Intentienota - Erfgoedcel Kempens Karakter

VOORBEELD: Archeologische vondsten 2 als bijzonder roerend erfgoed.
De archeologische vondsten moeten goed worden geconserveerd. Dat behoeft aparte technieken.
Momenteel is heel wat archeologisch vondstenmateriaal (en ander roerend erfgoed) er slecht aan toe. Als
openbaar bestuur heeft elke gemeente nochtans een verantwoordelijkheid voor het archeologische
patrimonium binnen haar grondgebied, zowel het zichtbare als het onzichtbare, zowel het bekende als het
onbekende. Elke gemeente wordt op een gegeven ogenblik in meerdere of mindere mate geconfronteerd
met archeologische sites en bodemvondsten, al dan niet in een museale context.
Archeologisch onderzoek vergt, door zijn vaak onvoorspelbaar karakter, een flexibele aanpak die dikwijls
een bestuursniveau overstijgt. Een bovenlokale aanpak (intergemeentelijk, regionaal of provinciaal) kan een
adequaat middel zijn om enerzijds lokale erfgoedwerking en -initiatieven te sturen en in een bredere context
te plaatsen en anderzijds versnippering van de inspanningen tegen te gaan.
Er moet gepast worden gereageerd op noden die zich aandienen. Dringende problemen kunnen
misschien worden aangepakt binnen het bestek van de erfgoedconvenant maar het is evenzeer belangrijk
om de eigenaars te responsabiliseren en te sensibiliseren.
** Voorbeelden:
- Studiedagen met private erfgoedeigenaars;
- Cursussen conserveertechnieken;
- Overlegforum met alle betrokkenen uit de regio;
- Ervaringsuitwisseling en uitnodigen van experten uit andere erfgoedcellen.
2.3. Depotwerking in de provincie Antwerpen
Eén van de mogelijke oplossingen wat het roerende erfgoed en de archeologische vondsten betreft, is
een depotwerking. De Vlaamse Gemeenschap voorziet in het nieuwe erfgoeddecreet een impulssubsidie
voor de provincies om de regiefunctie inzake depotwerking op zich te nemen. We willen als ‘Kempens
Karakter’ een gesprek aanknopen om samen te bekijken of er in onze regio een voorbeeldproject kan
worden opgezet. Samen kunnen we op basis van de noden van het cultureel erfgoed, van de cultureelerfgoedorganisaties
en van de lokale besturen, een werking opzetten.
Dit kan door in te spelen op wat bestaat, door thematisch te bundelen (bijv. één depot voor het kerkelijk
cultureel erfgoed), of door het cultureel erfgoed dat dezelfde zorg vraagt, samen te brengen (bijv. één depot
voor paneelschilderkunst), door geografische bundeling (inzetten op regionale depots in samenwerking met
de lokale besturen), …
Kempens Karakter plant in het voorjaar van 2008 hierover een gesprek met de provincie Antwerpen en
de bestendig afgevaardigde, Ludo Helsen.
2 Noot: Zeker het archeologisch erfgoed is gebaat bij een geïntegreerde aanpak: zolang het zich nog in de bodem bevindt wordt het wettelijk als
onroerend erfgoed beschouwd. Tijdens de opgraving en de verwerking blijft het deze status behouden, maar daarna – in depot of museum -
ressorteert het onder het roerend erfgoed. We focussen ons in dit dossier heel duidelijk op de gemeenschapsmaterie maar willen hieromtrent
ook een integraal beleid opzetten met de verschillende gemeenten. Van daaruit kunnen dan ook beleidsaanbevelingen gebeuren naar
gemeentebesturen toe (o.m. inschrijven van archeologische erfgoedwaarden in landschaps- en beheersplannen).
Intentienota erfgoedconvenant “Kempens Karakter” p. 85