Raamwerk of Kooi - Genootschap voor Risicomanagement

3 Literatuuronderzoek
De opzet van dit hoofdstuk is
drieledig. Enerzijds worden de in
dit onderzoek te hanteren
begrippen afgebakend en
gedefinieerd (3.1 t/m 3.3).
Vervolgens wordt literatuuronderzoek
verricht naar
raamwerken, die worden
Hoofdstuk 1
Inleiding
Hoofdstuk 2
Opdracht en
onderzoek
Hoofdstuk 3
Literatuuronderzoek
Hoofdstuk 4
Methodologie
Hoofdstuk 5
Onderzoeksresultaten
Hoofdstuk 6
Conclusies
gehanteerd voor het managen van risico’s (3.4 en 3.5). Het derde deel tenslotte bestaat uit de
studie naar de (invloeden van de) risicoagenda bij Provincies (3.6 en 3.7). In paragraaf 3.8
tenslotte worden de begrippen geoperationaliseerd.
3.1 Inleiding
Het vakgebied van risicomanagement staat de afgelopen decennia volop in de
belangstelling, de aandacht voor risico’s is explosief toegenomen [Wetenschappelijke Raad
voor Regeringsbeleid, 2008]. Meest recent is er aandacht voor risicomanagement vanwege
de economische crisis. Onderzoek onder bedrijven van financiële dienstverlening toont aan
dat zeventig procent van executives in de financiële dienstverlening vindt dat de verliezen
die zijn gemaakt in de kredietcrisis voornamelijk te wijten zijn aan onvoldoende aandacht
voor verschillende factoren rond risicomanagement. In hetzelfde onderzoek geeft 60
procent van de respondenten aan dat de kredietcrisis aanleiding is om de activiteiten op
het gebied van risicomanagement kritisch te bekijken [Economist Intelligence Unit, 2008].
Risicomanagement is niet een nieuw fenomeen. In iedere organisatie zijn immers al
procedures, maatregelen, (ISO) richtlijnen en controles aanwezig die tot doel hebben om
risico’s te managen en te beheersen. Bekende beheerssystemen zijn onder meer de
administratieve organisatie, interne controles, milieu- en kwaliteitsmanagement (ISO-
14001 en ISO-9001). Er kan worden gesteld dat iedere organisatie reeds aan
risicomanagement doet [Paape, 2005].
3.2 Risico
Om vast te stellen wat onder risicomanagement moet worden verstaan is het van belang
eerst vast te stellen wat een risico is. Risico is geen eenduidig begrip. Er zijn meer
definities van het begrip risico gangbaar. Vier van deze definities zijn [International risk
governance council , 2005] een overzicht van de meest gehanteerde terminologieën:
1. risico is de kans op een ongewenste gebeurtenis bij een proces of object;
2. risico is kans x gevolg;
3. risico is de onzekerheid (kans) dat een gebeurtenis zich voordoet waarbij zowel
positieve als negatieve effecten kunnen optreden;
4. risico is de kans op een gebeurtenis, die de doelstelling kan beïnvloeden.
9