'IETS EDELERS WAS MIJN DRIJFVEER' - Museum Volkenkunde

'IETS EDELERS WAS MIJN DRIJFVEER' JUAN MARIA SCHUVER EN ZIJN AFRIKAANSE COLLECTIE © HENK IMANSE
Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
De Balkan, en zeker het grensgebied tussen Albanië en Griekenland, is op dit moment roerig. 23 Bij
Janina lukt het Schuver weer eens in gevangenschap te raken, ditmaal in Griekse. Ook deze
gevangenschap is van korte duur, aangezien de Grieken vermoedelijk zijn verhaal geloven dat hij een
toerist is –heeft hij immers niet zojuist nog het antieke Dodona bezocht en is hij niet op weg naar
Korfu? Na zijn aankomst in Istanbul in november verzoekt hij de Ottomaanse regering om een
vergunning om in Palmyra opgravingen te mogen verrichten op eigen kosten.
Ruïnes van Palmyra (foto van Schuvers tijdgenoot Bonfils)
De vergunning wordt hem geweigerd. Schuver besluit daarop naar Egypte te gaan en bereikt vóór de
jaarwisseling Caïro.
Caïro voor 1881 (foto van Schuvers tijdgenoot Sebah)
De Blauwe Nijl
Zichzelf overtreffend bedenkt Schuver het gewaagde plan de Blauwe Nijl op te varen en vervolgens
het binnenland in te trekken teneinde onbekend Oost-Afrika te verkennen. Schuver wordt hierin
aangemoedigd door de Amerikaan Charles Stone. 24 Die was, net als zoveel officieren, na afloop van
de Amerikaanse Burgeroorlog (1861 – 1864), werkloos geworden, had zijn heil in het buitenland
gezocht en was in 1870 chef-staf van het Egyptisch leger geworden. De loop van de Blauwe Nijl is in
die tijd dankzij de tocht van Bruce (1769 – 1772) bekend tot het Tana Meer, maar wat daarna komt is
wit op de kaart. Het christelijk keizerrijk Ethiopië (toen Abessinië geheten) is voor westerlingen nog
bijna even legendarisch als het in de Middeleeuwen was. Waarschijnlijk op aanbeveling van Stone
voorziet Riyad Pasha, de voorzitter van de Egyptische ministerraad, Schuver van de nodige
introductiebrieven voor de lokale autoriteiten in de Soedan, aangezien elke informatie over dit gebied
om militaire redenen uiterst welkom is. 25 Haastig bereidt Schuver zijn tocht voor en op 1 januari 1881
gaat hij scheep om de Nijl af te varen. Hij zal onderweg door middel van correspondentie met zijn oom
de meeste bestellingen doen die voor zijn expeditie noodzakelijk zijn: wetenschappelijke boeken en
tijdschriften over Afrika, meetinstrumenten van diverse aard, snuisterijen en luxe geschenken om
cadeau te doen, en Havana-sigaren en Edammer kaas voor zichzelf. 26 Deze moeten naar Khartoum
worden verstuurd. In Egypte en de Soedan zal hij ter plekke kamelen of ezels kopen, bedienden
huren, wapens aanschaffen en andere goederen die van nut zijn.
8