Raamwerk of Kooi - Genootschap voor Risicomanagement

1 INLEIDING
Dit hoofdstuk heeft tot doel om de context te schetsen waarbinnen voorliggend onderzoeksverslag
tot stand is gekomen (1.1). Daarna wordt in een leeswijzer de opbouw van de rapportage
beschreven (1.2).
1.1 Aanleiding
De overheid wordt in deze tijd sterk op haar functioneren aangesproken en er bestaat een
groeiende onvrede over de prestaties van de overheid. Veranderend beleid, gewijzigde
regelgeving, prestatiecontracten, marktwerking etc. Op alle niveaus en in alle
bestuurslagen wordt gezocht naar een nieuwe, betere invulling van het functioneren van
de overheid.
Specifiek voor de Provincie als middenbestuur geldt dat de meerwaarde regelmatig ter
discussie wordt gesteld. Dit vraagt om een duidelijk zichtbare en presterende Provincie,
die een herkenbare toegevoegde waarde levert aan maatschappelijke vraagstukken in een
steeds complexere en risicovolle context.
De externe omgeving van de Provincie is complex en turbulent. De toekomst van de
Provincie als bestuurslaag staat daarnaast ook nog ter discussie. Anticiperend op die
onzekerheid, zal vooral aandacht voor een effectieve strategische aanpak van de
maatschappelijke vraagstukken, zoals ze door de provinciale partners en klanten naar
voren worden gebracht, het bewijs voor de toegevoegde waarde van de Provincie moeten
leveren. Resultaat en rekenschap over de prestatie van de Provincie is daarbij van groot
belang. Risicomanagement als instrument om te prioriteren en als sturingsmiddel om
mensen en processen te richten op het bereiken van de (coalitie)doelstellingen wordt
daarmee steeds belangrijker.
Het niet adequaat managen van risico’s heeft in een recent verleden grote gevolgen gehad
voor politiekgevoelige dossiers bij Provincies. Zo speelde bijvoorbeeld in de Provincie Zuid-
Holland de Ceteco-affaire, waarbij is gebleken dat de Provincie op grote schaal in geld
handelde, zonder dat Provinciale Staten hier van af wisten. In de Provincie Gelderland was
sprake van een affaire rond het evenementenbeleid, waarbij geld is toegekend voor
activiteiten, die –in strijd met de regels- niet waren goedgekeurd door Provinciale Staten.
Ook de kredietcrisis toont aan dat niet alleen in de financiële wereld sprake is van een
toenemende behoefte aan een adequaat functionerend risicomanagement. In de loop van
2008 bleek dat gemeentelijke en provinciale overheden vele miljoenen euro's hebben
uitstaan bij IJslandse banken. Een onderzoek 1 naar het financiële beleid van de Provincie
1 Triple R, regels, Rendement en Risico’, provinciale onderzoekscommissie Noord-Holland, 29 mei 2009.
1