Asbest in ons milieu?
Asbest in ons milieu?
Asbest in ons milieu?
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
De macrofaag die de te lange vezel tracht <strong>in</strong> te kapselen gaat uite<strong>in</strong>delijk ten<br />
onder. De vrijkomende stoffen trekken weer andere macrofagen aan. Deze<br />
ondergaan hetzelfde lot en er ontstaat een chronische ontstek<strong>in</strong>gsreactie.<br />
Kristallijn karakter<br />
Materialen met kristalstructuur hebben fysisch-chemische eigenschappen die<br />
onder meer afhangen van de structuur van het regelmatige kristalrooster. Zo<br />
hebben vele m<strong>in</strong>eralen <strong>in</strong> verschillende richt<strong>in</strong>gen een verschillende<br />
lichtbrek<strong>in</strong>gs<strong>in</strong>dex. Kristallijne materialen zoals asbest zullen bij voorkeur onder<br />
mechanische belast<strong>in</strong>g <strong>in</strong> een bepaalde richt<strong>in</strong>g splitsen, afhankelijk van de<br />
opbouw van het kristalrooster. Er ontstaan kristallijne vezels die steeds verder bij<br />
voorkeur <strong>in</strong> de lengte splitsen: de vezels zijn gemakkelijk splijtbaar. De vezels<br />
worden op de duur zo dun dat ze <strong>in</strong>adembaar worden.<br />
Amorfe of niet-kristallijne vezels (rotswol, glaswol en slakkenwol) verliezen onder<br />
mechanische <strong>in</strong>vloeden hun vezelstructuur, ze splitsen met andere woorden <strong>in</strong><br />
willekeurige richt<strong>in</strong>gen en dus bij voorkeur <strong>in</strong> de breedte (de meest kwetsbare kant<br />
van een vezel). Hierdoor verliezen deze materialen langzaam de gevaarlijke<br />
vezelstructuur. Het gezondheidsrisico van amorfe vezels is dus kle<strong>in</strong>er.<br />
Type vezel<br />
Ook de duurzaamheid speelt een rol: hoe duurzamer, hoe gevaarlijker de vezel.<br />
Blauw en bru<strong>in</strong> asbest zijn zeer duurzaam <strong>in</strong> het lichaam. Uit het voorkomen van<br />
mesothelioom en longkanker blijkt dan ook dat blauw en bru<strong>in</strong> asbest gevaarlijker<br />
zijn dan wit asbest. Volgens de Engelse Health and Safety Executive worden erg<br />
we<strong>in</strong>ig gevallen van mesothelioom aan chrysotiel toegeschreven, ondanks dat<br />
duizenden arbeiders <strong>in</strong> het verleden hieraan uitgebreid werden blootgesteld.<br />
<strong>Asbest</strong>mijnwerkers die gedurende een matig lange periode (5 tot 10 jaar) aan hoge<br />
concentraties blauw of bru<strong>in</strong> asbest werden blootgesteld kregen significant meer<br />
longkanker, asbestose en mesothelioom. Het relatief risico van mesothelioom en<br />
longkanker wordt <strong>in</strong> onderstaande tabel weergegeven.<br />
Relatief risico i.f.v. vezeltype<br />
(Hodgson en Darnton, UK, Annals of Occupational Hygiene 44 N° 8, 565-601, 2000)<br />
Ziektebeeld Serpentijnen Amfibolen<br />
Chrysotiel<br />
(wit asbest)<br />
Amosiet<br />
(bru<strong>in</strong> asbest)<br />
Crocidoliet<br />
(blauw asbest)<br />
Mesothelioom 1 100 500<br />
Longkanker 1 10 tot 50<br />
Tabel 7. Relatief risico voor mesothelioom <strong>in</strong> functie van vezeltype<br />
De hecht<strong>in</strong>g van het materiaal wordt <strong>in</strong> zekere mate ook door het vezeltype<br />
bepaald. Materiaal met blauw of bru<strong>in</strong> asbest heeft meer neig<strong>in</strong>g om bros te<br />
worden dan materiaal met wit asbest, is m<strong>in</strong>der slijtvast en genereert meer stof bij<br />
bewerk<strong>in</strong>g.<br />
lange en dunne, niet-zichtbare vezels geven het meeste risico: ze<br />
omzeilen de verdedig<strong>in</strong>gsmechanismen van onze luchtwegen<br />
(neusharen & trilhaartjes <strong>in</strong> slijmvlies) en kunnen zich <strong>in</strong> onze<br />
longblaasjes nestelen. Blauw en bru<strong>in</strong> asbest zijn risicovoller dan wit<br />
50
Change language