natuurlijk gedrag van melkvee en vleeskalveren - Raad voor ...

ligruimte is sterk afhankelijk van de hoeveelheid stro die dagelijks wordt ingebracht, van de kwaliteit van het
rantsoen en van de rust in de koppel. Verhoogde activiteit als gevolg van bronstige koeien maakt extra
instrooien vanwege het “omploegen” van de strooisellaag noodzakelijk.
42
2.4. Individueel voeren en melken
Veel ligboxenstalbedrijven voeren een deel van het krachtvoer aan melkkoeien met behulp van een gepro-
grammeerd krachtvoerstation. Koeien dragen een individuele sleutel op basis waarvan zij als ze zich bij de
krachtvoerbox melden, een portie krachtvoer verstrekt krijgen. Deze wijze van voeren is bedoeld om koeien
die als gevolg van verschillen in leeftijd, melkproductie en gewicht individueel de juiste hoeveelheid
krachtvoer te kunnen verstrekken. Deze wijze van voeren dwingt koeien om na elkaar krachtvoer op te nemen
waardoor de voercompetitie toe neemt. De uitvoering van krachtvoerboxen is in de loop van de jaren verder
geoptimaliseerd om koeien tijdens krachtvoeropname een veilige positie te bieden.
Uit het concept van de krachtvoerautomaat is in de 80-er jaren de melkrobot ontwikkeld. Dit is een installatie,
vergelijkbaar met een box voor automatische krachtvoerverstrekking, die koeien één voor één en semi-vrijwil-
lig een aantal keren per dag kunnen bezoeken. Ze ontvangen daar krachtvoer en worden tevens automatisch
gemolken. Met semi-vrijwillig wordt bedoeld dat koeien op weg van de ligbox naar het voerhek op basis van
het tijdstip van hun laatste melkmaal worden uitgeselecteerd voor een bezoek aan de robot dan wel ongehin-
derd naar het voerhek mogen. Onevenredige toeloop van melkkoeien leidt er toe dat koeien moeten wachten
alvorens ze gemolken worden en het voerhek kunnen bezoeken. Gebruik van een melkrobot vergemakkelijkt
het vaker dan tweemaal daags melken van hoogproductieve koeien. Bovendien legt automatisch melken
tekortkomingen in het bedrijfsmanagement bloot aan de hand van meetbare gevolgen voor individuele dieren
(bijvoorbeeld koeien die slecht ter been zijn of zich onveilig voelen laten zich onvoldoende vaak melken).
Veehouders worden daarmee gestimuleerd om de tijdwinst vanwege automatisch melken om te zetten in
beter management. Het gevolg van het gebruik van de melkrobot is dat deze de tendens om koeien binnen te
houden versterkt. In 2003 beschikten in Nederland 583 bedrijven over een melkrobot.
In de meeste ligboxenstallen worden koeien gemolken in een doorloopmelkstal. Hiervan zijn diverse
uitvoeringen bekend, maar op tweederde van de bedrijven worden de koeien gemolken in het type visgraat-
melkstal. Voordat de koeien worden gemolken worden ze in de regel tweemaal per dag bijeen gedreven in