Wereldbeeld 2011-03 - Vereniging voor Verenigde Naties

32
www.unoosa.org/pdf/reports/ac105/AC105_769E.pdf.
14 Draft report of the Chair of the Working Group on the Definition
and Delimitation of Outer Space, 2011, UN Doc.
A/AC.105/C.2/2011/DEF/L.1, www.unoosa.org/pdf/limited/
c2/AC105_C2_DEF_2011_L01E.pdf.
15 Ibid.
16 Ibid.
17 Report of the Secretariat, Historical summary on the consideration
of the question on the definition and delimitation of outer
space, 2002, UN Doc. A/AC.105/769, 4,
www.unoosa.org/pdf/reports/ac105/AC105_769E.pdf.
18 Programma: www.unoosa.org/pdf/pres/lsc2011/progE.pdf;
presentaties: www.unoosa.org/oosa/en/COPUOS/Legal/2011/
symposium.html.
19 Draft report of the Chair of the Working Group on the Definition
and Delimitation of Outer Space, 2011, UN Doc.
A/AC.105/C.2/2011/DEF/L.1, pp. 3-4; www.unoosa.org/pdf/
limited/c2/AC105_C2_DEF_2011_L01E.pdf.
In de kijker:
De aanprakelijkheid van Nederland voor de gebeurtenissen in
Srebrenica: het verrassende arrest van het Gerechtshof te Den Haag
Inleiding
Op 26 mei 2011 pakte de Servische politie Ratko
Mladic op, de beruchte Bosnisch-Servische generaal
die door het Joegoslavië-tribunaal (ICTY) van internationale
misdaden wordt verdacht, met name van
de massamoord (genocide) in Srebrenica in de zomer
van 1995. Op 20 juli 2011 werd ook de laatste voortvluchtige
Balkan-verdachte, Goran Hadzic, aangehouden
door de Servische politie.
De aanhouding van Mladic beukte voor Servië de
deur open voor EU-lidmaatschap; de EU (de laatste
tijd vooral op verzoek van Nederland) had volledige
medewerking van Servië met het ICTY immers als
onderhandelingsvoorwaarde gesteld. 2 Het is echter
niet de bedoeling van deze bijdrage de rechtszaak
tegen Mladic voor het ICTY toe te lichten 3 , noch de
vooruitzichten voor Servisch EU-lidmaatschap te
bespreken. Veeleer willen wij stilstaan bij een belangwekkend
arrest van het Nederlandse Gerechtshof
(Hof van Beroep) in Den Haag van 5 juli 2011, dat
uitspraak deed over de aansprakelijkheid van de Nederlandse
overheid voor het falen van de indertijd in
Srebrenica gelegerde Nederlandse VN-blauwhelmen
om de massamoord door Mladic’ militie te voorkomen.
De belangrijkste vraag in deze zaak was of dit
falen was toe te rekenen aan de Nederlandse overheid,
die immers het Nederlandse bataljon (Dutchbat)
ter beschikking had gesteld van de Verenigde
Naties voor de UN Protection Force-operatie in Bosnië
(UNPROFOR), of aan de Verenigde Naties zelf,
die in beginsel zelf bevel voerde over dergelijke ope-
O
door Cedric RYNGAERT 1
raties. In eerste aanleg, in 2008, had de rechtbank te
Den Haag geoordeeld dat alle handelingen van
Dutchbat aan de VN waren toe te rekenen, en dat de
nabestaanden van de Srebrenica-slachtoffers de Nederlandse
regering dus niet konden aanspreken.
Concreet betrof de Srebrenica-zaak de civiele aansprakelijkheid
van de Nederlandse regering voor de
gedragingen van de Nederlandse Dutchbat-troepen
voor hun weigering de familie van een Bosnische
tolk en een Bosnische elektricien die voor Dutchbat
werkten, op de compound van Dutchbat te laten verblijven
en vervolgens samen met de Nederlandse
troepen te laten evacueren. Deze personen werden
gedwongen de compound te verlaten, waarna zij door
de troepen van Mladic om het leven werden gebracht.
4
De commandant van Dutchbat, luitenant-kolonel
Karremans, had op de avond van de val van Srebrenica,
11 juli 1995, nog besprekingen gevoerd met
Mladic, die toen had gesteld dat hij de moslim-burgerbevolking
wilde helpen, en dat deze niet het doelwit
van zijn actie was. 5 Mladic was het er ook mee
eens dat lijst met lokaal personeel zou worden opgemaakt,
dat samen met Dutchbat zou worden geëvacueerd.
6 De familie van de Bosnische tolk en de Bosnische
elektricien stonden echter niet op deze lijst. Op
12 juli 1995 namen bussen en vrachtwagens van de
Bosnische Serviërs de vluchtelingen mee. 7 Vrij snel
daarna bereikten Dutchbat signalen dat de Bosnische
Serviërs misdaden tegen de mannelijke vluchtelingen
pleegden. 8 Later bleek dat de troepen van Mladic
WERELDBEELD