9 Verdachten en daders - Nationaal Rapporteur Mensenhandel en ...

Mensenhandel – zevende rapportage van de nationaal rapporteur
388
Internet en klanten, slachtoffers, ngo’s en beleidsmakers
Klanten van prostituees zoeken op internet vaak ook contact met andere klanten om ervaringen
uit te wisselen of te beschrijven.
Voor slachtoffers kan internet nuttig zijn voor het vinden van hulpverlenende instanties. De
Rode Draad meldt een stijging van het aantal slachtoffers dat haar organisatie via internet
vindt en benadert, zowel vanuit Nederland, als vanuit andere landen.
Ngo’s en beleidsmakers die zich bezighouden met mensenhandel kunnen baat hebben bij internet
voor de verspreiding van educatie en informatie over mensenhandel. 119 Denkbaar is ten
slotte ook het gebruik van internet bij opsporingsactiviteiten.
9.4.6 De vrouwelijke mensenhandelaar
Verschillende auteurs berichten dat mensenhandel niet alleen een mannenbusiness is, maar
dat ook vrouwen als mensenhandelaren optreden. Een van de conclusies van het UNODC
rapport over mensenhandel van februari 2009 betrof zelfs het feit dat vrouwelijke daders
bij mensenhandel een meer prominente rol spelen dan bij enige andere vorm van criminaliteit.
120 Shelley geeft aan dat mensenhandel de enige vorm van internationale misdaad is
waarin vrouwen een leidende rol spelen, maar dat vrouwen ook veel voorkomen in de onderste
lagen van mensenhandelorganisaties. 121 Volgens Europol is het aantal vrouwelijke daders
significant en groeiend. Vrouwen lijken met name te vinden in de rekruteringsfase, maar
zouden ook steeds meer betrokken zijn bij de organisatie en het controleren van de slachtoffers.
122 In onderzoek van Siegel en de Blank naar tien dossiers van in Nederland veroordeelde
vrouwelijke mensenhandelaren, blijkt dat deze vrouwen een belangrijke rol speelden als daders
binnen criminele organisaties die zich in Nederland bezighouden met mensenhandel. 123
Ondanks dat de meeste vrouwelijke mensenhandelaren uit het buitenland afkomstig zijn en
in grote transnationale organisaties werken ontdekten Siegel en de Blank ook Nederlandse
daders en een aantal vrouwen dat individueel opereert. 124
De rollen van de vrouwelijke daders zijn volgens Siegel en de Blank te verdelen in drie categorieën:
de uitvoerders, de partners-in-crime en de eigen baas. Uitvoerders voeren vaak onder
dwang specifieke taken uit zoals de controle over andere vrouwen en het inzamelen van verdiensten.
De grens tussen dader en slachtoffer is in deze categorie heel vaag. Loyaliteit aan
de handelaar kan een reden zijn voor vrouwen om taken uit te voeren, al is loyaliteit een sterker
motief bij vrouwen in de categorie partners-in-crime. De vraag in hoeverre de vrouwelijke
daders zelf slachtoffer van mensenhandel zijn en gedwongen worden tot criminele activitei-
119 Maltzahn, 2005, p.5.
120 UNODC, 2009.
121 Shelley, 2007, p.120.
122 Europol, 2008.
123 Siegel & De Blank, 2008.
124 Siegel & De Blank, 2008.