Asbest in ons milieu?

Asbest in ons milieu? Asbest in ons milieu?

11.09.2013 Views

mag worden overschreden) als een richtwaarde (waarde waar men naar moet streven). De Vlaamse milieukwaliteitsnormen zijn vermeld in het deel 2 van het Vlarem. − NBN: Belgische norm. Het Bureau voor Normalisatie (NBN) stelt de Belgische normen op. − NEN: Nederlandse norm. Een Nederlandse norm (NEN) is “een afspraak die zorgvuldig, volgens een vaste procedure tot stand komt”. Het Nederlands Normalisatie-Instituut te Delft stelt de Nederlandse normen op. − onverschoonbare fout: In Frankrijk hanteert men het begrip onverschoonbare fout om eventueel een bijkomende vergoeding (naast een vergoeding voor de beroepsziekte) uit te keren aan de werknemer. Conform de rechtspraak is de onverschoonbare fout: een fout van een uitzonderlijke ernst; die het gevolg is van een vrijwillig handelen of nalaten; de geleden schade is duidelijk het gevolg van de fout; de dader was zich bewust van het gevaar; er is geen grond van rechtvaardiging voorhanden; er is geen opzet aanwezig is in hoofde van de dader; Zowel privéwerkgevers als de overheid zijn in Frankrijk al veroordeeld op basis van een dergelijke fout. In België kan een werknemer vergoed worden wanneer hij/zij kan aantonen dat men aan een beroepsziekte leidt die voorkomt op de lijst van beroepsziekten. Het uitgekeerde bedrag is forfaitair en vrij gering. Zelfstandigen of mensen die ziek werden door niet-professionele blootstelling kunnen geen beroep doen op het fonds. Zij kunnen nu wel een beroep doen op het pas opgerichte asbestfonds. Men kan zich ook altijd wenden tot een burgerlijke rechtbank. Voor een bijkomende schadevergoeding (vb. voor morele schade) voor een werknemer geldt volgens het Hof van Cassatie de zogenaamde “burgerlijke immuniteit” van de werkgever: de werkgever kan hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld. De werknemer of niet-professioneel blootgestelde kan enkel via het begrip “opzettelijke fout” via een rechtszaak een (bijkomende) schadevergoeding trachten te bekomen. − OVAM: Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij. De OVAM is een openbare instelling bevoegd voor het uitvoeren van het Vlaamse afvalstoffenbeleid. Vestigingsplaats is Stationsstraat 110, 2800 Mechelen. De OVAM is bereikbaar op 015/284 284 (www.ovam.be) − PAK’s: poly-aromatische koolwaterstoffen. Familie van organische, ringvormige verbindingen waarvan sommige bewezen kankerverwekkend zijn (benzpoyreen) en anderen verdacht kankerverwekkend. De lichtere verbindingen zijn vluchtig (naftaleen), de hoogmoleculaire verbindingen zetten zich vast op stofdeeltjes in de atmosfeer. De stoffen ontstaan bij verbrandingsprocessen en zijn ook aanwezig in steenkoolteer; − Nm³: 1 kubieke meter lucht, bij een standaardtemperatuur (273 K of 0°C) en druk (101,3 kPa), na aftrek van het waterdampgehalte. − P3-masker: Een P3-masker biedt een bepaalde bescherming tegen het inademen van stof en dus van vrije asbestvezels. Een volgelaatsmasker beschermt beter dan een halfgelaatsmasker. 115

Men onderscheidt volgende typen P-maskers (maskers tegen inademen van stof): P0: groffilters; P1: fijnfilters voor hinderlijk stof, beschermingsfactor 4; P2: fijnfilters voor schadelijk stof, beschermingsfacor 10; P3: fijnfilters voor giftig stof, beschermingsfactor 30-50. De maximaal aanvaardbare inadembare concentratie is gelijk aan de MACwaarde. In Nederland volgt men de volgende benadering: Een P3-masker zal voldoende tegen asbest beschermen indien de (concentratie asbestvezels in de omgevingslucht / 50) kleiner is dan de MAC-concentratie voor asbest. Voor wit asbest zal een P3 masker dus voldoende bescherming bieden tot een concentratie van 5 miljoen vezels per m³ omgevingslucht. Een optimale bescherming bieden persluchtmaskers waarbij de ingeademde lucht uit een persluchtfles komt. zie ook beschermingsfactor − referentiemethode voor luchtmetingen: de referentiemethode voor luchtmetingen dient als ijkpunt voor de bescherming van werknemers die in professionele situaties aan asbest worden blootgesteld. De methode maakt gebruik van de membraanfiltermethode met optische fasecontrastmicroscopie (NBN T96-102), gevold door een telling van het aantal vezels. De methode heeft haar beperkingen: met de referentiemethode meet men alle vezels die voldoen aan de criteria van afmetingen, of het nu asbestvezels betreft of niet. Volgens Spurny and Strober (Int. J. Environ. Anal. Chem, 9:256-281,1981) bestaan meer dan 90 procent van de minerale vezels die in landelijke streken werden bemonsterd uit andere dan asbestvezels. De methode meet ook geen vezels met een diameter kleiner dan 0,2 tot 0,3 µm (dit is de maximale resolutie van een lichtmicroscoop). Volgens studies zou er bij de chrysotielen 9 tot 80 procent van de vezels met Ø < 3 µm een Ø hebben < 0,2 µm, bij de amfibolen 33 tot 66 procent (Inserm, 1997). Het zijn net de fijnere vezels (< 0,3 µm) die overwegend (weliswaar in lagere concentraties) in de buitenlucht voorkomen. Uitzondering dient gemaakt te worden van plaatsen nabij asbestemissiebronnen waar ook langere vezels frequent voorkomen. Deze dunnere vezels zijn uitgesproken carcinogeen. De methode is derhalve minder selectief en niet gevoelig genoeg voor het meten van zeer fijne asbestvezels in de lucht. Elektronenmicroscopie heeft deze nadelen niet. Voor het meten van asbest in materialen gebruikt men de procedure MDHS 77 (“Methods for the Determination of Hazardous Substances”) op basis van dispersiekleuring en polarisatiemicroscopie; − risicobeoordeling: de risicobeoordeling zoals bedoeld in de Codex dient om, in geval van asbest, uit te maken of de werkgever bij asbestsloop- en verwijderingswerken de methode van de eenvoudige handelingen mag laten toepassen. Deze risicobeoordeling (gedefiniëerd in art. 4 van het KB van 2 december 1993) omvat een inschatting van de blootstelling van de werknemers (aard, mate, duur) en de mogelijke gevolgen hiervan op vlak van veiligheid en gezondheid. De beoordeling moet om het jaar en bij elke wijziging van de werkomstandigheden herhaald worden. De werkgever moet verslagen ervan ter beschikking houden van toezichthoudende ambtenaren; 116

mag worden overschreden) als een richtwaarde (waarde waar men naar moet<br />

streven).<br />

De Vlaamse <strong>milieu</strong>kwaliteitsnormen zijn vermeld <strong>in</strong> het deel 2 van het Vlarem.<br />

− NBN:<br />

Belgische norm. Het Bureau voor Normalisatie (NBN) stelt de Belgische<br />

normen op.<br />

− NEN:<br />

Nederlandse norm. Een Nederlandse norm (NEN) is “een afspraak die<br />

zorgvuldig, volgens een vaste procedure tot stand komt”. Het Nederlands<br />

Normalisatie-Instituut te Delft stelt de Nederlandse normen op.<br />

− onverschoonbare fout:<br />

In Frankrijk hanteert men het begrip onverschoonbare fout om eventueel een<br />

bijkomende vergoed<strong>in</strong>g (naast een vergoed<strong>in</strong>g voor de beroepsziekte) uit te<br />

keren aan de werknemer.<br />

Conform de rechtspraak is de onverschoonbare fout:<br />

een fout van een uitzonderlijke ernst;<br />

die het gevolg is van een vrijwillig handelen of nalaten;<br />

de geleden schade is duidelijk het gevolg van de fout;<br />

de dader was zich bewust van het gevaar;<br />

er is geen grond van rechtvaardig<strong>in</strong>g voorhanden;<br />

er is geen opzet aanwezig is <strong>in</strong> hoofde van de dader;<br />

Zowel privéwerkgevers als de overheid zijn <strong>in</strong> Frankrijk al veroordeeld<br />

op basis van een dergelijke fout.<br />

In België kan een werknemer vergoed worden wanneer hij/zij kan aantonen dat<br />

men aan een beroepsziekte leidt die voorkomt op de lijst van beroepsziekten.<br />

Het uitgekeerde bedrag is forfaitair en vrij ger<strong>in</strong>g. Zelfstandigen of mensen die<br />

ziek werden door niet-professionele blootstell<strong>in</strong>g kunnen geen beroep doen op<br />

het fonds. Zij kunnen nu wel een beroep doen op het pas opgerichte<br />

asbestfonds. Men kan zich ook altijd wenden tot een burgerlijke rechtbank.<br />

Voor een bijkomende schadevergoed<strong>in</strong>g (vb. voor morele schade) voor een<br />

werknemer geldt volgens het Hof van Cassatie de zogenaamde “burgerlijke<br />

immuniteit” van de werkgever: de werkgever kan hiervoor niet aansprakelijk<br />

worden gesteld. De werknemer of niet-professioneel blootgestelde kan enkel<br />

via het begrip “opzettelijke fout” via een rechtszaak een (bijkomende)<br />

schadevergoed<strong>in</strong>g trachten te bekomen.<br />

− OVAM:<br />

Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij. De OVAM is een openbare<br />

<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g bevoegd voor het uitvoeren van het Vlaamse afvalstoffenbeleid.<br />

Vestig<strong>in</strong>gsplaats is Stati<strong>ons</strong>straat 110, 2800 Mechelen. De OVAM is<br />

bereikbaar op 015/284 284 (www.ovam.be)<br />

− PAK’s:<br />

poly-aromatische koolwaterstoffen. Familie van organische, r<strong>in</strong>gvormige<br />

verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen waarvan sommige bewezen kankerverwekkend zijn<br />

(benzpoyreen) en anderen verdacht kankerverwekkend. De lichtere<br />

verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen zijn vluchtig (naftaleen), de hoogmoleculaire verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen zetten<br />

zich vast op stofdeeltjes <strong>in</strong> de atmosfeer. De stoffen ontstaan bij<br />

verbrand<strong>in</strong>gsprocessen en zijn ook aanwezig <strong>in</strong> steenkoolteer;<br />

− Nm³:<br />

1 kubieke meter lucht, bij een standaardtemperatuur (273 K of 0°C) en druk<br />

(101,3 kPa), na aftrek van het waterdampgehalte.<br />

− P3-masker:<br />

Een P3-masker biedt een bepaalde bescherm<strong>in</strong>g tegen het <strong>in</strong>ademen van stof<br />

en dus van vrije asbestvezels. Een volgelaatsmasker beschermt beter dan een<br />

halfgelaatsmasker.<br />

115

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!