Wereldbeeld 2011-03 - Vereniging voor Verenigde Naties

26
eens zijn met het principe van een dergelijk implementatieplan.
Het plan kan dan ingevuld en uitgewerkt
worden door de komende regering. Cruciaal is
echter ! want West-Europese landen hebben er een
voorbeeldfunctie te vervullen ! dat het plan ook
wordt aangekondigd in de VN-Mensenrechtenraad,
bij voorkeur tijdens de sessie waarin het rapport
wordt aangenomen.
Cruciaal voor een gedegen opvolging is uiteraard ook
de parlementaire controle. Sinds de Werkgroepvergadering
zijn er debatten gevoerd en vragen gesteld
in de verschillende parlementen. De regionale parlementen
hebben zich daarbij enkel gefixeerd op de
communautair gevoelige dossiers. Zonder uitspraak
te doen over die discussies, is het jammer dat enkel
die punten uit het voorlopige UPR-rapport werden
gelicht. Er zijn immers heel wat aanbevelingen gemaakt
die door de regio’s en gemeenschappen zullen
moeten worden uitgevoerd. Naar verluidt zijn de
Belgische deelstatelijke parlementen hierin niet
uniek: ook in Duitsland en Canada wordt bij VNonderzoek
steeds gefixeerd op de communautaire
issues.
In de commissie Buitenlandse Zaken van het Federale
Parlement werd wel al iets dieper ingegaan op verschillende
thema’s. Verschillende federale parlementsleden
lieten ook verstaan verdere opvolging
van de aanbevelingen te zullen verzoeken. 18 Een
goed begin.
Is België nu geslaagd?
Komen we dan eindelijk tot het belangrijkste: wat
schort er op mensenrechtengebied in België en waaraan
gaan de Belgische regeringen werken?
Zoals eerder vermeld, wees Amnesty International
op pijnpunten heel wat terreinen: institutioneel (ratificaties
en nationale mensenrechteninstelling), inzake
asiel en migratiebeleid (of liever het gebrek
daaraan), over het gevangeniswezen, over de regelgeving
rond het gebruik van stroomstootwapens en
over het verbod op gezichtssluiers.
In de samenvatting van het OHCHR en tijdens de
Werkgroepsessie kwamen de meeste van deze thema’s
ook aan bod. Andere aangekaarte problemen
gingen over kinderpornografie en kinderrechten in
het algemeen, discriminatie, armoedebestrijding, geweld
tegen vrouwen en vrouwenrechten.
België heeft zich in de Werkgroepsessie geëngageerd
om een hele reeks zaken aan te gaan pakken. In to-
taal 59 aanbevelingen werden aanvaard. Hopelijk
komen er daar bij het uiteindelijke rapport nog eens
13 bij (die waarvoor bedenktijd werd gevraagd, genieten
zonder uitzondering de steun van Amnesty
International). Zelfs als er een aantal van die aanbevelingen
elkaar overlappen, blijft het een heel zware
taak om de beloftes waar te maken. Om dat aan te
tonen, halen we er twee uit:
1. Een thema dat terugkwam in de tussenkomst van
tientallen staten was het ontbreken van een Nationale
Mensenrechteninstelling (naar het Engels:
National Human Rights Institution of NHRI)
conform de principes van Parijs. Het zal wellicht
een aantal staten niet zijn ontgaan dat de Belgische
diplomatie op actieve wijze andere landen !
voornamelijk ontwikkelingslanden ! aanzet om
een dergelijk instituut op te richten. Er zijn ook
goede redenen om dat te doen. De huidige, gefragmenteerde
aanpak met verschillende semionafhankelijke
instanties die bepaalde aspecten
van het mensenrechtenrecht in hun mandaat
hebben, leidt immers tot gaten in de bescherming,
tot een gebrekkige coördinatie en tot een
(perceptie van) politieke inmenging. De complexe
Belgische staatsstructuur maakt het voor de
burger bovendien compleet ontransparant.
Het idee om een NHRI in België op te richten is
echter allesbehalve nieuw. De oprichting ervan
stond zelfs in het federale regeerakkoord van
2003. 19 Ondanks een aantal vergaderingen tussen
de betrokken diensten leidde die vermelding tot
niets. Een groep van niet-gouvernementele organisaties,
waaronder Amnesty International, besloot
zelf een voorstel te doen en riep daarvoor de
hulp in van Prof. Dr. De Schutter en Dr. De
Beco. Die stelden een voorstel van samenwerkingsakkoord
op dat in 2006 afgeleverd werd.
Van een NHRI kwam er echter geen spoor. Tijdens
de UPR-Werkgroepsessie aanvaardde de
Belgische delegatie de aanbeveling om een NHRI
op te richten. De aanbeveling om het te doen
door eerst een Actieplan rond Mensenrechten uit
te werken, werd in beraad gehouden. We zijn
benieuwd of er deze keer wel schot in de zaak
komt.
2. Een andere vaak gehoorde aanbeveling had betrekking
op de ratificatie van een aantal zeer belangrijke
verdragen. België aanvaardde de aanbevelingen
om OP CAT (Optioneel Protocol bij
het VN-Antifolterverdrag) en OP IVESCR (Optioneel
Protocol bij het Internationaal Verdrag
inzake Economische, Sociale en Culturele rechten)
te ratificeren.
WERELDBEELD