9 Verdachten en daders - Nationaal Rapporteur Mensenhandel en ...

Verdachten en daders
opgeschort tot het einde van de zomer 2009, aangezien nog verschillende onderzoekshandelingen
te verrichten zijn. 189
Sinds oktober 2007, de maand waarin deze mensenhandelorganisatie is opgerold, vindt bijna
geen instroom van Nigeriaanse amv’s via Schiphol meer plaats. 190 Echter, in ogenschouw nemend
dat de Nigeriaanse mensenhandel flexibel georganiseerd is, kan hieruit niet geconcludeerd
worden dat de Nigeriaanse mensenhandelpraktijken zijn afgenomen. Waar omstandigheden
veranderen (bijvoorbeeld op het gebied van wetgeving, beveiliging, opvang, het
wegvallen van een deel van de organisatie etc.) worden bestemmingen, aanvoerroutes en/
of methodes aangepast, hetgeen resulteert in een verplaatsing van de mensenhandelpraktijken,
oftewel het ‘waterbed-effect’. Eén van de geconstateerde, en in dit verband interessante,
ontwikkelingen is de toename van de instroom van Nigeriaanse amv’s in Zwitserland vanaf
september 2008. 191
9.6 Conclusies
In deze paragraaf wordt aangegeven waar ten aanzien van de in dit hoofdstuk besproken
onderwerpen de knelpunten liggen en welke onderwerpen in het bijzonder aandacht verdienen.
Opvallende cijfers
Nederlanders vormden (in 2007) de grootste groep verdachten (95 van de totaal 280 verdachten),
en de grootste groep veroordeelden (24 van de totaal 73 veroordeelde mensenhandelaren).
Dit illustreert nog eens dat mensenhandel niet noodzakelijk internationale kenmerken
heeft.
Opvallend is dat 30% van de verdachten, en 28% van de veroordeelden ten tijde van de terechtzitting
niet gedetineerd was.
Loverboymethode
Mensenhandelaren passen hun methodiek snel aan wanneer de omstandigheden veranderen,
of in reactie op verscherpte maatregelen van de overheid. Een voorbeeld is de zogenoemde
loverboymethode. Het beeld van een jonge jongen die in Nederland met verleidingstaktieken
kwetsbare jonge Nederlandse meisjes zodanig aan zich bindt dat hij ze in de prostitutie voor
hem aan het werk kan zetten, is niet meer zo eenduidig. Het gaat niet alleen meer om jonge
jongens, noch uitsluitend om kwetsbare jonge meisjes, noch slechts om verleidingstechnieken;
de methoden worden ook gebruikt in grensoverschrijdende mensenhandel, en ook in
189 Proces-verbaal van de openbare terechtzitting (niet openbaar), rechtbank Zwolle-Lelystad, zittingsdag 11
mei 2009.
190 J. Hendriks, Seminar Nigeriaanse criminele netwerken, Politieacademie, 12 mei 2009; Mondelinge informatie
EMM, 28 juli 2009.
191 J. Hendriks, Seminar Nigeriaanse criminele netwerken, Politieacademie, 12 mei 2009; Mondelinge informatie
EMM, 28 juli 2009.
399