Raamwerk of Kooi - Genootschap voor Risicomanagement

Het publiceren van een ISO-richtlijn voor het gebruik van risicomanagementtermen in
standaarden kent zijn oorsprong in 1995. In dat jaar confronteerde de aardbeving Japan
met het belang van het inschatten van risico’s en het treffen van maatregelen om effecten
van onverwachte gebeurtenissen te minimaliseren. Daarom pleitten de Japanse
autoriteiten tien jaar geleden voor een universele norm voor risicomanagement, te
ontwikkelen door ISO. Uit angst bij het bedrijfsleven voor een nieuwe golf van
certificering, werd gekozen voor een ‘veilige’ oplossing, namelijk de ontwikkeling van een
Guide met termen en definities op het gebied van risicomanagement. Dat werd uiteindelijk
ISO/IEC ´Guide 73, Riskmanagement – Vocabulary–Guidelines for use in standards`, die
in 2002 werd gepubliceerd. De titel geeft al aan dat de Guide vooral bedoeld was om
harmonisatie te bevorderen binnen het bouwwerk van ISO-normen. Een uniform
taalgebruik helpt dan al om vanuit die specifieke normen en richtlijnen een meer integrale
kijk op risico ’s te ontwikkelen.
In 2005 slaagde Japan er met de hulp van Australië toch in de geesten rijp te maken voor
een algemene richtlijn voor risicomanagement. Door ISO is in 2005 besloten een
internationale generieke ISO-richtlijn voor Risicomanagement te ontwikkelen: ISO 31000
“Risk management - Guidelines for principles and implementation of risk management.”
ISO 31000 beoogt een gemeenschappelijk begrippenkader en generiek raamwerk te
bieden voor het managen van allerlei typen risico’s. Naderhand is ook de herziening van
ISO Guide 73 “Risk Management – Vocabulary” aan de ISO-werkgroep toevertrouwd.
Via NEN, het Nederlandse lid van ISO, wordt door Nederlandse belanghebbende partijen
deelgenomen aan dit ISO-project. Hiertoe is in 2006 de normcommissie
Risicomanagement opgericht. De doelstelling van de normcommissie is tweeledig (NEN,
2008). Enerzijds verzorgt en bepaalt de normcommissie de Nederlandse inbreng bij de
internationale normalisatie op het gebied van Risicomanagement (Risk Management),
zoals die plaatsvindt in de internationale werkgroep ISO/TMB/WG/RM. Anderzijds
faciliteren de normcommissie de implementatie en toepassing van de generieke ISO-
richtlijn op nationaal en bedrijfstakniveau, zo nodig door het ontwikkelen van specifieke
richtlijnen die een nadere invulling geven van het generieke ISO-kader voor
risicomanagement [NEN, 2008]. Zie voor een toelichting op de Nederlandse
Normcommissie Nederland ook bijlage 3.
Een ISO-richtlijn als overkoepelend raamwerk voor risicomanagement lijkt voor de hand te
liggen. De verschillende afzonderlijke ISO-normen voor managementsystemen, zoals ISO
9001 en ISO 14001, beschrijven immers al systemen voor het beheersen van maatregelen
16