'IETS EDELERS WAS MIJN DRIJFVEER' - Museum Volkenkunde

Inleiding
'IETS EDELERS WAS MIJN DRIJFVEER' JUAN MARIA SCHUVER EN ZIJN AFRIKAANSE COLLECTIE © HENK IMANSE
Digitale publicaties van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
Het tijdperk van koningin Victoria (1837 – 1901) is in de Europese geschiedenis een periode vol
paradoxen. Industrialisatie en urbanisatie staan tegenover een romantisch verlangen naar de natuur
en bestudering van de provinciale folklore op een zoektocht naar de ware volksziel. Seculiere stelsels
als liberalisme en socialisme, alsmede moderne wetenschappelijke theorieën wedijveren met
christelijk fundamentalisme. Een ongebreideld imperialisme buiten de grenzen gaat hand in hand met
voorzichtige binnenlandse democratisering.
Het is ook de gouden tijd van kranten en tijdschriften. En temidden van alle nieuws kunnen bovenal
berichten van en over koene ontdekkingsreizigers, of ze nu op zoek gaan naar verdwenen
woestijnsteden in Centraal-Azië of aardrijkskundige raadsels zoals de oorsprong van de Nijl willen
oplossen, rekenen op de aandacht van een groot lezerspubliek.
Ooit volgden Nederlandse krantenlezers met gretige belangstelling het nieuws dat binnendruppelde
over de buitengewone ontdekkingstochten van de in Amsterdam geboren oorlogscorrespondent Juan
Maria Schuver (1852 – 1883). Van 1880 tot zijn dramatische dood in 1883 bereisde hij de
zuidoostelijke Soedan en het grensgebied met Ethiopië.
Al lang geleden is Schuver in de vergetelheid geraakt. Volkomen ten onrechte, want de in het
Rijksmuseum voor Volkenkunde aanwezige dagboeken getuigen van een man, die het best getypeerd
kan worden als iemand die zich met ware doodsverachting in het leven stortte. De door het museum
in 1947 verworven Collectie Schuver bevat etnografische objecten, die de materiële cultuur welke
Schuver aantrof, illustreren en die er soms de enig bewaarde overblijfselen van zijn. Goede redenen
dus om nader met deze Nederlandse avonturier en verzamelaar kennis te maken.
1