Licht op het Veen, inleiding - Senioren Academie
Licht op het Veen, inleiding - Senioren Academie
Licht op het Veen, inleiding - Senioren Academie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Laagveen<br />
(Museum Naturalis, www.geologievannederland.nl)<br />
Laagveen is gebonden aan de hoogte van de grondwaterstand: <strong>het</strong> wordt alleen onder water gevormd.<br />
Het is dan ook vooral te vinden in moerasgebieden in <strong>het</strong> westen van <strong>het</strong> land. Laagveen bestaat uit<br />
afgestorven resten van moerasplanten en bomen. Dode planten en resten ervan die in <strong>het</strong> water vallen,<br />
zijn afgesloten van zuurstof en verteren niet.<br />
Hoe ziet laagveen er uit?<br />
Laagveen is een pakket <strong>op</strong> elkaar gepakte, onverteerde planten. Als je<br />
<strong>het</strong> van dichtbij bekijkt kan je er moeiteloos zaden, stukjes stengel,<br />
bladeren en soms zelfs insecten in herkennen. Ook komen er resten<br />
van grotere planten in voor, zoals stukken bast, wortels of hele<br />
boomstammen. In laagveengebieden groeien veel elzen, wilgen en<br />
riet. Ze zijn daarom vaak terug te vinden in <strong>het</strong> veen. <strong>Veen</strong> heeft een<br />
bruine of soms zwarte kleur. Zodra veen uit <strong>het</strong> water gehaald wordt,<br />
begint <strong>het</strong> te oxideren.<br />
Hoe is laagveen gevormd?<br />
Laagveen wordt onder de grondwaterspiegel gevormd. In Nederland is de vorming van laagveen begonnen<br />
tijdens <strong>het</strong> Atlanticum (een periode in <strong>het</strong> Holoceen, zo'n 8000 tot 5000 jaar geleden). De zeespiegel steeg en<br />
daardoor steeg de grondwaterstand mee. Langs de kust ontstonden lagunes, in <strong>het</strong> binnenland meren. Later<br />
verzoetten de lagunes door de stagnatie van de aanvoer van zout water en er trad verlanding <strong>op</strong>. Geleidelijk<br />
groeiden de lagunes en meren dicht met riet en andere moerasplanten. Het dode plantenmateriaal dat in <strong>het</strong><br />
water viel verteerde niet, omdat zuurstof en bacteriën, die planten afbreken tot humus, ontbraken. Er zijn zo, in de<br />
lo<strong>op</strong> van de duizenden jaren, veenpakketten ontstaan van vele meters dik.<br />
Als <strong>het</strong> laagveenpakket boven de grondwaterspiegel uitkomt, vindt er geen veenvorming meer plaats. Het<br />
restmateriaal oxideert en vergaat, tenzij er veenmos (Sphagnum) gaat groeien. <strong>Veen</strong>mos is een plantje dat veel<br />
water kan vasthouden en de waterspiegel met behulp van regenwater kunstmatig hoog houdt. Het veen dat dan<br />
gevormd wordt heet geen laagveen meer, maar hoogveen. Lokaal kan er dus <strong>op</strong> laagveen hoogveenvorming<br />
plaatsvinden.<br />
www.natuurpresentaties.nl<br />
3
Change language