijn leuk
omdat je er inhoudelijk iets
van opsteekt en omdat
je leuke mensen ontmoet.”
nbA Young Profs is een professioneel netwerk voor beginnende accountants en accountants in spe.
mensen die bezig zijn met hun Praktijkstage of Praktijkopleiding of minder dan vijf jaar hun titel hebben. het is een
denktank, een kweekvijver en een gezelligheidsclub ineen. de Young Profs komen zo’n 12 keer per jaar bij elkaar
en zijn ook online actief. Ze nemen regelmatig deel in commissies van de nbA en schrijven publicaties. meer informatie
is te vinden op www.nbayoungprofs.nl

“soms praat ik sneller
dan ik denk”
Hoe ben je gekomen op de studie Accountancy? “Na
de middelbare school ben ik Medisch Beeldvormende
en Radiotherapeutische Technieken gaan studeren.
Dit sloot goed aan op mijn vakkenpakket. Daarnaast
wilde ik graag iets doen in de medische hoek, maar
dan met een wat andere insteek. Maar deze insteek
was mij wat al te technisch. Ik ben overgestapt naar
Bedrijfseconomie. Maar dat was organisatorisch zo’n
zootje dat ik ermee gestopt ben. Omdat twee nichten
van mij accountancy studeren, heb ik me daarin verdiept.
Het bleek veel minder saai dan ik vreesde. Deze
studie bleek een schot in de roos.”
Wil je uiteindelijk de AA-titel of RA-titel halen?
“Ik zou het eerlijk gezegd nog niet weten. Ik hoop dat
ik tijdens mijn stage genoeg zie van het beroep om
een goede keuze te maken. Dit is trouwens een van de
redenen dat ik bij KPMG stage wil lopen. Zo’n groot
kantoor heeft zowel een samenstellende als een
controlerende kant. Zo krijg ik een kijkje achter de
schermen bij beide aspecten.”
Wat vind je het leukst aan de studie? “De samenhang
tussen de verschillende vakken beviel me erg goed.
Je kunt van elk vak echt het belang zien voor het uiteindelijke
beroep.”
Wat vind je het minst leuk? “De samenwerking met
sommige andere studenten. We doen veel projecten
in groepjes. Je moet er dan zelf voor zorgen dat de
samenwerking in de groep goed verloopt. Als er dan
iemand bij zit die absoluut niet bereid is om ergens
moeite voor te doen, is dat soms moeilijk.”
Ikram Boulakhrif
leeftijd 21 jaar
woonplaats rotterdam
opleiding haagse hogeschool,
2e jaars accountancy
stage binnenkort
(hopelijk bij kpmg)
studievereniging sv orbita
hobby’s lezen,
wandelen, winkelen
Wat is je zwakste punt? “Ik ben nogal direct. Soms is
dat goed, maar regelmatig is het lastig. Dan kom ik
aanvallend en fel over, ook al is dat niet mijn bedoeling.
Ik probeer daar wel op te letten, maar soms praat ik
nu eenmaal sneller dan ik denk.”
Hoe zie je jezelf over tien jaar? “Dan ben ik afgestudeerd
en werk ik voor een van de big four. Waarschijnlijk
in de controlepraktijk. Naast mijn werk ben ik bezig
met een vervolgstudie.”
Wat gaat dat kosten?
de eerste verwijzing naar een kostprijsberekening
vinden we in de
bijbel, in Lucas 14:28: “Wie van u die
een toren wil bouwen, gaat niet eerst
zitten om de kosten te berekenen of
er voldoende is om haar te voltooien?”.
de eerste verslagen van leningen,
stortingen en wisselkoersen stammen
uit het oude babylon, in de 18e eeuw
voor christus.
gratis studieboeken
Waarom veel geld uitgeven aan
studieboeken? er worden immers
steeds meer boeken gratis online
aangeboden. het collegegeld is
tenslotte al duur genoeg. kijk op
bookboon.com.
op de ladder
Starter
Midcareer
topcareer
23

24
THE
FUTURE
Verslag uit het jaar 2020
Het is 3 september 2000, het jaar waarin de hysterie
om de millenniumbug drukte om niets bleek te zijn.
Een accountant zit achter zijn bureau, gebogen over
het toetsenbord van zijn pc. Naast hem staat een
schoenendoos vol bonnen. De inkoopadministratie
van meubelhandel Jansen. Eén voor één voert hij de
bonnetjes in een Excelsheet in. Tevreden dat het programma
zo soepel draait op zijn nieuwe machine met
Windows ME. Dan wordt hij gestoord in zijn samenstelwerkzaamheden
door een vreemde zoemtoon in de
lucht. Naast zijn bureau, ter hoogte van de archiefkast,
begint de lucht te bewegen. Gebiologeerd kijkt
hij naar de vormeloze werveling voor hem. Het is alsof
hij sterren ziet dansen, alsof hij getuige is van de
geboorte van een nieuw universum, recht voor zijn
neus. De werveling wordt steeds groter. Totdat het
hem in zijn geheel omgeeft en hij wordt opgeslokt
door iets wat nog het best omschreven kan worden
als een tijdelijk zwart gat.
De accountant komt weer bij zijn positieven op een
plek die verdacht veel lijkt op zijn oude bureau. Maar
dan zonder archiefkasten. Zonder pc­torens. En ook
de tl­lampen ontbreken. In plaats daarvan verspreidt
het plafond een diffuus licht dat doet denken aan

daglicht. Op zijn bureau vindt hij geen stapels papier,
maar slechts een beeldscherm. Hij bukt zich om te
zoeken naar de computer maar vindt niks. Nadenkend
tikt hij even tegen het beeldscherm en hij schrikt
als dat ineens aanfloept. Zijn schrik slaat om in verbijs
tering als hij op het beeldscherm de datum leest:
september 2020.
Iedereen die 20 jaar in de toekomst wordt getransporteerd,
zal vreemd reageren. Men raakt in paniek of valt
flauw. De accountant reageert anders, hij probeert zijn
werkzaamheden weer op te pakken. Al snel heeft hij
door dat hij geen muis nodig heeft om het computerscherm
te bedienen, maar dat wijzen volstaat. Hij opent
de administratie van meubelhandel Jansen. Het bedrijf
bestaat nog. Hij wil de jaarrekening bekijken, maar kan
die niet vinden. Dus drukt hij op de knop ‘overzicht’.
Meteen verschijnen alle financiële gegevens van de
laatste maand op het scherm. De balans, het kasstroomoverzicht,
de resultatenrekening. Zo snel? Hij
herinnert zich de moeite die het vorig jaar (nu 21 jaar
geleden) kostte om een jaarrekening samen te stellen.
Onwillekeurig begint hij de cijfers van de meubelhandel
te bekijken. Al snel valt hem op dat de omzet
de laatste maand nogal op en neer is geschoten. Het
is dan ook jammer dat Jansen geen gebruik heeft gemaakt
van de mogelijkheid om personeel flexibeler te
laten werken. Daar moet hij hem toch eens over spreken.
Dan ziet hij de contactknop op het beeldscherm. Hij
wijst ernaar en niet veel later lijkt het alsof meneer
Jansen in levenden lijve in het kantoor staat. Stamelend
vertelt de accountant wat hem is opgevallen. De
3D­projectie van Jansen reageert alsof hij met regelmaat
zulke tips krijgt van zijn accountant, bedankt
hem en verdwijnt.
Later die dag gaat de accountant op onderzoek uit in
het kantoor. Vanmorgen, toen het nog het jaar 2000
was en Jody Bernal de hitlijsten aanvoerde, had zijn
kantoor 24 accountants en assistent­accountants in
dienst. Nu werken er nog maar half zoveel accountants.
De assistenten zijn bijna geheel vervangen door
specialisten, zoals fiscalisten en IT­auditers. Vooral die
laatsten schijnen heel belangrijk te zijn in het bedrijf.
Vrij logisch natuurlijk, als je bedenkt hoeveel van de
processen zijn geautomatiseerd.
Een van de zaken waar onze accountant die dag het
meest van schrikt, is het tijdstip waarop een aantal
van zijn toekomstige collega’s naar huis gaat. Drie uur
’s middags! Enkelen van hen blijken slechts drie dagen
te werken. Anderen beginnen om 7 uur ’s morgens en
werken ’s avonds thuis nog door. Er is zowat niemand
op kantoor met dezelfde werkuren. En nog zo’n verrassing:
niemand houdt zijn gewerkte uren bij. Blijkbaar
is in 20 jaar tijd het hele verdienmodel omgegooid.
En ook de bekende functieladder accountant­relatiemanager­partner
behoort tot het verleden. De leasebakken
voor de deur zijn vervangen door een klein
aantal elektrische auto’s die blijkbaar gedeeld worden.
Het enige wat gelijk is gebleven, is de permanente
educatie. Alhoewel, als hij zijn toekomstige collega’s
goed begrijpt, moeten sommigen van hen daar wel
een halve dag per week aan besteden om bij te blijven.
Blijkbaar is de wereld in 20 jaar tijd nog sneller geworden.
Toch voelt de toekomst niet sneller. Mensen
zijn rustiger, minder gestresst. De koffie is beter.
De accountant is een gewaardeerde adviseur, een vertrouwde
controleur die niet alleen financiële processen
onderzoekt, maar zich ook buigt over afvalstoffen,
informatiestromen, productieketens … Wat is het mooi
om accountant te zijn in 2020! En net als hij dat denkt,
begint voor zijn ogen de lucht te bewegen, een sterrenhemel
ontvouwt zich, slokt hem op en brengt hem terug
naar zijn oude kantoor in 2000. En daar zit hij dan. Hij
huilt. Nog vijftien jaar tot zijn pensioen. Hij heeft een
prachtige toekomst gezien en kan die niet meemaken.
kijk met ons mee in de toekomst tijdelijke zwarte gaten bestaan natuurlijk niet (of zou
het filmpje achter deze QR-code waar gebeurd zijn?). toch is dit verhaal ook niet zo vergezocht. Want het
accountantskantoor van 2020 lijkt waarschijnlijk weinig op dat van nu. niet alleen de technologie verandert,
ook de werkwijzen en de eisen die aan een accountant worden gesteld. in wat voor kantoor werk jij over tien jaar?
deel jouw toekomstbeeld op facebook.com/accountantworden
25

26
komt die eRfenis vAn 20.000 euRo
WeL biJ de Juiste mensen teRecht?
Veel Goede Doelen-organisaties hebben moeite met de verantwoording. Waar komt het
geld vandaan? Waar geven ze het aan uit? Wordt het wel goed besteed? Zeker voor kleine
organisaties is het moeilijk deze vragen te beantwoorden. De Stichting Projecten Zuid-
Afrika (SPZA) is een voorbeeld voor de sector. Zij wonnen al twee keer de Transparantprijs
die jaarlijks wordt uitgereikt voor het meest heldere jaarverslag. We spraken met Riekje
de Vries, voorzitter van het bestuur, en met Cees Alblas, de controlerend accountant.
riekje, hoe ben je ooit bij sPZA
terechtgekomen?
“Na mijn studie in Wageningen ben
ik gaan werken in de zorgsector. Ik
ben 15 jaar directeur geweest van een
koepelorganisatie. Daarna aan de
slag gegaan bij het Voedingscentrum.
Op mijn 55e ben ik gestopt met
werken om tijd vrij te krijgen voor
andere dingen. Via via hoorde ik dat
de SPZA op zoek was naar een nieuwe
voorzitter en het leek mij een mooie
uitdaging. Ik krijg er geen geld voor,
net als alle andere bestuursleden
werk ik op vrijwillige basis. Het is mijn
www.spza.org
www.transparantprijs.nl
taak om beleid te stimuleren, toezicht
te houden, vergaderingen te leiden
en contacten te onderhouden, onder
meer met de pers.”
Wat doet sPZA eigenlijk?
“Het speerpunt van de SPZA is onderwijs.
We zien dat als dé sleutel tot
een betere toekomst. De activiteiten
zijn verdeeld over drie programma’s:
buitenschoolse opvang (naschoolse
opvang en holiday schools), een
sponsorouderprogramma (kleuterscholen
en Waldorfscholen) en een
studiefinancieringsprogramma
(studie­ en beroepskeuzebegeleiding
en studiebeurzen). De doelgroep bestaat
uit kansarme kinderen en jongeren
die opgroeien in townships en
op (wijn)boerderijen in Zuid­Afrika.
Alle projecten worden uitgevoerd
door lokale operationele partners van
wie we trouwens ook een eigen inspanning
verwachten, bijvoorbeeld
in de vorm van vrijwilligerswerk.”
hoe komen jullie aan geld
om dit te doen?
“Wij krijgen geld van particulieren,
vermogensfondsen en organisaties

waaronder serviceclubs. Door de jaren
heen hebben we een goed netwerk
en een goede naam opgebouwd.
Tot nu toe zijn we er aardig in geslaagd
voldoende fondsen te werven.
En soms hebben we een bijzondere
meevaller. Zo kregen we vorig jaar
ineens een legaat van twintigduizend
euro van iemand die we niet kenden.
Op zo’n moment zetten we onze wervingsactiviteiten
even op een laag
pitje. We vinden het niet nodig om
meer geld binnen te halen dan we op
een goede manier kunnen uitgeven.”
Zuid-Afrika is een van de rijkste
landen van Afrika. moet je zo’n
land dan wel steunen?
“Dat is een lastige vraag. Er is in
Zuid­Afrika een enorme kloof tussen
rijk en arm. Zuid­Afrika wordt wel
‘the most unequal society’ van de
wereld genoemd. 50% van de mensen
is straatarm en heeft nauwelijks
kans op een beter bestaan. Wij willen
kinderen uit die groep helpen aan
een kansrijke toekomst door hun toegang
te geven tot beter onderwijs.”
Riekje de Vries werkte een groot deel van
haar leven in de zorgsector, waarvan 15 jaar
als directeur voor een koepelorganisatie.
Toen zij op haar 55e stopte met werken,
werd ze gevraagd om voorzitter te worden
van Stichting Projecten Zuid­Afrika. Dat
doet ze op vrijwillige basis.
Cees Alblas is partner bij BDO. Zijn kantoor
zit in Rotterdam, dus veel van de klanten
zitten rondom de haven, bijvoorbeeld in
transport of handel. Sinds een paar jaar is
hij bestuursvoorzitter van het BDO Fonds.
Via dit fonds wil BDO haar maatschappelijke
betrokkenheid tonen.
“tot een bepaald
bedrag doen
we alle werkzaamheden
gratis.”
27

28
Wat zijn de resultaten van
jullie werk?
“De resultaten zijn moeilijk aan te ge­
ven. Wel zijn er succesverhalen, zoals
dat van de eerste student die als vrijwilliger
bij een holiday school startte.
Hij vertelde dat hij zonder onze holiday
school nooit was gaan studeren
en dus ook nooit een goede ICT­baan
“hij controleert
of alle inkomsten
en uitgaven
zijn verantwoord”
had gekregen. Er zijn meerdere van
zulke voorbeelden. Maar de resultaten
zitten niet alleen in het onderwijsniveau
van kinderen.
Dankzij ons kleuterschoolproject
starten nu meerdere crèches. Dat
houdt niet alleen jonge kinderen van
de straat, maar betekent ook inkomen
voor een flinke groep vrouwen.”
Wat is het belang van een
accountantscontrole voor jullie?
“De handtekening van de accountant
is voor ons een bevestiging dat we
zorgvuldig bezig zijn en het geld goed
uitgeven. Natuurlijk waren we daar
zelf al van overtuigd, maar daar wil je
graag verantwoording over afleggen.
Een gecontroleerde jaarrekening is
ook van belang voor subsidieaanvragen
bij vermogensfondsen en voor
het verkrijgen van keurmerken.”
kan een accountant wel echt zien
of het geld goed wordt besteed?
“Nee, hij controleert slechts of alle
inkomsten en uitgaven zijn verantwoord.
Maar hij kan niet controleren
of het geld dat we aan partnerorganisaties
geven, goed wordt besteed.
Dat is voor elke ontwikkelingsorganisatie
de zwakste schakel. We zitten
hier in Nederland, zij in Zuid­Afrika.
We kunnen er niet naast gaan staan.
Maar we doen er alles aan om zo zeker
mogelijk te zijn. Zo maken we gebruik
van verantwoordingsformulieren, we
stellen contracten op en vragen bewijsstukken,
zoals bijvoorbeeld een
gecontroleerde jaarrekening, met een
handtekening van een accountant.
We bezoeken onze partners minstens
eens per jaar en hebben regelmatig
contact per e­mail of telefoon. En tot
slot hebben we een belangrijke regel:
we financieren projecten nooit voor
100%. Er moeten ook andere inkomsten
zijn, zoals lokale sponsors of
bijdragen van ouders. Zo voorkomen
we dat we een afhankelijkheidsrelatie
kweken. Het bevordert ook de duurzaamheid
van een project.”
hebben jullie veel gehad aan
de transparantprijs?
“Sinds het prille begin, in 2004, doen
we mee aan de Transparantprijs. Voor
een kleine organisatie als SPZA is dat
een enorme klus, maar het is ons erg
goed bevallen. De jury geeft je verbeterpunten
mee en verwijst naar ’best
practices’. Daar leer je veel van, ook
in je manier van kijken naar nieuwe
projecten. Hoe zit het met de evaluatie,
met de planning, de verantwoording?
Aan de prijs is een geld bedrag
verbonden van 10.000 euro. Voor ons
een flink bedrag. Dat bedrag is in zijn
geheel in Zuid­Afrika besteed.”
kom je vaak in Zuid-Afrika?
“Zelf ben ik nu drie keer in Zuid­Afrika
geweest. Volgend jaar ga ik waarschijnlijk
weer. Dat is voor mij altijd een combinatie
van vakantie en werk voor de
SPZA. Ik geniet enorm van de natuur
en de mensen in Zuid­Afrika. Zeker omdat
je ook een ‘kijkje achter de schermen’
krijgt als je een project bezoekt.”
Cees, Wat houdt het
bdo fonds eigenlijk in?
“Via het BDO Fonds ondersteunen
we vooral kleine initiatieven. Als
bijvoorbeeld enkele BDO’ers een
marathon lopen voor het Ronald
McDonaldhuis, dan geven wij een
extra donatie. Ook is er een intensieve
samenwerking met Edukans,
een organisatie die kansarme kinderen
aan onderwijs helpt. SPZA
is een van de stichtingen die we
vanuit het BDO Fonds ondersteunen.
Tot aan een bepaald bedrag doen
we alle werkzaamheden gratis. Elk
BDO­kantoor heeft wel een aantal
van zulke klanten.”

Welke werkzaamheden doen
jullie voor sPZA?
“De jaarrekeningcontrole. Dat is voor
ons geen grote opdracht. Bij sommige
klanten gaan we met grote teams
aan de slag. Maar dit kan een accountant
makkelijk in zijn eentje af.
De administratie is prima verzorgd
en het is niet al te ingewikkeld. Wat
we in grote lijnen doen, is kijken of
alle gelden die zijn binnengekomen
netjes zijn verwerkt. Hetzelfde doen
we eigenlijk voor de uitgaven. Zijn
die allemaal geautoriseerd? Is het
juiste bedrag betaald?”
hoe begin je aan zo’n controle?
“Voordat je begint, stel je een typologie
op. Je kijkt dan wat de organisatie
kenmerkt, welke goederen­ of
geldstromen typerend zijn voor het
bedrijf. Stel dat je een handelsorganisatie
controleert, dan weet je dat je
te maken krijgt met goederenstromen.
Daar hangen alle geldstromen
mee samen. Bij een organisatie als
SPZA heb je te maken met sponsorgelden
die de organisatie uit gaan en
met uitgaven aan derden in het buitenland.
Dat je bij elke controle weer
andere typologieën tegenkomt, is een
van de leukste dingen aan dit beroep.
De afwisseling maakt het uitdagend.
Als je bijvoorbeeld bij een debiteurenadministratie
werkt, zie je altijd maar
een stukje van een bedrijf. Als accountant
leer je bedrijven echt kennen.”
hoe weet je dat een gift niet in een
Zuid-Afrikaanse put verdwijnt?
“Of het geld in Zuid­Afrika goed besteed
is, dat kunnen wij niet zien. Onze
controle gaat niet zover dat we daar
gaan kijken. Wij zien dus alleen dat
het geld daar is besteed en dat daar
goedkeuring voor is gegeven door
iemand van SPZA. Als we risico’s zien,
doe mee en win een fair trade-pakket
niet alleen particulieren zijn bereid een stichting als sPZA financieel
te steunen, ook de belastingdienst helpt. dat doen ze met bepaalde
vrijstellingen van belasting. hierover wil accountant cees Alblas je wat
vragen. kijk snel op www.accountantworden.nl.
onder de goede inzenders verloten we vijf fair trade-pakketten.
dan wijzen we daar het bestuur natuurlijk
wel op. De precieze besteding
is allereerst de verantwoordelijkheid
van het bestuur.“
heb je veel contact met
je opdrachtgever?
“Voorafgaand aan een controle en
achteraf heb je altijd een overleg. Je
praat dan bijvoorbeeld over de aanpak
of over je bevindingen. Stel dat
je als accountant ergens een risico
waarneemt, dan kun je in zo’n gesprek
het verhaal erachter horen. En wellicht
kun je direct een oplossing aandragen.
SPZA is niet zo groot dat het
nodig was om het hele bestuur te
zien, alleen contact met de voorzitter
en penningmeester is voldoende.”
ben je zelf ooit in Afrika geweest?
“Ik heb een jaar of zes terug een rondreis
gemaakt door Zuid­Afrika. En ik
ben in Ethiopië geweest. Edukans
“voorafgaand aan een controle
en achteraf heb je altijd een overleg”
heeft daar een school opgericht voor
weeskinderen. Ik heb daar met eigen
ogen gezien wat je vanuit Nederland
kunt bereiken. Dat is echt prachtig.”
29

30
“uit mijn schoolresultaten blijkt wel
dat ik de juiste richting heb gekozen”
Waarom heb je voor de RA-richting gekozen en niet
voor AA? “Vorig jaar heb ik een jaar Accountancy
gestudeerd aan de Haagse Hogeschool. Ik kreeg toen
de indruk dat je als RA meer contact hebt met klanten
en dat trekt me erg aan. Ik ben niet bang dat je als
vervelende buitenstaander wordt gezien als je een
bedrijf komt controleren. Het lijkt me juist een erg
leuke uitdaging om kritisch te zijn en toch een goede
band op te bouwen met een klant.”
Wat is het leukst aan de studie? “Ik vond het moeilijk
om een studie te kiezen. Maar ik merk dat bijna alle
vakken van deze studie mij wel liggen. En als je naar mijn
cijfers kijkt, dan is het wel duidelijk dat ik de juiste
richting heb gekozen.”
Wat vind je het minst leuk? “Statistiek en Financiële
Rekenkunde. Ik zie de logica gewoonweg niet
achter die vakken, daardoor moet ik vooral veel
van buiten leren. ”
Wat is je zwakste punt? “Ik ben niet zo goed in plannen
en doe te veel op het laatste moment. Volgend jaar
studeer ik deeltijd en werk ik vier dagen per week.
Dan zal daar wel verandering in komen. Een baan, een
studie, vrije tijd, eten, slapen … als je dat allemaal in
24 uur wilt krijgen, dan moet je wel plannen.”
Sylvia Muller
leeftijd 18 jaar
woonplaats zoetermeer
opleiding nyenrode,
bacheloropleiding
accountancy
kantoor deloitte den haag,
www.deloitte.nl
leaseauto binnenkort wel
hobby’s mijn twee honden
op de ladder
Ga je het studentenleven niet missen? “Ik denk het
niet. Ik hou niet zo van grote feesten of disco’s. Af en
toe even in het café bijpraten met vrienden is voor
mij genoeg. Daar komt bij dat veel van mijn vrienden
ook al fulltime werken.”
Waar zie je jezelf over tien jaar? “Ik denk dat ik
dan nog in Zoetermeer woon. Ik heb het hier enorm
naar mijn zin. En qua werk? Ik verwacht dat ik daar
het komend jaar meer zicht op krijg. Ik hoop in ieder
geval dat ik over tien jaar de titel heb.”
Wat doe je vanavond?
een recent onderzoek vergeleek de vrijetijdsbesteding
van artsen, juristen en accountants.
Wat bleek? Artsen en juristen zijn vaker te
vinden bij dans- of operavoorstellingen en in
musea. Accountants zitten liever bij een
sportwedstrijd. Zo gek is dit natuurlijk niet.
Want wat is nu mooier, mondriaan of messi?
Wat doe je nog
meer vanavond?
uit hetzelfde onderzoek bleek dat accountants
veel vaker naar cabaret gaan dan naar andere
theatervoorstellingen. de onderzoekers verklaren
deze voorliefde uit de kritische houding
die accountants van nature hebben.
daardoor zouden ze meer be hoefte hebben
aan een kritisch commentaar op de wereld.
Starter
Midcareer
topcareer

hBo veRsus wo
je kunt Accountancy studeren aan het hbo of aan een universiteit. het belangrijkste verschil
is natuurlijk de toelatingseis: voor de universiteit moet je het vwo hebben afgerond of een
hbo-propedeuse. maar er zijn veel meer verschillen. we hebben de belangrijkste in kaart
gebracht en vroegen docenten op het hbo en op de universiteit naar hun mening.
Ben je meer een adviseur of een
controleur? De wo­studie sluit wat
beter aan op de route naar de RA­titel
en de hbo­opleiding op die naar de
AA­titel. Maar zowel voor hbo’ers als
wo’ers zijn beide titels te bereiken.
Het gaat om jouw voorkeur. Ben je
meer een adviseur of een controleur?
Werk je liever voor multinationals of
voor het mkb? Aan de hogeschool
Rotterdam doet men daarom veel
aan voorlichting. Iris van der Graaf,
kerndocent: “We stimuleren dat mensen
kiezen voor de richting die het
beste aansluit bij hun interesses. Of
dat nu de AA­ of RA­kant is. We proberen
het zo te regelen dat studenten
tijdens hun stage met beide in aanraking
komen zodat ze een bewuste
keuze maken.” Toch blijft de kennis
van de titels beperkt. Iris van der Graaf:
”Persoonlijk merk ik dat vooral hboduaalstudenten
weinig idee hebben
wat een controle inhoudt. Misschien
spreekt iets ‘bouwen’, zoals een administratie
of een jaarverslag, ook meer
tot de verbeelding dan iets ontleden.”
Fred Steenwinkel RA, associate professor
aan de Erasmus Universiteit,
herkent het gebrek aan kennis: “Ik
proef niet echt dat wo­studenten de
AA­studie als een serieus alternatief
zien, ze overwegen eerder de RE­ en
RC­opleidingen. Of ze nu wel of niet
een besef hebben van de werkzaamheden
van een AA, veel studenten
willen gewoonweg niet ‘een stapje
terugdoen’ naar het hbo.” Wil jij meer
weten over het verschil tussen het
werk van een RA en dat van een AA?
Check dan eens de praktijkcases op
accountantworden.nl.
Kan overstappen altijd? Overstappen
van hbo naar wo of andersom is op
zowat elk moment van de studie mogelijk.
Kijk maar eens naar het schema
achter in dit blad. Toch is het geen
stap waar je te licht over moet denken.
Fred Steenwinkel: “De mensen die van
het hbo komen, hebben het zwaar op
de universiteit. Ze zijn een andere manier
van studeren gewend. Als ik een
case behandel, is er niet één goed antwoord.
Er is niet één manier om het
probleem te benaderen. Veel hbo’ers
hebben moeite met die grotere
bandbreedte, met die onzekerheid.”
Ook studenten die overstappen van
wo naar hbo hebben het niet altijd
makkelijk. Iris van der Graaf: “Zij zijn
een hoger abstractieniveau gewend
en snappen dingen vaak wat sneller.
Er is dan een groot risico dat ze zich­
zelf overschatten en zich te weinig
in de stof verdiepen. Ik heb al heel
wat van zulke studenten zien schrikken
van hun eerste onvoldoendes.”
de meest opvallende
verschillen
• Het tempo in het wo is hoger
dan in het hbo.
• De lesstof op het hbo is wat
praktischer en op de universiteit
wat theoretischer.
• Hogescholen zijn meestal wat
kleinschaliger, universiteiten
wat massaler.
• Op een hogeschool krijg je
meestal les in vaste groepen
met een vast lesrooster. Aan
de universiteit volg je colleges
in wisselende groepen.
• Op het wo wordt wetenschappelijk
onderzoek verricht, op
het hbo niet.
• Het onderwijsprogramma
van hbo-opleidingen ligt
meestal vast, in het wo
stel je gedeeltelijk je eigen
programma samen.
31

32
de meest voorkomende routes naar je titel
vwo
universiteit Bachelor of science
Accountancy
voltijd - 3 jaar
deeltijd - 4,5 jaar
Bedrijfseconomie
en economie
duur afhankelijk van keuze
voltijd, deeltijd of duaal
master of science Accountancy
voltijd - 1 jaar | deeltijd - 2 jaar
postmaster rA
alleen deeltijd - gem. 2 jaar
registeraccountant
pre master
duur 0,5 - 1 jaar
praktijkopleiding rA
duur - 3 jaar
hAvo
Kijk voor een overzicht van

Accountancy
voltijd - 4 jaar
deeltijd - afhankelijk
van indeling
duaal - 4 jaar
post hBo AA
hBo Bachelor
duur - 1 – 3 jaar
(afhankelijk van vooropleiding)
Bedrijfseconomie
(spd)
duur afhankelijk van keuze
voltijd, deeltijd of duaal
AA-Accountant
schakel-
programma
duur 0,5 - 1 jaar
praktijkopleiding AA
duur - 3 jaar
mBo
alle opleidingen op accountantworden.nl
professional
master AA
alleen deeltijd - gem. 2 jaar

test Je kennis ...
... oveR beLAstingen
AA of RA, controlerend of adviserend accountant,
intern accountant of openbaar, de belastingen spelen
altijd een belangrijke rol. hoeveel weet jij van
dit onderwerp? test je kennis met deze 10 vragen.
1. De Belastingdienst is gevestigd in:
a| Den Haag b| Apeldoorn
c| Groningen d| Leiden
2. Wat is de ‘belastingvrije som’?
a| Het bedrag waarmee het belastbaar
inkomen wordt verlaagd.
b| Het bedrag dat fiscale partners in
totaal minder aan belasting betalen.
c| Het totaal aan aftrekposten.
d| Een schoolopgave waarin je geen
rekening hoeft te houden met
belasting.
3. Ons land maakt gebruik van
belastingschijven voor de inkomstenbelasting.
Hoeveel zijn er?
a| Drie b| Vier
c| Vijf d| Zes
4. Wat is het hoogste tarief voor de
inkomstenbelasting in Nederland?
a| 42% b| 49%
c| 52% d| 60%
5. Wat was het ‘kwartje van Kok’?
a| Een tijdelijke belastingteruggave
onder het kabinet Kok, waarbij elke
Nederlander een kwartje kreeg.
b| Een bijnaam voor de 250 miljoen
(kwart miljard’) die het kabinet Kok
bezuinigde op de Belastingdienst.
c| De naam van een accijnsverhoging
op brandstof die werd ingevoerd
door het kabinet Lubbers III.
d| Het geluksmuntje van voormalig
minister-president Wim Kok.
6. Wat is het tarief voor
vennootschapsbelasting?
a| 21%
b| 20% voor de eerste 200.000 euro
en 25% voor het deel daarboven.
c| 28%
d| 20% voor de eerste 250.000 euro
en 30% voor het deel daarboven.
7. Is een stichting belastingplichtig?
a| Ja.
b| Alleen als de stichting een
onderneming drijft.
c| Nee.
d| Alleen als de winst meer is
dan 42.000 euro.
8. Wanneer voerde Nederland
de omzetbelasting in?
a| 1892 b| 1934
c| 1948 d| 1972
9. Waarvan is het tarief voor
de erfbelasting afhankelijk?
a| De relatie tot de overledene.
b| De leeftijd van de erfgenaam.
c| Het aantal erfgenamen.
d| De woonplaats van de overledene.
10. Wie was verantwoordelijk voor
fiscale zaken tijdens het eerste
kabinet Rutte?
a| Frans Weekers
b| Jan Kees de Jager
c| Halbe Zijlstra
d| Piet Hein Donner
De antwoorden vind je op pagina 2. 35

accountantworden.nl
een eeRLiJke oPgAve, een eeRLiJke PRiJs
Accountants hebben iets met eerlijkheid. Zo moeten zij altijd eerlijk zijn naar hun klanten.
En zetten ze pas hun handtekening onder een jaarrekening als die een realistisch beeld
geeft van de financiën van een bedrijf. Daarom heeft accountant Cees Alblas voor jou
een eerlijke opgave. Eén simpele vraag, drie antwoorden. Onder de goede inzenders
verloten we (op eerlijke wijze) vijf Fair Trade-pakketten. Heerlijk en ook heel eerlijk.
WIN EEN VAN DE VIJF FAIR TRADE-PAKKETTEN!
KIJK SNEL OP ACCOUNTANTWORDEN.NL