Asbest in ons milieu?

Dit wil niet zeggen dat asbest de meest risicovolle polluent is. Van sommige
andere stoffen of invloeden is het effect op onze gezondheid nog niet zo duidelijk.
Het ontbreekt ons aan kennis en methoden om die schade te kunnen
kwantificeren. We zijn ook nog maar pas begonnen te onderzoeken welke cocktails
van polluenten elkaars schadelijkheid versterken.
Mogelijk is asbest maar het tipje van een ijsberg van ziektes waar milieufactoren
aan bijdragen. Asbest fungeert dus als een merker in de epidemiologie en kan ons
meer leren over het verband tussen ziekte en milieufactoren.
2.3.2 Een lange zoektocht
Asbest is een van de belangrijkste werkgerelateerde ziektes.
Pas vele jaren nadat asbest geïntroduceerd werd, kwamen er waarschuwingen dat
asbest misschien gevaarlijk kon zijn. De onderzoeken waarop deze
waarschuwingen werden gebaseerd kwamen eigenlijk vaak te laat, omdat er toen
al heel veel mensen ten dode waren opgeschreven of zelfs al gestorven waren.
De reden dat deze onderzoeken pas zo laat werden opgezet heeft voornamelijk te
maken met de lange tijd die asbestvezels nodig hebben om iemand te doden.
Daarnaast was de link tussen asbest en de ziektes ook moeilijk te leggen.
Allereerst verdacht men asbest er helemaal niet van schadelijk te zijn voor de
gezondheid, dus zocht men daar ook niet naar een oplossing. Soms werkten de
patiënten niet eens meer met asbest en was het moeilijk na te gaan dat ze door
vezels die ze jaren terug hadden ingeademd nog ziek waren geworden. Vaak
stelden artsen bij patiënten, die eigenlijk asbestose hadden, tuberculose vast,
omdat deze longziekte redelijk dezelfde symptomen heeft.
In Groot-Brittannië had men het eerste door dat er iets mis was met asbest. In
1924 staat er een artikel over asbest-longfibrose in het Britse vakblad “Medical
Journal”. In 1927 komen er nieuwe publicaties waarin de naam asbestose wordt
geïntroduceerd en wordt er een methode gevonden om asbestose vast te stellen
met behulp van röntgenfoto’s. In 1929 heeft de arbeidsinspectie een grootschalig
landelijk onderzoek gehouden. Omdat asbestose erg veel leek op de stoflongen
van bijvoorbeeld mijnwerkers, waren de eerste adviezen van de inspectie erop
gericht om de hoeveelheid stof in productiehallen te verminderen door ventilatie. Er
komt in 1931 dan ook een wet, de “Asbestos Industry Regulations”, met daarin
voorschriften om het stof te bestrijden. Verder wordt in deze wet asbestose als een
beroepsziekte erkend. Het probleem van de asbestvezels werd door de wet niet
echt verminderd. Er is echter wel aandacht voor asbestose ontstaan in andere
landen, zoals Frankrijk, Nederland en België.
De onderzoeken gingen verder en in de jaren ’30 en ’40 verschenen er nieuwe
artikelen over asbestose en aantallen slachtoffers ervan. Ook werd er toen bericht
van mensen met asbestose die niet met asbest hebben gewerkt, en werd er een
mogelijk verband gelegd tussen asbest en longkanker en mesolithoom, Over het
verband tussen longkanker en blootstelling aan asbest verschijnen in 1938 in
Duitsland rapporten.
Maar er is niet zo veel aandacht voor de asbestziektes. Dit kwam mogelijk door de
economische crisis en in ieder geval door de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de
oorlog nam in Europa het gebruik van asbest en de interesse asbestziekten af. Er
komen nog wel nieuwe onderzoeken uit Engeland en de Verenigde Staten. Daar
worden in 1946 normen ingesteld voor het maximale aantal asbestvezels dat in
een ruimte mag rondzweven.
44