Asbest in ons milieu?
Asbest in ons milieu? Asbest in ons milieu?
De uitvoer van asbesthoudend afval is onderworpen aan Vlaamse en Europese milieuwetgeving, meer bepaald aan het Vlarea en aan de EEG Verordening 259/93 (vanaf 12 juli 2007 wordt deze verordening vervangen door Verordening 1013/2006). Volgens deze richtlijn wordt afval dat asbestvezels en -stof bevat als een "rode lijst" afvalstof beschouwd: Asbestafval wordt in bijlage IV van de Verordening vermeld onder de code RB010. Dit betekent dat de in- en uitvoer van asbestafval tussen EEG lidstaten en in/uit de EEG aan de strengste procedure wordt onderworpen. Voor elk afval uit de rode lijst is een "kennisgevingsprocedure" van toepassing. Bij verwijdering van de afvalstof kunnen de landen van herkomst, doorvoer en bestemming hierbij stelselmatig bezwaar indienen op basis van volgende principes: nabijheid (de afvalstof moet bij voorkeur verwerkt worden in de dichtstbijgelegen vergunde inrichting), voorrang voor nuttige toepassing (in afvalstoffenverwerkende inrichtingen moeten bij voorkeur afvalstoffen verwerkt worden die nog nuttig kunnen toegepast worden) en zelfvoorziening (elke lidstaat moet bij voorkeur in staat zijn om zijn eigen afvalstoffen te verwerken). Let wel: deze principes kunnen niet ingeroepen worden bij de nuttige toepassing van een afvalstof omdat men dan het principe van vrij verkeer van goederen en diensten moet vrijwaren. Bij asbestafval is er echter altijd sprake van verwijdering want asbestafval mag niet meer worden hergebruikt. Wanneer één van de bevoegde autoriteiten een bezwaar indient mogen de transporten niet plaatsvinden. Concreet zal de OVAM bij de beoordeling van een aanvraag tot in- of uitvoer van een stroom asbestafval vooral nagaan of de eindverwerking milieutechnisch verantwoord is en of het transport op verantwoorde wijze gebeurt. 2.8.26 Hoeveel asbest is in Vlaanderen gebruikt ? Er zijn weinig gegevens beschikbaar. De gegevens zijn soms ook tegenstrijdig. In België zijn er per inwoner veel asbestvezels verwerkt. Waarschijnlijk was de aanwezigheid van een aantal belangrijke asbestcementproducenten in Vlaanderen daar niet vreemd aan. Een belangrijk deel van de productie van asbesthoudende materialen, met name ongeveer de helft van de productie van asbestcement, zou wel uitgevoerd zijn. De OVAM raamt dat men in Vlaanderen 2 tot 4 miljoen ton asbesthoudend materiaal heeft gebruikt. In 2004 kwam er in Vlaanderen volgens een schatting van de OVAM 48 000 ton asbesthoudend afval vrij (gebaseerd op gegevens van de producenten). De containerparken in Vlaanderen ontvingen in 2004 ongeveer 26 000 ton asbestcement. De vergunde stortplaatsen meldden dat er 51 900 ton asbesthoudend afval werd gestort. Deze cijfers omvatten dus niet het illegaal storten. OVAM schat de jaarlijkse hoeveelheid asbestafval die in Vlaanderen vrijkomt op 50 000 tot 60 000 ton. De OVAM heeft geen accurate gegevens over de totale hoeveelheid asbesthoudend afval die tot op heden in Vlaanderen reeds is ingezameld. Rekening houdend met de belangrijkste periode waarin asbesthoudend materiaal 105
is gebruikt (1945-1995) en met een veronderstelde levensduur van 50 jaar voor asbesthoudend materiaal (dan vooral voor asbestcement) schat de OVAM dat men tot eind 2005 minder dan 1 miljoen ton asbesthoudend afval heeft verwerkt. De tabel hieronder vat de conclusies nog eens samen: op de markt gebrachte producten Jaarlijks afgevoerd asbestafval Totaal afgevoerd tot op heden hoeveelheid asbesthoudende producten Vlaanderen België Betrouwbaarheid gegevens 2 tot 4 miljoen ton 50 000 tot 60 000 ton (gegevens OVAM) max. 1 miljoen ton* 4 tot 8 miljoen ton Behoorlijk 100 000 ton hoog (voor Vlaanderen) onvoldoende info Beperkt *: schatting enkel gebaseerd op levensduur asbesthoudend bouwmateriaal Tabel 20. hoeveelheid asbesthoudend materiaal in Vlaanderen Indien het huidige verwijderingstempo wordt gehandhaafd, zou er dus nog minimaal 40 jaar nodig zijn om al het asbesthoudend materiaal te verwijderen. 2.8.27 Hoe zit het met asbest in schepen ? In schepen werd vroeger veel asbesthoudend isolatiemateriaal gebruikt: spuitasbest in zeeschepen, zachte en harde asbestcementplaten, asbestkoord en asbesthoudende thermische isolatie van machines, ketels en buizen in schepen van allerlei types. Uit de studie van Ecolas “Risico-evaluatie en saneringsprogramma voor asbestblootstelling in Vlaanderen” (2000), blijkt dat in Vlaanderen illegale scheepsherstellers, die zowel droge (op het droogdok) als natte herstellingen doen, asbesttoepassingen met losse vezels verwijderen zonder dat ze erkend zijn als asbestverwijderaar. De studie geeft tevens aan dat illegale sloop van asbesthoudende materialen mogelijk is bij verschillende scheepssloperijen evenals enkele schrootbedrijven die onderdelen van oude schepen behandelen. Wereldwijd varen ongeveer 45 000 zeeschepen rond. De schepen worden na een gemiddelde levensduur van 28 jaar gesloopt. Men sloopt jaarlijks meer dan 1 000 grotere schepen. Dit gebeurt vooral in Aziatische ontwikkelingslanden: in India (de helft), Pakistan, Bangladesh, Vietnam, de Fillipijnen, China maar ook in Mexico en Turkije. De schepen worden vaak gesloopt op het strand, zonder droogdok of hefapparatuur en zonder beschermingsmaatregelen voor de arbeiders. In 1998 verkocht bijvoorbeeld het Nederlandse Nedlloyd, een van de drie grootste 106
- Page 55 and 56: Voorzichtigheid is dus altijd nodig
- Page 57 and 58: Men gebruikt bij de verwijderingswe
- Page 59 and 60: Indien de werkprocedures die men za
- Page 61 and 62: verpakkingen worden vervolgens van
- Page 63 and 64: afvalverwerker(s) ook duidelijk bli
- Page 65 and 66: Men mag na de opruimactiviteiten pa
- Page 67 and 68: Het gebeurt nog dat men asbestcemen
- Page 69 and 70: De Vlaamse overheid is bevoegd voor
- Page 71 and 72: 2.5.5 Vezelvrijstellingstest Het is
- Page 73 and 74: De tabel hieronder geeft de mogelij
- Page 75 and 76: vochtgehalte van 10 procent (wat ov
- Page 77 and 78: isicobeoordeling in eerste instanti
- Page 79 and 80: De aannemer moet in elk geval de we
- Page 81 and 82: 2.6.4.2 Andere saneringsprojecten E
- Page 83 and 84: en verwerken van asbestafval via ge
- Page 85 and 86: 2.8.2 Kan men via de merknaam weten
- Page 87 and 88: Golfplaten soms 1988 einde 1997 -me
- Page 89 and 90: 2.8.4 Moet men asbest steeds verwij
- Page 91 and 92: 2.8.7 Juridisch: is asbestafval gev
- Page 93 and 94: ervan" en "het afvalstoffenbeleid h
- Page 95 and 96: asbestcement zich vrij aan de opper
- Page 97 and 98: 2.8.16 Welke vezels kunnen asbest v
- Page 99 and 100: Rotswol bestaat ook uit amorfe veze
- Page 101 and 102: Afval met keramische vezels met gel
- Page 103 and 104: gie.be ie.be gie.be Tabel 19. Infol
- Page 105: Jaarlijks worden er enkele duizende
- Page 109 and 110: 2.9 Asbest op Internet Hieronder vo
- Page 111 and 112: http://www.chrysotile.com/ In het C
- Page 113 and 114: groep A: kankerverwekkend (voldoend
- Page 115 and 116: worden gestort. Sommige ongevaarlij
- Page 117 and 118: Men onderscheidt volgende typen P-m
- Page 119 and 120: − vezelvrijstellingstest: een doo
- Page 121 and 122: Kartonpanelen en papier Vinylzeil m
- Page 123 and 124: Vloerbedekking Thermoplastic vloert
is gebruikt (1945-1995) en met een veronderstelde levensduur van 50 jaar voor<br />
asbesthoudend materiaal (dan vooral voor asbestcement) schat de OVAM dat men<br />
tot e<strong>in</strong>d 2005 m<strong>in</strong>der dan 1 miljoen ton asbesthoudend afval heeft verwerkt.<br />
De tabel hieronder vat de conclusies nog eens samen:<br />
op de markt<br />
gebrachte<br />
producten<br />
Jaarlijks afgevoerd<br />
asbestafval<br />
Totaal afgevoerd tot<br />
op heden<br />
hoeveelheid asbesthoudende producten<br />
Vlaanderen België Betrouwbaarheid<br />
gegevens<br />
2 tot 4 miljoen<br />
ton<br />
50 000 tot 60 000<br />
ton (gegevens<br />
OVAM)<br />
max. 1 miljoen<br />
ton*<br />
4 tot 8 miljoen<br />
ton<br />
Behoorlijk<br />
100 000 ton hoog (voor<br />
Vlaanderen)<br />
onvoldoende <strong>in</strong>fo Beperkt<br />
*: schatt<strong>in</strong>g enkel gebaseerd op levensduur asbesthoudend bouwmateriaal<br />
Tabel 20. hoeveelheid asbesthoudend materiaal <strong>in</strong> Vlaanderen<br />
Indien het huidige verwijder<strong>in</strong>gstempo wordt gehandhaafd, zou er dus nog<br />
m<strong>in</strong>imaal 40 jaar nodig zijn om al het asbesthoudend materiaal te verwijderen.<br />
2.8.27 Hoe zit het met asbest <strong>in</strong> schepen ?<br />
In schepen werd vroeger veel asbesthoudend isolatiemateriaal gebruikt:<br />
spuitasbest <strong>in</strong> zeeschepen, zachte en harde asbestcementplaten, asbestkoord en<br />
asbesthoudende thermische isolatie van mach<strong>in</strong>es, ketels en buizen <strong>in</strong> schepen<br />
van allerlei types.<br />
Uit de studie van Ecolas “Risico-evaluatie en saner<strong>in</strong>gsprogramma voor<br />
asbestblootstell<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Vlaanderen” (2000), blijkt dat <strong>in</strong> Vlaanderen illegale<br />
scheepsherstellers, die zowel droge (op het droogdok) als natte herstell<strong>in</strong>gen<br />
doen, asbesttoepass<strong>in</strong>gen met losse vezels verwijderen zonder dat ze erkend zijn<br />
als asbestverwijderaar.<br />
De studie geeft tevens aan dat illegale sloop van asbesthoudende materialen<br />
mogelijk is bij verschillende scheepssloperijen evenals enkele schrootbedrijven die<br />
onderdelen van oude schepen behandelen.<br />
Wereldwijd varen ongeveer 45 000 zeeschepen rond. De schepen worden na een<br />
gemiddelde levensduur van 28 jaar gesloopt. Men sloopt jaarlijks meer dan 1 000<br />
grotere schepen. Dit gebeurt vooral <strong>in</strong> Aziatische ontwikkel<strong>in</strong>gslanden: <strong>in</strong> India (de<br />
helft), Pakistan, Bangladesh, Vietnam, de Fillipijnen, Ch<strong>in</strong>a maar ook <strong>in</strong> Mexico en<br />
Turkije.<br />
De schepen worden vaak gesloopt op het strand, zonder droogdok of<br />
hefapparatuur en zonder bescherm<strong>in</strong>gsmaatregelen voor de arbeiders.<br />
In 1998 verkocht bijvoorbeeld het Nederlandse Nedlloyd, een van de drie grootste<br />
106
Change language