'IETS EDELERS WAS MIJN DRIJFVEER' - Museum Volkenkunde

'IETS EDELERS WAS MIJN DRIJFVEER' JUAN MARIA SCHUVER EN ZIJN AFRIKAANSE COLLECTIE © HENK IMANSE
Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
Juan Maria Schuver: Van oorlogscorrespondent tot ontdekkingsreiziger
Jeugdjaren (1852 – 1870)
Joannes Maria Schuver wordt op 27 februari 1852 in Amsterdam geboren. Zijn vader, Joannes
Theodorus Antonius Schuver, is een rijke handelaar in koffie en thee. De moeder, Theodora Paulina
Monica Roothaan, stamt uit een gegoede zakenfamilie. Schuvers ouders bezitten meerdere huizen in
Amsterdam en Haarlem. Daarnaast heeft men in Heemstede het buitenhuis ‘Berkenrode’ in
eigendom. 1 Vader Schuver stuurt Joannes, die enig kind zal blijven, naar een zogenaamde Franse
school en vervolgens naar het befaamde St. Willibrord College in Katwijk. Op laatstgenoemde school
schrijft de jongen voor het vak geschiedenis onder andere scripties over de kruistochten en de
geschiedenis van Italië, een eerste aanwijzing voor zijn interesse voor het Middellandse-Zeegebied en
de Levant. 2 Terwijl zijn leraren hem beschouwen als een serieuze en ambitieuze leerling die het nog
ver zal brengen, moeten zij ook toegeven dat hij zich geïsoleerd en onafhankelijk opstelt. 3 Die
onafhankelijkheid geldt in ieder geval het katholicisme en de kerk, waar Schuver op latere leeftijd
nadrukkelijk afstand van zal nemen.
De Grand Tour (1871 – 1872)
Na het voltooien van zijn middelbare schoolopleiding en het overlijden van moeder Schuver, in april
1871, wordt Joannes door zijn vader meegenomen op een Grand Tour door West-Europa. 4 De twee
trekken eerst naar Parijs, begeleid door Duitse dragonders die mee hadden gevochten in de Frans-
Duitse Oorlog, die net in het voordeel van Pruisen en de Duitse Bond was beslist. 5 In Parijs maken ze
de opstand van de Commune mee vóór Franse troepen het verzet in de volksbuurten breken. 6
Barricade tussen de Rue Rivoli en de Place de la Concorde ten tijde van de Parijse Commune.
Vervolgens gaat het via Bayonne en Irun naar Spanje. 7 Ergens in Spanje haakt Schuver senior af,
maar Schuver junior reist in ieder geval dat jaar nog door naar Zwitserland en Noord-Italië. Dan gaat
het verder over de Balkan, door Roemenië en Bulgarije, en vervolgens terug naar Midden-Italië, om in
Napels te eindigen.
In 1872 bezoekt hij Sicilië en reist vandaaruit naar Caïro. Te paard trekt Schuver in dertig dagen door
de Sinaï naar Palestina. Via Libanon, waar hij de ruïnes van Ba’albek bezoekt, reist hij naar Syrië.
Vermoedelijk pakt hij in Alexandretta de boot naar Istanbul. Na een lange tocht door Rusland,
Scandinavië, Duitsland en België maakt hij een oversteek naar Londen. Bij een scheepsbotsing op de
Theems verliest hij alle bagage en bij de prostituee Hanna Grey mogelijk zijn maagdelijkheid. 8 Eind
november 1872 komt de twintigjarige reiziger thuis.
In tegenstelling tot wat waarschijnlijk traditie zou zijn voor een jongen uit het milieu van de families
Schuver en Roothaan, volgt Joannes na zijn spectaculaire Grand Tour geen verdere opleiding. 9
3