9 Verdachten en daders - Nationaal Rapporteur Mensenhandel en ...

Verdachten en daders
Al met al blijken veel van de kenmerken die tot het traditionele beeld van een loverboy behoren,
niet altijd meer te gelden, of zelfs geheel verouderd te zijn. Tegelijkertijd wordt steeds
vaker in het kader van een uitbuitingssituatie gerefereerd aan de loverboymethode. Als gevolg
hiervan is onduidelijkheid ontstaan over de inhoud van de begrippen loverboy en loverboymethode.
Het lijkt haast onmogelijk een definitie te geven, die ruimte geeft aan alle variaties
van de loverboymethode en tegelijkertijd aangeeft in hoeverre de loverboymethode zich
onderscheidt van andere methoden van mensenhandelaren. De beschrijving van loverboys
die de minister van Justitie hanteerde in een brief aan de Tweede Kamer, waarin loverboys
gekenmerkt werden als “jongens die meisjes (tegen hun vrije wil) in de prostitutie brengen” 85 ,
is een voorbeeld van een definitie die zo ruim is dat het nauwelijks nog een onderscheidend
karakter heeft.
Dat de loverboymethode zich snel aanpast en steeds nieuwe varianten en methoden aan het
licht komen, wil overigens niet zeggen dat de klassieke loverboymethode niet meer voorkomt.
Om effectief in te kunnen spelen op de vernieuwde methoden is het echter essentieel de verschuivingen
die optreden nauwkeurig in de gaten te houden. Humanitas PMW signaleert dat
het verouderde beeld van de loverboyproblematiek ertoe leidt dat in projecten tegen loverboys
ten onrechte veel nadruk gelegd wordt op het weerbaar maken van de meisjes. 86 Meer
inzicht in de steeds verschuivende loverboymethodiek moet meer gerichte preventie mogelijk
maken.
Oost-Europese modellen
Binnen groepen mensenhandelaren uit Oost-Europa onderscheidt Shelley 87 het Albanese- of
Balkan Model en het Post-Sovjet model. Becucci 88 noemt alleen het Albanese model.
Het Albanese - of Balkan model bestaat uit groepen van een klein aantal individuen die ieder
twee à drie prostituees ‘managen’. Leden van de organisatie komen uit hetzelfde geboortedorp
of hebben een familieband. Een Balkan netwerk heeft dan ook een weinig transnationaal
karakter. De handelaar die een vrouw aan het werk heeft gezet heeft exclusieve rechten
over haar. Beslissingen met betrekking tot de vrouw mogen dan ook alleen genomen worden
met toestemming van de handelaar/pooier. Dat er sprake is van een criminele groep blijkt
met name uit de collectieve juridische ondersteuning van opgepakte leden van de groep en
het ‘opvangen’ van de vrouwen door andere leden van de organisatie, wanneer een handelaar
tijdelijk afwezig is.
Slachtoffers van dit type handelaren bestaan bijna geheel uit vrouwen uit Balkan landen, of
vrouwen die door de Balkan handelaren gekocht zijn van Oost-Europese handelaren. De criminele
groep controleert de slachtoffers vanaf het moment dat zij in het land van herkomst
in contact staan met de handelaren, tot en met de exploitatie in de seksindustrie in West-
85 Brief van de minister van Justitie aan de Tweede Kamer, 17 juni 2008 (Kamerstukken II 2007/08, 28 638,
nr. 35).
86 Humanitas PMW, 2008.
87 Shelley, 2007, p.120.
88 Beccuci, 2008.
381