Asbest in ons milieu?

1.2 Twee soorten asbesthoudende materialen
Asbest werd in het verleden echter op grote schaal gebruikt. Er is dus nood aan
informatie over het omgaan met asbest.
Het risico dat asbesthoudende materialen veroorzaken wordt in de eerste plaats
bepaald door de wijze waarop de asbestvezel gebonden is.
Asbesthoudend materiaal kan volgens dit criterium in 2 soorten ingedeeld worden:
Materialen die vrije asbestvezels bevatten of deze vezels bij normaal gebruik
of verwijdering van het materiaal relatief gemakkelijk kunnen vrijstellen
(losgebonden asbest of niet-hechtgebonden asbest, NHA). De asbestvezels
zijn niet stevig in een matrix ingebed.
Materialen waarin de asbestvezels hecht in een matrix gebonden zijn
(hechtgebonden asbest, HA). Deze materialen stellen hun asbestvezels in
principe slechts vrij na ondoordachte mechanische bewerkingen of doordat de
normale levensduur van het product ruim overschreden is.
Toepassingen met niet hechtgebonden asbest zijn o.m. spuitasbest (op wanden en
plafonds), zacht geperste isolatieplaten (brandwerende deuren,
verwarmingsinstallaties), asbestisolatie rond leidingen. Wanneer men dergelijke
materialen manipuleert zonder de nodige beschermingsmiddelen en zonder kennis
van zaken kan dit een aanzienlijk risico voor de gezondheid opleveren. De
ontmanteling en verwijdering van producten die vrije asbestvezels bevatten is dan
ook het terrein van gespecialiseerde ondernemingen.
materialen met losgebonden asbest worden slechts zelden aangetroffen in
particuliere woningen behalve soms als isolatiemateriaal rond
verwarmingsleidingen. Losgebonden asbest werd in het verleden wel op
grote schaal toegepast in openbare en overheidsgebouwen zoals
zwembaden en kantoorgebouwen omwille van de brandwerende
kenmerken. Het massale gebruik van losgebonden asbesthoudend
materiaal kwam in België dan ook pas goed op gang na de desastreuze
brand in de Brusselse "Innovation" in 1967.
Materialen met (min of meer) hechtgebonden asbestvezels zijn vooral bekend
onder de vorm van asbestcement. Asbestcement werd veelvuldig in particuliere
woningen gebruikt: in asbestcementhoudende dakbedekkingen zoals golfplaten en
leien en onder de vorm van gladgepolijst, gelakt of gekleurd asbestcement in
vensterbanken, dorpels e.d., in badkamers en keukens ("masal" en "glasal", vaak
zwart, nauwelijks herkenbaar als asbesthoudend materiaal).
Asbesthoudende kunststoffen zoals asbestvinyltegels ("colovinyl"),
asbesthoudende mastiek/coatings en asbesthoudend imitatiemarmer worden ook
als materialen met hechtgebonden asbest beschouwd.
zelf.
materialen met hechtgebonden asbest kunnen enkel asbestvezels
vrijstellen wanneer men de materialen op ondoordachte wijze verwijdert
of behandelt. Men moet vooral voorzichtig zijn met verbrokkeld of
beschadigd asbestcement. U hebt het gezondheidsrisico echter zelf in
handen: als u het asbestcement met de nodige zorgvuldigheid
verwijdert, is het risico erg beperkt. Los asbest verwijdert men NOOIT
8