Intentienota - Erfgoedcel Kempens Karakter
Intentienota - Erfgoedcel Kempens Karakter
Intentienota - Erfgoedcel Kempens Karakter
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
B.2. Het immateriële erfgoed<br />
Immaterieel erfgoed laat zich moeilijk inventariseren. Het gaat immers over verhalen, gebruiken, tradities,<br />
rituelen en gewoonten, over herinneringen en de belevingswaarde van het verleden, over het alledaagse<br />
verleden met een actuele betekenis. Het is bijgevolg belangrijk om het immateriële erfgoed tastbaar te<br />
maken door het te documenteren, te onderzoeken en te registreren.<br />
Onze <strong>Kempens</strong>e regio is rijk aan immaterieel erfgoed, maar de kennis hierover is verdwenen of dreigt<br />
verloren te gaan. Het collectieve streekgeheugen rond het immateriële patrimonium moet dan ook dringend<br />
geregistreerd en ontsloten worden. Mondeling erfgoed is alleszins van elementair belang voor onze streek.<br />
De aandacht voor de herinneringen en de verhalen van de bewoners zelf biedt heel wat potentieel voor een<br />
brede erfgoedbeleving. Bij de registratie van het mondelinge erfgoed zullen bovendien heel wat verborgen<br />
‘schatten’ (roerend erfgoed) naar boven komen. In het kader van ‘Schitterend geslepen’ werd in dit verband<br />
al heel wat expertise opgebouwd. De inventarisatie, registratie en valorisatie van het immateriële erfgoed<br />
(de verhalen, het streekgeheugen) rond het <strong>Kempens</strong>e diamantverleden is immers de belangrijkste<br />
doelstelling van het project.<br />
De onderstaande lijst geeft een beperkte selectie van het immateriële erfgoed van de zeven <strong>Kempens</strong>e<br />
gemeenten. Een meer uitgebreid overzicht vindt u als bijlage.<br />
Van wieg tot graf in de Kempen<br />
- Allerlei gebruiken, tradities en rituelen rond geboorte, eerste communie, plechtige communie, eerste<br />
schooldag, eerste werkdag, huwelijk, eigen huis (verhuizen), pensioen, huwelijksjubilea, honderdjarigen, …<br />
- Gloriazingen (begin schooljaar)<br />
- Troepzingen (16-jarigen op militielijsten)<br />
- Pannenkoeken en wafels bij aardappeloogst<br />
- Biestkoeken, -wafels en –brood met eerste melk van koe of geit na het kalveren of lammeren<br />
De (bij)gelovige Kempen<br />
- Allerlei gebruiken, tradities en rituelen rond kerkelijke kalender (feesten en heiligen), kerkbezoek,<br />
bedevaarten, volksdevotie, religieus onderwijs, …<br />
- Volksverhalen, volksgenezers, kwakzalvers, …<br />
- Pannenkoeken en wafels op Verloren Maandag en op Lichtmis<br />
- Lijkbrood en lijkkoeken bij begrafenissen<br />
- Het ‘haantje op ’n stokje en het schippekevèren’ met Halfvasten<br />
- Begijnhofprocessie in Herentals<br />
- Kerstboomverbranding<br />
- Versiering kapelletjes in mei<br />
- Vos Roven rond Pasen<br />
- Driekoningenzingen<br />
- Processies: bijvoorbeeld de Heggeprocessie in Lille, Kruiskensmarkt in Bevel op Goede Vrijdag, het feest<br />
van de kerkwijding in Morkhoven, de vroegere processies in Olen en Vorselaar (cf. kardinaal Van Roey).<br />
- Devotie tot allerlei heiligen<br />
Vrije tijd in de Kempen<br />
- Allerlei gebruiken, tradities en rituelen rond spel, sport, verenigingsleven, feesten, carnaval, (jaar)markten,<br />
kermissen, liederen, eetcultuur, ontspanning, …<br />
- Nieuwjaarszingen<br />
- Buurten (de ‘beus’)<br />
- Caféleven: vogelpikken, pitjesbak, enzovoort.<br />
- Staande en liggende wip<br />
<strong>Intentienota</strong> erfgoedconvenant “<strong>Kempens</strong> <strong>Karakter</strong>” p. 26
Change language